Δασμοί Τράμπ: Προστατεύουν τις αμερικανικές επιχειρήσεις; Η μελέτη της Fed Νέας Υόρκης

Καθώς οι χώρες σχεδιάζουν πώς θα θωρακίσουν τις οικονομίες και τις επιχειρήσεις τους από την επιβολή δασμών του προέδρου Τραμπ, έρευνα της Fed Νέας Υόρκης αναδεικνύει ότι και οι αμερικανικές επιχειρήσεις θα δυσκολευτούν να βγουν κερδισμένες στην περίπτωση που ο πρόεδρος νομοθετήσει τις εξαγγελίες του.

Ο λόγος είναι ότι οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού είναι πολύπλοκες και οι χώρες που θα πλήξουν οι δασμοί θα προχωρήσουν σε αντίποινα.

Δασμοί: Πώς οι προτάσεις Τραμπ θα επηρεάσουν commodities και ενέργεια

Γιατί οι δασμοί μπορεί να βλάψουν τις αμερικανικές επιχειρήσεις

Η λογική για την επιβολή δασμών στην εισαγωγή αγαθών είναι η προστασία των αμερικανικών επιχειρήσεων από τον ξένο ανταγωνισμό. Οι δασμοί θα καταστήσουν πιο ακριβά τα εισαγόμενα προϊόντα και θα στρέψουν τους Αμερικανούς στα εγχώρια προϊόντα ενισχύοντας την αμερικανική βιομηχανία.

Προηγούμενη μελέτη της Fed Νέας Υόρκης διαπίστωσε μεγάλες απώλειες για τις ΗΠΑ από τον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ-Κίνας. Κατά τη διάρκεια της περιόδου 2018-19, οι ΗΠΑ επέβαλαν εισαγωγικούς δασμούς από 10 έως 50% σε εισαγωγές από την Κίνα αξίας άνω των 300 δισ. δολαρίων και, ως απάντηση, η Κίνα αντέδρασε με υψηλούς δικούς της δασμούς στις αμερικανικές εξαγωγές. Η εκτίμηση του συνολικού αντίκτυπου του εμπορικού πολέμου στην αμερικανική οικονομία είναι δύσκολη, επειδή οι δασμοί μπορούν να επηρεάσουν την οικονομία μέσω πολλών διαφορετικών διαύλων.

Εκτός από τη μεταβολή των σχετικών τιμών, οι δασμοί μπορούν να επηρεάσουν την παραγωγικότητα και την οικονομική αβεβαιότητα. Επιπλέον, οι επιπτώσεις αυτές μπορεί να χρειαστούν χρόνια για να γίνουν εμφανείς στα δεδομένα και είναι δύσκολο να γίνουν γνωστές ποιες θα είναι οι μελλοντικές επιπτώσεις ενός δασμού.

Στην πρόσφατη μελέτη οι οικονομολόγοι της κεντρικής τράπεζας μελέτησαν σα διατομεακά μοτίβα αναζητώντας τμήματα της οικονομίας που μπορεί να επωφελήθηκαν από την προστασία των εισαγωγών. «Αυτό που διαπιστώνουμε,» αναφέρουν «αντίθετα, είναι ότι οι περισσότερες επιχειρήσεις υπέστησαν μεγάλες απώλειες αποτίμησης τις ημέρες ανακοίνωσης των δασμών. Καταγράφουμε επίσης ότι αυτές οι οικονομικές απώλειες μεταφράζονται σε μελλοντικές μειώσεις των κερδών, της απασχόλησης, των πωλήσεων και της παραγωγικότητας της εργασίας.»

Οι δασμοί και η συρρίκνωση της βιομηχανίας

Για να γίνει κατανοητό πώς οι δασμοί μπορούν να  μπορούν να προκαλέσουν συρρίκνωση της εγχώριας βιομηχανίας, πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ των δασμών επί των εισροών και των εκροών. Συνήθως δίνεται έμφαση στους δασμούς στις εκροές της βιομηχανίας για παράδειγμα, οι υψηλότεροι δασμοί στα αυτοκίνητα μπορούν να προστατεύσουν την εγχώρια αυτοκινητοβιομηχανία επειδή η υψηλότερη τιμή των εισαγόμενων οχημάτων που περιλαμβάνει δασμούς κάνει τους καταναλωτές να στραφούν σε εγχώρια αυτοκίνητα.

Οι υψηλότεροι δασμοί εισροών δυσχεραίνουν τον ανταγωνισμό των Αμερικανών παραγωγών με τις ξένες επιχειρήσεις που εξάγουν στην αμερικανική αγορά

Όμως, οι εισαγωγικοί δασμοί των ΗΠΑ επιβλήθηκαν σε μεγάλο βαθμό στις εισροές της βιομηχανίας, για παράδειγμα, στον χάλυβα. Οι δασμοί εισροών αυξάνουν το κόστος παραγωγής τελικών αγαθών όπως τα αυτοκίνητα στις ΗΠΑ, καθιστώντας την εγχώρια παραγωγή λιγότερο ανταγωνιστική. Ωστόσο, οι ξένες επιχειρήσεις δεν χρειάζεται να πληρώσουν για αυτούς τους δασμούς όταν παράγουν στις αγορές τους. Ως αποτέλεσμα, οι υψηλότεροι δασμοί εισροών δυσχεραίνουν τον ανταγωνισμό των αμερικανών παραγωγών με τις ξένες επιχειρήσεις που εξάγουν στην αμερικανική αγορά ή στις αμερικανικές εξαγωγικές αγορές.

Το κατά πόσον οι αμερικανικές επιχειρήσεις επωφελούνται από την προστασία των εισαγωγών εξαρτάται από το καθαρό αποτέλεσμα, δηλαδή το «αποτελεσματικό ποσοστό προστασίας». Το γεγονός ότι οι αμερικανικοί δασμοί επηρέασαν τις εισροές της βιομηχανίας ευρύτερα από ό,τι τις εκροές «προοιωνίζει το συμπέρασμά μας ότι οι περισσότερες αμερικανικές επιχειρήσεις υπέστησαν καθαρή ζημία. Επιπλέον, οι αμερικανικοί εισαγωγικοί δασμοί που επιβλήθηκαν κατά τη διάρκεια του εμπορικού πολέμου είχαν ως αποτέλεσμα τα αντίποινα της Κίνας με υψηλούς δασμούς στις αμερικανικές εξαγωγές, καθιστώντας τις αμερικανικές εξαγωγές λιγότερο ανταγωνιστικές στην Κίνα, οδηγώντας σε απώλειες στα έσοδα από τις εξαγωγικές τους πωλήσεις.» τονίζεται στην έρευνα.

Οι επιχειρήσεις είχαν χειρότερες αποδόσεις στο χρηματιστήριο τις ημέρες ανακοίνωσης δασμών

Η έρευνα κατέγραψε τις χρηματιστηριακές αποδόσεις όλων των εισηγμένων στο χρηματιστήριο επιχειρήσεων στις ΗΠΑ κατά τις ημέρες οποιωνδήποτε σημαντικών ανακοινώσεων δασμών κατά τη διάρκεια της περιόδου 2018-19. Ο λόγος είναι ότι οι κινήσεις των τιμών των μετοχών από αυτές τις ημερομηνίες ανακοίνωσης συνδέονται στενά με τις μελλοντικές κινήσεις των ταμειακών ροών.

Στο διάγραμμα που ακολουθεί, απεικονίζεται ολόκληρη η κατανομή των αποδόσεων των μετοχών των εισηγμένων στο χρηματιστήριο επιχειρήσεων των ΗΠΑ τις ημέρες που δεν έγιναν ανακοινώσεις δασμών (με μπλε χρώμα) και τις ημέρες που ανακοινώθηκαν δασμοί (με κόκκινο χρώμα). Το διάγραμμα δείχνει ότι ολόκληρη η κατανομή των αποδόσεων των μετοχών των επιχειρήσεων μετατοπίζεται προς τα αριστερά, πράγμα που σημαίνει ότι η ανακοίνωση των δασμών έτεινε να μειώσει τις τιμές των μετοχών των ΗΠΑ.

Οι περισσότεροι από τους δασμούς που ανακοινώθηκαν αφορούσαν τις εισαγωγές από την Κίνα και είναι αναμενόμενο ότι οι επιχειρήσεις που είναι εκτεθειμένες στην Κίνα θα υποστούν τις μεγαλύτερες απώλειες. Μια επιχείρηση που ήταν άμεσα εκτεθειμένη στην Κίνα μέσω εισαγωγών από την Κίνα ή πωλήσεων στην Κίνα (είτε μέσω εξαγωγών είτε μέσω πωλήσεων μέσω θυγατρικής) είχε χειρότερη χρηματιστηριακή απόδοση από εκείνες που δεν ήταν άμεσα εκτεθειμένες. Δεδομένου ότι τα στοιχεία αποκαλύπτουν ότι οι μισές από τις αμερικανικές εισηγμένες επιχειρήσεις είναι εκτεθειμένες στην Κίνα μέσω ενός από αυτούς τους μηχανισμούς, ο εμπορικός πόλεμος επηρέασε άμεσα πολλές από τις μεγαλύτερες αμερικανικές επιχειρήσεις.

Οι οικονομολόγοι της κεντρικής τράπεζας εστίασαν στο αν οι κινήσεις στις αποδόσεις των μετοχών των επιχειρήσεων αντανακλούσαν με ακρίβεια τις προβλέψεις για τις μελλοντικές επιδόσεις των επιχειρήσεων. Χρησιμοποιώντας ετήσια δεδομένα για την περίοδο 2013-2021, εξετάσανε τη συσχέτιση μεταξύ των κινήσεων των τιμών των μετοχών τις ημέρες ανακοίνωσης των δασμών κατά τη διάρκεια της περιόδου 2018-19 και των πραγματικών μελλοντικών αποτελεσμάτων για την περίοδο 2019-2021. «Διαπιστώσαμε» επισημαίνεται στην έρευνα «ότι οι επιχειρήσεις με χαμηλότερες αποδόσεις μετοχών γύρω από τις ημερομηνίες ανακοίνωσης παρουσίασαν χαμηλότερα κέρδη, απασχόληση, πωλήσεις και παραγωγικότητα της εργασίας.

»Διαπιστώνουμε ότι η πτώση των τιμών των μετοχών μιας επιχείρησης κατά τις ημέρες ανακοίνωσης των τιμολογίων συνδέεται με σημαντική μείωση των επιδόσεων της επιχείρησης μεταξύ 2019 και 2021. Συγκεκριμένα, μια πτώση των τιμών των μετοχών μιας επιχείρησης κατά μία τυπική απόκλιση (μείωση της αγοραίας αξίας κατά 0,56%) συνδέεται με πτώση των κερδών κατά 12,9%, της απασχόλησης κατά 3,9%, των πωλήσεων κατά 6,7% και της παραγωγικότητας κατά 2,2%.»