Τουρισμός: Πώς η Ελλάδα θα μπει στη βιομηχανία του γκολφ

Μπορεί η Ελλάδα να γίνει μέλος της τεράστιας τουριστικής βιομηχανίας των 62,3 εκατ. αθλητών γκολφ παγκοσμίως και των 38 χιλ. γηπέδων; Στο ερώτημα αυτό επιδιώκει να δώσει απάντηση η μελέτη του ΙΟΒΕ, με θέμα «Η συμβολή του γκολφ στην ελληνική οικονομία» που παρουσιάστηκε πρόσφατα.

Όταν μιλάμε για ανάπτυξη του γκολφ στη χώρα μας δεν είναι ανάγκη να ακολουθήσουμε τη λογική «κάθε πόλη και στάδιο κάθε χωριό και γυμναστήριο» ξεκαθάρισε , ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) κ. Γιάννης Παράσχης, συμμετέχοντας στη συζήτηση που ακολούθησε την παρουσίαση της μελέτης από τον κ. Svetoslav Danchev εκ μέρους του ΙΟΒΕ.

Η Δυτική Πελοπόννησος με το Costa Navarino, η Κρήτη και η Ρόδος θεωρούνται περιοχές που μπορεί να δημιουργηθούν οικοσυστήματα γκολφ

Απαιτείται εξήγησε μια στρατηγική δημιουργίας «οικοσυστημάτων» γκολφ σε ορισμένες περιοχές της χώρας που προσφέρονται για τον σκοπό αυτό. Σε σχετική ερώτηση του γενικού διευθυντή του ΙΟΒΕ κ. Νίκου Βέττα προσδιόρισε ως ενδεδειγμένες περιοχές τη Δυτική Πελοπόννησο όπου υπάρχει ήδη ένα «cluster» γκολφ το οποίο αποτελούν τα τέσσερα γήπεδα του Costa Νavarino, η Ανατολική Πελοπόννησο όπου υπάρχει ήδη μια υποδομή, η Κρήτη και η Ρόδος.

ΙΟΒΕ: Τα πολλαπλασιαστικά οφέλη του γκολφ – Γιατί υστερεί σε ανάπτυξη στην Ελλάδα

Ο κ. Παράσχης έθεσε όμως και ένα ακόμη ζήτημα. Για να αναπτυχθεί το γκολφ και συνακόλουθα ο τουρισμός γύρω από το άθλημα, θα πρέπει να στηρίζεται και στην «εσωτερική ζήτηση». Δεν μπορούν αυτά τα οικοσυστήματα να αναπτυχθούν ερήμην των Ελλήνων, είπε.

Οι Έλληνες πρέπει να έρθουν πιο κοντά το άθλημα, να υπάρξουν περισσότεροι αθλητές που θα αθλούνται στον τόπο κατοικία τους, όπως συμβαίνει σε όλες τις ουσιαστικά τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές χώρες και της Μεσογείου.

Τι συμβαίνει στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ

Στο σημείο αυτό να σημειώσουμε ότι οι ΗΠΑ αποτελούν τη χώρα με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη του αθλήματος με περίπου 27 εκατ. ερασιτέχνες ή επαγγελματίες αθλητές το 2023 και περισσότερα από 16 χιλ. γήπεδα γκολφ, σύμφωνα με την μελέτη του ΙΟΒΕ.

Στην Ευρώπη, οι εγγεγραμμένοι αθλητές γκολφ φτάνουν τα 4,7 εκατ. το 2023, ενώ περίπου το 1,6% του πληθυσμού (ή 13 εκατ. άτομα) εκτιμάται ότι ασχολείται με το άθλημα.

Στην Αγγλία οι εγγεγραμμένοι αθλητές γκολφ ξεπερνούν τους 764 χιλ. και στη Γερμανία τους 725 χιλ., αποτελούν δηλ. το 32% περίπου των εγγεγραμμένων αθλητών γκολφ στην Ευρώπη, ενώ το άθλημα είναι διαδεδομένο και σε άλλες αγορές της Ευρώπης, όπως τη Γαλλία, τη Σουηδία και τη Σκωτία. Αξιοσημείωτη επίσης είναι η απήχηση του αθλήματος σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων τα τελευταία χρόνια, καθώς οι εγγεγραμμένοι αθλητές υπερ-διπλασιάστηκαν μεταξύ 2010 και 2023.

Γήπεδο γκολφ στα Βόρεια Προάστια

Για να υπάρξει ανάπτυξη του αθλήματος και στη χώρα μας το οποίο κακώς σύμφωνα με τον κ. Βέττα θεωρείται «παρεξηγημένο» και «αριστοκρατικό» χρειάζεται οπωσδήποτε η Αθήνα των 4 εκατ. κατοίκων, να αποκτήσει τουλάχιστον ένα ακόμη γήπεδο γκολφ στα Βόρεια προάστια σύμφωνα με τον κ. Παράσχη και επίσης να αναβαθμισθεί το Γκολφ της Γλυφάδας ειδικά τώρα που γίνονται σημαντικές επενδύσεις ποιοτικού τουρισμού στην Αθηναϊκή Ριβιέρα.

Σε περισσότερες από 200 χώρες σε όλο τον κόσμο υπάρχουν περίπου 38 χιλ. γήπεδα γκολφ, ενώ αρκετά γήπεδα είναι στη φάση υλοποίησης ή προγραμματισμού. Τα μισά από αυτά βρίσκονται στη Βόρεια Αμερική (42% στις ΗΠΑ, 7% στον Καναδά) και ακολούθως στην Ευρώπη (23,3%) και την Ασία (16,6%). Οι ανταγωνιστές της χώρας μας στον τομέα του τουρισμού αναπτύσσουν επίσης σημαντικά το γκολφ. Η Πορτογαλία έχει 113 γήπεδα η Ισπανία 486 και η Ιταλία 308, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ.

Δίπλα μας η Αττάλεια της Τουρκίας διαθέτει 16 γήπεδα γκολφ με 550.000 επισκέπτες οι οποίοι παίζουν καθημερινά και θέλουν να κατασκευάσουν άλλα 16 λόγω της πολύ μεγάλης ζήτησης που υπάρχει από τις βόρειες χώρες της Ευρώπης κατά τους χειμερινούς μήνες, είπε στη διάρκεια της συζήτησης, ο κ. Θωμάς Τόκας πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Γκολφ.

Ο πρόεδρος του ΙΟΒΕ και πρώην πρόεδρος του ΣΕΤΕ κ. Γιάννης Ρέτσος από την πλευρά του σημείωσε ότι η ανάπτυξη του τουρισμού γκολφ εντάσσεται την στρατηγική της χώρας για άνοδο των εισπράξεων με τις ίδιες η και λιγότερες αφίξεις κάθε χρόνο.

Αυτό προϋποθέτει μια βιώσιμη στρατηγική με την ανάπτυξη νέων προϊόντων όπως είναι και το γκολφ. Η αλήθεια είναι ότι στο τομέα αυτό είμαστε πάρα πολύ πίσω, σε σχέση με τους βασικούς μας ανταγωνιστές μας είπε ο κ. Ρέτσος.

Η Ελλάδα έχει μόλις 10 γήπεδα γκολφ ή ένα ανά ένα εκατομμύριο κατοίκους όταν η Ισπανία έχει πάνω από οκτώ ανά ένα εκατ. κατοίκων

Η Ελλάδα έχει μόλις 10 γήπεδα γκολφ ή ένα ανά ένα εκατομμύριο κατοίκους όταν η Ισπανία έχει πάνω από οκτώ ανά ένα εκατ. κατοίκων και η Ιταλία πάνω από 5. Αν ακολουθήσουμε το παράδειγμα της Ιταλίας, έπρεπε να είχαμε πάνω από 50 γήπεδα γκολφ στη χώρα, τόνισε ο κ. Ρέτσος.

Σύμφωνα με την μελέτη η Ισπανία αποτελεί τον κυριότερο προορισμό για τουρισμό γκολφ στην Ευρώπη. Το 2018 εκτιμάται ότι ο τουρισμός γκολφ προσέλκυσε 1,2 εκατ. ξένους επισκέπτες, ενώ το συνολικό όφελος στην οικονομία έφτασε τα €12,8 δισεκ.

Στην Πορτογαλία, όπου το γκολφ αποτελεί μία από τις κυριότερες εκφάνσεις του τουριστικού προϊόντος, τα έσοδα από τον τουρισμό γκολφ στην περιοχή Algarve το 2017 ανήλθαν σε €370 εκατ. με την άμεση και έμμεση επίδραση, σε όρους Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας, να εκτιμώνται σε €500 εκατ. και την επίδραση στην απασχόληση να ξεπερνά τις 16 χιλ. θέσεις εργασίας.

Το παράδειγμα του Costa Navarino

Η χώρα μας έχει μείνει πίσω και υπάρχουν πολλοί λόγοι γι’ αυτό σύμφωνα με τον κ. Ρέτσο, με σημαντικότερο την πολύ μεγάλη κατάτμηση γης. Όμως συνέχισε το επιτυχημένο παράδειγμα της Οικογένειας Κωνσταντακόπουλου στο Costa Navarino δείχνει ότι αυτά τα προβλήματα αντιμετωπίζονται.

H ανάπτυξη γηπέδων γκολφ είναι συνώνυμη μιας βιώσιμης ανάπτυξης

Ένα ακόμη πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα επενδυτικά σχέδια που σχετίζονται με την ανάπτυξη γηπέδων γκολφ είναι η διαχείριση των υδάτων. Ωστόσο όπως τόνισαν όλοι οι ομιλητές το επιτυχημένο παράδειγμα του Costa Navarinο αλλά και η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι τα θέματα αυτά έχουν ξεπερασθεί, με την χρήση νέων τεχνολογιών και η ανάπτυξη γηπέδων γκολφ είναι συνώνυμη μιας βιώσιμης ανάπτυξης.

Τα οφέλη μιας ανάπτυξης του τουρισμού γκολφ

Όπως τονίζεται στη μελέτη του ΙΟΒΕ εκτός από δημοφιλές άθλημα διεθνώς, το γκολφ προσφέρει σημαντικά οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη καθώς

• συμβάλλει στην άμβλυνση της έντονης εποχικότητας του τουρισμού,
• προσελκύει ταξιδιώτες υψηλού οικονομικού επιπέδου και αγοραστικής δύναμης
• ευνοεί την ανάπτυξη της αγοράς παραθεριστικής κατοικίας
• προσφέρει αντιπλημμυρική και αντιπυρική προστασία, ενίσχυση της βιοποικιλότητας, και φιλοξενία εκπαιδευτικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων.
• η τουριστική δαπάνη των επισκεπτών γκολφ στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 104,8 εκατ. ευρώ ενώ η μέση δαπάνη ανά επισκέπτη φτάνει τα 1.700-2.400 ευρώ, σχεδόν τετραπλάσια σε σύγκριση με τη μέση δαπάνη ανά ταξίδι για το σύνολο των επισκεπτών στην Ελλάδα (μ.ό. €570 ευρώ).
• πάνω από 10 φορές υψηλότερες οι αφίξεις εξωτερικού στον αερολιμένα «Καπετάν Βασ. Κωνσταντακόπουλος» εκτός τους καλοκαιρινούς μήνες το 2023 σε σύγκριση με το 2010.
• περίπου 6 φορές υψηλότερες οι αφίξεις αλλοδαπών στα ξενοδοχειακά καταλύματα (εκτός κάμπινγκ) της Π.Ε. Μεσσηνίας το 2023 σε σχέση με το 2012.
• η συνολική συμβολή των εγκαταστάσεων γκολφ σε όρους ΑΕΠ εκτιμάται σε 111,4 εκατ. ευρώ ενώ σε όρους απασχόλησης, η συνολική επίδραση εκτιμάται σε περίπου 4,3 χιλ. θέσεις εργασίας.