Συντάξεις χηρείας: Οι αντίθετες απόψεις στην κυβέρνηση και τα σενάρια για τις περικοπές

Δύο αντίθετες απόψεις έχουν διαμορφωθεί στην κυβέρνηση για το θέμα των περικοπών των συντάξεων χηρείας που δίδονται στους δικαιούχους του ιδιωτικού τομέα.

Υπέρ των περικοπών των συντάξεων κατά την ίδια λογική του μέτρου που εφαρμόστηκε στο δημόσιο τομέα και στον ΟΓΑ τάσσονται ο υπουργός Οικονομικών κ. Κ Χατζηδάκης και ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης κ. Π. Τσακλόγλου θεωρώντας «αναγκαία την ενιαία αντιμετώπιση του θέματος παρά το υψηλό πολιτικό του κόστος».

Έρχονται περικοπές στις συντάξεις χηρείας – Τα σενάρια

Επιφυλακτική η Κεραμέως

Αντιθέτως, επιφυλακτική παραμένει η υπουργός Εργασίας κυρία Νίκη Κεραμέως η οποία χαρακτηρίζει ιδιαιτέρως σοβαρό το θέμα των συντάξεων χηρείας και ζητά οι όποιες αποφάσεις και νομοθετικές πρωτοβουλίες να έχουν την «συναίνεση του Μεγάρου Μαξίμου», αφού πρόκειται για σημαντικές περικοπές εισοδήματος, ενώ πολλού δικαιούχοι θα κληθούν να επιστρέψουν μεγάλα ποσά που έλαβαν από το 2020 και μετά.

Ποιους αφορά

Οι υψηλές περικοπές που θα προκύψουν εφόσον εφαρμοστεί η «σκληρή γραμμή» της κυβέρνησης αφορά 100.000 συντάξεις χηρείας του ιδιωτικού τομέα.

Οι συντάξεις αυτές θα πρέπει να εναρμονιστούν με τα αντίστοιχα ποσά που λαμβάνουν οι συνταξιούχοι χήροι του δημοσίου τομέα. Ήδη στο τραπέζι βρίσκονται διάφορα σενάρια περικοπών, ενόψει των τελικών μέτρων που θα ληφθούν το 2025.

Η δύσκολη απόφαση

Η κυβέρνηση καλείται να λάβει τη δύσκολη απόφαση για την εφαρμογή των διατάξεων για τη μείωση των συντάξεων χηρείας στις περιπτώσεις που ο δικαιούχος λαμβάνει σύνταξη εξ ιδίου δικαιώματος ή εργάζεται.

Το ύψος των συντάξεων των δικαιούχων που προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα, (σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο) πρέπει να μειωθεί κατά 50% μετά την πάροδο της τριετίας (από το 70% στο 35%) σε περίπτωση ανάληψης εργασίας ή συνταξιοδότησης. Η περικοπή έπρεπε να είχε εφαρμοστεί από το 2020, αλλά εφαρμόσθηκε μόνο στις συντάξεις του δημοσίου τομέα και του ΟΓΑ.

Η οριστική απόφαση για τον τρόπο που θα εφαρμοστεί ο νόμος, και κυρίως για το εάν και κατά πόσο θα αναζητηθούν αναδρομικά οι περικοπές, θα πρέπει να ληφθεί από το κυβερνητικό επιτελείο εντός του επόμενου έτους. Πρόκειται για ένα θέμα που αφορά χιλιάδες ασφαλισμένους, κυρίως γυναίκες-χήρες, κι έχει τεράστιες κοινωνικές προεκτάσεις, το οποίο μπορεί να προκαλέσει έντονες αντιδράσεις.

Τα σενάρια

Σύμφωνα με πληροφορίες η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να μην ισχύσουν αναδρομικά οι μειώσεις, ώστε να αποφευχθεί η αναζήτηση επιστροφής χρημάτων από το 2020 και εντεύθεν. Αυτό ωστόσο δεν έχει οριστικοποιηθεί.

Τα σενάρια που εξετάζονται αφορούν τα εξής:

1.  Στην περίπτωση δυο συντάξεων, να υπάρχει επιλογή για μείωση κατά 50% της μικρότερης.
2.  Να περικοπεί κατά 35% μόνο το τμήμα της εθνικής σύνταξης των 427€ και όχι και το ανταποδοτικό τμήμα, δηλαδή όχι το σύνολο της σύνταξης χηρείας.
3.  Η επιστροφή – σε δόσεις – των ποσών που έλαβαν οι συνταξιούχοι κατά την περίοδο που δεν είχε εφαρμοστεί η σχετική διάταξη νόμου.

Το πρόβλημα αφορά και στην καταβολή της εθνικής σύνταξης, που θα πρέπει να καταβάλλεται μόνο μία από τις συντάξεις που εισπράττει ο δικαιούχος.

Οι αντιδράσεις

Το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων σε πρόσφατη επιστολή του προς τον πρωθυπουργό και στους συναρμόδιους υπουργούς ζητά να μην εφαρμοστεί το μέτρο των περικοπών. Επαναλαμβάνει την πρότασή του για να διατηρούνται εφεξής όλες οι συντάξεις χηρείας στο 70% της αρχικής, χωρίς περαιτέρω περικοπή κατά το ήμισυ, όπως ορίζει νόμος του 2020. Αυτό όμως σημαίνει ότι η Κυβέρνηση πρέπει να προωθήσει νέα διάταξη νόμου που θα διορθώνει το λάθος του παρελθόντος. Σε αντίθετη περίπτωση, σημειώνει το δίκτυο, κινδυνεύουν χιλιάδες συνταξιούχοι που προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα, να υποστούν υψηλές περικοπές στη σύνταξη χηρείας που λαμβάνουν. Επιπρόσθετα, θα κληθούν να επιστρέψουν πίσω στον e-ΕΦΚΑ, σημαντικά ποσά, ως αχρεωστήτως καταβληθέντα.