Βηθλεέμ χωρίς Χριστούγεννα και χωρίς τουρισμό

Για δεύτερη συνεχή χρονιά, η Βηθλεέμ, το επίκεντρο των Χριστουγέννων για εκατομμύρια πιστούς, δεν θα είναι γιορτινή. Μία απόδειξη ότι σε αυτήν την ταλαιπωρημένη γωνιά του κόσμου κάθε έκφανση της καθημερινότητας επηρεάζεται από τον πόλεμο που άρχισε στις 7 Οκτωβρίου 2023 και έκτοτε έχει προκαλέσει πολλαπλά ανοικτά μέτωπα, που δεν λένε να κλείσουν.

Μέσα σε αυτό το ζοφερό κλίμα, όλες οι γιορταστικές εκδηλώσεις, που έδιναν ζωή κάθε χρόνο αυτές τις μέρες σε αυτήν την εμβληματική πόλη, τον τόπο γέννησης του Θεανθρώπου, ακυρώθηκαν. Όπως ακριβώς συνέβη πέρσι, έτσι και φέτος τα ρυθμικά ταμπούρλα και οι ήχοι της παραδοσιακής γκάιντας – απόηχος της εποχής της Βρετανικής Εντολής στην Παλαιστίνη, όταν άρχισε να αναπτύσσεται το προσκοπικό κίνημα κατά τα αγγλικά πρότυπα, δεν θα αντηχήσουν στα σοκάκια της Βηθλεέμ. Οι περίπου 5.500 κλίνες σε ξενώνες και ξενοδοχεία που άλλοτε υποδέχονταν χιλιάδες Χριστιανούς προσκυνητές από όλα τα δόγματα και τις τέσσερεις γωνιές του κόσμου, θα μείνουν και πάλι άδειες. Τα λουκέτα στις πόρτες των γραφικών μαγαζιών του παζαριού δίνουν την εντύπωση ότι έχουν αντικαταστήσει οριστικά τα γιορτινά στολίδια.

Απογοητευμένα παραμένουν τα πρόσωπα των μαθητών σε γυμνάσια και λύκεια της πόλης, ύστερα από πολύμηνες πρόβες για την παραδοσιακή γιορτινή τους παρέλαση, για να καταλήξουν την κεντρική πλατεία της Βηθλεέμ, όπου θα έβρισκαν το τεράστιο στολισμένο δέντρο με λαμπιόνια να τους περιμένει. Εκεί θα βρίσκονταν υπό διαφορετικές συνθήκες και οι συγκινημένοι τους γονείς, οι συγγενείς και οι φίλοι, με χιλιάδες τουρίστες και προσκυνητές να απαθανατίζουν τις σκηνές μίας Βηθλεέμ που γιορτάζει. Εικόνες από μία Βηθλεέμ που, τη σημερινή μέρα τουλάχιστον, φαντάζει δυστυχώς πολύ μακρινή.

Με τα μάτια στραμμένα στη Γάζα

Παρότι η σκιά του συνεχιζόμενου πολέμου φαίνεται να έχει αλλάξει τα πάντα, ο κόσμος της Βηθλεέμ παρακολουθεί καθημερινά τις εξελίξεις στη Γάζα. Η χθεσινή δήλωση του Ισραηλινού πρωθυπουργού Νετανιάχου ενώπιον της Ολομέλειας της Κνέσετ έκανε λόγο για ένα «παράθυρο ευκαιρίας» που θα μπορούσε να οδηγήσει το Ισραήλ και την Χαμάς να καταλήξουν σε μία συμφωνία εκεχειρίας, στο πλαίσιο της οποίας θα απελευθερωθούν, αν όχι όλοι, τουλάχιστον ένας σημαντικός αριθμός ομήρων.

Σε αντίθεση με τις διαρροές που διακινούνταν ενόσω διαρκούσαν οι προγενέστεροι αλλεπάλληλοι κύκλοι διαπραγματεύσεων, το τελευταίο δεκαήμερο οι πληροφορίες που διακινούνται από τα τοπικά και διεθνή μέσα αφορούν πτυχές των διαπραγματεύσεων, που δεν είχαν θιγεί δημοσίως κατά το παρελθόν. Συγκεκριμένα, η Χαμάς φέρεται να υιοθετεί πιο ευέλικτη στάση ως προς τα κριτήρια απελευθέρωσης των Ισραηλινών ομήρων και εμφανίζεται πρόθυμη να απελευθερώσει ομήρους με στρατιωτική ιδιότητα ακόμα και από το πρώτο στάδιο της εκεχειρίας. Από την άλλη, η κρατική ισραηλινή τηλεόραση μετέδωσε προ ημερών ότι τα επιτελεία έχουν καταλήξει από ποια σημεία της Λωρίδας της Γάζας ο στρατός θα αποσυρθεί.

Παράλληλα, οι Ισραηλινοί φέρονται να έχουν προτείνει, οι Παλαιστίνιοι καταδικασθέντες για τρομοκρατικές ενέργειες που κρατούνται στις φυλακές ασφαλείας, αντί να αφεθούν να επιστρέψουν στην Δυτική Όχθη, να εξορισθούν με εγγυήσεις για την προσωπική τους ασφάλεια σε χώρες του εξωτερικού. Ειδικά αυτή η πληροφορία δεν αποκλείεται να αποτελεί ένδειξη για όσα πιθανώς θα προβλεφθούν για το μέλλον των ηγετικών στελεχών της Χαμάς, που βρίσκονται ακόμα στη Γάζα. Ειδικότερα, και με δεδομένη την άρνηση της ισραηλινής πλευράς να αποδεχθεί την διατήρηση της παραμονής της Χαμάς στην μεταπολεμική Γάζα, δεν αποκλείεται να συζητείται πίσω από κλειστές πόρτες η πιθανότητα να προβλεφθεί η «ασφαλής εξορία» των ηγετικών της στελεχών σε μία ή περισσότερες χώρες. Κατά το ιστορικό προηγούμενο που ίσχυσε στην περίπτωση του Γιασέρ Αραφάτ, όταν συμφωνήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 να μετεγκατασταθεί από τον Λίβανο στην Τυνησία μεγάλος αριθμός ηγετικών στελεχών της PLO. Μάλιστα, ως πιθανές χώρες φιλοξενίας φέρεται να συγκαταλέγονται η Τουρκία, το Ιράν ή ακόμα και η Μαλαισία. Ειδικότερα, ως προς την τελευταία, ο τότε εν ζωή Ισμαήλ Χανίγια φερόταν να είχε εξετάσει, αλλά εν τέλει απέρριψε λόγω της μακρινής γεωγραφικής της θέσης.

Φουντώνουν και πάλι τα εμφύλια πάθη

Ωστόσο, υπάρχει και ένας πρόσθετος λόγος που βαραίνει ακόμα περισσότερο το κλίμα τα φετινά Χριστούγεννα των Αγίων Τόπων. Εδώ και μια εβδομάδα, οι δυνάμεις ασφαλείας της Παλαιστινιακής Αρχής αναμετρώνται με ένοπλους πυρήνες της Χαμάς και της Ισλαμικής Τζιχάντ, με επίκεντρο των επιχειρήσεων το στρατόπεδο προσφύγων της Τζενίν, στο βόρειο τμήμα της Δυτικής Όχθης.

Οι αιματηρές συγκρούσεις που στοίχισαν τη ζωή και τον τραυματισμό αρκετών διαδηλωτών έρχονται να υπενθυμίσουν στην παλαιστινιακή κοινωνία ότι τα παραταξιακά πάθη υπάρχουν ακόμα. Αναλυτές εκτιμούν ότι, με αυτόν τον τρόπο, η Παλαιστινιακή Αρχή επιδιώκει να αποδείξει προς πάσα κατεύθυνση – και κυρίως προς τον νέο ένοικο του Λευκού Οίκου, Ντόναλντ Τραμπ, και το περιβάλλον του – ότι οι δυνάμεις ασφαλείας της θα είναι σε θέση να επιβάλουν την δημόσια τάξη, όταν θα φτάσει η στιγμή, η κυβέρνηση της Ραμάλας, να ανακτήσει τον έλεγχο της μεταπολεμικής Γάζας. Η χθεσινή απόφαση της παράταξης Φατάχ να εμποδίσει τους δημοσιογράφους του  τηλεοπτικού δίκτυο Al Jazeera να καλύπτουν τις δραματικές εξελίξεις στην Τζενίν και στα περίχωρά της, καταδεικνύει το βαρύ ενδοπαλαιστινιακό κλίμα που αρχίζει να διαμορφώνεται.

Υπάρχει ελπίδα;

Παρ’ όλα αυτά, στην Βηθλεέμ υπάρχουν ακόμα αισιόδοξοι άνθρωποι, που τολμούν να εκφράσουν την ελπίδα τους ότι, ίσως, μέχρι τις 7 Ιανουαρίου – οπότε τα Χριστούγεννα θα .. ξαναγιορταστούν από τα Ορθόδοξα Πατριαρχεία της Αγίας Γης – ίσως κάτι να έχει αλλάξει προς το καλύτερο. Μέχρι τότε, τις σωστές απαντήσεις θα δώσουν μόνο οι πολιτικές εξελίξεις και ο χρόνος, που σε αυτήν την γωνιά του κόσμου, από τον Οκτώβριο του 2023 και μέχρι σήμερα, κυλάει πολύ γρήγορα.

Πηγή: DW