Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Νέα θητεία με παλιά προβλήματα

Με ανοιχτά τα πολεμικά μέτωπα της Ουκρανίας και της Μέσης Ανατολής, την απειλή δασμών από το νέο Αμερικανό πρόεδρο και τον (σε εξέλιξη) εμπορικό πόλεμο της ΕΕ με την Κίνα, αρχίζει η θητεία για τη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και το «ευρωπαϊκό υπουργικό συμβούλιο» – οι άλλοι 26 Επίτροποι- ανέλαβαν από την 1η Δεκεμβρίου και για τα επόμενα πέντε χρόνια, τις ευρωπαϊκές υποθέσεις «αντιμετωπίζοντας σημαντικές προκλήσεις».

Ευρώπη: Ο νέος «τσάρος» της βιομηχανίας προτάσσει το «πρώτα η Ευρώπη» ως απάντηση στον Τραμπ

Η ίδια η Γερμανίδα πολιτικός θέλοντας να περιγράψει τη μεγάλη εικόνα και τις συνθήκες που επικρατούν, στην αρχή της νέας της θητείας στο τιμόνι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υποστήριξε ότι οι «προκλήσεις της εποχής μας είναι όλες αλληλένδετες» και παράλληλα ότι «ο χρόνος πιέζει».

“Η πυξίδα ανταγωνιστικότητας της ΕΕ θα βασίζεται στους τρεις πυλώνες της έκθεσης Ντράγκι”

Η έκθεση Ντράγκι

Μιλώντας την περασμένη Τετάρτη, μετά την έγκριση των νέων Επιτρόπων από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναφέρθηκε στην ευθύνη «για τη ευημερία και την ασφάλεια της Ευρώπης» αλλά και στον «άγριο παγκόσμιο ανταγωνισμό» που γίνεται όλο και πιο έντονος μέρα με τη μέρα.

Οπως είπε, η πρώτη σημαντική πρωτοβουλία της νέας Επιτροπής θα είναι μια πυξίδα ανταγωνιστικότητας εξηγώντας ότι αυτή «θα βασίζεται στους τρεις πυλώνες της έκθεσης Ντράγκι. Ο πρώτος είναι το κλείσιμο του χάσματος καινοτομίας με τις ΗΠΑ και την Κίνα. Ο δεύτερος είναι ένα κοινό σχέδιο για την απεξάρτηση από τον άνθρακα και για την ανταγωνιστικότητα. Και ο τρίτος είναι η αύξηση της ασφάλειας και η μείωση των εξαρτήσεων.»

Ακόμα, προειδοποίησε για «δύσκολες επιλογές, διευκρινίζοντας ότι αυτο θα σημαίνει μαζικές επενδύσεις στην ασφάλεια και την ευημερία μας».

Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και οι «εξαρτήσεις»

Η πρόεδρος, για δεύτερη θητεία, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα ήταν περισσότερο ευτυχής αν η έγκριση της νέας ομάδας των Επιτροπων είχε την υποστήριξη περισσότερων ευρωβουλευτών.

Το τελικό αποτέλεσμα των 370 υπέρ και 282 εναντίον απέχει πολύ από το να αποτελεί σημαντική νίκη για την πρώην υπουργό της γερμανικής κυβέρνησης που προωθήθηκε στην κορυφή της Κομισιόν το 2019, απο την Ανγκελα Μέρκελ.
Ακόμα, είναι μακριά από τις 422 θετικές ψήφους του προκατόχου της, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, πρώην πρωθυπουργού του Λουξεμβούργου.

Βέβαια, πριν από πέντε χρόνια και πριν μεσολαβήσει η υγειονομική κρίση της πανδημίας, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η ενεργειακή ένδεια και ο πληθωρισμός, οι πολιτικές συνθήκες ήταν διαφορετικές.
Τότε, η φον ντερ Λάιεν είχε τη στήριξη μερικών επιπλέον ευρωβουλευτών (383) αλλά το μέτωπο (και το consensus) των μεγάλων πολιτικών ομάδων, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) ,των Σοσιαλιστών & Δημοκρατών (S&D) και των Πρασίνων, ήταν «αρραγές». Τώρα, με την άνοδο και ισχυροποίηση των ακροδεξιών σχημάτων σε ολες τις χώρες της ΕΕ και την υποχώρηση των Πρασίνων, τα πράγματα ήταν διαφορετικά.
Γεγονός άλλωστε, που εξηγεί την ανάδειξη σε θέση αντιπροέδρου της Κομισιόν του ακροδεξιού και εκλεκτού της Τζόρτζια Μελόνι, Ραφαέλ Φίτο.

Το νέο χαρτοφυλάκιο Αμυνας

Τα 27 κράτη-μέλη της Ενωσης εκτιμάται ότι θα ξοδέψουν το τρέχον έτος 326 δισ. ευρώ για αμυντικές δαπάνες. Πρόκειται για θηριώδεις δαπάνες στον τομέα που θα αναλάβει ο επικεφαλής του νεοπαγούς χαρτοφυλακίου της ευρωπαϊκής Άμυνας.
Ουσιαστικά πρόκειται για ένα μέγεθος που είναι μιάμιση φορά μεγαλύτερο από το Ακαθάριστο Εθνικο Προϊόν της Ελλάδας και σχεδόν πέντε φορές το ΑΕΠ της χώρας του Επιτρόπου Αμυνας, του Λιθουανού Αντριους Κουμπίλιους.

Η διαχείριση των θεμάτων και των συνεπειών του πολέμου στο κέντρο της Ευρώπης αλλά και οι εξελίξεις που διαγράφονται ,εν μέρει, από την αλλαγή ηγεσίας στις Ηνωμένες Πολιτείες θα είναι μεταξύ αυτων που θα απασχολήσουν την Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας , την Εσθονή πρώην πρωθυπουργό Κάγια Κάλλας.

Η  Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας , η Εσθονή πρώην πρωθυπουργός, Κάγια Κάλλας

Η αντικαταστάτης του νυν αρμόδιου αντιπροέδρου Ζοζεπ Μπορέλ, μια θέση σε άμεση συνεργασία και συνάφεια με τις αρμοδιότητες του Επιτρόπου Αμυνας, δημιουργούν το μοναδικό προηγούμενο της κατάκτησης  δυο κρίσιμων θέσεων από τις μικρότερες χώρες της Κοινότητας, κρατών της Βαλτικής , οι οποίες αποτελούσαν -πριν το 1990- τμήματα της αχανούς Ενωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ).

Ο Επίτροπος Αμυνας, ο Λιθουανός Αντριους Κουμπίλιους

Βέβαια, το μέγεθος της χώρας δεν αποκλείει την κατάληψη μεγάλων θέσεων ακόμα και στις πέντε «big jobs» της ΕΕ, όπως εύλογα αποδεικνύει η θητεία του γνωστού φιλέλληνα (και κατα δήλωσή του) και προερχόμενου από το Λουξεμβούργο, Ζαν -Κλοντ Γιούνκερ.

Μια Επίτροπος για τη Μεσόγειο

Ενα απο τα νέα χαρτοφυλάκια της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής ειναι αυτο για τη Μεσόγειο που αναλαμβάνει η Κροάτισσα Ντουμπράβκα Σουίτσα, που διανύει μια ακόμα θητεία καθώς στην προηγούμενη σύνθεση της Επιτροπής  κατείχε θέση αντιπροέδρου με ευθύνη για τα δημογραφικά θέματα αν και ο πλήρης τίτλος ήταν «Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Δημοκρατία και τη Δημογραφία».

Ενας ευρωσκεπτικιστής στην κορυφή της νέας Κομισιόν

Η νέα Επιτροπή δεν έχει απλώς στους κόλπους της αλλά -εξόχως, στην κεφαλή της – εναν Ιταλό πολιτικό τον Ραφαέλ Φίτο, τον οποίο συνοδεύουν οι έντονες επικρίσεις αλλά και οι αντιρρήσεις που εξέφρασαν, για την συμμετοχή του στη νέα Κομισιόν, -και μάλιστα στη θέση του αντιπροέδρου – οι ομάδες των Σοσιαλιστων & Δημοκρατών (S&D) , της Ομάδας των Πρασίνων και της Αριστερας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Ο Ρ.Φιτο ανήκει στην ευρωσκεπτικιστική Ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών ( ECR ) και οι εκπρόσωποι των πολιτικών ομάδων της κεντροαριστεράς κατέκριναν έντονα τον υποψήφιο της Ιταλίας και εκλεκτό της Τζόρτζια Μελόνι, για τις ακροδεξιές του θέσεις ενω εξέφρασαν την ανησυχία τους για το αν θα υποστηρίξει τις ευρωπαϊκές αξίες της δημοκρατίας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Πάντως, η έγκριση Φιτο δεν αναβαθμίζει μονο την Ομάδα του ECR, που πλέον θα συμμετέχει στην Κομισιόν με θέση αντιπροέδρου, αλλά αποκτά και μεγαλύτερη ισχύ καθώς ο Ιταλός Επίτροπος θα έχει στην αρμοδιότητα του το Ταμείο Συνοχής, ενα απο τα μεγαλύτερα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με προϋπολογισμό που ξεπερνά τα 70 δισ. ευρώ.

“Δύο πρώην πρωθυπουργοί σε κρίσιμα πόστα της Ευρωπαικής Επιτροπής“

Ποιοι  είναι οι «παλιές καραβάνες» της Κομισιόν

Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις (Λετονός) ετοιμάζεται για την τρίτη θητεία του ως Επίτροπος Εμπορίου αυτη τη φορά και μάλιστα σε μια κρίσιμη εποχή για το εμπορικό ισοζύγιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την οποία επηρεάζουν καθοριστικά η απειλή των δασμών του νέου Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ αλλά και η επιθετική πολιτική που ασκεί στην Ενωση , το «μεγαλύτερο εργοστάσιο του κόσμου», η Κίνα.

Ο Μάρκος Σέφκοβιτς (Σλοβάκος) θα βρίσκεται για τέταρτη θητεία στις Βρυξέλλες. Σε κάθε περιπτωση ενα σκορ που δύσκολα μπορεί να καταρριφθεί και ίσως ένας από τους ελάχιστους με συμμετοχή σε τέσσερα Κολλέγια Επιτρόπων υπο την καθοδήγηση τριών προέδρων και συγκεκριμένα των Χοσέ Μανουέλ Μπαρόζο, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και της νυν προέδρου, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Η πολιτική γεωγραφία της νέας Επιτροπής

Η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή περολαμβάνει, εκτός από τους δύο πρώην πρωθυπουργούς, Εσθονίας και Λιθουανίας , και έναν πρώην υπουργό Εξωτερικών -και μάλιστα μεγάλης χώρας- τον Γάλλο Στεφάν Σεζουρνέ.

Ο Γάλλος πρώην υπουργός Εξωτερικών και ένας απο τους Αντιπροέδρους της νέας Κομισιόν , Στεφάν Σεζουρνέ

Επίσης, από τους έξι αντιπροέδρους της Κομισιόν, οι τρεις προέρχονται από τις μεγάλες χώρες και συγκεκριμένα τη Γαλλία ( Στεφάν Σεζουρνέ- Βιομηχανική Στρατηγική), την Ισπανία ( Τερέζα Ριμπέρα Ροντρίγκεζ – Πράσινη και Δίκαιη Μετάβαση) και Ιταλία ( Ραφαέλ Φίτο – Συνοχή και μεταρρυθμίσεις).

Τις άλλες τρεις θέσεις καταλαμβάνουν η Ρουμάνα Ροξάνα Μιντζάτου με περιοχή ευθύνης «Κοινωνικά δικαιώματα και ποιοτικές θέσεις εργασίας , η Φινλανδή Χένα Βίρκουνεν – Τεχνολογική κυριαρχία, ασφάλεια και δημοκρατία ενω μια ακόμη αντιπρόεδρος, προερχόμενη από τις λεγόμενες μικρές χώρες, είναι η Κάγια Κάλας, η νέα «υπουργός Εξωτερικών» της ΕΕ.