Η ευκαιρία του ελαιολάδου

Μήπως τώρα που έφυγε από τη μέση ο πανικός των τιμών, ήρθε η ώρα να αρχίσουμε να μιλάμε για το πώς θα παράγουμε όσο πιο πολύ, ποιοτικότερο και ανθεκτικό στις κλιματικές συνθήκες ελαιόλαδο μπορούμε;

Όχι για κανέναν άλλο λόγο, αλλά για πόσα προϊόντα μπορούμε παγκοσμίως να πούμε ότι κατατασσόμαστε στην ελίτ των παραγωγών.

Μην το πολυσκέφτεστε. Ελάχιστα, μετρημένα στα δάχτυλα του ενός χεριού, είναι τα προϊόντα που η χώρα μας εμφανίζει παρόμοιες επιδόσεις. Για ακόμα πιο λίγα υπάρχουν οι συγκεκριμένες προοπτικές.

Προσέξτε τις στατιστικές. Στις ΗΠΑ η ζήτηση έχει αυξηθεί τις τελευταίες τρεις δεκαετίες πάνω από 300%. Στη Γαλλία, το αντίστοιχο ποσοστό ξεπερνάει το 400% και στη Μεγάλη Βρετανία το 1.100%. Μάλιστα στις συγκεκριμένες χώρες οι καταναλωτές δεν δείχνουν να δίνουν τόση σημασία στην τιμή.

Σίγουρα όχι όσο στην Ελλάδα, τους πρωταθλητές παγκοσμίως και στην κατανάλωση ελαιόλαδου, με μια μέση κατά κεφαλήν κατανάλωση της τάξεως των 20 λίτρων τον χρόνο. Ακόμα και η επιστροφή της τιμής κάτω από τα 5 ευρώ το λίτρο, από τα περίπου 9-10 ευρώ το λίτρο, που καταγράφεται τελευταία, θεωρείται παροδική.

Οι παγκόσμιοι ηγέτες της αγοράς ελαιολάδου (εμείς είμαστε τρίτοι) Ισπανοί πούλησαν τη σοδειά τους όσο πιο νωρίς γινόταν για να πιάσουν καλές τιμές. Όταν όμως απορροφηθεί η αυξημένη προσφορά, εκεί κατά την άνοιξη, εκτιμάται ότι θα υπάρξει έλλειψη που θα οδηγήσει σε νέα αναθέρμανση των τιμών.

Διόλου τυχαίο ότι στην Ελλάδα, οι παραγωγοί δεν βιάζονται να πουλήσουν. Σε παγκόσμιο επίπεδο τα αποθέματα ελαιολάδου την περίοδο 2023-2024 μειώθηκαν σε χαμηλό 57 ετών, υποχωρώντας στο μισό περίπου του μέσου όρου των δύο τελευταίων δεκαετιών. Θα πάρει χρόνια για να φτάσουν οι τιμές εκεί που βρίσκονταν.

Άρα δεν πρόκειται να επιστρέψουν στα 3 ευρώ, που βρίσκονταν πριν απ’ το 2021. Σίγουρα όχι για τα πολλά επόμενα χρόνια. Οι καταναλωτές θα το πληρώνουμε ακριβότερα από παλιά (όχι όσο πέρυσι και πρόπερσι), αλλά οι περίπου ένα εκατομμύριο συμπολίτες μας, κάτοικοι οι πιο πολλοί των πόλεων θα έχουν αυξημένο εισόδημα για πολλά χρόνια.

Αν δεν είναι τώρα η ευκαιρία να επενδύσουμε ξανά σε ένα μοναδικό ελληνικό προϊόν, δεν ξέρω πότε θα μας δοθεί ξανά. Αν δεν το κάνουμε εμείς, θα το κάνουν άλλοι που έμαθαν τη δουλειά από εμάς. Σκεφτείτε ότι για την τρέχουσα σεζόν, μετά τους 1,3 εκατ. τόνους της Ισπανίας, ακολουθεί με 450 χιλ. τόνους η Τουρκία και με 340 χιλ. τόνους η Τυνησία, χώρες που παλαιότερα δεν υπήρχαν στον χάρτη του ελαιολάδου. Εμείς έχουμε ανέβει στους 250 χιλ. τόνους και η τρίτη θέση έχει ήδη χαθεί.

Αντίστοιχα η δεύτερη μέχρι πέρυσι, σε δύναμη παραγωγής Ιταλία, έχει φέτος μόλις 220 χιλ. τόνους εξαιτίας μιας μόλυνσης που εξοντώνει τα ελαιόδεντρα της χώρας. Οι Ιταλοί και χωρίς παραγωγή έχουν τόσο ισχυρό εμπόριο που και πάλι θα κατακλύσουν τις αγορές με άφθονο προϊόν που θα αγοράζουν χύμα από χώρες όπως η Ελλάδα και θα το βαφτίζουν ιταλικό στις διεθνείς αγορές. Με λίγα λόγια δηλαδή, μαζί με την τόνωση της παραγωγής ίσως είναι ευκαιρία να δούμε και τα θέματα της τυποποίησης και διάθεσης στις αγορές ακόμα περισσότερου επώνυμου ελληνικού ελαιολάδου.