Ιαπωνία: Πώς η τετραήμερη εργασιακή εβδομάδα μπορεί να ενισχύσει τις γεννήσεις

Η υπογεννητικότητα και το δημογραφικό πρόβλημα έχει καταστεί οξύτατο πρόβλημα στην Ιαπωνία αλλά και σε πολλές άλλες χώρες του κόσμου. Προσπαθώντας κάτι να κάνουν για αυτή την κοινωνική και οικονομική απειλή, οι αρχές στη μεγαλύτερη πόλη του κόσμου, στο Τόκιο,  ξεκινούν ένα ριζοσπαστικό πείραμα για να αντιστρέψουν το χαμηλό ποσοστό γεννήσεων στη χώρα. Έτσι, η Μητροπολιτική Κυβέρνηση του Τόκιο θα επιτρέψει στο προσωπικό της να εργάζεται τετραήμερη εβδομάδα.

Το πρόγραμμα, το οποίο προσθέτει το Τόκιο σε ένα αυξανόμενο παγκόσμιο κίνημα μεταξύ των τοπικών και κεντρικών κυβερνήσεων για να υιοθετήσουν την προσέγγιση «τέσσερις μέσα, τρεις σπίτι» για την ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, έρχεται καθώς ο πληθυσμός της Ιαπωνίας βρίσκεται σε τροχιά πτώσης για 16η συνεχή χρονιά, σημειώνουν οι Financial Times .

CNBC: Το δημογραφικό και η «υπαρξιακή» πληθυσμιακή κατάρρευση στην Ελλάδα – Οι πόλεις-φαντάσματα

Το project αυτό της κυβέρνησης του Τόκιο, το οποίο θα ξεκινήσει τον Απρίλιο του 2025, θα επιτρέπει στους υπαλλήλους να προσαρμόσουν τις ώρες εργασίας τους για να ελευθερώσουν εντελώς μια μέρα της επιλογής τους κάθε εβδομάδα. Το έργο πρόκειται να ωφελήσει δεκάδες χιλιάδες υπαλλήλους της δημοτικής αρχής.

Το μεγαλύτερο μέρος του μη εργασιακού χρόνου και η μεγαλύτερη ευελιξία θα πρέπει, θεωρητικά πάντα, να κάνει την ανατροφή των παιδιών λιγότερο αποτρεπτική. Ο αριθμός των μωρών που γεννήθηκαν στο Τόκιο μειώθηκε κατά περισσότερο από 15% μεταξύ 2012 και 2022.

Καλύτερη ισορροπία ζωής για περισσότερα μωρά

«Θα συνεχίσουμε να αναθεωρούμε τον τρόπο εργασίας μας με ευέλικτο τρόπο, ώστε κανείς να μην χρειάζεται να θυσιάσει την καριέρα του λόγω βιωματικών γεγονότων, όπως ο τοκετός και η φροντίδα των παιδιών», δήλωσε η κυβερνήτης του Τόκιο, Γιουρίκο Κόικε, στην πιο πρόσφατη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου αυτόν τον μήνα. όπου εκτέθηκαν τα σχέδια για τετραήμερη εργασιακή εβδομάδα.

Πρόσθεσε ότι ο στόχος της ενδυνάμωσης των γυναικών ήταν ένα μακροχρόνιο πρόβλημα για την Ιαπωνία και μια περιοχή όπου η χώρα «έχει μείνει πολύ πίσω από τον υπόλοιπο κόσμο».

Το πείραμα της τετραήμερης εβδομάδας του Τόκιο ακολουθεί παρόμοια προγράμματα στις τοπικές κυβερνήσεις άλλων νομών και πόλεων της Ιαπωνίας.

Ο ενθουσιασμός της Κόικε προέρχεται εν μέρει από τη δέσμευση με την 4 Day Week Global, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο που προωθεί, όπως λέει, τα πολλαπλά οφέλη μιας βραχύτερης εργάσιμης εβδομάδας. Ο οργανισμός έχει πραγματοποιήσει πιλοτικές δοκιμές σε όλο τον κόσμο για να αξιολογήσει τον αντίκτυπο μιας πολιτικής που συχνά συναντά σκληρή αντίσταση από λάτρεις του παραδοσιακού εργασιακού ήθους.

Tα δημογραφικά στοιχεία της Ιαπωνίας είναι μια «σιωπηρός συναγερμός…που υπονομεύει τα ίδια τα θεμέλια της χώρας»

Οι ιδρυτές της 4 Day Week Global περιέγραψαν το βήμα που έκανε η Μητροπολιτική Κυβέρνηση του Τόκιο ως «εξαιρετικό, σε μια χώρα που έχει τέτοια φήμη για μη ευελιξία σε αυτόν τον τομέα και έχει μια πραγματική λέξη [karoshi] για τον θάνατο από υπερβολική εργασία».

Η ιδρύτρια Σάρλοτ Λόκχαρτ είπε στους Financial Times ότι τα αποτελέσματα ήταν «βαρετά συνεπή» σε πιλοτικά προγράμματα τεσσάρων ημερών την εβδομάδα που η ομάδα έτρεξε σε 20 χώρες με διαφορετικά πολιτικά συστήματα, κοινωνικές προσδοκίες γύρω από την εργασία και σε διαφορετικά σημεία οικονομικής ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένης της Νότιας Αφρικής, της Βραζιλίας και της Γερμανίας.

«Η παραγωγικότητα αυξάνεται, η ικανότητα προσέλκυσης και διατήρησης του προσωπικού βελτιώνεται και οι ημέρες ασθενείας μειώνονται σε γενικές γραμμές στο μισό», δήλωσε η Λόκχαρτ. «Τα οφέλη γίνονται αρκετά απτά και αυτό είναι κάτι που ξεπερνά τα σύνορα».

Πρόσθεσε ότι η συνέπεια των αποτελεσμάτων προέκυψε από το γεγονός ότι, σε οποιοδήποτε πλαίσιο ή χώρα, οι άνθρωποι λένε ότι τους λείπει ο ελεύθερος χρόνος. Στην περίπτωση της Ιαπωνίας, είπε, οι αρχές εντόπισαν αυτό ως μέρος του λόγου για τον οποίο οι γεννήσεις παρέμεναν χαμηλές.

Απέλπιδες προσπάθειες να νικηθεί το δημογραφικό στην Ιαπωνία

Το στοίχημα του Τόκιο στις μαγικές δυνάμεις της τετραήμερης εργάσιμης εβδομάδας έρχεται καθώς ο αριθμός των μωρών που γεννήθηκαν στην Ιαπωνία το 2024 πρόκειται να πέσει κάτω από 700.000 για πρώτη φορά από τότε που τηρούνται αρχεία το 1899.

Τα στοιχεία υπογραμμίζουν την πρόσφατη προειδοποίηση του πρωθυπουργού Σιγκέρου Ισίμπα ότι τα δημογραφικά στοιχεία της Ιαπωνίας είναι μια «σιωπηρός συναγερμός…που υπονομεύει τα ίδια τα θεμέλια της χώρας». Η οικονομία ήδη παλεύει με τις συνέπειες της έλλειψης εργατικού δυναμικού και του υψηλότερου ποσοστού ηλικιωμένων στον κόσμο. Η μείωση του ποσοστού γεννήσεων ήταν πιο γρήγορη από ό,τι αναμενόταν.

Ο αριθμός των μωρών που γεννήθηκαν στην Ιαπωνία έπεσε κάτω από 1 εκατομμύριο το 2016 και κάτω από 800.000 το 2022, παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης που περιλαμβάνουν χρηματικά κίνητρα για μεγαλύτερες οικογένειες, φορολογικές ελαφρύνσεις και τη δημιουργία περισσότερων εγκαταστάσεων νημπιακής φροντίδας.

Οι προσπάθειες του Τόκιο για την αντιμετώπιση των χαμηλών γεννήσεων γίνονται όλο και πιο απελπισμένες. Η μητροπολιτική κυβέρνηση φέτος ξεκίνησε εφαρμογή ραντεβού ελπίζοντας ότι η επίσημη συσχέτισή της με το λογισμικό και οι αυστηροί κανόνες σχετικά με τη συμμετοχή θα αμβλύνουν τις ανησυχίες και θα προσελκύουν χρήστες που είναι σοβαροί για τον γάμο και τη δημιουργία οικογενειών.

Μαζί με προσωπικές και εκπαιδευτικές λεπτομέρειες, η εφαρμογή απαιτεί από τους χρήστες να υπόσχονται ότι τη χρησιμοποιούν με στόχο τον γάμο και όχι για βραχύβιες σχέσεις. Η κυβερνήτης Κόικε είναι μεταξύ πολλών πολιτικών που βλέπουν το χαμηλό ποσοστό γάμων στην Ιαπωνία ως άμεσο εμπόδιο για περισσότερες γεννήσεις