Συρία: Στη Δαμασκό οι αντάρτες – «Ο τύραννος ‘Ασαντ έπεσε»

Οι Σύροι αντάρτες δήλωσαν ότι μπήκαν στη Δαμασκό την Κυριακή καθώς το καθεστώς του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ φαινόταν να καταρρέει, μετά τη μαζική επίθεσητων ανταρτών σε ολόκληρη τη χώρα.

Οι αντάρτες ανέφεραν σε ανακοίνωσή τους ότι «η πόλη της Δαμασκού είναι απαλλαγμένη από τον τύραννο Μπασάρ αλ Άσαντ» και ότι «ο Άσαντ τράπηκε σε φυγή».

Το πού βρισκόταν ο Άσαντ ήταν ασαφές, με αναφορές ότι είχε διαφύγει, κάτι που θα έφερνε ένα άδοξο τέλος σε μια οικογενειακή δυναστεία που κυβερνά τη Συρία για περισσότερα από 50 χρόνια.

Η πτώση του καθεστώτος Άσαντ θα εγκαινιάσει επίσης μια περίοδο τεράστιας αβεβαιότητας για τη Συρία, ένα έθνος που κατακερματίστηκε μετά από 13 χρόνια εμφυλίου πολέμου, και για την ευρύτερη περιοχή. Η χώρα συνορεύει με το Ισραήλ, την Ιορδανία, το Ιράκ και τον Λίβανο.

Συρία: Η επίθεση των ανταρτών συνιστά απειλή για όλη τη Μέση Ανατολή λέει το Ιράν

Οι αντάρτες δήλωσαν ότι είχαν αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο της στρατηγικής πόλης Χομς τα ξημερώματα της Κυριακής.

Το Σάββατο, είπαν ότι είχαν καταλάβει την Deraa, τη γενέτειρα της συριακής επανάστασης το 2011, και τις πόλεις Suwaida και Quneitra.

Η επίθεση των ανταρτών διευθύνεται από το Hayat Tahrir al-Sham, ένα ισλαμιστικό κίνημα που περιοριζόταν στη βορειοδυτική επαρχία της Συρίας Idlib πριν ξεκινήσει την επίθεσή του πριν από 12 ημέρες. Η ομάδα, η οποία κάποτε ήταν θυγατρική της Αλ Κάιντα, συγκλόνισε τη χώρα καταλαμβάνοντας το Χαλέπι, τη δεύτερη πόλη της Συρίας, μέσα σε 48 ώρες και στη συνέχεια βαδίζοντας προς τα νότια προς την πρωτεύουσα.

Οι νέες ισορροπίες στην περιοχή

Όπως επισημαίνουν οι Financial Times, συνεργάζεται με τους υποστηριζόμενους από την Τουρκία αντάρτες που επιχειρούν υπό την ομπρέλα του Συριακού Εθνικού Στρατού, αλλά η Συρία φιλοξενεί μυριάδες φατρίες και ο βαθμός συντονισμού μεταξύ τους είναι ασαφής.

Δεν υπήρξε επίσημη δήλωση από τη συριακή προεδρία, τον στρατό ή τα κρατικά μέσα ενημέρωσης σχετικά με τον Άσαντ ή την κατάσταση στη χώρα. Το Al-Ekhbaria, ένα κρατικό τηλεοπτικό κανάλι, μετέδιδε προηχογραφημένα πλάνα της συριακής αρχιτεκτονικής σε ελαφριά μουσική κιθάρας.

Ο Άσαντ, εκπαιδευμένος οφθαλμίατρος στο Λονδίνο, κυβερνά τη Συρία από το 2000, όταν διαδέχθηκε τον αείμνηστο πατέρα του Χαφέζ Άσαντ. Ο εμφύλιος πόλεμος ξέσπασε το 2011 αφού οι δυνάμεις του προσπάθησαν βάναυσα να καταπνίξουν μια λαϊκή εξέγερση.

Κατάφερε να προσκολληθεί στην εξουσία με την υποστήριξη του Ιράν, των υποστηριζόμενων από το Ιράν μαχητών και της Ρωσίας, η οποία παρείχε ζωτική αεροπορική ισχύ.

Αλλά προήδρευσε σε ένα κενό, χρεοκοπημένο κράτος, και ακόμη και πολλοί από τη δική του αλαουιτική κοινότητα φάνηκαν να έχουν εγκαταλείψει το καθεστώς μετά από χρόνια συγκρούσεων και οικονομικών δυσκολιών.

Όταν το HTS ξεκίνησε την επίθεσή του στις 27 Νοεμβρίου, οι δυνάμεις του καθεστώτος έμοιαζαν να υποχωρούν, ενώ η Ρωσία, το Ιράν και η Χεζμπολάχ, το λιβανέζικο μαχητικό κίνημα, είχαν αποδυναμωθεί και αποσπαστεί από τις δικές τους συγκρούσεις.

Άλλοι αντάρτες κατέλαβαν περιοχές νότια της Δαμασκού το Σαββατοκύριακο, περικυκλώνοντας την πρωτεύουσα καθώς το Ιράν φέρεται να απέσυρε τους ανθρώπους από τη Συρία.

Η επιτυχία των ανταρτών είναι ένα ταπεινωτικό πλήγμα για το Ιράν και τη Ρωσία. Η Μόσχα είχε αποκτήσει πρόσβαση σε αεροπορικές και ναυτικές βάσεις στη Μεσόγειο μετά από παρέμβαση στον πόλεμο.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ είχε δηλώσει το Σάββατο ότι η Μόσχα θα σταθεί δίπλα στον σύμμαχό της και «προσπαθεί να κάνει τα πάντα για να μην επιτρέψει στους τρομοκράτες να επικρατήσουν, ακόμα κι αν λένε ότι δεν είναι πλέον τρομοκράτες».

Εν τω μεταξύ, η υποστήριξη της Τεχεράνης στον Άσαντ της έδωσε μια «χερσαία γέφυρα» μέσω του Ιράκ προς τη Συρία και τον Λίβανο, όπου κατοικεί ο πιο σημαντικός πληρεξούσιός της, η Χεζμπολάχ.

Θα υπάρχει τεράστια αβεβαιότητα για το τι θα ακολουθήσει στη Συρία. Η HTS έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από τις ΗΠΑ, τον ΟΗΕ, την Τουρκία και άλλες δυνάμεις, ενώ ο ηγέτης της Abu Mohammad al-Jolani είναι επικηρυγμένος για 10 εκατομμύρια δολάρια.

Τα τελευταία χρόνια, ο Jolani προσπάθησε να μετονομάσει την ομάδα ως ένα πιο μετριοπαθές ισλαμιστικό κίνημα, δημιουργώντας ένα αυταρχικό, συγκεντρωτικό κίνημα με σφιχτό έλεγχο στο Idlib, το οποίο φιλοξενεί 3 έως 4 εκατομμύρια ανθρώπους.

Οι αντάρτες είπαν ότι απελευθέρωσαν κρατούμενους από τη διαβόητη φυλακή Sadnaya, η οποία είχε γίνει σύμβολο της βίαιης καταστολής των πολιτικών του αντιπάλων από το καθεστώς Άσαντ.

Το Σάββατο, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος εδώ και καιρό υποστηρίζει ορισμένες δυνάμεις της συριακής αντιπολίτευσης, χαιρέτισε «μια νέα διπλωματική και πολιτική πραγματικότητα στη Συρία».

Ο Σύρος πρωθυπουργός δηλώνει πρόθυμος να συνεργαστεί

Ο Σύρος πρωθυπουργός Μοχάμεντ Γάζι αλ Τζαλάλι δήλωσε σήμερα ότι παραμένει στο σπίτι του και είναι έτοιμος να συνεργαστεί για την ομαλή μεταβίβαση της εξουσίας, μετά τη φυγή του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ και την είσοδο των ανταρτών στην πρωτεύουσα Δαμασκό.

«Αυτή η χώρα μπορεί να είναι μια κανονική χώρα, οικοδομώντας καλές σχέσεις με τους γείτονές της και με όλον τον κόσμο (…) αλλά αυτό το ζήτημα θα είναι ευθύνη οποιασδήποτε ηγεσίας επιλέξει ο συριακός λαός και είμαστε έτοιμοι για συνεργασία μαζί της», λέει μεταξύ άλλων ο Μοχάμεντ Γάζι αλ Τζαλάλι σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα που ανέβασε στο Facebook.

Ο επικεφαλής της ισλαμιστικής οργάνωσης Χάγιατ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), που ηγήθηκε της συμμαχίας των σύρων ανταρτών, ο Άχμεντ αλ Σάρα – ευρύτερα γνωστός ως Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζαουλάνι – δήλωσε πως οι κρατικές υπηρεσίες θα παραμείνουν υπό την εποπτεία του «πρώην πρωθυπουργού» μέχρι να υπάρξει επισήμως αλλαγή σκυτάλης στην εξουσία.

Κάλεσε δε τους μαχητές του να μην πλησιάσουν τους δημόσιους θεσμούς στη Δαμασκό, οι οποίοι παραμένουν υπό τον έλεγχο του πρώην πρωθυπουργού.

«Προς όλες τις στρατιωτικές δυνάμεις στην πόλη της Δαμασκού, απαγορεύεται πλήρως να πλησιάσετε τους δημόσιους θεσμούς, οι οποίοι θα παραμείνουν υπό τον έλεγχο του πρώην πρωθυπουργού μέχρι την επίσημη μεταβίβαση της εξουσίας», αναφέρεται σε ανακοίνωση του Αμπού Μοχάμαντ αλ Τζαουλάνι, ο οποίος άρχισε να χρησιμοποιεί το αληθινό του όνομα, Άχμεντ αλ-Σάρα. «Απαγορεύονται επίσης οι πυροβολισμοί στον αέρα», πρόσθεσε στην ανακοίνωση που δημοσιοποιήθηκε μέσω του καναλιού του συνασπισμού των ανταρτών στο Telegram.

Παράλληλα, ο επικεφαλής της συριακής αντιπολίτευσης στο εξωτερικό Χάντι αλ Μπάχρα δήλωσε ότι «χωρίς τον Μπασάρ αλ Άσαντ» τελείωσε «η μαύρη σελίδα στην ιστορία της Συρίας», σχολίασε.