Μητσοτάκης: Μετρό Θεσσαλονίκης, Rebrain και τεχνητή νοημοσύνη

Με τη λειτουργία του μετρό Θεσσαλονίκης, «σχεδόν 20 χρόνια μετά την υπογραφή της πρώτης σύμβασης και αφού μεσολάβησαν πολυάριθμες τροποποιήσεις» ξεκινά ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, τον εβδομαδιαίο απολογισμό του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, υπογραμμίζοντας ότι «επιλογή μας να έχουμε και Μετρό και αρχαία -επιτρέψτε μου να πω- δικαιώθηκε»

Μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός, τονίζει ότι μία από τις βασικές προτεραιότητες της κυβέρνηση είναι να στηριχθεί ο επαναπατρισμός Ελλήνων που μετεγκαταστάθηκαν τα προηγούμενα χρόνια της κρίσης στο εξωτερικό: «Με το μεταρρυθμιστικό μας έργο, την τελευταία πενταετία, πετύχαμε να αντιστρέψουμε το κλίμα στην αγορά εργασίας, δημιουργώντας πάνω από 500.000 νέες θέσεις εργασίας και να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες, προκειμένου η χώρα μας να είναι σε θέση σήμερα να επιδείξει σημαντικές επαγγελματικές ευκαιρίες», υπογραμμίζει.

Μετρό Θεσσαλονίκης! Είναι πλέον πραγματικότητα και αυτή είναι η πρώτη φράση που έρχεται στο μυαλό μας σήμερα, πριν καν πούμε «καλημέρα». Αλλά ας το πούμε κι αυτό: Καλημέρα και καλό μήνα!

Σχεδόν 20 χρόνια μετά την υπογραφή της πρώτης σύμβασης και αφού μεσολάβησαν πολυάριθμες τροποποιήσεις στη διάρκεια των διαδοχικών κυβερνήσεων και δικαστικές προσφυγές που καθυστέρησαν σημαντικά την υλοποίηση του έργου, επιτέλους το δεύτερο μητροπολιτικό κέντρο της πατρίδας μας απέκτησε το πιο σύγχρονο Μετρό στην Ευρώπη, αλλά και ένα εντυπωσιακό υπόγειο αρχαιολογικό χώρο στον Σταθμό Βενιζέλου, τον οποίο παραδώσαμε όπως ακριβώς ήταν, επισκέψιμο δωρεάν. Η επιλογή μας να έχουμε και Μετρό και αρχαία -επιτρέψτε μου να πω- δικαιώθηκε. Θα το διαπιστώσει όποιος και όποια κάνει χρήση του νέου μέσου μεταφοράς που είναι απολύτως ασφαλές. Δεν θα αναφέρω τα τεχνικά χαρακτηριστικά του, είναι πλέον γνωστά -θα πω μόνο ότι πλέον οι Θεσσαλονικείς θα βρίσκονται σε 17 λεπτά από τη μία άκρη της πόλης στην άλλη με €0,60. Σκεφτείτε πόσο σπουδαίο δώρο για την καθημερινότητα του καθενός είναι να εξοικονομεί πολύτιμο χρόνο από τις καθημερινές του μετακινήσεις, χάρη σε ένα αξιόπιστο, σύγχρονο και ασφαλές μέσο σταθερής τροχιάς. Αυτός είναι ο πολιτισμός της καθημερινότητας που στερήθηκαν για χρόνια οι Θεσσαλονικείς. Θα μιλήσω και για την αίσθηση που μου άφησε η πρώτη βόλτα: Αυτή είναι η Ελλάδα που θέλουμε και μας αξίζει, με υποδομές που βελτιώνουν την καθημερινότητα των πολιτών και τονώνουν την ανάπτυξη. Αξιοποιώντας, πλέον, πιο σωστά τους ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους, συνεχίζουμε να εργαζόμαστε για τη διπλή σύγκλιση, τη δραστική μείωση δηλαδή της απόστασης μας με την Ευρώπη, αλλά και τη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων. Πρέπει και θα κερδίσουμε τον χαμένο χρόνο, μαθαίνοντας από τα λάθη του παρελθόντος. Θέλω να πιστεύω πως το νέο μετρό ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο εμπιστοσύνης μεταξύ των Θεσσαλονικέων και της πολιτείας. Χθες ήταν μια καλή μέρα, όχι μόνο για τη Θεσσαλονίκη, αλλά για όλη την Ελλάδα.

Ξεκίνησε την Πέμπτη το πρόγραμμα των 37.000 δωρεάν απογευματινών χειρουργείων με πόρους 54 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το ανέφερα και στην προηγούμενη ανασκόπηση, έκανα και TikTok γι’ αυτό, αλλά το ξαναλέω γιατί είναι κάτι που αξίζει να υπογραμμίσουμε. Είναι ένα σημαντικό βήμα για να αντιμετωπιστεί ένα χρόνιο πρόβλημα και να δοθεί προτεραιότητα σε όσους έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Για τις επόμενες δύο εβδομάδες έχουν ήδη κλειστεί 1.500 ραντεβού στις επτά Υγειονομικές Περιφέρειες της χώρας, αριθμός που αυξάνεται μέρα με τη μέρα, καθώς ακόμα περισσότερα νοσοκομεία εντάσσονται στο πρόγραμμα. Προτεραιότητα έχουν οι ασθενείς που περιμένουν για πάνω από 1 έτος. Οι πρώτοι έχουν ήδη ειδοποιηθεί και είναι σε διαδικασία προεγχειρητικού ελέγχου. Η πολιτική μας αυτή θωρακίζεται από την ψηφιακή λίστα χειρουργείων που εποπτεύεται πλέον κεντρικά από το Υπουργείο Υγείας και όχι από κάθε νοσοκομείο ξεχωριστά, ώστε να εγγυόμαστε τη διαφάνεια για την τήρηση της σειράς προτεραιότητας. Τα δωρεάν απογευματινά χειρουργεία αποδεικνύουν στην πράξη τι σημαίνει πραγματική κοινωνική πολιτική.

Θα παραμείνω στον τομέα της Υγείας. Συνεχίζουμε να παίρνουμε μέτρα για την κάλυψη των κενών του ΕΣΥ και των Υγειονομικών Δομών και αναφέρομαι αυτή τη φορά στη ρύθμιση για παράταση υπηρεσίας έμπειρων ιατρών και φαρμακοποιών στο ΕΣΥ που προβλέπει το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου. Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται, ακόμη, τα νέα οικονομικά κίνητρα για ειδικευόμενους οδοντιάτρους και γιατρούς σε άγονες περιοχές, καθώς και η υιοθέτηση ψηφιακών συστημάτων για μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης. Επίσης, μια μικρή αλλαγή που θα διευκολύνει τους ασθενείς είναι η ρύθμιση που ορίζει ότι οι συνταγές θα μπορούν να εκτελούνται από τα ιδιωτικά φαρμακεία εντός 30 ημερών από την έκδοσή τους.

Περνάω τώρα στο κυβερνητικό σχέδιο για τις 1.388 κάμερες κυκλοφορίας που θα τοποθετηθούν σε κομβικά σημεία σε όλο το λεκανοπέδιο, που μαζί με τις κάμερες στα εθνικά δίκτυα, θα φτάσουν τις 1.750. Στόχος μας είναι να αναβαθμιστεί η οδική ασφάλεια και, κυρίως, να μειώσουμε τις απώλειες ανθρώπινων ζωών από τα τροχαία. Είναι απαράδεκτο, είναι άδικο να χάνονται τόσοι άνθρωποι, στην πλειονότητά τους νέοι και νέες, στην άσφαλτο λόγω παραβατικής οδηγικής συμπεριφοράς. Κάθε χρόνο, πάνω από 600 ζωές χάνονται στους δρόμους μας -άνθρωποι, οικογένειες, όνειρα που σβήνουν. Είναι ουτοπικό να πιστεύουμε ότι θα μηδενίσουμε τις απώλειες, αλλά και μια ζωή που σώζεται είναι ανεκτίμητο κέρδος. Πρέπει να κάνουμε -και θα κάνουμε- ό,τι χρειάζεται για να μειώσουμε αυτές τις τραγωδίες και να πλησιάσουμε τα επίπεδα οδηγικής ασφάλειας της υπόλοιπης Ευρώπης.

Η λύση βρίσκεται στην έξυπνη αστυνόμευση, στη χρήση της τεχνολογίας και νέων ψηφιακών μέσων, όπως είναι οι κάμερες στους δρόμους οι οποίες θα λειτουργούν καθόλη τη διάρκεια του 24ώρου, ακόμα και υπό χαμηλές συνθήκες φωτισμού. Τα πρόστιμα δεν είναι αυτοσκοπός. Ελπίζω ότι οι οδηγοί, γνωρίζοντας ότι οι παραβάσεις τους καταγράφονται, θα συμμορφώνονται με τους κανόνες του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, αποφεύγοντας επικίνδυνες συμπεριφορές που θέτουν καθημερινά σε κίνδυνο οδηγούς, επιβάτες και πεζούς, ιδίως εντός του αστικού ιστού. Όταν λέμε παραβάσεις, εννοούμε την υπέρβαση ορίου ταχύτητας, την παραβίαση ερυθρού σηματοδότη και των διαβάσεων για πεζούς, τη χρήση τηλεφώνου, τη μη χρήση ζώνης και κράνους, ενώ παράλληλα, θα διενεργούνται έλεγχοι για την τήρηση υποχρεώσεων όπως η διενέργεια ΚΤΕΟ, η ύπαρξη ασφαλιστικού συμβολαίου και η δήλωση ακινησίας. Ο δεύτερος πυλώνας της νέας αστυνόμευσης στους δρόμους είναι το πληροφοριακό σύστημα. Όλα τα στοιχεία που θα συλλέγονται από τις κάμερες και τα tablets των αστυνομικών θα «μετατρέπονται» σε αυτοματοποιημένη ψηφιακή βεβαίωση των παραβάσεων, με απόλυτο σεβασμό στα προσωπικά δεδομένα των οδηγών, καθώς έχουν προβλεφθεί όλα τα απαραίτητα πρωτόκολλα για την προστασία τους. Έπειτα, ο παραβάτης θα ενημερώνεται άμεσα με sms από έναν κεντρικό φορέα, εξαλείφοντας τις καθυστερήσεις που συχνά παρατηρούνται σήμερα, όπου τα πρόστιμα φτάνουν μήνες ή και χρόνια αργότερα μέσω των οικονομικών υπηρεσιών των Δήμων. Ξαναλέω εδώ ότι το πρόστιμο δεν είναι αυτοσκοπός. Όμως αυτή η καθυστέρηση υπονομεύει την αποτρεπτική λειτουργία του μέτρου και οδηγεί σε χαμηλή συμμόρφωση. Το νέο σύστημα, που απαιτεί τη συνεργασία τουλάχιστον 4 διαφορετικών υπουργείων, θα λειτουργήσει μέσα στο 2025.

Μία από τις βασικές προτεραιότητες της Κυβέρνησής μας, από την πρώτη στιγμή που αναλάβαμε τα καθήκοντά μας, ήταν να στηρίξουμε τον επαναπατρισμό Ελλήνων που μετεγκαταστάθηκαν τα προηγούμενα χρόνια της κρίσης στο εξωτερικό, αναζητώντας καλύτερες επαγγελματικές ευκαιρίες. Με το μεταρρυθμιστικό μας έργο, την τελευταία πενταετία, πετύχαμε να αντιστρέψουμε το κλίμα στην αγορά εργασίας, δημιουργώντας πάνω από 500.000 νέες θέσεις εργασίας και να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες, προκειμένου η χώρα μας να είναι σε θέση σήμερα να επιδείξει σημαντικές επαγγελματικές ευκαιρίες. Αυτές ακριβώς τις ευκαιρίες αναδεικνύει το Υπουργείο Εργασίας, δημιουργώντας μία «γέφυρα» με τους Έλληνες του εξωτερικού, μέσα από μία σειρά ημερίδων, στο πλαίσιο της δράσης εξωστρέφειας «Rebrain Greece». Μόλις χθες πραγματοποιήθηκε στο Άμστερνταμ ημερίδα με τη συμμετοχή σημαντικού αριθμού επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και αναζητούν εργαζόμενους υψηλής εξειδίκευσης. Πραγματοποιήθηκαν εκατοντάδες συνεντεύξεις για θέσεις εργασίας, ενώ αντίστοιχες ημερίδες θα πραγματοποιηθούν σε δύο εβδομάδες στο Ντίσελντορφ, και την άνοιξη του 2025 στο Λονδίνο. Θυμίζω ότι όσοι επιστρέφουν μετά από τουλάχιστον 5 χρόνια στο εξωτερικό, μπορούν να αξιοποιήσουν 50% μείωση στον φόρο εισοδήματός τους για 7 χρόνια. Θα συνεχίσουμε την προσπάθεια να καταστήσουμε την Ελλάδα ελκυστικότερο επαγγελματικό προορισμό, για να δώσουμε στους συμπατριώτες μας την ευκαιρία να επιστρέψουν σε μία καλύτερη Ελλάδα από αυτή που άφησαν πίσω τους.

Περνάω τώρα σε μία νέα δυνατότητα που δίνει το Υπουργείο Παιδείας. Οι περισσότεροι γνωρίζετε το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Erasmus που δίνει τη δυνατότητα σε Έλληνες φοιτητές να ταξιδέψουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και να φοιτήσουν για ένα εξάμηνο σε ένα ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο της επιλογής τους. Αυτή την εβδομάδα ενεργοποιήθηκε, λοιπόν, και η δυνατότητα για το εσωτερικό Erasmus. Έτσι, κάθε φοιτητής/τρια που είναι εγγεγραμμένος/η σε πρόγραμμα σπουδών πρώτου κύκλου Τμήματος ή Μονοτμηματικής Σχολής ΑΕΙ της χώρας μας και δεν έχει υπερβεί τον ελάχιστο χρόνο φοίτησης του προγράμματος σπουδών, μπορεί για ένα ακαδημαϊκό εξάμηνο να σπουδάσει σε ομοειδές ή μη ομοειδές πρόγραμμα σπουδών πρώτου κύκλου άλλου ΑΕΙ, να παρακολουθήσει τις εκπαιδευτικές του δραστηριότητες και να αξιολογηθεί σε αυτές. Το πρόγραμμα θα ξεκινήσει από το εαρινό εξάμηνο του 2024-2025 και η πλατφόρμα όπου μπορούν να υποβάλλονται αιτήσεις, https://internalerasmus.it.minedu.gov.gr, θα παραμείνει ανοικτή έως και την Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου. Όλα τα πανεπιστημιακά τμήματα και οι μονοτμηματικές σχολές που οργανώνουν προγράμματα σπουδών πρώτου κύκλου συμμετέχουν υποχρεωτικά στο νέο αυτό πρόγραμμα. Οι αιτήσεις θα γίνονται εφεξής δύο φορές τον χρόνο, μία για κάθε ακαδημαϊκό εξάμηνο, τον Μάιο κάθε έτους για τη μετακίνηση φοιτητών/τριών που πραγματοποιείται κατά το χειμερινό εξάμηνο του επόμενου ακαδημαϊκού έτους και τον Νοέμβριο κάθε έτους για τη μετακίνηση φοιτητών/τριών που πραγματοποιείται κατά το εαρινό εξάμηνο του ίδιου ακαδημαϊκού έτους. Πρόκειται για μια εξαιρετική δυνατότητα που συστήνω ανεπιφύλακτα, καθώς θα προσφέρει νέα ακαδημαϊκά ερεθίσματα στους φοιτητές μας και ταυτόχρονα θα κάνει πιο εξωστρεφή τα ΑΕΙ μας.

Αλλάζω θέμα για να πάω σε ένα άλλο μεγάλο έργο υποδομής, το νέο Μητροπολιτικό Πάρκο στον Φαληρικό Όρμο που πλέον παίρνει τον δρόμο της υλοποίησης, μετά και την έγκριση της χρηματοδότησής του, τον περασμένο μήνα, από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Συνοχής. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που παρουσίασε την Πέμπτη ο Περιφερειάρχης Αττικής, η δημοπράτηση του έργου θα γίνει το πρώτο τρίμηνο του 2025 και έναρξη κατασκευής του μεγάλου παραθαλάσσιου πάρκου υπολογίζεται ένα χρόνο αργότερα. Το «Aenaon», όπως θα ονομαστεί το πάρκο, θα εκτείνεται σε 540 στρέμματα και θα αποτελεί έναν σύγχρονο, δημόσιο πνεύμονα πρασίνου στην αθηναϊκή Ριβιέρα. Ανοιχτό δωρεάν στο κοινό και πλήρως προσβάσιμο για άτομα με αναπηρία, το πάρκο θα λειτουργεί με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και θα φιλοξενεί σχεδόν 3.000 νέα δέντρα. Η ανάπλαση, προϋπολογισμού 319 εκ. ευρώ, περιλαμβάνει όχι μόνο αντιπλημμυρική προστασία, αλλά και πλήθος δραστηριοτήτων: έξι γήπεδα 5Χ5, τέσσερα γήπεδα squash, δύο γήπεδα μπάσκετ, δύο γήπεδα beach volley, χώρους για ξιφασκία, πισίνες, καθώς και χώρους εστίασης, αναψυχής και εκπαίδευσης για παιδιά. Επιπλέον, θα δημιουργηθούν ειδικές θεματικές δραστηριότητες, χώροι παιχνιδιού και 3D κατασκευές. Πρόκειται για μια σπουδαία φιλοπεριβαλλοντική παρέμβαση που, αν και καθυστέρησε, θα λειτουργήσει ως καταλύτης για την ανάπτυξη τόσο της περιοχής όσο και ολόκληρης της Αττικής.

Η Ελλάδα πρέπει να τρέξει πιο γρήγορα από τους εταίρους μας για να αλλάξει πίστα, σε πολλά πεδία. Το λέω συχνά και το βλέπω: το μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας θέλει να δει τη χώρα να πρωταγωνιστεί. Ένας τομέας-κλειδί για το μέλλον μας –το οποίο, ας είμαστε ειλικρινείς, συμβαίνει ήδη γύρω μας– είναι η τεχνητή νοημοσύνη. Ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, κορυφαίος Έλληνας επιστήμονας και επικεφαλής της Συμβουλευτικής Επιτροπής Υψηλού Επιπέδου για την Τεχνητή Νοημοσύνη που συγκροτήσαμε, το χαρακτήρισε «υπαρξιακής σημασίας». Συμφωνώ απόλυτα. Το «Κείμενο των Σοφών» που μας παρέδωσε η Επιτροπή περιγράφει τις ευκαιρίες για την εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης στην Ελλάδα και για τον μετασχηματισμό της χώρας στην καινούργια εποχή, όχι μόνο ψηφιακά, αλλά και ως προς τον ανθρώπινο παράγοντα, στις δεξιότητες που χρειάζεται να αποκτήσουμε για να ανταποκριθούμε στις νέες προκλήσεις.. Στη συνάντησή μας με τα μέλη της Επιτροπής επισημάνθηκε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι άλλη «πίστα» και για να παίξουμε στην Α’ Εθνική σε αυτόν τον τομέα, χρειάζεται πολιτική βούληση και χρειάζεται και συνεργασία μεταξύ του κράτους, της ακαδημαϊκής κοινότητας και του ιδιωτικού τομέα. Χρόνος για χάσιμο δεν υπάρχει. Το στοίχημα της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι ήδη εδώ, και η Ελλάδα πρέπει να το κερδίσει.

Συναφές το επόμενο θέμα. Ψηφίστηκε από τη Βουλή η ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για την Κυβερνοασφάλεια σε ολόκληρη την Ένωση. Τα μέτρα που υιοθετούμε θα ενδυναμώσουν την ασφάλεια των δικτύων και των συστημάτων κρίσιμης σημασίας για την προστασία των πολιτών και των επιχειρήσεων από κυβερνοεπιθέσεις. Θεσπίζονται αυστηρότερες δικλείδες ασφαλείας έναντι κυβερνοαπειλών στην ενέργεια, τις μεταφορές και την υγεία, καθώς και μηχανισμοί ελέγχου της συμμόρφωσης των οργανισμών με τα πρότυπα ασφάλειας. Και επειδή αναμένεται να αυξηθεί η ζήτηση σε υπηρεσίες, προϊόντα και ειδικούς κυβερνοασφάλειας, η Εθνική Αρχή θα προετοιμάσει σχετικά προγράµµατα εκπαίδευσης, παρέχοντας τη δυνατότητα πιστοποίησης, σε συνεργασία µε συναρμόδιους φορείς.

Κλείνω με τον ΔΟΑΤΑΠ, που έγινε η πρώτη δημόσια ελληνική υπηρεσία που αποκτά τρία ISO για την ποιότητα του παρεχόμενου έργου και το σύστημα διαχείρισης κατά της δωροδοκίας. Δεν είναι τόσο εύκολο όσο ακούγεται. Ο Οργανισμός -που ήδη έχει μειώσει στο ελάχιστο τον χρόνο αναγνώρισης των τίτλων σπουδών από ΑΕΙ του εξωτερικού με δραστικό περιορισμό της γραφειοκρατίας- χρειάστηκε να περάσει επίπονες διαδικασίες για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της επιθεώρησης με συμμετοχή και εκπαίδευση όλου του προσωπικού της. Μέσα από την διαδικασία αυτή εντοπίστηκαν λάθη και αδυναμίες, που αντιμετωπίστηκαν με επιτυχία. Η απόκτηση των τριών ISO δείχνει την αλλαγή νοοτροπίας σε μια καίρια Δημόσια Υπηρεσία που ενισχύει την εμπιστοσύνη των πολιτών προς το κράτος. Μάλιστα, έχω ζητήσει από το Υπουργείο Εσωτερικών να θεσπίσει αντίστοιχο πρόγραμμα πιστοποίησης όλων των κρίσιμων υπηρεσιών του δημοσίου με ISO κατά της δωροδοκίας ώστε να μπορούμε να μη το λέμε μόνο στα λόγια αλλά να αποδεικνύομε και στην πράξη ως κράτος ότι υπηρετούμε τη διαφάνεια.

Κάπου εδώ τελειώνει η πρώτη ανασκόπηση του Δεκεμβρίου, με μεγάλες και μικρές δράσεις που δείχνουν ότι καθημερινά κινούμαστε. Δεν πανηγυρίζουμε, αλλά υλοποιούμε αυτά που έχει ανάγκη η χώρα και η κοινωνία: από σημαντικές μεταρρυθμίσεις μέχρι μικρές αλλαγές που κάνουν τη διαφορά στην καθημερινότητα των πολιτών. Κι έτσι θα συνεχίσουμε! Καλημέρα και καλό μήνα!