Αναπτυσσόμενες οικονομίες: Τεράστια η επιβάρυνση από τόκους

Τα αναπτυσσόμενα έθνη, τα οποία έχουν ήδη προετοιμαστεί για ένα ταραχώδες 2025, πρέπει να αντιμετωπίσουν τις διογκούμενες πληρωμές τόκων για χρέος 29 τρισεκατομμυρίων δολαρίων που συσσωρεύτηκε την τελευταία δεκαετία, όπως σημειώνει το Bloomberg.

Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, 54 χώρες-ρεκόρ ξοδεύουν πάνω από το 10% των εσόδων τους για πληρωμές τόκων. Ορισμένες, όπως το Πακιστάν και η Νιγηρία, χρησιμοποιούν περισσότερο από το 30% των εσόδων μόνο για την πληρωμή των κουπονιών.

Η Παγκόσμια Τράπεζα θα παράσχει 100 δισ. δολάρια για τη στήριξη των πιο φτωχών χωρών

Το ποσό αυτό – περίπου 850 δισεκατομμύρια δολάρια συνολικά πέρυσι τόσο για το εξωτερικό όσο και για το τοπικό χρέος – αναγκάζει τις χώρες να αποσπάσουν χρήματα από τις εγχώριες δαπάνες για νοσοκομεία, δρόμους και σχολεία, ενώ αυξάνει τους κινδύνους για τους επενδυτές των αναδυόμενων αγορών.

Αβέβαιο το 2025 για τις αναπτυσσόμενες οικονομίες

Πρόκειται για μια πρόσθετη πρόκληση σε μια χρονιά αβεβαιότητας για τις αναδυόμενες αγορές. Ο αντίκτυπος του Ντόναλντ Τραμπ στις προοπτικές των αμερικανικών επιτοκίων και του δολαρίου, οι αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις και οι ανησυχίες για την κινεζική οικονομία δημιουργούν τις προϋποθέσεις για ένα μη ομαλό 2025.

Οι παγκόσμιοι επενδυτές τραβούν ήδη τα χρήματά τους, με τις εκροές από οχήματα που επικεντρώνονται σε χρέη των EM (αγορές αναπτυσσόμενων οικονομιών) σε σκληρό νόμισμα να ξεπερνούν φέτος τα 14 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τα στοιχεία του EPFR που συνέταξε η Morgan Stanley.

Παρόλα αυτά, οι κυβερνήσεις κατάφεραν να περάσουν το 2024 χωρίς καμία κρατική χρεοκοπία. Οι παρατηρητές των αναδυόμενων αγορών, όπως η RBC BlueBay Asset Management και η Morgan Stanley, δεν αναμένουν να χρεοκοπήσει κανένα έθνος ούτε το επόμενο έτος, κυρίως επειδή οι διεθνείς οργανισμοί, συμπεριλαμβανομένου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, παρεμβαίνουν και οι διεθνείς κεφαλαιαγορές άνοιξαν εκ νέου για ορισμένους δανειολήπτες. Το σκηνικό αυτό έχει συμβάλει στη διευθέτηση των διαπραγματεύσεων για το χρέος που είχαν βαλτώσει για χρόνια.

Η πιθανότητα ενός νέου κύματος χρεοκοπιών υπογραμμίζει τις επικίνδυνες προοπτικές για τους επενδυτές χρέους των EM, οι οποίοι είδαν μια σειρά χρεοκοπιών μετά την πανδημία. Η Αιθιοπία ήταν η τελευταία αναπτυσσόμενη χώρα που αθέτησε τις πληρωμές χρέους στα τέλη του 2023.

Παράλληλα, η πίεση προς το ΔΝΤ να συνεχίσει να παρεμβαίνει αυξάνεται. Το Ταμείο βρίσκεται σε συνομιλίες με την Αργεντινή, έναν από τους μεγαλύτερους οφειλέτες του, για μια συμφωνία μέχρι το τέλος του έτους που θα αντικαταστήσει και ενδεχομένως θα επεκτείνει την τρέχουσα συμφωνία ύψους 44 δισ. δολαρίων.

Η Αργεντινή, η οποία έχει αθετήσει τις υποχρεώσεις της εννέα φορές, αντιμετωπίζει περίπου 9 δισ. δολάρια που οφείλονται μεταξύ τόκων και κεφαλαίου για τα ομόλογα σε σκληρό νόμισμα μόνο το επόμενο έτος.

Στην Ασία, το ΔΝΤ έχει ήδη διασώσει τη Σρι Λάνκα και το Πακιστάν, συμβάλλοντας στην αύξηση του χρέους των χωρών αυτών κατά 34% και 43% φέτος. Η Αγκόλα τον Οκτώβριο εξέφρασε την ιδέα να ξεκινήσει συνομιλίες με το ΔΝΤ για ένα νέο πρόγραμμα, αλλά αργότερα δήλωσε ότι προς το παρόν το Ταμείο θα συνεχίσει να παρέχει τεχνική βοήθεια.

Περίπου το 27% ενός δείκτη χρέους αναδυόμενων αγορών εμπλέκεται με το ΔΝΤ και ο αριθμός των χωρών που βασίζονται στο πρόγραμμα του Ταμείου αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω, σύμφωνα με τους στρατηγικούς αναλυτές της Morgan Stanley.