Οι προοπτικές και οι προκλήσεις της τουριστικής βιομηχανίας

Καθώς ο  τουρισμός είναι από τις πιο σημαντικές βιομηχανίες της Ελλάδας και κάθε μία από τις τελευταίες χρονιές καταρρίπτει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, στελέχη της εν λόγω  αγοράς, αναφέρθηκαν στο πρόσφατο επενδυτικό συνέδριο της Capital Link στην Νέα Υόρκη στις προοπτικές και οι προκλήσεις του κλάδου.

Ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών

Ο κ. Γιώργος Καλλιμασιάς, Chief Strategy Officer (CSO) στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών ανέφερε μεταξύ άλλων πως το αεροδρόμιο της Αθήνας ήταν ανάμεσα στα λίγα ευρωπαϊκά αεροδρόμια που ξεπέρασαν τα προ-πανδημίας επίπεδα επιβατικής κίνησης ήδη από το 2023, υπερβαίνοντας την επιβατική κίνηση του 2019 κατά περισσότερο από 10%. Το 2024 αποτέλεσε επίσης μια αξιοσημείωτη χρονιά για το αεροδρόμιο σε ό,τι αφορά τα επίπεδα των επιβατικών και τουριστικών αφίξεων.

Τουρισμός: Σχέδια για αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης

Συνολικά, κατά τους πρώτους έντεκα μήνες του έτους, η επιβατική κίνηση του αεροδρομίου ξεπέρασε τα επίπεδα του 2023 κατά 13,0%. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι καταγράψαμε μια εντυπωσιακή αύξηση στους διεθνείς επιβάτες κατά 15,5% σε σύγκριση με το 2023.

Αυτή η ανοδική πορεία αναδεικνύει την ελκυστικότητα του τουριστικού προϊόντος της Αθήνας και της Ελλάδας, καθώς και την επιτυχία των συνεργατικών προσπαθειών μας, μαζί με το σύνολο των βασικών συμμετοχών στην αλυσίδα του ταξιδιού και του τουρισμού, έχοντας θέσει ως στρατηγική να συνεχίσουμε να εδραιώνουμε την Αθήνα ως έναν ετήσιο προορισμό.

Με στόχο να προσφέρουμε υπηρεσίες υψηλής αξίας στους επιβάτες και τους χρήστες του αεροδρομίου, έχουμε ξεκινήσει, ανέφερε ο ίδιος, ένα επενδυτικό πρόγραμμα για την επέκταση των υποδομών μας, το οποίο περιλαμβάνει την επέκταση των τερματικών κτιρίων, την ανάπτυξη ενός πολυώροφου χώρου στάθμευσης οχημάτων, καθώς και νέες εγκαταστάσεις στάθμευσης αεροσκαφών.

Η πρόσφατη εισαγωγή του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών στο Χρηματιστήριο Αθηνών, η οποία αποτέλεσε μια εμβληματική αρχική δημόσια προσφορά για την Ελλάδα και τον κλάδο των αερομεταφορών, συνέβαλε στην περαιτέρω αναβάθμιση της εταιρικής διακυβέρνησης της Εταιρείας και μας επέτρεψε την πρόσβαση σε ένα ευρύτερο φάσμα διεθνών και εγχώριων επενδυτών.

Με το βλέμμα στην επόμενη μέρα, έχουμε αναλάβει τη δέσμευση να συνεχίσουμε να ανταποκρινόμαστε στις μελλοντικές προκλήσεις, να προσαρμοζόμαστε στις νέες ταξιδιωτικές τάσεις και να τοποθετούμε τη βιωσιμότητα στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων μας, επεκτείνοντας ταυτόχρονα το δίκτυό μας και ενισχύοντας τη διασυνδεσιμότητα της Αθήνας.

Και βέβαια, τόνισε, παραμένουμε επικεντρωμένοι στη διατήρηση υψηλής ποιότητας υπηρεσιών και στη δημιουργία αξίας για τους μετόχους μας, καθώς  είμαστε βέβαιοι ότι η Αθήνα θα συνεχίσει να ευημερεί ως κορυφαίος παγκόσμιος προορισμός.

Οι επενδύσεις στον ξενοδοχειακό κλάδο

Ο κ. Ιωάννης Μ. Εμίρης, General Manager of Wholesale Banking της  Alpha Bank, τόνισε από την πλευρά του πως η οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας και η βελτίωση του brand και της εικόνας της είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την ανάπτυξη του τουρισμού.

Την τελευταία δεκαετία, οι επενδύσεις στον ξενοδοχειακό κλάδο και η βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών υπήρξαν καθοριστικές για την αύξηση των τουριστικών εσόδων.

Ο ελληνικός τραπεζικός τομέας έχει προσφέρει τη σταθερή υποστήριξή του στον κλάδο της φιλοξενίας μέσω συνεχούς χρηματοδότησης. Στην Alpha Bank  υποστηρίζουμε σταθερά επενδύσεις υψηλής προστιθέμενης αξίας στον κλάδο φιλοξενίας στην Ελλάδα, συμβάλλοντας στην προσέλκυση Άμεσων Ξένων Επενδύσεων που ξεπερνούν τα 2,5 δισ. ευρώ, παρέχοντας κεφάλαια και συμβουλευτικές υπηρεσίες.

Η Ελληνική Ακτοπλοΐα

Ο Πάνος Δικαίος, Διευθύνων Σύμβουλος της Attica Group τόνισε: «Εκπροσωπώντας τον μεγαλύτερο ακτοπλοϊκό Όμιλο στην Ελλάδα αλλά και μία από τις μεγαλύτερες ακτοπλοϊκές εταιρίες παγκοσμίως, θεωρώ σημαντικό να μεταδώσουμε μέσω του συγκεκριμένου forum, το μήνυμα της σπουδαιότητας του ακτοπλοϊκού τομέα ως μία από τις πιο κρίσιμες υποδομές της Ελλάδας και ιδιαίτερα για την υποστήριξη του τουρισμού.

»Η Ελληνική Ακτοπλοΐα, με συμβολή της τάξης του 5,4% στο εγχώριο ΑΕΠ σύμφωνα με την τελευταία μελέτη του ΙΟΒΕ, αποτελεί τον βασικότερο άξονα σύνδεσης της ηπειρωτικής Ελλάδας με την νησιωτικότητα, προσφέροντας 365 ημέρες τον χρόνο υπηρεσίες ζωτικής σημασίας όπως η διασφάλιση της εφοδιαστικής αλυσίδας μέσω των εμπορευματικών μεταφορών οι οποίες πάνω από το 80% εξαρτώνται αποκλειστικά από τις ακτοπλοϊκές συνδέσεις.

»Παράλληλα, η ακτοπλοΐα εξασφαλίζει τις μετακινήσεις των τουριστικών ροών από και προς τα νησιά, αποτελώντας βασικό πρεσβευτή του τουριστικού προϊόντος και της εμπειρίας των επισκεπτών της χώρας μας.

»Σε μια εποχή που οι κοινές προκλήσεις όλων των φορέων του τουρισμού απαιτούν στρατηγικό σχεδιασμό και στοχευμένη μεθόδευση για την δημιουργία ενός βιώσιμου μοντέλου ανάπτυξης στα χρόνια που ακολουθούν, η Attica Group πρωτοστατεί στην υιοθέτηση των πρωτοβουλιών που απαιτούνται, με σταθερό βηματισμό.

»Ανταποκρίνεται στις μεγάλες προκλήσεις της ανανέωσης του ακτοπλοϊκού στόλου και στις επιταγές της «πράσινης μετάβασης» με επενδύσεις σε νεότευκτα πλοία αλλά και με την χάραξη οδικού χάρτη απανθρακοποίησης με ορίζοντα 10ετίας, θέτοντας τις βάσεις για την μετάβαση σε μία νέα εποχή με όραμα και ρεαλισμό. Επιπλέον, επενδύουμε στην ανάπτυξη ψηφιακών υποδομών που ενισχύουν την εμπειρία πελάτη διαμορφώνοντας εξατομικευμένες εμπειρίες.

»Σημαντική για την άρτια, ασφαλή και πράσινη λειτουργία της ακτοπλοΐας είναι η αναβάθμιση των λιμανιών της χώρας μας στη βάση ενός στοχευμένου σχεδιασμού. Πρόκειται για μια σημαντική πρόκληση που προϋποθέτει σύμπλευση και συνεργασία όλων των δυνάμεων, ιδιωτικού και δημόσιου τομέα με όραμα και ρεαλισμό.»

Η άνοδος των ξενοδοχειακών επενδύσεων στην Ελλάδα θα συνεχιστεί στο άμεσο μέλλον

Ο κ. Ιωάννης Ορφανός, Συνεργάτης, Επικεφαλής Κεφαλαιαγοράς, της  Colliers Greece & Cyprus, ανέφερε πως η Ελλάδα έχει καθιερωθεί ως ένας από τους κορυφαίους προορισμούς της Μεσογείου και έχει καταφέρει να προσελκύσει εξέχοντες διεθνείς επενδυτές. Η στόχευση των επενδυτών μέχρι στιγμής είναι περισσότερο σε ξενοδοχειακά θέρετρα σε δημοφιλείς τουριστικές περιοχές και σε αστικά boutique κυρίως ξενοδοχεία στην Αθήνα.

Oι εγχώριοι ξενοδόχοι και επενδυτές είναι επίσης δραστήριοι, καθότι υποστηρίζονται ενεργά από τοπικές τράπεζες, αποκτώντας νέα περιουσιακά στοιχεία και επενδύοντας σε σχετικά αναπτυξιακά έργα.

Ultra luxury ξενοδοχειακά brands έχουν πια παρουσία στην Ελλάδα και αναπτύσσουν τα χαρτοφυλάκια τους σε νέα ξενοδοχειακά έργα φιλοξενίας που συνδυάζουν συχνά επώνυμες κατοικίες, μαρίνες και γήπεδα γκολφ. Σημαντικές επενδύσεις γίνονται και στην Αθηναϊκή Ριβιέρα με αφορμή και το έργου στο «Ελληνικό». Παράλληλα, ξενοδοχεία και θέρετρα σε δημοφιλείς προορισμούς όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Κέρκυρα και η Χαλκιδική καθώς και στις Κυκλάδες επανατοποθετούνται και αναβαθμίζονται για να προσφέρουν πολυτελείς εμπειρίες 5 αστέρων.

Ταυτόχρονα, εγχώριοι και διεθνείς επενδυτές σε συνεργασία με διεθνείς και τοπικούς καταξιωμένους ξενοδόχους επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους, πέρα από τα δημοφιλή νησιά και την Αθήνα και τη Ριβιέρα της, σε αναδυόμενους προορισμούς πόλεων και θέρετρων όπως η Θεσσαλονίκη, η Κω, η Ζάκυνθος, η Ανατολική και Νότια Πελοπόννησος, η Πάρος και η Μήλος.

Οι επενδυτές και οι ξενοδόχοι έχουν αρχίσει να αναγνωρίζουν τις δυνατότητες των λιγότερο καθιερωμένων τοποθεσιών και επίσης τη σημασία των lifestyle επώνυμων και των μεσαίας κλίμακας πολυτελείας ξενοδοχείων στους ανερχόμενους τουριστικούς προορισμούς.

Η άνοδος των ξενοδοχειακών επενδύσεων στην Ελλάδα θα συνεχιστεί στο άμεσο μέλλον καθώς εκτιμούμε ότι θα υπάρξει σημαντική εισροή νέων κεφαλαίων, καθώς αναμένουμε περισσότερα από 3 δισ. ευρώ να διατεθούν για την επέκταση και τη βελτίωση των υφιστάμενων ξενοδοχειακών περιουσιακών στοιχείων τα επόμενα 3-4 χρόνια. Η συγκεκριμένη επενδυτική ανάπτυξη δεν έρχεται χωρίς τις προκλήσεις της φυσικά.

Ο ελληνικός τουρισμός εξακολουθεί να παλεύει με την εποχικότητα, με αξιοσημείωτη συγκέντρωση επισκεπτών κατά τις περιόδους αιχμής, υποχρησιμοποίηση της τεχνολογίας, ελλείψεις σε κρίσιμες υποδομές και ανεπάρκεια σε εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό. Οι προσπάθειες για την ενίσχυση του προϊόντος φιλοξενίας της Ελλάδας και των εμπειριών των επισκεπτών της με σκοπό την καθιέρωση της χώρας ως ενός κορυφαίου παγκόσμιου προορισμού μπορούν να γίνουν μόνο μέσω στοχευμένων πρωτοβουλιών και νέων επενδύσεων σε υποδομές.

Οποιαδήποτε περαιτέρω ανάπτυξη στον ξενοδοχειακό κλάδο θα απαιτήσει για να είναι βιώσιμη ένα ολιστικό στρατηγικό σχέδιο που θα αναπτυχθεί από κοινού με τους δημόσιους φορείς σε συνεργασία με τους κατάλληλους εκπρόσωπους του επιχειρηματικού κλάδου και με τους ενδιαφερόμενους επενδυτές.

Η Ελλάδα στρατηγική αγορά

Ο κ. ο Luis Picas Asmarats, Ανώτερος Διευθυντής Επενδύσεων στην Hotel Investment Partners (HIP) σημείωσε πως «η Ελλάδα είναι στρατηγική αγορά για εμάς. Έχουμε ένα μόνιμο γραφείο με περισσότερους από 5 υπαλλήλους και εκεί περνάω τον περισσότερο χρόνο μου, τουλάχιστον δύο εβδομάδες το μήνα και τον υπόλοιπο χρόνο στην Ιταλία και σε άλλες μεσογειακές χώρες. Πιστεύουμε ότι υπάρχουν πολλές δυνατότητες στον τομέα της φιλοξενίας στην Ελλάδα.

»H HIP έχει εμπλουτιστεί προσφάτως με την αγορά του Grand Hyatt Athens στο κέντρο της Αθήνας, του Sunprime Miramare Beach Hotel στη Ρόδο και το Alexander The Great Beach Hotel, που είναι το δεύτερο ξενοδοχείο της στη Χαλκιδική, μετά το Domes Noruz Kassandra. Αυτές οι εξαγορές επεκτείνουν σημαντικά το πορτφόλιο της HIP στην Ελλάδα σε δέκα ξενοδοχεία χωρητικότητας 2.641 δωματίων.

»Η HIP είναι πρόθυμη να συνεχίσει να ενισχύει τη σχέση μας με όλο τον οικογενειακό όμιλο ξενοδοχείων που συνεργάζεται, με στόχο να μοιραστεί βέλτιστες πρακτικές, δεδομένα αγοράς και να συνεργαστεί για να συνεχίσει την αναβάθμιση και την επανατοποθέτηση των κύριων τουριστικών προορισμών όπου έχουμε αυτή την στιγμή παρουσία, όπως είναι η Κρήτη, Κέρκυρα, Ρόδος , Ζάκυνθος, Χαλκιδική αλλά και Αθήνα.»

Υπενθυμίζεται ότι η HIP ιδρύθηκε το 2015 και εξαγοράστηκε από κεφάλαια που διαχειρίζεται η Blackstone το 2017. Η GIC έχει γίνει μέτοχος και κατέχει ποσοστό περίπου 35%, με τα κεφάλαια που διαχειρίζεται η Blackstone να συνεχίζουν να είναι πλειοψηφικός μέτοχος της HIP, με περίπου 65% επί της ιδιοκτησίας της εταιρείας. Από το 2017, η HIP ακολούθησε μια στρατηγική εξαγοράς και επανατοποθέτησης για ξενοδοχεία που κατέχουν μεν καλή τοποθεσία αλλά δυστυχώς δεν έχουν λάβει την κατάλληλη προσοχή.

Η HIP συνεργάζεται με μεγάλους παγκόσμιους ξενοδοχειακούς παρόχους, συμπεριλαμβανομένων των Ritz-Carlton, Barceló, Melia, Hyatt, Hilton, Ledra
και Marriott. Σήμερα, η εταιρεία διαθέτει 74 ξενοδοχεία, με συνολικά πάνω από 21.000 κλειδιά σε όλη την Ισπανία, την Ελλάδα, την Ιταλία και την Πορτογαλία, μετρώντας συνολικά 10.000 εργαζόμενους στα ξενοδοχεία της.