Εθνικό πένθος: Tι ισχύει – Πόσες φορές έχει κηρυχθεί στην Ελλάδα

Τετραήμερο εθνικό πένθος κηρύχθηκε στη χώρα για τον θάνατο του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη που πέθανε το πρωί της Κυριακής σε ηλικία 88 ετών.

Παράλληλα με απόφαση της κυβέρνησης η κηδεία του Κώστα Σημίτη θα γίνει δημοσία δαπάνη με τιμές εν ενεργεία πρωθυπουργού, στη Μητρόπολη Αθηνών.

Τι είναι το εθνικό πένθος

Το Εθνικό πένθος είναι όρος που περιγράφει την ένδειξη πένθους που προέρχεται από την θλίψη και λύπη για κάποιο δυστυχές γεγονός και κηρύσσεται επισήμως από τις κυβερνήσεις κρατών. Μπορεί να προέλθει από τον θάνατο πολλών ανθρώπων έπειτα από μια φυσική καταστροφή, ένα τρομοκρατικό χτύπημα ή κάποιο άλλο πολύνεκρο δυστυχές γεγονός, όπως επίσης και από το γεγονός θανάτου ενός ιδιαίτερα σημαντικού ανθρώπου για ένα έθνος ή λαό. Χαρακτηρίζεται από πένθος που επιφέρει και μνημονικές δραστηριότητες που παρατηρούνται στην πλειοψηφία του πληθυσμού μιας χώρας.

Πότε κηρύσσεται εθνικό πένθος

Κατά τη διάρκεια ενός εθνικού πένθους σε ορισμένες περιπτώσεις αποφασίζεται το κλείσιμο δημοσίων υπηρεσιών και σχολείων, η ανάρτηση των σημαιών μεσίστια και άλλες συμβολικές κινήσεις.

Για την ώρα πάντως δεν έχει εκδοθεί καμία απόφαση για το τι θα γίνει με τα σχολεία τα οποία ανοίγουν στις 8 Ιανουαρίου.

Παρόμοια εκδήλωση πένθους μικρότερης διάρκειας είναι η τήρηση ενός λεπτού σιγής σε διάφορες συναθροίσεις και συγκεντρώσεις.

Στην Ελλάδα η πρώτη φορά που κηρύχθηκε εθνικό πένθος ήταν το 1994 έπειτα από τον θάνατο της Μελίνας Μερκούρη και η τελευταία με το πολύνεκρο ναυάγιο ανοιχτά της Πύλου.

Αναλυτικά:

• Πρώτη φορά ήταν τον Μάρτιο του 1994 έπειτα από τον θάνατο της Μελίνας Μερκούρη.
• Τον Ιούνιο του 1996, έπειτα από τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος.
• Τον Απρίλιο του 1998 για τον θάνατο του Κωνσταντίνου Καραμανλή.
• Το καλοκαίρι του 2007 για τις εκτενείς πυρκαγιές που έπληξαν την χώρα σε πολλά μέρη της, με την Ηλεία να δέχεται την μεγαλύτερη καταστροφή και οι οποίες επέφεραν τον θάνατο τουλάχιστον 63 ανθρώπων.
• Τον Ιανουάριο του 2008 για τον θάνατο του Μακαριστού Αρχιεπίσκοπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χριστόδουλου της Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας της Ελλάδος.
• Τον Νοέμβριο του 2017 για τις φονικές πλημμύρες της Δυτικής Αττικής που στην κόστισαν την ζωή σε 23 ανθρώπους στην Μάνδρα.
• Τον Ιούλιο του 2018 έπειτα από τις ιδιαίτερα καταστροφικές πυρκαγιές της Αττικής που εκδηλώθηκαν στο Δυτικό και Ανατολικό τμήμα της και επέφεραν την απώλεια δεκάδων ανθρώπων στο δεύτερο με περιοχή με τους περισσότερους θανάτους και πληγέντες το Μάτι.
• Έπειτα από τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη τον Σεπτέμβριο του 2021.
• Τον Οκτώβριο του 2021, έπειτα από τον θάνατο της Φώφης Γεννηματά, η 27η Οκτωβρίου κηρύχθηκε ημέρα εθνικού πένθους.
• Τον Μάρτιο του 2023, έπειτα από τη πολύνεκρη σύγκρουση δύο αμαξοστοιχιών στα Τέμπη, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (1, 2 και 3 Μαρτίου).
• Τον Ιούνιο του 2023, έπειτα από το πολύνεκρο ναυάγιο με πρόσφυγες και μετανάστες ανοιχτά της Πύλου, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (14, 15 και 16 Ιουνίου).