Ινδία: Πέθανε ο αρχιτέκτονας του οικονομικού θαύματος – Η ιστορία του Μανμοχάν Σινγκ

Στα 92 του χρόνια πέθανε ο αρχιτέκτονας των μεταρρυθμίσεων της αγοράς στην Ινδία, Μανμοχάν Σινγκ, ο οποίος εξελίχθηκε από
έναν αξιοσέβαστο οικονομολόγο σε πολιτικό και πρωθυπουργό, που ξεχώρισε για την αξιοπρέπεια, τη συμπεριφορά και τις καινοτομίες που έφερε στην οικονομία.

Ο Μανμοχάν Σινγκ ήταν πρωθυπουργός μιας κυβέρνησης συνασπισμού από το 2004 έως το 2014 και έγινε το πρώτο μέλος της θρησκευτικής μειονοτικής κοινότητας των Σιχ στην Ινδία, που υπηρέτησε σε αυτόν τον ρόλο. Ήταν ένα σεβαστό πρόσωπο για την ταπεινότητα και την ακεραιότητά του, ενώ την ίδια στιγμή θεωρήθηκε ως ένας αδύναμος ηγέτης που τον παρέκπαμπταν στο παρασκήνιο, καθώς η δυναστεία Νεχρού-Γκάντι συνέχισε να ηγείται του κυβερνώντος κόμματος.

Ινδία: Κατακτά την κορυφή της ασιατικής κατάταξης IPO

Το αποτύπωμά του στην Ινδία

Ο πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι δήλωσε στη WSJ ότι ο Σινγκ ήταν ένας από τους πιο διακεκριμένους ηγέτες της Ινδίας, ο οποίος άφησε ισχυρό αποτύπωμα στην οικονομική πολιτική.

«Ως πρωθυπουργός μας, κατέβαλε εκτεταμένες προσπάθειες για τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων», επισήμανε ο Μόντι. «Η σοφία και η ταπεινότητά του ήταν πάντα ορατές».

Ο Σινγκ γεννήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 1932 σε ένα χωριό σε ένα τμήμα της επαρχίας Παντζάμπ που τότε βρισκόταν υπό βρετανική κυριαρχία στην Ινδία και σήμερα ανήκει στο Πακιστάν. Σε ομιλίες του, ο Σινγκ υπενθύμισε ότι το χωριό δεν είχε γιατρό και ότι περπατούσε χιλιόμετρα για να πάει στο σχολείο.

Συνέχισε να σπουδάζει οικονομικά, πρώτα στην Ινδία και αργότερα στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. Απέκτησε διδακτορικό δίπλωμα στα οικονομικά το 1962 από το Nuffield College του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.

Το 1971 εντάχθηκε στην κυβέρνηση ως οικονομικός σύμβουλος και αργότερα διετέλεσε διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ινδίας.

Ο Σινγκ υπογράμμισε ότι δεν υπάρχει άλλη λύση για το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται η Ινδία – και ότι η χώρα δεν θα πρέπει να φοβάται να ανταγωνιστεί στην παγκόσμια οικονομία, αν και ο δρόμος μπροστά της θα είναι δύσκολος

Το μεγαλύτερο πολιτικό επίτευγμα του Σινγκ

Προέκυψε πολύ πριν γίνει πρωθυπουργός, ο Σινγκ πίστευε ότι η οικονομία της Ινδίας ήταν πολύ εσωστρεφής, όπως ανέπτυξε σε ένα βιβλίο του το 1964. Το 1991, λίγο αφότου έγινε υπουργός Οικονομικών, βρέθηκε μπροστά στην ευκαιρία να δώσει στην Ινδία μια διαφορετική κατεύθυνση.

Εκείνη τη χρονιά, καθώς η Ινδία αντιμετώπιζε οικονομική κρίση, με συναλλαγματικά αποθέματα που αρκούσαν για να καλύψει μόνο δύο εβδομάδες εισαγωγών, ο Σινγκ παρουσίασε έναν προϋπολογισμό ορόσημο για την ινδική οικονομία,
που κυριαρχούνταν από την ανεξαρτησία του 1947 από διογκωμένες κρατικές επιχειρήσεις, και να την ανοίξει.

«Ήρθε η ώρα να εκτεθεί η ινδική βιομηχανία σταδιακά στον ανταγωνισμό από το εξωτερικό», είχε υποστηρίξει τότε. «Μετά από τέσσερις δεκαετίες σχεδιασμού για την εκβιομηχάνιση, έχουμε φτάσει πλέον σε ένα στάδιο ανάπτυξης όπου θα πρέπει να καλωσορίζουμε, αντί να φοβόμαστε, τις ξένες επενδύσεις. Οι επιχειρηματίες μας δεν έχουν καμία σχέση με κανέναν άλλον».

Υπογράμμισε ότι δεν υπάρχει άλλη λύση για το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται η Ινδία – και ότι η χώρα δεν θα πρέπει να φοβάται να ανταγωνιστεί στην παγκόσμια οικονομία, αν και ο δρόμος μπροστά της θα είναι δύσκολος.

Οι μεταρρυθμίσεις πριν από τρεις δεκαετίες έδωσαν ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη της Ινδίας και την βοήθησαν να γίνει η πέμπτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Πολλοί είναι οι οικονομολόγοι ωστόσο που υποστηρίζουν πως τα προβλήματα που περιέγραψε τότε ο Σινγκ -συμπεριλαμβανομένου του πολλαπλασιασμού των αδειών λειτουργίας επιχειρήσεων- δεν έχουν εκλείψει σήμερα.

Οι θητείες του

Ο Σινγκ έγινε πρωθυπουργός για πρώτη φορά το 2004, αφού το Ινδικό Εθνικό Κογκρέσο επέστρεψε στην εξουσία στις εκλογές εκείνης της χρονιάς.

Κατά την πρώτη του θητεία, σφυρηλάτησε τη συμφωνία-ορόσημο για την πολιτική πυρηνικής συνεργασίας με τον πρώην Πρόεδρο Τζορτζ Μπους. Η συμφωνία, η οποία σηματοδότησε μια σημαντική αλλαγή στην πολιτική των ΗΠΑ, βοήθησε να τερματιστεί η απομόνωση της Ινδίας μετά τις πυρηνικές δοκιμές του 1998 και επέφερε την αναγνώριση ως de facto πυρηνική δύναμη, αν και δεν οδήγησε σε κανένα συγκεκριμένο έργο λόγω του αδιεξόδου σε θέματα ευθύνης. Η συμφωνία επίσης συνέβαλε στην έναρξη μιας εποχής στενότερων δεσμών ΗΠΑ-Ινδίας.

Κατά την πρώτη θητεία του Σινγκ σημειώθηκε ραγδαία ανάπτυξη της ινδικής οικονομίας και μια από τις χειρότερες τρομοκρατικές επιθέσεις στην ιστορία της χώρας, όταν ένοπλοι από το Πακιστάν τον Νοέμβριο του 2008 επιτέθηκαν σε πολυάριθμες τοποθεσίες στην οικονομική πρωτεύουσα Βομβάη, μεταξύ των οποίων ένα πολυτελές ξενοδοχείο, ένα δημοφιλές τουριστικό καφέ και ένα εβραϊκό κέντρο.

Η δεύτερη θητεία του σημαδεύτηκε από βραδύτερη ανάπτυξη στον απόηχο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, ενώ αμαυρώθηκε από σκάνδαλα. Η οργή για τη διαφθορά οδήγησε στην απομάκρυνση του Σινγκ και το κόμμα του το 2014, φέρνοντας τον Μόντι στην εξουσία.

Οι μεταρρυθμίσεις πριν από τρεις δεκαετίες έδωσαν ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη της Ινδίας και την βοήθησαν να γίνει η πέμπτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο

Η ταυτότητα στην Ινδία

Υπό τον Σινγκ, η Ινδία ξεκίνησε την προσπάθεια για ένα εθνικό πρόγραμμα ταυτότητας, το οποίο άνοιξε το δρόμο για τη συμμετοχή περισσότερων Ινδών στο χρηματοπιστωτικό σύστημα την τελευταία δεκαετία, συμβάλλοντας στο να καταστεί δυνατή η έκρηξη των πληρωμών μέσω κινητών τηλεφώνων που γνώρισε η χώρα τα τελευταία χρόνια.

Ο ίδιος εξέδωσε την πρώτη από τις ταυτότητες -γνωστή ως Aadhaar- το 2010. Σε μια μεταγενέστερη ομιλία του, ο Σινγκ δήλωσε ότι πίστευε ότι το έργο θα αποδείκνυε «το ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η τεχνολογία στην οικοδόμηση μιας σύγχρονης Ινδίας».

Μετά τη λήξη της θητείας του ως πρωθυπουργός, ο Σινγκ παρέμεινε μια χαμηλών τόνων παρουσία στην πολιτική. Ο ίδιος απέφευγε να εμπλακεί σε πολιτικές αντιπαραθέσεις ή να επικρίνει την κυβέρνηση ακόμη και αφού συνέχισε να υπηρετεί στην Άνω Βουλή του Κοινοβουλίου της Ινδίας.

Αποσύρθηκε τον Απρίλιο του 2024 κι έμεινε με τη σύζυγο και τις τρεις κόρες του.

Ο Ραχούλ Γκάντι, ηγέτης της αντιπολίτευσης στο κοινοβούλιο και το πιο ορατό πρόσωπο του κόμματος του Κογκρέσου, ανέφερε σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι έχασε «έναν μέντορα και έναν οδηγό. Εκατομμύρια από εμάς που τον θαυμάζαμε, θα τον θυμόμαστε με απόλυτη υπερηφάνεια», τόνισε ο Γκάντι.