Γερμανία: Νοσοκομειακά γεύματα που σκοτώνουν τους ασθενείς

Είναι δυσφημισμένο το φαγητό που προσφέρεται στους νοσηλευόμενους στα νοσοκομεία, αλλά για λάθος λόγο. Το «νοσοκομειακό γεύμα» είναι συνυφασμένο με το άνοστο φαγητό. Ένα ανάλατο βραστό κοτόπουλο με λίγο ρύζι, ένα γιαουρτάκι και ένα μήλο κομπόστα κονσέρβας. Φαγητό υγιεινό υποτίθεται, εξατομικευμένα μαγειρεμένο κατόπιν συστάσεων των γιατρών ώστε να βοηθά τον εξασθενημένο οργανισμό όσων υποβάλλονται σε θεραπεία ή αναρρώνουν από μια χειρουργική επέμβαση ή ασθένεια.

Νοσοκομεία: Ευρωπαϊκός πέλεκυς για τα ληξιπρόθεσμα χρέη

Στην πραγματικότητα ένα γεύμα που προσφέρεται στο νοσοκομείο μπορεί κάλλιστα να γίνει η αιτία που θα στείλει τον νοσηλευόμενο στον άλλο κόσμο. Διαβάζοντας κανείς τα συμπεράσματα έρευνας που παρουσιάστηκαν στο Βερολίνο στο πλαίσιο της Εβδομάδας Ευαισθητοποίησης για τον Υποσιτισμό στην Ευρώπη, θα σκεφτόταν ότι τα ακατάλληλα και επικίνδυνα αλλοιωμένα τρόφιμα που πολλές φορές σερβίρονται στα νοσοκομεία ευθύνονται για πολλές από τις διαβόητες «ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις», που αποβαίνουν μοιραίες για πολλούς νοσηλευομένους.

Χειρουργημένοι και ανοσοκατεσταλμένοι

«Μια υγιεινή και προσαρμοσμένη διατροφή στα νοσοκομεία είναι εξαιρετικά σημαντική κυρίως για τους χειρουργικούς ασθενείς και για όσους σε θεραπεία για τον καρκίνο, δεδομένου ότι επηρεάζει σε ένα μεγάλο βαθμό την όλη διαδικασία ανάρρωσης», τόνισε η καθηγήτρια Νταϊάνα Ρούμπιν σε συνέντευξη Τύπου που διοργάνωσε στα τέλη Νοεμβρίου η Γερμανική Εταιρεία Διατροφικής Ιατρικής (DGEM) με αφορμή την πανευρωπαϊκή ιατρική πρωτοβουλία κατά του υποσιτισμού και της κακής διατροφής εν γένει.

Η καθηγήτρια Ρούμπιν, η οποία είναι διευθύντρια της Παθολογικής Κλινικής στο Vivantes Hospital Group του Βερολίνου και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της DGEM, υπογράμμισε ότι μια ισορροπημένη και ασφαλέστερη διατροφή μπορεί να μειώσει τις επιπλοκές στην ανάρρωση των νοσηλευομένων στα νοσοκομεία ασθενών, μπορεί να αποτρέψει ακόμη και θανάτους.

Σημειωτέον ότι η Vivantes είναι μια κρατική εταιρεία παροχής ιατρικών υπηρεσιών που λειτουργεί 8 νοσοκομεία και 17 γηροκομεία στο Βερολίνο. Η Νταϊάνα Ρούμπιν επιβλέπει τη διατροφική φροντίδα στις νοσηλευτικές αυτές μονάδες, συνεπικουρούμενη από μια ομάδα οκτώ διαιτολόγων-διατροφολόγων, όπως γράφει η αρμόδια για ιατρικά θέματα δημοσιογράφος του διαδικτυακού ιατρικού περιοδικού Medscape, Ούτε Έπινγκερ.

Το Medscape ιδρύθηκε στις ΗΠΑ το 1995, είναι εισηγμένο στο Nasdaq από το 1999 και εκδίδεται σε πέντε γλώσσες, αγγλικά, γερμανικά, ισπανικά, γαλλικά και πορτογαλικά.

15% επιπλοκές, 27% θάνατοι

Στην επιστημονική έρευνα EFFORT, που διενεργήθηκε το 2019, επισημάνθηκαν «επιβλαβείς επιπτώσεις των μη θρεπτικών νοσοκομειακών τροφών», όπως αναφέρει η Γερμανίδα ρεπόρτερ, η οποία είναι πολύ προσεκτική στις διατυπώσεις της αν και αναφέρεται εμμέσως σε ακατάλληλα και αλλοιωμένα τρόφιμα, όπως… αποχρωματισμένες φέτες κίτρινου τυριού.

Οι ερευνητές εξέτασαν 2.000 ασθενείς σε νοσηλευτικά ιδρύματα της Γερμανίας που εμφάνιζαν σημάδια υποσιτισμού ή τρέφονταν κατά τρόπο ακατάλληλο και μη εξατομικευμένο. Οι ασθενείς που συμμετείχαν ελάμβαναν είτε τυπικά νοσοκομειακά γεύματα είτε συμμετείχαν σε ενισχυμένα διατροφικά προγράμματα που περιλαμβάνουν «επιπλέον θερμίδες, πρωτεΐνες, βιταμίνες και μικροθρεπτικά συστατικά».

Μεταξύ των ασθενών που ακολουθούσαν τυπικές δίαιτες 272 εμφάνισαν επιπλοκές που σχετίζονται με τις ασθένειές τους, σε σύγκριση με μόνο 232 στην ομάδα που ελάμβανε ενισχυμένη διατροφή – οι επιπλοκές ήταν λιγότερες κατά 15%. Επίσης 100 ασθενείς με σταθερές δίαιτες απεβίωσαν, ενώ οι θάνατοι ασθενών με ενισχυμένη διατροφή ήταν 73.

Το συμπέρασμα των επιστημόνων-ερευνητών από τα δεδομένα αυτά στοιχεία είναι ότι παρατηρείται μια μείωση κατά 27% της θνητότητας όταν εντοπίζεται και αντιμετωπίζεται δραστικά η κακή διατροφή των ασθενών. Φαίνεται ότι το να σερβίρεις ανάλατα γεύματα σε όλους τους νοσηλευόμενους δεν αρκεί για να τους κρατήσεις στη ζωή. Κι αν όλα αυτά συμβαίνουν στα νοσοκομεία της μεγαλύτερης και πλουσιότερης οικονομίας της Ευρώπης, ευλόγως θα ανησυχούσε κανείς για την κατάσταση των πραγμάτων στα νοσοκομεία της ευρωπαϊκής περιφέρειας και δη της εξερχόμενης από μια βαθιά, πολεμικού τύπου χρεοκοπία – εθνικές οικονομίες που έχασαν το 27% του ΑΕΠ μέσα σε μια 10ετία.

Τσιγκουνιές εκεί που δεν πρέπει

«Αυτήν τη στιγμή το 80% των γερμανικών νοσοκομείων λειτουργούν με ζημία, πιέζοντας την κυβέρνηση και τις διοικήσεις να κάνουν περικοπές δαπανών όπου μπορούν», εξήγησε η καθηγήτρια Ρούμπιν. Είναι προφανές ότι οι οικονομικές πιέσεις, που οφείλονται στο ότι η γερμανική οικονομία φλερτάρει εδώ και πολλά τρίμηνα με την ύφεση και το διαβόητο «φρένο χρέους» περιορίζει τα περιθώρια της κυβέρνησης του Βερολίνου να αυξήσει το δανεισμό της, έχουν οδηγήσει σε περικοπές που επηρεάζουν ακόμα και την ποιότητα των τροφίμων που χορηγούνται στα νοσοκομεία της χώρας.

Θα έλεγε κανείς ότι το «πνεύμα Σόιμπλε» αποδεικνύεται μοιραίο για την πορεία ανάρρωσης πολλών νοσηλευομένων στα γερμανικά νοσοκομεία. «Γίνονται περικοπές και εξοικονομήσεις χρημάτων εκεί που δεν πρέπει, διότι είναι γνωστά τα στοιχεία που δείχνουν τη σημασία που έχει η καλή διατροφή των ασθενών στην πορεία ανάρρωσής τους», τόνισε η γιατρός, θυμίζοντας ότι «εκείνο που χρειαζόμαστε είναι προσαρμοσμένα και εξατομικευμένα γεύματα στα νοσοκομεία για να αποτρέψουμε επιπλοκές και θανάτους».

Στο ίδιο μήκος κύματος ο Ματίας Πίρλιχ, ειδικός στη διατροφική ιατρική και αντιπρόεδρος της DGEM, επισήμανε ότι «περισσότεροι από 50.000 θάνατοι ετησίως στα νοσοκομεία της χώρας θα μπορούσαν να αποφευχθούν με ένα απλό μέτρο, με την χορήγηση στους νοσηλευομένους καλής διατροφής και με βάση τις ανάγκες του καθενός».

5-6 ευρώ ημερησίως

Τα γερμανικά νοσοκομεία δαπανούν κατά μέσον όρο μόλις 5-6 ευρώ την ημέρα για φαγητό ανά ασθενή, ποσό που δεν αρκεί για να καλυφθούν οι απαιτήσεις για διατροφή υψηλής ποιότητας των ασθενών, σημειώνεται στο ρεπορτάζ του Medscape.

«Η εθνική στρατηγική διατροφής της γερμανικής κυβέρνησης απαιτεί υψηλά πρότυπα τροφοδοσίας, που θα ανταποκρίνονται στις οδηγίες ποιότητας της Γερμανικής Εταιρείας Διατροφής, οδηγίες που υπαγορεύουν τη χρήση εποχικών και υψηλής ποιότητας πρώτων υλών. Ωστόσο, δεν υπάρχει επαρκής χρηματοδότηση για να καλύπτονται οι προδιαγραφές», σημειώνεται χαρακτηριστικά.

«Σύμφωνα με τα ισχύοντα σήμερα στη χώρα, η διατροφή ομαδοποιείται στο συνολικό κόστος του κάθε νοσηλευτικού ιδρύματος δίχως να προβλέπεται η χορήγηση επιδόματος για τα γεύματα, εφόσον κρίνεται αυτό αναγκαίο. Αυτός ο οικονομικός περιορισμός συχνά επιβάλλει στα νοσοκομεία να αντικαταστήσουν τα υγιεινά, φρέσκα συστατικά με φθηνότερες εναλλακτικές πρώτες ύλες για την παρασκευή των γευμάτων, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο την ποιότητα του φαγητού αλλά και την πορεία ανάρρωσης του ασθενούς», γράφει το Medscape.

Πολιτική δράση

Το ιντερνετικό περιοδικό αναφέρει ενδεικτικά το μενού για χορτοφάγους, η χορήγηση του οποίου ενώ προβλέπεται για τα νοσοκομεία στη Γερμανία, οι οικονομικοί περιορισμοί συχνά οδηγούν στην ουσιαστική κατάργησή του και την προπαρασκευή γευμάτων για όλους τους ασθενείς με βάση το κρέας. «Μια δίαιτα πλούσια σε κρέας είναι δυστυχώς συχνά φθηνότερη από μια διατροφή που περιλαμβάνει φρέσκα φρούτα και λαχανικά», σημείωσε ο δρ. Γκερτ Μπίσχοφ, επικεφαλής του Κέντρου Διατροφικής Ιατρικής και Πρόληψης στο Μόναχο.

Ομόφωνα οι επιστήμονες επισήμαναν την ανάγκη να υπάρξει πολιτική παρέμβαση με τη χάραξη ενός πλαισίου το οποίο θα εξασφαλίζει την κατάλληλη χρηματοδότηση που θα βελτιώσει άμεσα και ουσιαστικά την ποιότητα της παρεχόμενης νοσοκομειακής περίθαλψης στη χώρα. Διότι «δίχως επαρκή υποστήριξη τα γερμανικά νοσοκομεία δεν μπορούν να παράσχουν νοσηλεία υψηλής ποιότητας με την εξατομικευμένη διατροφή που χρειάζεται ο κάθε ασθενής για να αναρρώσει».