OT FORUM – Γ. Ζανιάς: «Τεράστια η ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών – Αναγκαία η επίσπευση των μεταρρυθμίσεων»

Για τις αναγκαίες αλλαγές που πρέπει να γίνουν σε έναν κόσμο που αλλάζει τόσο γρήγορα, τις μεταρρυθμίσεις και την αλλαγή κουλτούρας μίλησε ο πρόεδρος της Eurobank Γιώργος Ζανιάς στο πλαίσιο του 4ου ΟΤ FORUM «Ένα νέο παραγωγικό πρότυπο – “Ελλάδα 2030″» που διοργανώνει ο Οικονομικός Ταχυδρόμος στις 2 και 3 Δεκεμβρίου στο Μικρό Χρηματιστήριο Αθηνών.

Αναφέρθηκε ανάμεσα σε άλλα στο πώς «έχουμε παλιές συνήθειες κατανάλωσης με νέα -πιο χαμηλά- εισοδήματα», και στο «τι θα χρειαστεί να κάνουμε όλοι προς την κατεύθυνση της αλλαγής».

«Ένα Νέο Παραγωγικό Πρότυπο – “Ελλάδα 2030”» – Το 4ο OT FORUM σηκώνει αυλαία

Γαλλία όπως Ελλάδα;

«Περάσαμε δύσκολα χρόνια, με δύο μνημόνια, το PSI και ένα ακόμη μνημόνιο επί ΣΥΡΙΖΑ. Εκεί η Γαλλία με τον Σαρκοζί είχε σταθεί αρωγός στα προβλήματα της Ελλάδας σε αντίθεση με τη Γερμανία», σημείωσε ο κ. Ζανιάς, σχολιάζοντας την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στη Γαλλία του Εμανουέλ Μακρόν. «Αυτό που βλέπουμε σήμερα θα λέγαμε πως είναι και μια απογοήτευση για τον ίδιο τον Μακρόν που πριν χρόνια ανακοίνωσε μια σειρά από αλλαγές και δεν τα κατάφερε».

«Σε έναν κόσμο που αλλάζει τόσο γρήγορα, όμως, εάν δεν ακολουθείς, τότε μένεις πίσω. Αυτήν τη στιγμή η Γαλλία έχει 6% δημοσιονομικό έλλειμμα και δεν είναι εύκολο να το μειώσει. Πρόκειται για μια κατάσταση που αναγκαστήκαμε κι εμείς στην Ελλάδα να το ζήσουμε με τα μνημόνια. Δεν είναι σίγουρα εύκολο και η πρόκληση αυτή δεν τελειώνει και ποτέ», πρόσθεσε ο κ. Ζανιάς.

Για τη φράση του Γιούνκερ που περιέγραφε γλαφυρά την κατάσταση μίλησε ο κ. Ζανιάς: «Ξέρουμε πολύ καλά τι να κάνουμε για να ξαναεκλεγούμε. Αν τα κάνουμε όλα αυτά όμως που πρέπει, δεν θα ξαναβγούμε ποτέ. Δυστυχώς, όμως, κάποια στιγμή έρχεται ο λογαριασμός».

Θέματα κατανάλωσης

Σύμφωνα με τον κ. Ζανιά «για να αντιμετωπίσουν το λογαριασμό αυτό, οι κυβερνήσεις που έχουν περιορισμένο πολιτικό κεφάλαιο, θα πρέπει να φροντίζουν να το ξοδεύουν σε προτεραιότητες. Και αυτό που πρέπει αλλά δεν γίνεται στην Ελλάδα σαφώς, είναι να υπάρχει σε ένα βαθμό συναίνεση. Κάτι που έχει επιτευχθεί σε άλλες χώρες, όχι όμως εδώ και εν τέλει ούτε στη Γαλλία».

«Έχουμε εξαγάγει τεχνογνωσία για μνημόνια, δυστυχώς και πολλούς ικανού ανθρώπους. Υπάρχει κινητικότητα η αλήθεια είναι και για διάφορους λόγους πηγαίνουμε καλά και μεσοπρόθεσμα, παρά το ότι υπάρχουν κάποια στοιχεία που μπορεί να μας φρενάρουν. Αυτήν τη στιγμή, η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια στην κατανάλωση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με αρνητική όμως αποταμίευση, πράγμα που σημαίνει πως οι καταναλωτές τρώνε από τα έτοιμα», τόνισε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Eurobank.

Την εικόνα συμπληρώνει το γεγονός ότι οι επενδύσεις βρίσκονται στο 14% τη στιγμή που ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι στο 23% ενώ έχουμε έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.

«Αν οι επενδύσεις ήταν στον μέσο όρο της Ευρώπης, θα μπορούσαμε να έχουμε πιάσει άλλους στόχους. Όταν βρισκόμουν στο υπουργείο Εμπορίου-Ανάπτυξης, ρωτούσα πόσες ετικέτες είναι ελληνικές και ήταν οι λιγότερες. Σήμερα μπορεί να μην έχουν αλλάξει και πολλά, ωστόσο θα έλεγα ότι με τέτοιες αδυναμίες, στο τέλος το θέμα είναι σε ποιον θα μείνει ο μουντζούρης».

Οι μεταρρυθμίσεις

Για τον κ. Ζανιά, υπάρχουν τρεις κατηγορίες αλλαγών: μεταρρυθμίσεις που πολύ εύκολα μπορούν να γίνουν αλλά καίνε πολύ πολιτικό κεφάλαιο, π.χ. το συνταξιοδοτικό σύστημα, πάνω στο οποίο όποιος έκοψε συντάξεις, δεν ξαναβγήκε.

Η δεύτερη κατηγορία είναι αυτές που ρυθμίζουν την αγορά, π.χ. την αγορά εργασίας, έναν τομέα όπου έγιναν πολλά με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχει μία από τις πιο ευέλικτες αγορές εργασίας στην Ελλάδα -κάτι που δεν έχει πετύχει η Γερμανία-, με την αναλογία μισθού-παραγωγικότητας να βελτιώνεται.

«Η τρίτη όμως έχει να κάνει με το κράτος. Όσες προσπάθειες και αν έγιναν, η Ελλάδα δεν έχει πολλά capacities κι αυτό την κρατά πίσω. Απαιτούνται αλλαγές στη δικαιοσύνη, στο φορολογικό σύστημα, στη γραφειοκρατία, στον ανταγωνισμό, στις μεγάλες ταχύτητες στο Ίντερνετ για να έρθουν οι ψηφιακοί νομάδες, στο σύστημα υγείας που έχει πάρα πολλά προβλήματα και δεν μπορούν οι συνταξιούχοι από το εξωτερικό να έρθουν στη χώρα και να μείνουν εδώ για κάποιους μήνες – κάτι που η Ισπανία το κάνει εξαιρετικά καλά, αναζωογονώντας εγκαταλειμμένα χωριά», πρόσθεσε ο κ. Ζανιάς.

«Υστερούμε πολύ στις επενδύσεις που θα πρέπει να επιταχυνθούν, όπως και οι μεταρρυθμίσεις, π.χ. δεν έχουμε χρήσεις γης, κάτι που εμποδίζει τους ξένους επενδυτές. Μέχρι στιγμής οι μισές επενδύσεις συγκεντρώνονται σε real estate. Η προσέγγιση είναι αργή, αλλά στο ενδιάμεσο έτυχε να αυξηθούν πολύ οι τιμές, ο πληθωρισμός από την ενεργειακή κρίση, μα κυρίως τα τρόφιμα και η ενέργεια που αφορούν ακόμη και τα πιο χαμηλά εισοδήματα. Και μάλιστα βγαίνοντας από μια πολύ μεγάλη κρίση που κόστισε το 26% των μισθών».

Η χρηματοδότηση

Οι επενδύσεις θέλουν χρηματοδότηση, άρα και τράπεζες «και θα ήταν και μεγάλη μας χαρά – να συμβάλλουμε σε αυτό. Με το Ταμείο Ανάκαμψης υπάρχει μεγάλη χρηματοδότηση, εγκρίνονται μεν οι αιτήσεις με πιο αργές όμως εκταμιεύσεις», επεσήμανε ο πρόεδρος της Eurobank, κάνοντας λόγο για την τεράστια ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών.

Για τη Eurobank, τόνισε πως το 2024 υπήρξε 10% αύξηση των δανείων για τις επιχειρήσεις. «Για τις μικρές επιχειρήσεις προσπαθούμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε. Γι’ αυτό και προχωρήσαμε στο πρόγραμμα Cash POS Advance, που δίνει τη δυνατότητα σε μια επιχείρηση ακόμη και με μηδενικά κέρδη, να παίρνει χρηματοδότηση ανάλογα με τον τζίρο στο POS».

Για το retail που αφορά στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια, ο κ. Ζανιάς μίλησε για το σοβαρό θέμα με τα στεγαστικά και την έλλειψη ζήτησης. «Δεν υπάρχει μεγάλη προσφορά σπιτιών – είχαμε εξάλλου και 10 χρόνια χωρίς οικοδομή – και οι τράπεζες έχουν πολλά σπίτια αλλά δεν μπορούμε να τα βγάλουμε γιατί πρέπει να τακτοποιηθούν – εμείς χάνουμε από αυτά, δεν κερδίζουμε».

Αποταμίευση και στεγαστική κρίση

Στις παλιές συνήθειες με νέα εισοδήματα αναφέρθηκε ο κ. Ζανιάς, επικαλούμενος και την έτερη ιδιότητά του ως καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο. «Οι φοιτητές μού το λένε, παίρνουμε 1.200 ευρώ, πρέπει να βάλουμε το 20%, πώς θα τα μαζέψουμε αυτά; Πρέπει να μαζεύουμε χρήματα για 12 χρόνια τουλάχιστον για ένα σπίτι 150 χιλιάδων.»

«Τα επιτόκια όμως δεν έχουν τόση σημασία – σχεδόν καθόλου – καθώς για δύο χρόνια ήταν αυτή η υπόθεση», συμπλήρωσε για να καταλήξει στο φλέγον ζήτημα της αποταμίευσης.

«Στην Eurobank έχουμε κληρονομήσει το Ταμιευτήριο και σε κάθε Ημέρα Αποταμίευσης, επισκεπτόμαι και ένα δημοτικό σχολείο όπου προσπαθούμε να τους δείξουμε την αξία της αποταμίευσης. Έτσι και φέτος πήγα σε ένα ορεινό χωριό της Ηπείρου σε ένα διθέσιο σχολείο, όπου ανακάλυψα πως τα παιδιά είχαν κουμπαράδες οι οποίοι είχαν και χρήματα μέσα. Όταν τα ρώτησα εάν τούς τα δίνουν οι γιαγιάδες τους, η απάντηση του δασκάλου ήταν αφοπλιστική: “Εμείς στην Ήπειρο αποταμιεύουμε”».

«Κι αυτό είναι ένα μικρό δείγμα ότι χρειάζεται και αλλαγή στην κουτλούρα. Γιατί πολύ απλά ο κουμπαράς έχει μηδενικό επιτόκιο…»