Carrefour: Οι ελληνικές περιπέτειες του γαλλικού κολοσσού – Πώς έφθασε στον Ν. Βαρδινογιάννη

Δύο ημέρες πριν από τις εκλογές της 17ης Ιουνίου 2012 (στις εκλογές του Μαΐου, το πολιτικό σύστημα είχε παρουσιάσει τη μεγάλη ρευστοποίηση στα χρόνια της μεταπολίτευσης), ο μεγαλύτερος γαλλικός λιανεμπορικός όμιλος, η Carrefour, ανακοίνωσε την αποχώρησή του από την ελληνική αγορά. Είναι οι μέρες που το ενδεχόμενο του Grexit «παίζει δυνατά» εντός κι εκτός Ελλάδος.

Το επιχειρηματικό κλίμα έχει καταστραφεί. Κι οι σχέσεις μεταξύ του Παρισιού και της Αθήνας είναι πλέον οι χειρότερες δυνατές – της Carrefour με την οικογένεια Μαρινόπουλου. Από το 1999 που οι δύο όμιλοι ήρθαν «εις γάμου κοινωνίαν» δεν κατόρθωσαν να βρουν το κατάλληλο «modus vivendi».

Μασούτης: Μπαίνει σφήνα (;) στην εξαγορά της «Κρητικός»

Η Carrefour και η οικογένεια Μαρινόπουλου

Ο ένας μάνατζερ μετά τον άλλον έπαιρναν «των ομματιών τους» κι έφευγαν. Σχεδόν όλοι. Αυτός που επιβίωσε από το συχνό «πήγαιν’ έλα» των μάνατζερ ήταν ο κ. Ζερόμ Λουμπέρ – αλλά αυτός αποτελεί ένα ξεχωριστό κεφάλαιο στην ιστορία της ελληνογαλλικής επιχειρηματικής σύμπραξης.

Και τότε, την Παρασκευή 15 Ιουνίου, δύο ημέρες πριν από τις εξαιρετικά κρίσιμες εκλογές στην Ελλάδα, κρίθηκε από τον κ. Georges Plassat, το νέο τότε διευθύνοντα σύμβουλο του γαλλικού ομίλου, ότι ήταν το κατάλληλο timing για να αποχωρήσει από την Ελλάδα.

Η εξαγορά για μόλις… 1 ευρώ

Η συνεργασία στην Κύπρο παρέμενε ενεργή, όπως και στα Βαλκάνια, και η νέα συμφωνία προέβλεπε πως ο ελληνικός όμιλος αναλάμβανε το master franchising των Γάλλων. Το ύψος της συμφωνίας δεν έγινε γνωστό. Η αγορά όμως έλεγε – και πιθανόν δεν απείχε από την αλήθεια αυτή η εκδοχή – πως το αντίτιμο για την εξαγορά του 50% της εταιρείας από τον ελληνικό όμιλο ήταν μόλις… ένα (1) ευρώ!

Η συνεργασία των γάλλων λιανεμπόρων που μέσα από διαδοχικά επιχειρηματικά σχήματα διατηρούνταν εν ζωή με τον επιχειρηματικό όμιλο της οικογένειας Μαρινόπουλου, έκλεισε μετά από ακριβώς 39 χρόνια!

Από τα φάρμακα στο… μπακάλικο

Ήταν το 1962 όταν η δεύτερη γενιά της οικογένειας Μαρινόπουλου – οι Γιάννης και Δημήτρης – αποφάσισε εκτός από την φαρμακευτική αγορά να δραστηριοποιηθεί και στο λιανεμπόριο. Τότε κυριαρχούνταν από το μοντέλο του παντοπωλείου – «μπακάλικου».

Τον επόμενο χρόνο, το 1963 ξεκινά η συνεργασία με την γαλλική Printemps. Και η νέα μικρή στην αρχή, αλλά κορυφαία στη συνέχεια, λιανεμπορική αλυσίδα ονομάζεται Prisunic Μαρινόπουλος – «Ο πι μι με τη δραχμή» ήταν το σλόγκαν της.

Αυτή η συνεργασία θα κρατήσει μέχρι και το 1991, όταν ο μητρικός γαλλικός όμιλος εξαγοράζεται. Βρισκόμαστε λίγο πριν από την ενιαία εσωτερική αγορά του 1992. Η επιχειρηματική τάξη στην Ελλάδα δέχεται αλλεπάλληλες «επιθέσεις» από ευρωπαϊκούς επιχειρηματικούς ομίλους σε διάφορους κλάδους.

Η Continent και τα σούπερ μάρκετ των 5.000 τ.μ.

Ενα χρόνο νωρίτερα, το 1990, ο επίσης γαλλικός όμιλος Promodes εντάσσει την Ελλάδα στους στόχους του. Δημιουργεί την Continent Hellas, που εισάγει στον κλάδο των σούπερ μάρκετ τους μεγάλους εμπορικούς χώρους, άνω των 5.000 τμ..

Ούτε στην φαντασία τους οι λιανέμποροι της εποχής δεν μπορούν να τους εντάξουν! Κι εκτός αυτού δεν υπήρχε και η κατάλληλη νομοθεσία. Αυτό σύντομα αποδείχθηκε λεπτομέρεια. Αφού το 1991 δημιουργείται στον Αλιμο, στα νότια προάστια της Αττικής και πολύ κοντά στο «στρατηγείο» της οικογένειας Μαρινόπουλου, το πρώτο θηριώδες Continent – σήμερα είναι «Σκλαβενίτης»!

Το σοκ των αφεντικών και η εξαίρεση της ΑΒ Βασιλόπουλος

Τα αφεντικά των ελληνικών σούπερ μάρκετ είχαν σοκαριστεί! Ολο το νότιο τμήμα της αγοράς της Αττικής δέχθηκε ένα ισχυρό πλήγμα – τότε διασώθηκε μόνο ο «Βασιλόπουλος» της Βουλιαγμνένης λόγω διαφορετικού μείγματος προϊόντων και image της εποχής.

Ο ανταγωνισμός στο ελληνικό λιανεμπόριο αλλάζει πίστα. Κι όταν το επόμενο Continent ανοίγει στη Θεσσαλονίκη το 1993 ο «πόλεμος τιμών» δεν είχε προηγούμενο. Κατέβαζε τις τιμές η Continent και την επόμενη ώρα τις κατέβαζε κι η Μαρινόπουλος.

Ηταν μέχρις εσχάτων. Τότε μάλιστα παρενέβησαν άλλοι παράγοντες του λιανεμπορίου για να αποκαταστήσουν την στοιχειώδη «τάξη» λειτουργώντας ως «κυανόκρανοι» μεταξύ των δύο αλυσίδων. Και μετά ήρθε… «ο έρωτας»!

Η συμφωνία με την Promodes

Η οικογένεια Μαρινόπουλου ανακοινώνει –πριν εκπνεύσει το 1993– πως ήρθε σε συμφωνία με τον γαλλικό όμιλο Ρromodes και αντάλλαξαν το 20% των μετοχών τους η Υπερ Μαρινόπουλος ΑΒΕΤΕ και η Continent Hellas AE. Και το 1994 η ισπανο – γαλλική Dia – μέλος του ομίλου Promodes εμφανίζεται στην ελληνική αγορά.

Ενα χρόνο πριν η γερμανική Lidl κάνει την δική της εμφάνιση. Και στην Dia Hellas ο όμιλος Μαρινόπουλου συμμετέχει τότε με το 20%. Το λιανεμπορικό σχήμα της οικογένειας το «τρέχει» από την πλευρά της οικογένειας ο κ. Πάνος Μαρινόπουλος. Το 1997 όμως –τρία χρόνια αργότερα– γίνεται γνωστό ότι και η γαλλική Carrefour έχει αποφασίσει να έρθει στην Ελλάδα.

O γαλλικός εμφύλιος που οδήγησε σε… «γάμο»

Oι γαλλικοί όμιλοι Promodes και Carrefour είχαν δημιουργήσει έναν μύθο «μίσους» μεταξύ τους. Πολλοι είχαν να λένε πολλά για τον «γαλλικό εμφύλιο»! Εχει ήδη βρεί ακίνητο στα νότια της Αττικής. Αλλά είναι η δεύτερη φορά που το «μίσος» γεννάει τον «έρωτα»!

Το 1999 κι ενώ η γαλλική Carrefour στην Ελλάδα έχει στελεχώσει την διοίκησ;h της και ετοιμάζει την πρώτη της εμφάνιση, οι μητρικοί όμιλοι Promodes και Carrefour συγχωνεύονται! Κι όπως είναι φυσικό αλλάζουν και τα δεδομένα στην Ελληνική αγορά. Δημιουργείται η εταιρεία Carrefour – Μαρινόπουλος, στην οποία ο ελληνικός και γαλλικός όμιλος κατέχουν από 50%. Περίπου δέκα χρόνια αργότερα θα απορροφηθεί και η Dia Hellas, μετά από ζημιογόνα δραστηριότητα ορισμένων χρόνων και την επιβολή προστίμου 5,19 εκατ. ευρώ από την Επιτροπή Ανταγωνισμού.

Το 2021, αιφνιδίως εμφανίστηκε στον κλάδο των σούπερ μάρκετ η εταιρεία Retail & More AEE, μέλος του ομίλου AVE ΑΕ. Με μάνατζερ τον παλιό διευθύνοντα σύμβουλο της Carrefour – Μαρινόπουλος ΑΕ ανακοίνωσε την επανεμφάνιση της Carrefour στην ελληνική αγορά.

Η αποχώρηση των Γάλλων…

Στις 15 Ιουνίου του 1012 οι Γάλλοι αποχωρούν από την ελληνική αγορά και η οικογένεια Μαρινόπουλου μένει μόνη της. Στην πιο κρίσιμη στιγμή του «ελληνικού δράματος». Ηδη εντός της οικογένειας αρχίζουν και υπάρχουν τριγμοί. Εξελίσσεται ένα «οικογενειακός εμφύλιος». Και τέσσερα χρόνια αργότερα θα πέσουν οι τίτλοι τέλους.

… και η λευκή επιταγή στον Σκλαβενίτη

Και τοn επόμενο χρόνο το 2017 η Carrefour – Μαρινόπουλος θα περάσει στα χέρια της εταιρείας Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτη. Κι είναι ειρωνεία της ιστορίας το εξής περιστατικό, που συνέβη στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 2000.

Ο τότε μάνατζερ της Carrefour – Μαρινόπουλος, ένα Γάλλος, με την οίηση μάλλον του αποικιοκράτη και μετά από αρκετές συζητήσεις στις οποίες εισέπραττε άρνηση, έδωσε τελικά στον Σπύρο Σκλαβενίτη –πατέρας των σημερινών ιδιοκτητών του ομίλου Σκλαβενίτη- λευκή επιταγή για να συμπληρώσει ο ίδιος το ποσό, για να πουλήσει το υπερμάρκετ της αλυσίδας Σκλαβενίτη στη Νέα Χαλκηδόνα.

Ο έλληνας επιχειρηματίας με την γνωστή του ηπιότητα και τους χαμηλούς τόνους που τον χαρακτήριζαν του απάντησε «μα δεν πουλάμε!». Ο γάλλος μάνατζερ με εμφανή εκνευρισμό του απάντησε «θα αναγκαστείτε να το πουλήσετε σε πολύ χαμηλότερη τιμή». Λίγο καιρό αργότερα ο Γάλλος είχε πάρει την άγουσα για το Μεξικό – μετατέθηκε σε άλλη θυγατρική του γαλλικού ομίλου!

Στο προσκήνιο ο Νίκος Θ. Βαρδινογιάννης

Πριν από τρία χρόνια, το 2021, αιφνιδίως εμφανίστηκε στον κλάδο των σούπερ μάρκετ η εταιρεία Retail & More AEE, μέλος του ομίλου AVE ΑΕ, που ανήκει στον κ. Νίκο Θ. Βαρδινογιάννη. Με μάνατζερ τον παλιό διευθύνοντα σύμβουλο της Carrefour – Μαρινόπουλος ΑΕ, τον κ. Βασίλη Στασινούλια, ανακοίνωσε την επανεμφάνιση της Carrefour στην ελληνική αγορά.

Ομως αυτή την φορά με το σύστημα του franchising. Μέχρι τώρα έχει δημιουργήσει 41 καταστήματα ανά την Ελλάδα, εκ των οποίων τα 18 στην Αττική. Και σίγουρα προκάλεσε αίσθηση το ενδιαφέρον της νέας αλυσίδας σούπερ μάρκετ να εξαγοράσει την εταιρεία ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός.

Η σφήνα(;) Μασούτη

Στη διάρκεια των τελευταίων μηνών πληροφορίες και φήμες για την εξαγορά διαδέχονται η μία την άλλη. Αλλά δεν είναι βέβαιο ότι θα τελεσφορήσει η προσπάθεια, δεδομένου ότι εμφανίστηκε το τελευταίο διάστημα και νέος υποψήφιος αγοραστής της Κρητικός, η αλυσίδα Μασούτης. Το επόμενο διάστημα θα είναι κρίσιμο….