ΕΚΤ: Ο νέος πονοκέφαλος της Λαγκάρντ- Η δύσκολη εξίσωση της μείωσης των επιτοκίων

Τα νέα δεδομένα που αναμένεται να καθορίσουν την πολιτική της Federal Reserve σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα αναφορικά με τις πολιτικές που θα ακολουθήσει από την επόμενη εβδομάδα ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, περιπλέκουν το έργο που καλείται να φέρει εις πέρας η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Και παρά το γεγονός ότι οι traders στοιχηματίζουν πλέον σε επιβράδυνση του ρυθμού χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής, οι αξιωματούχοι στη Φρανκφούρτη διαμηνύουν ότι μέχρι στιγμής η πορεία μείωσης των επιτοκίων δεν δείχνει να έχει διαταραχθεί: μέλη του διοικητικού συμβουλίου, όπως ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, αλλά και ο Γάλλος ομόλογός του Φρανσουά Βικελουά ντε Γκαλό επαναλαμβάνουν τη θέση τους ότι το επιτόκιο καταθέσεων θα μειωθεί σε περίπου 2% μέχρι τα μέσα του 2025, από 3% που είναι σήμερα.

ΕΚΤ: Οι αναλυτές εκτιμούν ότι άργησε πολύ να μειώσει να επιτόκια

Η αβεβαιότητα από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα

Το διακύβευμα για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι μεγάλο, και οι τραπεζίτες καλούνται να βρουν τη «χρυσή τομή» εν μέσω αρκετών και συχνά αντικρουόμενων συνθηκών. Η εξίσωση είναι δύσκολη και οι μεταβλητές πολλές. Από τη μία είναι η αυξημένη αβεβαιότητα που προέρχεται κυρίως από την εμπορική πολιτική που αναμένεται να ακολουθήσουν οι ΗΠΑ, αλλά και η πιο γερακίσια προσέγγιση που έχει αρχίσει να υιοθετεί η Fed, και από την άλλη είναι η αναταραχή στη Γερμανία και τη Γαλλία.

Αν και η ΕΚΤ θα μπορούσε να αλλάξει πορεία, είναι απίθανο να το κάνει τουλάχιστον μέχρι να αφομοιώσει τις τριμηνιαίες προβλέψεις του Μαρτίου

Υπενθυμίζεται ότι η Γαλλία προσπαθεί να επιβιώσει με έναν κυβερνητικό συνασπισμό που αργοπεθαίνει και δεν μπορεί να προσφύγει στις κάλπες πριν από το καλοκαίρι, ενώ η Γερμανία ψηφίζει τον επόμενο μήνα.

Αν και η ΕΚΤ θα μπορούσε να αλλάξει πορεία, είναι απίθανο να το κάνει τουλάχιστον μέχρι να αφομοιώσει τις τριμηνιαίες προβλέψεις του Μαρτίου, οι οποίες θα αποτυπώσουν και τις πρώτες επιπτώσεις των αρχικών ενεργειών του Τραμπ.

«Συχνά οι αγορές μπορεί να αντιδράσουν πολύ γρήγορα» και «οι κεντρικές τράπεζες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού θα προσπαθήσουν να μην αντιδρούν υπερβολικά σε μεμονωμένα δεδομένα», σχολιάζει στο Bloomberg, o Gilles Moec, επικεφαλής οικονομολόγος στην AXA Investment Managers. «Από την ορκωμοσία του Τραμπ και μετά, θα πρέπει να έχουμε μια καλύτερη εικόνα του ρυθμού με τον οποίο θα περάσει από τις εκλογικές προτάσεις στην εφαρμογή της πολιτικής.

Η Πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ δεσμεύτηκε τον Δεκέμβριο να συνεχίσει να ακολουθεί μια «προσέγγιση που εξαρτάται από τα δεδομένα και κάθε συνάντηση» στον καθορισμό των επιτοκίων. Στην Ευρώπη, τουλάχιστον, τα δεδομένα έχουν απομακρυνθεί ελάχιστα από τις προβλέψεις.

Ενώ ορισμένοι traders έχουν εστιάσει στην πρόσφατη άνοδο του πληθωρισμού, η ΕΚΤ επισήμανε ήδη μια μικρή ανάκαμψη στο τέλος του έτους,  υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι η συνολική αποκλιμάκωση των πληθωριστικών πιέσεων εξελίσσεται όπως αναμενόταν.

Εχει «ανάψει» η συζήτηση σχετικά με το πόσο μπορεί να αποκλίνει η ΕΚΤ από τη Fed

Οι εξελίξεις στις Ηνωμένες Πολιτείες

Όπως επισημαίνουν αναλυτές, οι εξελίξεις στις ΗΠΑ μπορεί, εν μέρει να εξηγούν γιατί οι αγορές τώρα προεξοφλούν τώρα τρεις μειώσεις επιτοκίων κατά 25 μ.β. έκατση μέχρι Ιούνιο, μία λιγότερη από ό,τι στις αρχές του 2025. Πρώτον, υπάρχει μια αγορά εργασίας που συνεχίζει να αψηφά τις προβλέψεις. Υπάρχει επίσης η προοπτική φορολογικών περικοπών και μαζικών απελάσεων που θα μπορούσαν να κρατήσουν τον πληθωρισμό ζεστό.

Ήδη τον Δεκέμβριο, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Fed μείωσαν τον αριθμό των μειώσεων των επιτοκίων που προβλέπουν για το 2025 σε δύο από τέσσερις. Οι έμποροι βλέπουν τώρα μόνο μία, ενώ κάποιοι οικονομολόγοι, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της BNP Paribas και της Nikko Asset Management, έχουν ρίξει στο τραπέζι ακόμα και το σενάριο μίας νέας αύξησης στο κόστος δανεισμού.

Διαφορετικοί δρόμοι

Αυτό έχει αναζωπυρώσει μια συζήτηση από το 2024 σχετικά με το πόσο μπορεί να αποκλίνει η ΕΚΤ από τη Fed. Όπως και τότε, στελέχη της ΕΚΤ, όπως ο Κροάτης Μπόρις Βούιτσιτς, έσπευσαν να διευκρινίσουν ότι δεν επηρεάζονται υπερβολικά από αυτό που κάνουν οι ομόλογοί τους  στις ΗΠΑ.

«Μια προσεκτική Fed δεν θα αποτρέψει την ΕΚΤ από περαιτέρω μειώσεις επιτοκίων», δήλωσε ο Christian Keller, επικεφαλής της οικονομικής έρευνας της Barclays. «Η ΕΚΤ θα θέλει να παρακολουθεί τη συναλλαγματική ισοτιμία και να αποφύγει τις μεγάλες, απότομες υποτιμήσεις, αλλά δεν θα απέχει από τη μείωση των επιτοκίων κατ’ αρχήν».

Το δίλημμα για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα

Το ενιαίο νόμισμα έχει χάσει περίπου 3% σε όρους εμπορικής στάθμισης από τις 30 Σεπτεμβρίου και περισσότερο από 8% έναντι του δολαρίου, και πλέον είναι μια ανάσα από το parity (την 1:1 ισοτιμία με το αμερικανικό νόμισμα). Αυτό το επίπεδο παραβιάστηκε για τελευταία φορά το 2022 μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία  και εκτίναξε τις τιμές της ενέργειας στα ύψη.

Ενώ ένα ασθενέστερο ευρώ επαναφέρει τις τους πληθωριστικούς κινδύνους, αυτοί είναι πιθανώς περιορισμένοι, αναφέρει από την πλευρά του στο Bloomberg,  ο Ludovic Subran, επικεφαλής οικονομολόγος της Allianz. «Η ΕΚΤ είναι πιθανό να ανησυχεί περισσότερο για τα ζητήματα ανάπτυξης ενός επικείμενου εμπορικού πολέμου», εξήγησε.

Ο Φινλανδός τραπεζίτης Όλι Ρεν δήλωσε τη Δευτέρα στην τηλεόραση του Bloomberg ότι «ενόψει του αποπληθωρισμού που βρίσκεται σε καλό δρόμο και των προοπτικών ανάπτυξης να έχουν αποδυναμωθεί, είναι λογικό να συνεχιστούν οι μειώσεις επιτοκίων», με τα εισερχόμενα στοιχεία να καθορίζουν την κλίμακα και την ταχύτητα.

Οι επενδυτές, ωστόσο, πιθανότατα θα χρειαστούν ακόμα περισσότερες διαβεβαιώσεις ότι η ΕΚΤ θα διατηρήσει την  πορεία χαλαρότερης νομισματικής πολιτικής.

«Οι αγορές αναμένουν να ακούσουν σχόλια όπως αυτά από τον Ρεν και άλλους μετριοπαθείς», υποστήριξε ο Pooja Kumra, ανώτερος αναλυτής επιτοκίων για Ηνωμένο Βασίλειο και Ευρώπη στην Toronto Dominion Bank. «Θα χρειαστεί να δούμε μια παρόμοια στάση από τη Λαγκάρντ, αλλά και από γεράκια όπως η Ιζαμπέλ Σνάμπελ».

Το κορυφαίο γεράκι της ΕΚΤ, ο Ρόμπερτ Χόλτσμαν δεν ήταν πρόθυμος να το κάνει αυτό την Τρίτη. Ενώ είναι γνωστός για την υιοθέτηση ακραίων θέσεων, είπε ότι η επόμενη πολιτική απόφαση της ΕΚΤ, στις 30 Ιανουαρίου, παραμένει ασαφής.

Μία ημέρα πριν αναμένεται να συνεδριάσει και η Federal Reserve η οποία αναμένεται να διατηρήσει το επιτόκιο αμετάβλητο.