Κίνα: Η χώρα που οι οδοκαθαριστές έχουν μεταπτυχιακό

Η Κίνα είναι τώρα μια χώρα όπου ένας επιστάτης σχολείου έχει μεταπτυχιακό στη φυσική, ένας οδοκαθαριστής έχει πτυχίο στον περιβαλλοντικό σχεδιασμό, ένας οδηγός ντελίβερι σπούδασε φιλοσοφία και ένας διδάκτορας από το διάσημο Πανεπιστήμιο Tsinghua καταλήγει να κάνει αίτηση για να εργαστεί ως βοηθός αστυνομικός.

Αυτές είναι πραγματικές περιπτώσεις σε μια οικονομία που αντιμετωπίζει προβλήματα, και οι παρόμοιες περιπτώσεις είναι πάμπολλες.

«Η δουλειά του ονείρου μου ήταν να δουλέψω στην επενδυτική τραπεζική», είπε στο BBC ο Σαν Ζαν με μεταπτυχιακό στα οικονομικά καθώς ετοιμάζεται να ξεκινήσει τη βάρδια του ως σερβιτόρος σε ένα εστιατόριο στη νότια πόλη Nanjing.

Κίνα: Ποδαρικό με… πτώση – Οι κινεζικές μετοχές συνεχίζουν να υποχωρούν

Η Κίνα έχει εκατομμύρια αποφοίτους πανεπιστημίου κάθε χρόνο, αλλά, σε ορισμένους τομείς, απλώς δεν υπάρχουν αρκετές θέσεις εργασίας για αυτούς.

Η οικονομία δυσκολεύεται και υστερεί σε μεγάλους τομείς, συμπεριλαμβανομένων των ακινήτων και της μεταποίησης.

Η ανεργία των νέων είχε εκτιναχθεί κατά 20% πριν αλλάξει ο τρόπος μέτρησης των αριθμών για να ωραιοποιηθεί η κατάσταση. Τον Αύγουστο του 2024 ήταν ακόμα 18,8%. Το τελευταίο ποσοστό για τον Νοέμβριο μειώθηκε στο 16,1%.

Δουλειές εκτός ειδικότητας

Πολλοί απόφοιτοι πανεπιστημίου που δυσκολεύτηκαν να βρουν δουλειά στην ειδικότητα τους, κάνουν τώρα δουλειές πολύ κάτω από αυτές για τις οποίες είναι ικανοί, υφιστάμενοι επικρίσεις από οικογένεια και φίλους.

Ο Σαν Ζαν αντιμετώπισε τέτοιες συμπεριφορές όταν έγινε σερβιτόρος. Η οικογένειά του ντρέπεται για την επιλογή της δουλειάς του και θα προτιμούσε να προσπαθούσε να γίνει δημόσιος υπάλληλος.

Ωστόσο, έχει ένα μυστικό σχέδιο. Θα χρησιμοποιήσει το χρόνο του δουλεύοντας ως σερβιτόρος για να μάθει την επιχείρηση εστιατορίου, ώστε να μπορέσει τελικά να ανοίξει το δικό του χώρο.

«Η κατάσταση της εργασίας είναι πραγματικά πολύ δύσκολη στην ηπειρωτική Κίνα, επομένως πιστεύω ότι πολλοί νέοι πρέπει πραγματικά να αναπροσαρμόσουν τις προσδοκίες τους», λέει ο καθηγητής Ζανγκ Τζουν από το Πανεπιστήμιο Πόλης του Χονγκ Κονγκ.

«Η αγορά εργασίας ήταν πραγματικά δύσκολη», λέει η 29χρονη Γου Νταν, ο οποίος αυτή τη στιγμή ασκείται σε κλινική μασάζ αθλητικών τραυματισμών στη Σαγκάη. «Για πολλούς από τους συμμαθητές μου στο μεταπτυχιακό, είναι η πρώτη τους φορά που κυνηγούν μια δουλειά και ελάχιστοι από αυτούς έχουν καταλήξει να βρίσκουν δουλειά».

Επίσης, δεν πίστευε ότι εκεί θα κατέληγε με πτυχίο χρηματοοικονομικών από το Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας του Χονγκ Κονγκ. Πριν από αυτό, εργαζόταν σε μια εταιρεία παραγώγων στη Σαγκάη, όπου ειδικευόταν στα γεωργικά προϊόντα.

Όταν επέστρεψε στην ηπειρωτική χώρα αφού τελείωσε τις σπουδές της στο Χονγκ Κονγκ, ήθελε να εργαστεί σε μια εταιρεία ιδιωτικών μετοχών και έλαβε κάποιες προσφορές, αλλά δεν ήταν ευχαριστημένη με τις συνθήκες. Το ότι δεν δέχτηκε καμία και αντ ‘αυτού άρχισε να ασκείται στην αθλητική ιατρική δεν άρεσε στην οικογένειά της.

Παραδέχεται ότι δεν μπορούσε να επιβιώσει στη Σαγκάη με τον τρέχοντα μισθό της, αν όχι για το γεγονός ότι ο σύντροφός της είναι ιδιοκτήτης του σπιτιού τους.

Στην αρχή, δεν ήξερε κανέναν που να υποστήριξε την τρέχουσα επαγγελματική της πορεία, αλλά η μητέρα της την επισκέφτηκε για την κακή της πλάτη, και μετά την φροντίδα της μειώθηκε σημαντικά ο πόνος που βίωνε.

Τώρα η κάποτε φοιτήτρια Οικονομικών λέει ότι αισθάνεται ότι τελικά δεν της ταιριάζει μια ζωή που εργάζεται στον κόσμο των επενδύσεων. Λέει ότι της αρέσει η δουλειά και, μια μέρα, θέλει να ανοίξει τη δική της κλινική.

Οι πτυχιούχοι στην Κίνα αντιμέτωποι με την ψυχρή πραγματικότητα

Οι Κινέζοι απόφοιτοι αναγκάζονται να αλλάξουν τις αντιλήψεις τους σχετικά με το τι μπορεί να θεωρηθεί «καλή θέση», λέει ο καθηγητής Ζανγκ.

Σε αυτό που μπορεί να θεωρηθεί ως «προειδοποιητικό καμπανάκι» για τους νέους, «πολλές εταιρείες στην Κίνα, συμπεριλαμβανομένων πολλών εταιρειών τεχνολογίας, έχουν απολύσει πολύ προσωπικό», προσθέτει.

Λέει επίσης ότι σημαντικοί τομείς της οικονομίας, που κάποτε ήταν μεγάλοι εργοδότες πτυχιούχων, προσφέρουν συνθήκες κατώτερου των προτύπων και ότι οι αξιοπρεπείς ευκαιρίες σε αυτούς τους τομείς εξαφανίζονται εντελώς.

Ενώ επεξεργάζονται τι να κάνουν στο μέλλον, οι άνεργοι πτυχιούχοι στρέφονται επίσης στη βιομηχανία του κινηματογράφου και της τηλεόρασης.

Οι ταινίες μεγάλου προϋπολογισμού χρειάζονται πολλούς κομπάρσους για να γεμίσουν τις σκηνές τους και, στη διάσημη πόλη παραγωγής ταινιών Hengdian της Κίνας, νοτιοδυτικά της Σαγκάης, υπάρχουν πολλοί νέοι που αναζητούν δουλειά υποκριτικής.

«Κυρίως στέκομαι δίπλα στον πρωταγωνιστή. Με βλέπουν δίπλα στους πρωταγωνιστές αλλά δεν έχω ατάκες», λέει ο Γου Σινγκχάι, ο οποίος σπούδασε μηχανικός ηλεκτρονικών πληροφοριών και έπαιζε έναν σωματοφύλακα σε ένα δράμα.

Ο 26χρονος γελάει ότι το καλό παρουσιαστικό του τον βοήθησε να απασχοληθεί ως κομπάρσος.

Λέει ότι οι άνθρωποι έρχονται συχνά στο Hengdian και εργάζονται μόνο για λίγους μήνες τη φορά. Λέει ότι αυτή είναι μια προσωρινή λύση και για αυτόν, μέχρι να βρει κάτι μόνιμο. «Δεν βγάζω πολλά χρήματα αλλά είμαι χαλαρός και νιώθω ελεύθερος».

Αλλά πολλοί φοβούνται ότι δεν θα βρουν ποτέ μια αξιοπρεπή δουλειά και ίσως χρειαστεί να συμβιβαστούν με έναν ρόλο που δεν μοιάζει με αυτό που είχαν φανταστεί.

Η έλλειψη εμπιστοσύνης στην πορεία της κινεζικής οικονομίας σημαίνει ότι οι νέοι συχνά δεν ξέρουν τι θα τους επιφυλάξει το μέλλον.