Ο Ντόναλντ Τραμπ θα βρει τον δάσκαλό του στις αγορές ομολόγων

Reuters Breakingviews

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εκφοβίσει και έχει μπλοφάρει μέσα από τις αίθουσες συνεδριάσεων, τις αίθουσες σύνταξης, τις αίθουσες δικαστηρίων, ακόμη και από το White House Situation Room. Δεν υπάρχει χώρος, ωστόσο, για την αυθόρμητη αυτή ανδρεία του στην αγορά ομολόγων.

Η πολιτική ατζέντα του εκλεγμένου προέδρου είναι σαφής. Έκανε εκστρατεία για την επιβολή υψηλότερων δασμών για τα εισαγόμενα αγαθά, την απέλαση εκατομμυρίων λαθρομεταναστών και τη μείωση των φόρων για τους Αμερικανούς, από μπάρμαν μέχρι γονείς και αποδέκτες κοινωνικής ασφάλισης. Οι συνδυασμένες πληθωριστικές επιπτώσεις τέτοιων βημάτων είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα είναι πολύ πιο απότομες από οποιαδήποτε εξοικονόμηση που μπορεί να βρει η κυβερνητική επιτροπή αποτελεσματικότητας με επικεφαλής τον δισεκατομμυριούχο Ίλον Μασκ και τον επιχειρηματία βιοτεχνολογίας Vivek Ramaswamy.

Αν και η δημοσιονομική ορθότητα έχει βγει σε μεγάλο βαθμό από τη μόδα, υπάρχουν όρια στο ύψος των δαπανών που θα ανεχθούν οι δανειστές στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι παγκόσμιοι ηγέτες, συμπεριλαμβανομένης της πρώην πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου, Λιζ τρας, έμαθαν αυτό το μάθημα με τον δύσκολο τρόπο. Εάν ο Τραμπ ακολουθήσει τα άχρηστα σχέδιά του, θα κάνει σύντομα το ίδιο.

Οι Ρεπουμπλικάνοι και οι Δημοκρατικοί έχουν απομακρυνθεί από τις ατελείωτες συζητήσεις για τον προϋπολογισμό που κατέστρεψαν την κυβέρνηση Ομπάμα. Και φαίνεται. Το ομοσπονδιακό χρέος έχει εκτιναχθεί στα ύψη, 75%, σε περίπου 35 τρισεκατομμύρια δολάρια, από λιγότερο από 20 τρισεκατομμύρια δολάρια όταν ο Τραμπ κέρδισε για πρώτη φορά τις εκλογές το 2016. Τρία κύρια γεγονότα εξηγούν την άνοδο: οι χαρακτηριστικές φορολογικές περικοπές του, οι δαπάνες για την ανακούφιση και την ανάκαμψη από την πανδημία και η τριάδα των υποδομών και των βιομηχανικών πακέτων που θεσπίστηκαν υπό τον Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Ο λόγος του χρέους των ΗΠΑ προς το ΑΕΠ βρίσκεται τώρα στο 120%, με το δημοσιονομικό έλλειμμα του 2024 να ανέρχεται στα 1,8 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Τα ποσά προορίζονται να αυξηθούν και οι επενδυτές το γνωρίζουν. Οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων του Δημοσίου εκτινάχθηκαν στο 4,5% περίπου την εβδομάδα μετά τις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου, όταν κατέστη σαφές ότι οι Ρεπουμπλικάνοι θα έλεγχαν και τα δύο σώματα του Κογκρέσου. Η αύξηση ήταν από 3,6% στα μέσα Σεπτεμβρίου, όταν η Δημοκρατική υποψήφια Κάμαλα Χάρις ήταν υψηλότερα στις δημοσκοπήσεις. Με σχεδόν 8 τρισεκατομμύρια δολάρια, του πρόσθετου δανεισμού που απαιτείται για να πληρωθούν μόνο οι δασμοί και οι φορολογικές περικοπές του Τραμπ την επόμενη δεκαετία, όπως εκτιμά η ακομμάτιστη Επιτροπή για έναν Υπεύθυνο Ομοσπονδιακό Προϋπολογισμό, δεν είναι περίεργο που οι αγοραστές του αμερικανικού χρέους έχουν ήδη υψηλότερη τιμή.

Οι αποδόσεις των ομολόγων τείνουν επίσης να κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση με τα επιτόκια. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ μόλις άρχισε να τις μειώνει, έχοντας ακυρώσει τις εκτοξευόμενες τιμές αυξάνοντας το επιτόκιο αναφοράς των ομοσπονδιακών κεφαλαίων σε περισσότερο από 5%. Αντιμέτωπη με υψηλότερες πληθωριστικές πιέσεις, η κεντρική τράπεζα πιθανότατα θα έπρεπε να περιορίσει τα σχέδια για άλλη μείωση 1 ποσοστιαίας μονάδας το 2025. Εν αναμονή τέτοιων αλλαγών, οι έμποροι θα ωθούσαν τις αποδόσεις ακόμη υψηλότερα, καθιστώντας έτσι το χρέος των ΗΠΑ ακόμη πιο δαπανηρό στην έκδοσή του.

Η δηλωμένη επιθυμία του πολιτικού στρατηγικού αναλυτή Τζέιμς Κάρβιλ να ξαναγεννηθεί ως αγορά ομολόγων, επειδή «μπορείς να εκφοβίσεις τους πάντες», ισχύει.

Απλώς ρωτήστε το Συντηρητικό Κόμμα της Βρετανίας. Η πρωθυπουργός Λιζ Τρας βίωσε δύσκολες ώρες, όταν οι επενδυτές χρέους εξεγέρθηκαν ενάντια στην πρόταση προϋπολογισμού της, ωθώντας τη λίρα στο πιο αδύναμο επίπεδό της έναντι του δολαρίου και τις αποδόσεις των ομολόγων ενός έτους στη μεγαλύτερη άνοδο μιας ημέρας.

Αφού εκλέχτηκε από μια μικρή ομάδα μελών του κόμματος, εκδιώχθηκε από το… Αόρατο Χέρι.

Η έμπνευση για τη μετενσάρκωση του Κάρβιλ ήταν από την εποχή που εργαζόταν για τον Πρόεδρο Μπιλ Κλίντον. Το 1993, οι αποδόσεις των 10ετών αμερικανικών ομολόγων αυξήθηκαν σχεδόν 3 ποσοστιαίες μονάδες σε ένα χρόνο, σε αυτό που έγινε γνωστό ως η Μεγάλη Σφαγή των Ομολόγων. Εκείνη την εποχή, το έλλειμμα ανερχόταν στο 3,7% του ΑΕΠ, σε σύγκριση με 6,2% το 2023. Μόλις λίγα χρόνια αργότερα, η χώρα είχε δημοσιονομικά πλεονάσματα, καθώς οι αρχές είχαν επαρκώς επικεντρωθεί στη δημοσιονομική τιμιότητα.

Ως φύλακας του παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος και της μεγαλύτερης οικονομίας τους, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ορισμένα ενσωματωμένα πλεονεκτήματα όταν πρόκειται για τα ομόλογά της. Υπάρχει μικρή πιθανότητα μια δημοπρασία κρατικών ομολόγων να αποτύχει, αυτή καθαυτή, εν μέρει επειδή οι κύριοι έμποροι, όπως οι τράπεζες, καλούνται να υποβάλουν προσφορά. Όμως, μια υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας ή ένα ξέσπασμα από μια μικρή ομάδα εκδικητών των ομολόγων είναι το μόνο που χρειάζεται για να αποδυναμώσει τη ζήτηση και να ωθήσει τις αποδόσεις υψηλότερα.

Τέτοιες συνθήκες θα μπορούσαν να οδηγήσουν τις τράπεζες σε λογιστικές ζημιές στα χαρτοφυλάκιά τους και να προκαλέσουν τις αγορές σε μια πιο ακραία εκδοχή αυτού που συνέβη κατά τη διάρκεια της κατάρρευσης της Silicon Valley Bank το 2023. Τυχόν περιορισμοί κεφαλαίων θα απειλούσαν επίσης να εκτροχιάσουν την οικονομική ανάπτυξη περιορίζοντας τη δανειακή δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένων των στεγαστικών δανείων για κατοικίες. Οποιαδήποτε τέτοια αντίδραση από τους επενδυτές θα τραβούσε την προσοχή του Υπουργείου Οικονομικών και των ηγετών του Κογκρέσου, ακόμα κι αν ο ίδιος ο Τραμπ επρόκειτο να εμμείνει πεισματικά στις προεκλογικές του υποσχέσεις.

Το ιστορικό του προέδρου υποδηλώνει ότι μπορεί να προσπαθήσει να νικήσει την ηγεσία των Ρεπουμπλικανών ώστε να συμμορφωθεί με τις επιθυμίες του, σε πείσμα αυτού που σηματοδοτούν οι επενδυτές. Σε εκείνο το σημείο, πιθανότατα θα ήταν θέμα ακριβέστερης στόχευσης των δασμών και παραίτησης από το μέγεθος και το εύρος τυχόν φορολογικών περικοπών. Το να βρίσκεται πάντα στην επίθεση εξηγεί εν μέρει τα επιτεύγματα του Τραμπ, αλλά το 2025 θα συναντήσει τον δάσκαλό του στην αγορά ομολόγων.