
Η μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα και συγκεκριμένα σε βασικά αγαθά επανέρχεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα στο δημόσιο διάλογο. Πρόκειται για μια απόφαση που κρύβει αρκετές δυσκολίες και δεν είναι εύκολη υπόθεση για καμία κυβέρνηση στον δυτικό κόσμο. Και αυτό για τους παρακάτω λόγους:
Φορολογικό νομοσχέδιο: Μηδενικός ΦΠΑ στις νέες οικοδομές – Πού καταργείται ο ΕΝΦΙΑ
Πρώτον, πρόκειται για ένα ακριβό μέτρο. Σύμφωνα με ασκήσεις που έχει «τρέξει» κατά διαστήματα το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, η μείωση του ΦΠΑ αποτελεί μια ακριβή λύση.
Μόνο για το ψωμί, η μείωση του ΦΠΑ κοστίζει κοντά στα 200 εκατομμύρια ευρώ και για το κρέας περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ. Η λύση της μείωσης του ΦΠΑ θα στοίχιζε 3- 3,5 δισ. ευρώ το έτος.
Σύμφωνα με ασκήσεις που έχει «τρέξει» κατά διαστήματα το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, η μείωση του ΦΠΑ αποτελεί μια ακριβή λύση
Το δημοσιονομικό κόστος του ΦΠΑ
Για να μειωθεί ο βασικός συντελεστής του ΦΠΑ κατά μία μονάδα (από το 24% στο 23% και από το 13% στο 12%) απαιτείται δημοσιονομικός χώρος άνω του 1,3 δισ. ευρώ. Πρόσθετο δημοσιονομικό κόστος συνεπάγονται και οι «στοχευμένες» μετατάξεις βασικών κατηγοριών τροφίμων από τον χαμηλό συντελεστή του 13% στον υπερχαμηλό συντελεστή του 6%. Για κάθε βασική κατηγορία (π.χ. γαλακτοκομικά), απαιτούνται από 150-200 εκατ. ευρώ, ανάλογα με τον όγκο της κατανάλωσης.
Δεύτερον, θεωρείται ένα αβέβαιο μέτρο. Ένα από τα μεγαλύτερα μειονεκτήματα της μείωσης του ΦΠΑ είναι πως κανείς δεν είναι βέβαιος ότι αυτή θα περάσει στον καταναλωτή και δεν θα χαθεί κάπου στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Ας πάρουμε ένα παράδειγμα πχ. ένα κιλό φέτα πωλείται σήμερα προς 13,6 ευρώ εάν μειωνόταν ο ΦΠΑ κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες η τιμή του προϊόντος θα έπρεπε να μειωθεί κατά 30 λεπτά του ευρώ.
Πόσο σίγουρο είναι αυτή η μικρή μείωση δεν θα χαθεί κάπου στη διαδρομή της εφοδιαστικής αλυσίδας; Βέβαια εδώ ο αντίλογος είναι πως η κυβέρνηση θα έπρεπε ήδη να είχε τα «όπλα» που θα εξασφαλίζουν ότι η μείωση θα φαινόταν στο ράφι και τελικά στη τσέπη του καταναλωτή.
Πέρα όμως από το γεγονός για το ότι πρόκειται για ένα ακριβό μέτρο η αβέβαιο μέτρο, η μείωση του ΦΠΑ και όχι μόνο πλέον «βρίσκει» και στους νέους δημοσιονομικούς κανόνες και την λεγόμενη κλειδωμένη οροφή δαπανών.
Για την Ελλάδα, ο ρυθμός αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών έχει οριστεί στο 3,7% για το 2025 (περίπου 3,5 δισ. ευρώ), στο 3,6% το 2026, στο 3,1% το 2027 και στο 3% το 2028.
Εάν η χώρα θελήσει να δαπανήσει το επόμενο έτος επιπλέον π.χ. 1 δισ. ευρώ από το όριο των 3,5 δισ. ευρώ πχ να γίνει μετάταξη στο υπερμειωμένο συντελεστή για τρία βασικά προϊόντα (κρέας, γάλα, ψωμί) τότε θα πρέπει το πρόσθετο αυτό ποσό να βρεθεί από αλλού.
Ο ρόλος του ΑΕΠ
Οι λύσεις που συζητούνται είναι οι εξής:
1) Επιβολή νέων φόρων ή αύξηση των υπαρχόντων.
2) Έσοδα σε μόνιμη βάση που μπορούν να προκύψουν ή από την άνοδο του ΑΕΠ, ή από άλλες πηγές όπως η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.
Άρα η πάταξη της φοροδιαφυγής θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για τη μείωση του ΦΠΑ, αν και η κυβέρνηση φαίνεται πως δίνει προτεραιότητα στη μείωση των άμεσων φόρων.
Ο ΦΠΑ στην Ευρώπη
Ο μέσος κανονικός συντελεστής στην ΕΕ βρίσκεται στο 21,6%.
Στη σχετική λίστα των κρατών-μελών της ΕΕ , προηγούνται η Ουγγαρία με 27%, η Κροατία, η Δανία και η Σουηδία με 25% και ακολουθούν η Ελλάδα με τη Φινλανδία με 24%.
Ταυτόχρονα, το Λουξεμβούργο επιβάλλει τον χαμηλότερο κανονικό συντελεστή ΦΠΑ στο 17% και έπεται η Μάλτα με 18%, ενώ η Κύπρος, η Γερμανία και η Ρουμανία έχουν τον συντελεστή ΦΠΑ στο 19%.
Σε ό,τι αφορά τις πέντε ευρωπαϊκές χώρες του ΟΟΣΑ που δεν είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή την Ισλανδία, τη Νορβηγία, την Ελβετία, την Τουρκία και το Ηνωμένο Βασίλειο, μόνο η Ελβετία επιβάλλει κανονικό συντελεστή ΦΠΑ στο 8,1%.


Latest News

Αυξημένα ληξιπρόθεσμα χρέη, λιγότεροι οφειλέτες το 2024
Τι δείχνουν τα στοιχεία της ΑΑΔΕ

Στον πάγο τα επιτόκια για τις ρυθμισμένες δόσεις στην εφορία - Το σχέδιο
Τι προβλέπει τροπολογία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τα χρέη προς την εφορία - Πώς διαμορφώνονται

Η αύξηση του κατώτατου μισθού, τα επιδόματα και η φορολογική παγίδα
Από το 2025, ο εισαγωγικός μισθός στο Δημόσιο δεν θα μπορεί να είναι χαμηλότερος από τον κατώτατο μισθό

«Βουνό» τα ληξιπρόθεσμα χρέη, ψίχουλα σε ρυθμίσεις - Ποιοι και πόσα χρωστάνε
Αποκαλυπτικά στοιχεία για τους οφειλέτες της εφορίας και τα χρέη τους καταγράφει η έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλή

Η κυβέρνηση εξάντλησε τα περιθώρια για κατώτατο μισθό - Τι είπε ο Χατζηδάκης
Τον Σεπτέμβριο από τη Θεσσαλονίκη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα παρουσιάσει «νέες - σημαντικές πιστεύω - μειώσεις φόρων», είπε ο Κωστής Χατζηδάκης

Πόσο θα αυξηθούν οι μισθοί - Τα καθαρά ποσά που θα λάβουν οι εργαζόμενοι
Η εξειδίκευση των μέτρων από την υπουργό Εργασίας – Τι θα γίνει με τον μέσο μισθό – Οι μειώσεις στις ασφαλιστικές εισφορές – Πόσο ωφελούνται οι δημόσιοι υπάλληλοι – Κίνητρα για την ενίσχυση των συλλογικών συμβάσεων

Ποιοι επαγγελματίες θα υποβάλλουν δήλωση ΦΠΑ κάθε μήνα - Οι αλλαγές
Τι προβλέπει το σχέδιο για τις δηλώσεις ΦΠΑ

Κόπηκαν 3.000 συντάξεις επειδή εργάζονταν στα κρυφά
Απαιτείται ρύθμιση ή εφάπαξ πληρωμή των οφειλόμενων εισφορών – Ξεκινά η ηλεκτρονική δήλωση απασχόλησης που αυξάνει και τις συντάξιμες αποδοχές

Έφτασε ο νέος κατώτατος μισθός - Πως διαμορφώνονται επιδόματα και τριετίες
Στο ίδιο ποσό και το εισαγωγικό κλιμάκιο των δημοσίων υπαλλήλων - Τι αποφάσισε το υπουργικό Συμβούλιο
![Κατώτατος μισθός: Πόσα θα λαμβάνει κάθε εργαζόμενος [πίνακες, παραδείγματα]](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2025/03/ImgSrc-1-3-600x412.jpeg)
Στα 880 ευρώ ο κατώτατος μισθός - Ποια επιδόματα αυξάνονται [πίνακες]
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε στόχος είναι το 2027 ο κατώτατος μισθός να ανέλθει στα 950 ευρώ μικτά και ο μέσος μισθός στα 1.500 ευρώ