Δημογραφικό: Οι γεννήσεις στην ΕΕ πέφτουν σε νέα χαμηλά

Το δημογραφικό έχει γίνει τεράστιο πρόβλημα, και όχι μόνο για την Ελλάδα. Ο αριθμός των μωρών που γεννήθηκαν στην ΕΕ έφτασε σε ιστορικό χαμηλό πέρυσι, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που υπογραμμίζουν τη σοβαρότητα των δημογραφικών προκλήσεων της περιοχής.

Οι γεννήσεις στα 27 κράτη μέλη του μπλοκ μειώθηκαν σε 3.665.000 το 2023, σύμφωνα με στοιχεία που ενημερώθηκαν τον περασμένο μήνα, το χαμηλότερο από τότε που συλλέχθηκαν για πρώτη φορά συγκρίσιμα δεδομένα το 1961.

Fitch για Ευρώπη: Όλα μέτρια… φόβοι για δασμούς, δημογραφικό

Ο αριθμός αντιπροσώπευε επίσης πτώση 5,5% από το σύνολο των γεννήσεων του 2022, τη μεγαλύτερη ετήσια μείωση που έχει καταγραφεί. Τα στοιχεία συγκεντρώθηκαν από τα τελευταία στοιχεία των κρατών μελών από τη Eurostat, τη στατιστική υπηρεσία της ΕΕ, και περιέχονταν σε περιοδική ενημέρωση του υπολογιστικού της φύλλου.

Το ποσοστό για το 2023 είναι χαμηλότερο από τα 4 εκατομμύρια γεννήσεις στην ΕΕ που προβλέπονταν πέρυσι στις μακροπρόθεσμες προβλέψεις πληθυσμού της Eurostat.

Από τότε που έφτασε στο ανώτατο όριο των σχεδόν 7 εκατομμυρίων γεννήσεων στα μέσα της δεκαετίας του 1960, τα ποσοστά γεννήσεων στα κράτη που αποτελούν τώρα την ΕΕ έχουν μειωθεί απότομα και είναι περίπου στο ίδιο επίπεδο με τις ΗΠΑ.

Η πτώση γεννήσεων πιέζει τα οικονομικά των κρατών

Η έλλειψη παιδιών στην Ευρώπη αναμένεται να ασκήσει πίεση στα κρατικά οικονομικά, καθώς οι πληθυσμοί σε ηλικία εργασίας συρρικνώνονται και το κόστος των δαπανών σε τομείς όπως η υγειονομική περίθαλψη και οι συντάξεις αυξάνεται.

Δημογραφικοί ειδικοί πιστεύουν ότι η μακροχρόνια τάση των Ευρωπαίων να έχουν όλο και λιγότερα μωρά μπορεί να έχει επιδεινωθεί από τις ανησυχίες για την κλιματική αλλαγή, την πανδημία και τη χειρότερη άνοδο πληθωρισμού σε μια γενιά.

«Είναι πιθανό οι αντιληπτές αβεβαιότητες — όπως π.χ. η εργασιακή ανασφάλεια, το αυξανόμενο κόστος διαβίωσης και οι τιμές στέγασης και πολλαπλές παγκόσμιες κρίσεις, συμπεριλαμβανομένης της πανδημίας Covid-19, των γεωπολιτικών εντάσεων και της κλιματικής αλλαγής, θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά τις ατομικές αναπαραγωγικές αποφάσεις», δήλωσε ο Γκουανγκιού Ζανγκ, υπεύθυνος πληθυσμιακών υποθέσεων στον ΟΗΕ.

«Οι νέοι έχουν μεγαλύτερη δυσκολία από πριν να εδραιωθούν στην αγορά εργασίας, στην αγορά κατοικίας και ίσως και στην αγορά γνωριμιών», δήλωσε στους Financial Times ο Βίλεμ Αντενά, ανώτερος οικονομολόγος στον ΟΟΣΑ. «Αυτό είναι ένα μέρος της ιστορίας που είναι αρκετά ξεκάθαρο».

Η Μαρία Ρίτα Τέστα, καθηγήτρια δημογραφίας στο Πανεπιστήμιο Luiss της Ρώμης, είπε στους FT ότι ενώ πολλοί παράγοντες επηρέασαν την απόφαση απόκτησης παιδιών, υπήρχαν νέοι λόγοι που σχετίζονται με πολιτικές και οικονομικές «εντάσεις σε διεθνές επίπεδο», καθώς και «ανησυχίες για την κλιματική αλλαγή”.

Καθώς οι άνθρωποι καθυστερούν τη τεκνοποίηση, οι γυναίκες στην περιοχή γεννούν σε μεγαλύτερη ηλικία.

Τα στοιχεία της Eurostat που δημοσιεύθηκαν νωρίτερα φέτος έδειξαν ότι η μέση ηλικία των γυναικών κατά τη γέννηση του πρώτου τους παιδιού αυξανόταν και ήταν σχεδόν 30 το 2022, από 28,8 το 2013.

Το μερίδιο των γεννήσεων μεταξύ μητέρων ηλικίας 40 ετών και άνω έχει υπερδιπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία από 2,5% σε 6%, αντανακλώντας μια καθυστέρηση στη τεκνοποίηση, με πολλές γυναίκες να επιλέγουν να κάνουν παιδιά πιο κοντά στο ανώτατο όριο του εύρους αναπαραγωγικής ηλικίας, το οποίο ο ΟΗΕ ορίζει ότι λήγει στα 49 έτη.

Έχει ήδη φτάσει η Ευρώπη στο δημογραφικό της οριακό σημείο;

Η τάση των ανθρώπων να κάνουν λιγότερα παιδιά παρατηρείται πιο έντονα στην Ιταλία, την Ισπανία, την Ελλάδα, την Πολωνία, τη Φινλανδία και τις χώρες της Βαλτικής, όπου οι γεννήσεις μειώθηκαν κατά τουλάχιστον ένα τέταρτο την τελευταία δεκαετία.

Ο Αντεμά είπε ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να προετοιμαστούν για ένα μέλλον χαμηλής γονιμότητας και να εξετάσουν μέτρα για την ενίσχυση της μετανάστευσης, της παραγωγικότητας και των επιπέδων συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό, ιδιαίτερα μεταξύ των γυναικών.

Ο Τέστα προέτρεψε τις κυβερνήσεις να στηρίξουν τους νέους, ζητώντας μια «προσέγγιση όπου οι νέοι άνδρες και γυναίκες βοηθούνται σε διάφορους τομείς ζωής: στην εκπαίδευση, στην αγορά εργασίας, στην ψυχική υγεία και στην πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή στέγαση».