Γερμανία: Χαλάρωση στο φρένο χρέους ζητά ο Νάγκελ της Bundesbank

Ο επικεφαλής της γερμανικής Bundesbank κάλεσε το Βερολίνο να αμβλύνει τους σκληρούς κανόνες δαπανών, προειδοποιώντας ότι η Γερμανία, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης αντιμετωπίζει μια «σύνθετη» και «αδύναμη» προοπτική.

Ειδικότερα, ο πρόεδρος της Bundesbank Γιοαχίμ Νάγκελ είπε στους Financial Times ότι η επόμενη κυβέρνηση πρέπει να μεταρρυθμίσει το λεγόμενο φρένο χρέους, το οποίο απαγορεύει στο Βερολίνο να δανείζεται πάνω από 0,35% του ΑΕΠ σε οποιοδήποτε οικονομικό έτος, για να αντιμετωπίσει τους μακροπρόθεσμους οικονομικούς κινδύνους που αντιμετωπίζει η Γερμανία.

Περισσότερος δημοσιονομικός χώρος για την αντιμετώπιση διαρθρωτικών απειλών – όπως η ενίσχυση των αμυντικών δαπανών και ο εκσυγχρονισμός της υποδομής της χώρας – θα σήμαινε μια «πολύ έξυπνη προσέγγιση», είπε ο Νάγκελ.

Οι δηλώσεις του προέδρου της Bundesbank είναι οι πιο ειλικρινείς μέχρι τώρα για το πώς πιστεύει ότι ένας μελλοντικός καγκελάριος θα πρέπει να αντιμετωπίσει τα περιορισμένα δημοσιονομικά περιθώρια της Γερμανίας.

Γερμανία: Το «φρένο χρέους» και τα όριά του

Σύμφωνα με τον ίδιο η τρέχουσα προοπτική είναι ακόμη «πιο περίπλοκη» από ό,τι στις αρχές του 21ου αιώνα. Ενώ η ανεργία ήταν πολύ χειρότερη τότε, «δεν υπήρχε γεωπολιτικός κατακερματισμός και το παγκόσμιο εμπόριο αυξανόταν έντονα».

Η οικονομία της Γερμανίας ουσιαστικά δεν γνώρισε πραγματική ανάπτυξη από το δεύτερο εξάμηνο του 2021, με τον κυρίαρχο μεταποιητικό τομέα της να βρίσκεται υπό πίεση από το υψηλό ενεργειακό κόστος και τη μείωση της ανταγωνιστικότητας.

Η επιστροφή Τραμπ και η ανάπτυξη στη Γερμανία

Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο θα μπορούσε να επιδεινώσει αυτές τις προκλήσεις, με τον εκλεγμένο πρόεδρο να απειλεί με γενικούς δασμούς έως και 20% σε όλες τις εισαγωγές από τις ΗΠΑ.

Η Bundesbank δεν θα ενημερώσει επίσημα την πρόβλεψή της για την ανάπτυξη μέχρι τα τέλη του μήνα, αλλά ο Νάγκελ είπε ότι το 2025 είναι πιθανό να είναι «άλλη μια χρονιά ασθενούς ανάπτυξης» για τη γερμανική οικονομία, με την εκτίμηση της κεντρικής τράπεζας πιθανότατα να είναι περίπου 0,4%.

Η ανάπτυξη είναι πιθανό να είναι ακόμη πιο αδύναμη, εάν ο Τραμπ εφαρμόσει γενικούς δασμούς στην κλίμακα που έχει υποσχεθεί, είπε ο κεντρικός τραπεζίτης.

«Εάν εφαρμοστούν μεγάλες αυξήσεις στους δασμούς πάνω από τις τρέχουσες προβλέψεις, η οικονομία μπορεί σε γενικές γραμμές να μείνει στάσιμη για ακόμη περισσότερο», είπε, προσθέτοντας ότι «ακόμη και η αγορά εργασίας μπορεί να παρουσιάσει πιο αισθητή αδυναμία».

Το εποχικά προσαρμοσμένο ποσοστό ανεργίας της Γερμανίας, όπως ορίζεται από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Απασχόλησης, παραμένει σχετικά χαμηλό στο 6,1%. Ωστόσο, αυτό το επίπεδο αντικατοπτρίζει εν μέρει τη δημιουργία αφθονίας χαμηλά αμειβόμενων θέσεων στον τομέα των υπηρεσιών, σε βάρος της καλά αμειβόμενης μεταποιητικής εργασίας.

Ο Νάγκελ πάντως, υπογράμμισε ότι εξακολουθεί να είναι σίγουρος ότι η χώρα θα καταφέρει να ξεπεράσει οποιαδήποτε κρίση, λέγοντας: «Η εμπειρία του παρελθόντος δείχνει ότι όταν η Γερμανία αισθάνεται τον πόνο, η Γερμανία αλλάζει».

Κεντρικό θέμα στις εκλογές

Ενόψει των πρόωρων εκλογών, που είναι πιθανό να διεξαχθούν τον Φεβρουάριο, η αναθεώρηση του αυστηρού ανώτατου ορίου δανεισμού έχει γίνει κεντρικό θέμα. Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης και πιθανότατα υποψήφιος για να εξασφαλίσει την καγκελαρία, το αφεντικό του κόμματος της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης, Φρίντριχ Μερτς, έχει σηματοδοτήσει ότι μπορεί να είναι ανοιχτός για περιορισμένες μεταρρυθμίσεις στο φρένο χρέους.

Η Bundesbank παρουσίασε για πρώτη φορά ιδέες για τη μεταρρύθμιση του φρένου χρέους το 2022.

Ο Νάγκελ αναγνώρισε ότι το φρένο χρέους, που συμφωνήθηκε το 2009, ήταν «ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο» μετά την δραματική αύξηση του δημόσιου χρέους στον απόηχο της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Κατά τη διάρκεια της κρίσης του ευρώ, το φρένο έδωσε επίσης το μήνυμα «ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να θέσουν υπό έλεγχο την κατάσταση του χρέους και του ελλείμματός τους».

Τα επιτόκια της ΕΚΤ

Ο επικεφαλής της Bundesbank, ο οποίος έχει επίσης ψήφο στο διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αρνήθηκε να δώσει οποιαδήποτε ένδειξη για τις απόψεις του σχετικά με την επόμενη απόφαση για τα επιτόκιο κατά τη συνεδρίαση της 12ης Δεκεμβρίου.

Ωστόσο, είπε ότι ο στόχος της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό 2% είναι «προφανής» και θα πρέπει να επιτευχθεί «το αργότερο μέχρι τα μέσα του επόμενου έτους».

Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη ήταν 2,3% τον Νοέμβριο. Οι τελευταίες προβλέψεις της ΕΚΤ υποδηλώνουν ότι οι ρυθμιστές επιτοκίων θα πετύχουν τον στόχο τους κατά τη διάρκεια του 2025.

Τόνισε ότι δεν θα «υπερτονίσει» τον κίνδυνο να υποβαθμίσει η ΕΚΤ τον στόχο της στο 2%, καθώς ο βασικός πληθωρισμός – ένα μέτρο που θεωρείται καλύτερος δείκτης της επιμονής των πιέσεων στις τιμές – είναι «ακόμα πολύ επίμονος».