Επιτόκια: Φθηνότερο χρήμα δια χειρός ΕΚΤ το 2025 – Ποιοι κερδίζουν από την μείωση

Προ των πυλών σημαντικής αποκλιμάκωσης βρίσκονται τα επιτόκια των δανείων στην Ελλάδα, προς όφελος των περισσότερων νοικοκυριών και επιχειρήσεων που έχουν λάβει ήδη χρηματοδότηση, αλλά και των ενδιαφερόμενων από εδώ και στο εξής για νέα χορήγηση.

Πρόκειται για μία τάση που αναδείχθηκε από πέρυσι, μετά την εκκίνηση της διαδικασίας χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), η οποία από τον περασμένο Ιούνιο έχει μειώσει αθροιστικά κατά 100 μονάδες βάσης τους παρεμβατικούς της δείκτες.

Επιτόκια: Έκλεισε κι άλλο η «ψαλίδα» τον Νοέμβριο [γραφήματα]

Ως αποτέλεσμα, τα επιτόκια euribor, με τα οποία είναι συνδεδεμένη η πλειονότητα των δανειακών προϊόντων στην Ελλάδα έχουν υποχωρήσει κατά 30% σε σχέση με τα υψηλά τους κατά τη διετία 2023 – 2024.

Με τον πληθωρισμό ήδη να κινείται με ταχύτητα προς το στόχο του 2% και τις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης να αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις, η ΕΚΤ καλείται να βρει το νέο σημείο ισορροπίας για το κόστος του χρήματος.

Οι οικονομολόγοι το τοποθετούν στη ζώνη του 2%, επίπεδα στα οποία εκτιμάται ότι θα έχει υποχωρήσει έως το καλοκαίρι ή το αργότερο έως και το φθινόπωρο.

Οι επόμενες κινήσεις

Η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, επαναλαμβάνει σε κάθε ευκαιρία ότι οι επόμενες αποφάσεις θα ληφθούν με βάση τα εισερχόμενα στοιχεία για τις μακροοικονομικές προοπτικές του μπλοκ.

Σύμφωνα με αναλυτές, τα τελευταία δεδομένα δείχνουν πως θα χρειαστούν νέες αναπροσαρμογές στους δείκτες της, υπό τον κίνδυνο μίας περαιτέρω επιβράδυνσης των ρυθμών ανάπτυξης ή ακόμη και ύφεσης και με το ρίσκο ο πληθωρισμός να υποχωρήσει εκ νέου σε επίπεδα σημαντικά χαμηλότερα του 2%.

Προσθέτουν όμως πως οι κινήσεις της ΕΚΤ θα λάβουν υπόψιν τους και τη νομισματική πολιτική στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, όπου η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) οδεύει προς μία βραδύτερη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής.

Τονίζουν πάντως πως «εάν δεν υπάρξει νέα έξαρση των πληθωριστικών πιέσεων, το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω. Το 2025 θα είναι χρονιά χαμηλότερων επιτοκίων στη ζώνη του ευρώ. Η πρώτη μείωσή τους είναι βέβαιο ότι θα αποφασιστεί στο τέλος Ιανουαρίου».

Τι θα γίνει στην Ελλάδα

Οι εξελίξεις αυτές θα λειτουργήσουν προς όφελος των δανειοληπτών στην Ελλάδα. Τα φυσικά πρόσωπα με τραπεζικά ανοίγματα θα δουν το διαθέσιμο εισόδημά τους να ενισχύεται, ενώ επιχειρήσεις και επαγγελματίες θα περιορίσουν σημαντικά το κόστος εξυπηρέτησης των χρεών τους.

Παράλληλα θα δημιουργηθούν νέες ευκαιρίες για άντληση ρευστότητας με ελκυστικούς όρους, σε μία περίοδο που τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν θέσει ως κεντρικό τους στόχο την επιτάχυνση των ρυθμών πιστωτικής επέκτασης.

Σημειώνεται πως ήδη από τα μέσα του 2024, οι πελάτες των τραπεζών στους τομείς της επαγγελματικής και επιχειρηματικής πίστης έχουν πάρει μία πρώτη γεύση του οφέλους από την υποχώρηση των επιτοκίων.

Από τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος προκύπτουν τα εξής:

– Το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο στο υφιστάμενο απόθεμα ανοιγμάτων προς ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις από το υψηλό του 7,38% στα τέλη του 2023 βρισκόταν τον περασμένο Νοέμβριο στο 6,59%.

Πρόκειται για μία πτώση της τάξης των 80 μονάδων βάσης περίπου, η οποία είναι αποτέλεσμα της υποχώρησης των συνδεδεμένων με τις χορηγήσεις αυτές διατραπεζικών δεικτών euribor.

Έκτοτε, τα μέσα επιτόκια έχουν υποχωρήσει περαιτέρω, καθώς οι ευρωπαϊκοί δείκτες αναφοράς κινούνται σε ακόμη πιο χαμηλά επίπεδα.

- Στα δάνεια προς μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις από το υψηλό του 6,48% στα τέλη του 2023, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο έπεσε τον περασμένο Νοέμβριο στο 5,52%.

Η υποχώρηση δηλαδή κινήθηκε στην περιοχή των 96 μονάδων βάσης, μέσα σε ένα 12μηνο, ενώ εκτιμάται ότι ήδη έχει ξεπεράσει το 1%, εξέλιξη που θα αποτυπωθεί στα νέα στοιχεία που θα δημοσιοποιήσει σε περίπου ένα μήνα από σήμερα η Τράπεζα της Ελλάδος.

Ανάλογες τάσεις επικράτησαν και στα νέα δάνεια που χορήγησαν την υπό εξέταση περίοδο οι τράπεζες στην Ελλάδα, στα οποία εκτός από την υποχώρηση των euribor, καταγράφηκε και μείωση των περιθωρίων κέρδους, λόγω του υψηλού ανταγωνισμού για την προσέλκυση των πιο αξιόχρεων επιχειρήσεων.

Τα στεγαστικά δάνεια

Ειδική περίπτωση από την άλλη πλευρά αποτελούν τα στεγαστικά δάνεια. Κι αυτό διότι από την άνοιξη του 2023 οι τράπεζες έχουν ενεργοποιήσει ένα πρόγραμμα προστασίας των συνεπών δανειοληπτών που έχουν επιλέξει προϊόντα κυμαινόμενου επιτοκίου.

Συγκεκριμένα ορίστηκε πλαφόν στους δείκτες Euribor στην περιοχή του 2,70% – 2,9%.

Με τον τρόπο αυτό το μέσο ετησιοποιημένο κόστος στα υφιστάμενα υπόλοιπα σταθεροποιήθηκε στο 4,40% κατά την περίοδο που οι ευρωπαϊκοί δείκτες κατέγραψαν πολυετή υψηλά.

Από εδώ και στο εξής όμως έρχονται μειώσεις. Ήδη το Euribor 1 μήνα έχει υποχωρήσει κάτω από το ανώτατο όριο που είχαν θέσει τα πιστωτικά ιδρύματα και όσοι αποπληρώνουν δάνειο που είναι συνδεδεμένο με αυτό, θα δουν άμεσα την πρώτη ελάφρυνση στη μηνιαία καταβολή τους.

Από την άλλη, το Euribor 3μηνου βρίσκεται αυτήν τη στιγμή περίπου στα επίπεδα του πλαφόν, ωστόσο σύντομα θα υποχωρήσει χαμηλότερα και οι δανειολήπτες θα αρχίσουν να πληρώνουν για πρώτη φορά από το καλοκαίρι του 2022 λιγότερα.

Ως προς τα νέα δάνεια, πέραν της επιδοτούμενης δράσης «Σπίτι Μου ΙΙ» που ξεκινά σε λίγες ημέρες, εξασφαλίζοντας επιτόκια της τάξης του 2% ή και χαμηλότερα στους δικαιούχους, οι τράπεζες ετοιμάζουν και άλλες προσφορές με σταθερά επιτόκια που δεν θα υπερβαίνουν το 3%.