Κρασί: Νέες τάσεις στην αγορά – Πού στρέφονται οι καταναλωτές [γραφήματα]

Σε δύσβατα μονοπάτια αναμένεται να βαδίσει τα επόμενα χρόνια το κρασί στην ΕΕ, καθώς οι ευρωπαίοι φαίνεται είτε να πίνουν λιγότερο ή ακόμα και να αλλάζουν καταναλωτικές συνήθειες. Μια τάση, που όπως φαίνεται συμπαρασύρει τόσο την παραγωγή όσο και την αγορά.

Το κρασί της ΕΕ συνδέεται με αξίες όπως η παράδοση, η προστασία του τοπίου, ο πολιτισμός, η γαστρονομία και ο τουρισμός, έχοντας τεράστια σημασία για την οικονομική βιωσιμότητα των αγροτικών περιοχών και του πληθυσμού.

Santo Wines: Το success story των ηφαιστειακών κρασιών της Σαντορίνης

Αν και μετά τον covid το 2020, οι εξαγωγές κρασιού  της ΕΕ ανέκαμψαν σε επίπεδα ρεκόρ κατά τις εκστρατείες του 2020/21 και 2021/22, στη συνέχεια άρχισαν να καταγράφουν πτωτική πορεία.

Μειωμένη κατά περίπου 1% ετησίως μεταξύ του 2024 έως και το 2035 αναμένεται, σύμφωνα με τις γεωργικές προοπτικές της Κομισιόν, η κατανάλωση κρασιού στην ΕΕ

Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν για την επόμενη δεκαετία, η μείωση αυτή ήρθε λόγω των μεταβαλλόμενων καταναλωτικών τάσεων και των υπεραποθεμάτων σε ορισμένους κύριους εξαγωγικούς προορισμούς. Μια μείωση όμως που δε φαίνεται να σταματά, αλλά και να συνεχίζεται έως και το 2035.

Το ίδιο χρονικό διάστημα, λόγω της μεγάλης προσφοράς στην ΕΕ, οι εισαγωγές αναμένεται να συνεχίσουν να μειώνονται.

Συνολικά, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν, οι εξαγωγές θα μειωθούν κατά 1,2% ετησίως και οι εισαγωγές κατά 2,7%.

Η παραγωγή ακολουθεί την κατανάλωση

Μειωμένη κατά περίπου 1% ετησίως μεταξύ του 2024 έως και το 2035 αναμένεται, σύμφωνα με τις γεωργικές προοπτικές της Κομισιόν, η κατανάλωση κρασιού στην ΕΕ. Η κατά κεφαλήν κατανάλωση προβλέπεται σε περίπου 19,8 λίτρα (από 22,3 λίτρα κατά μέσο όρο την περίοδο 2020-2024).

Άλλωστε, σύμφωνα με τα στοιχεία, η κατανάλωση αποτελεί τη μεγαλύτερη διέξοδο για τον αμπελοοινικό τομέα της ΕΕ (66% το 2020-2024), ενώ το 20% εξάγεται. Δεδομένου ότι ορισμένες από τις κύριες εξαγωγικές αγορές της ΕΕ αρχίζουν να βιώνουν παρόμοιες καταναλωτικές τάσεις, όπως και οι κύριοι οινοπαραγωγοί της ΕΕ, η μείωση της κατανάλωσης είναι πιθανό να οδηγήσει σε μείωση και της παραγωγής κατά 0,7% ετησίως φτάνοντας τα 140 εκατ. εκατόλιτρα έως το 2035.

Περαιτέρω μείωση της κατανάλωσης στο κρασί

Η στροφή των νέων σε άλλα ποτά αλλά και η τάση τους να πίνουν λιγότερο αλκοόλ αποτελούν τους κύριους παράγοντες για την μείωση της κατανάλωσης κρασιού στην ΕΕ.

Ως κύρια αιτία της μείωσης είναι οι ανησυχίες για την υγεία τόσο από καταναλωτές όσο και από τις κυβερνήσεις. Άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν στην πτώση είναι οι περιστάσεις κατανάλωσης.

Χαρακτηριστικές είναι οι μειώσεις στην κατανάλωση σε παραδοσιακές χώρες, όπου το κρασί βρισκόταν στην κορυφή των προτιμήσεων, όπως για παράδειγμα στη Γαλλία και τη Γερμανία. Αντίστοιχα, η κατανάλωση έχει αυξηθεί σε χώρες όπου το κρασί βρισκόταν χαμηλά στις προτιμήσεις όπως για παράδειγμα στην Τσεχία, την Πολωνία και τη Σουηδία.

Την ίδια στιγμή, εκτός από τη συρρίκνωση της κατανάλωσης κρασιού, παρατηρείται σαφής μετατόπιση και στις καταναλωτικές συνήθειες. Στο πλαίσιο αυτό καταγράφεται μια γενική μείωση των κόκκινων κρασιών και αύξηση των αφρωδών. Ταυτόχρονα, αυξάνονται αν και οι ποσότητες παραμένουν μικρές, οι πωλήσεις ποτών με βάση τον οίνο, όπως τα μη αλκοολούχα κρασιά.

Προσαρμογή στις τάσεις της αγοράς

Ο αμπελοοινικός τομέας και οι αμπελουργοί είναι εκτεθειμένοι σε κινδύνους που προκύπτουν από την αγορά και την κλιματική αλλαγή, ενώ καλείται να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες και τις προκλήσεις που βρίσκονται στο δρόμο του.

Σε αυτή ακριβώς την ανάγκη για μια στρατηγική προσέγγιση για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών ζητημάτων και της δυναμικής που επηρεάζουν την παγκόσμια αγορά οίνου επικεντρώνεται η Ομάδα Υψηλού Επιπέδου για την πολιτική οίνου της ΕΕ, η οποία τονίζει τη σημασία της προσαρμογής στις μεταβαλλόμενες προτιμήσεις των καταναλωτών και στις συνθήκες της αγοράς.

Μάλιστα ζητά από τις επικείμενες αναθεωρήσεις του νομικού πλαισίου της ΕΕ για το κρασί να διερευνηθούν όλες οι επιλογές προσαρμογής των κανόνων, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, των ορισμών, των οινολογικών πρακτικών και των κανόνων συσκευασίας και παρουσίασης, ώστε να διευκολυνθεί η εμπορία αμπελοοινικών προϊόντων περισσότερο προσαρμοσμένων στις νέες απαιτήσεις των καταναλωτών, όπως περισσότερους αποδεκτούς τύπους κρασιών, και ιδιαίτερα κρασιών πλήρως και μερικώς αποαλκοολωμένων, διατηρώντας παράλληλα την ακεραιότητα του κλάδου και αποτρέποντας ζημιές στη μακροχρόνια καλή φήμη των κρασιών της ΕΕ.

Ιδιαίτερης σημασίας είναι και τα μέτρα προώθησης, τα οποία όπως επισημαίνει η Ομάδα, πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους λόγους δημόσιας υγείας και να δίνουν έμφαση στη μετριοπάθεια και στις προσπάθειες προώθησης για τα κρασιά χωρίς και χαμηλής περιεκτικότητας σε αλκοόλ, ως δρόμο προς εξερεύνηση.