Ελληνικές απώλειες από το «γαλλικό μέτωπο»

Οι εξελίξεις πλέον στη Γαλλία είναι γνωστές. Η χώρα παραμένει στην ουσία ακυβέρνητη. Τα ασφάλιστρα κινδύνου έναντι χρεοκοπίας της χώρας ανέβηκαν σε υψηλό 12 ετών. Οι πιθανότητες χρεοκοπίας είναι σχεδόν μηδενικές, αλλά και μόνο που το εξετάζουμε ως θέμα, είναι από μόνο του σημαντικό για τη δεύτερη οικονομία στην ευρωζώνη.

Το επείγον όμως ερώτημα, για εμάς εδώ στην Ελλάδα, είναι άλλο. Πώς όλη αυτή η γαλλική πολιτική δυσλειτουργία μπορεί να επηρεάσει την υπόλοιπη Ευρώπη, σε μια εποχή που η κρίσιμη σχέση με τις ΗΠΑ παραμένει ασαφής. Για την ώρα η μετάδοση της κρίσης παραμένει εξαιρετικά μικρή. Κάποιοι λένε ότι η υπόσχεση του 2012 από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ότι θα ενεργεί ως δανειστής έσχατης ανάγκης, εξακολουθεί να έχει ισχυρό αποτέλεσμα. Καμία σχέση δηλαδή με τα προβλήματα Ελλάδας, Πορτογαλίας, Ιρλανδίας, Ιταλίας και Ισπανίας, πριν από αυτή την υπόσχεση, την περίοδο 2010-2012 όταν τα spreads εκτοξεύονταν ανεξέλεγκτα.

Μία ακόμα διαφορά είναι ότι η για την ώρα μη μετάδοση του προβλήματος δείχνει ότι οι αγορές μπορούν να διακρίνουν ότι το πρόβλημα είναι μόνο γαλλικό και δεν αφορά όλη την ευρωπαϊκή περιφέρεια. Ωστόσο είναι σαφές ότι ενώ δεν πρόκειται για πρόβλημα φερεγγυότητας, όπως στη δική μας κρίση, πρόκειται για ένα ενδεχομένως πολύ βαθύτερο πρόβλημα του ευρώ, η ένταση του οποίου ή τελικά η λύση, θα εξαρτηθεί από την επίλυση άλλων πολιτικών ζητημάτων.

Πρώτα από όλα στη Γερμανία, που κατευθύνεται προς τις κάλπες στις αρχές του επόμενου έτους, με την Ευρώπη να περιμένει την απελευθέρωση της δημοσιονομικής της πολιτικής. Ενα «λύσιμο του φρένου» χρέους θα ήταν ανακουφιστικό για όλη την Ευρώπη και βέβαια για τη Γαλλία. Δεν θα είναι εύκολο να γίνει, θα χρειαστεί συνταγματική αλλαγή. Αλλά είναι παρήγορο ότι όλα τα μεγάλα γερμανικά κόμματα τάσσονται υπέρ των περισσότερων δαπανών.

Το άλλο κρίσιμο θέμα είναι σίγουρα η επιστροφή Τραμπ. Η Ευρώπη είναι στην ουσία απροετοίμαστη για έναν εμπορικό πόλεμο και η μοναδική της ελπίδα είναι μια γρήγορη μεγάλη συμφωνία, που θα δεσμεύει όλες τις ευρωπαϊκές οικονομίες να δαπανούν ετησίως το 2% του ΑΕΠ τους για την άμυνα και να αγοράζουν περισσότερο υγροποιημένο φυσικό αέριο από τις ΗΠΑ. Η Ελλάδα τα κάνει ήδη και τα δύο, άρα ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν αναμένεται να της στοιχίσει παραπάνω.

Το θέμα είναι ποιος θα την κάνει όλη αυτή τη συζήτηση και με ποια εξουσιοδότηση, τη στιγμή που το ευρωπαϊκό οικοδόμημα δείχνει να στερείται ηγεσίας, αλλά θα το δούμε και αυτό.

Οι πιο ανησυχητικές δείχνουν για την ώρα οι μεσοβδόμαδες δηλώσεις της Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία προειδοποίησε ότι η ανάπτυξη θα είναι πιο αδύναμη βραχυπρόθεσμα, επηρεασμένη από όλα τα παραπάνω. Αν επιβεβαιωθεί και με δεδομένο ότι ο τουρισμός και οι αγορές των περισσότερων εξαγωγικών μας προϊόντων εξαρτώνται από τις αγορές που επηρεάζονται από το κλίμα αστάθειας, τότε θα πρέπει να θεωρούμε σίγουρες και τις πρώτες απώλειες για την Ελλάδα από το «γαλλικό μέτωπο».