Social media: Εκστρατεία για την απελευθέρωση τους από τον έλεγχο των δισεκατομμυριούχων

Μέρες αφότου η Meta ανακοίνωσε αμφιλεγόμενες αλλαγές στις πολιτικές ελέγχου περιεχομένου, μια ομάδα διακεκριμένων ηγετών τεχνολογίας και στελεχών ΜΚΟ ξεκίνησε μια φιλόδοξη καμπάνια 30 εκατομμυρίων δολαρίων για τη δημιουργία ενός οικοσυστήματος μέσων κοινωνικής δικτύωσης απαλλαγμένο από τον «έλεγχο των δισεκατομμυριούχων».

Μητσοτάκης: Η καθολική απαγόρευση των social media δεν αποτελεί λύση

Η πρωτοβουλία, που ονομάζεται “Free Our Feeds”, στοχεύει στη δημιουργία ανεξάρτητης υποδομής γύρω από το πρωτόκολλο AT, μια τεχνολογία ανοιχτού κώδικα που τροφοδοτεί το κοινωνικό δίκτυο Bluesky και επιτρέπει σε οποιονδήποτε να δημιουργήσει τις δικές του εφαρμογές κοινωνικών μέσων.

Η προσπάθεια έρχεται σε κρίσιμη στιγμή όταν οι πλατφόρμες αντιμετωπίζουν έντονο έλεγχο σχετικά με τη συγκεντρωμένη ιδιοκτησία και τον έλεγχό τους.

«Για πρώτη φορά, έχουμε ένα σαφές μονοπάτι για να εξασφαλίσουμε το μέλλον των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ως εργαλείο για σύνδεση, δημιουργικότητα και χαρά», δήλωσε στο Business Insider η Ναμπίχα Σιέντ, Εκτελεστική Διευθύντρια του Mozilla Foundation και ένας από τους εννέα θεματοφύλακες που επιβλέπουν το έργο. «Αλλά θα χρειαστούν πόροι με γνώμονα την κοινότητα και ανεξάρτητες υποδομές για να διασφαλιστεί ότι θα παραμείνει απαλλαγμένο από τις πιέσεις του επιχειρηματικού κεφαλαίου και των δισεκατομμυριούχων».

Συγκέντρωση κεφαλαίων

Ο άμεσος στόχος της καμπάνιας είναι να συγκεντρώσει 4 εκατομμύρια δολάρια ως μέρος μιας μεγαλύτερης τριετούς προσπάθειας 30 εκατομμυρίων δολαρίων. Τα κεφάλαια θα χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία ενός ιδρύματος δημοσίου συμφέροντος που θα υποστηρίζει το πρωτόκολλο AT και για την κατασκευή ανεξάρτητης υποδομής συμπεριλαμβανομένου ενός δεύτερου συστήματος «αναμετάδοσης». Ο αναμεταδότης είναι ουσιαστικά ένα εφεδρικό ευρετήριο όλου του περιεχομένου στο δίκτυο που διασφαλίζει ότι οι προγραμματιστές και οι χρήστες μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αναρτήσεις ακόμα και αν η Bluesky περιορίζει την πρόσβαση στα δεδομένα της. Το κεφάλαιο θα χρησιμοποιηθεί επίσης για τη χρηματοδότηση προγραμματιστών για τη δημιουργία νέων εφαρμογών στο πρωτόκολλο.

Σύμφωνα με την Σιέντ, ένας από τους βασικούς στόχους του Ιδρύματος είναι η λειτουργία της υποδομής του Πρωτοκόλλου AT ανεξάρτητα από την Bluesky.

«Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των ενδιαφερομένων που βασίζονται στο Πρωτόκολλο AT, τόσο μεγαλύτερη αντισταθμιστική δύναμη έχουν σε σχέση με την Bluesky ή οποιαδήποτε άλλη μεγάλη εταιρεία που εμπλέκεται στο δίκτυο», είπε στο Business Insider.

Ο Ρότζερ ΜακΝάμι, ένας από τους πρώτους επενδυτές του Facebook που έγινε κριτικός τεχνολογίας που υποστηρίζει την πρωτοβουλία, είπε στο BI ότι το έργο έρχεται σε μια εποχή που οι χρήστες είναι όλο και πιο απογοητευμένοι με τις υπάρχουσες πλατφόρμες.

«Δείξε μου κάτι που μπορεί πραγματικά να κάνει τον κόσμο καλύτερο. Εάν αυτό λειτουργήσει, θα κάνει τον κόσμο ένα πολύ καλύτερο μέρος», είπε ο ΜακΝάμι.

Η έκρηξη του Bluesky

Τους τελευταίους μήνες, η Bluesky έχει δει εκρηκτική ανάπτυξη. Η BI ανέφερε την περασμένη εβδομάδα ότι η εταιρεία βρίσκεται στα τελικά στάδια της συγκέντρωσης νέας χρηματοδότησης με επικεφαλής την Bain Capital Ventures που θα την αποτίμησει σε περίπου 700 εκατομμύρια δολάρια. Η πλατφόρμα έφτασε τους σχεδόν 26 εκατομμύρια χρήστες μέχρι το τέλος του 2024, με σχεδόν τους μισούς να προσχωρούν μετά την εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ.

Ενώ η Bluesky έχει τοποθετηθεί ως εναλλακτική στο X, οι υποστηρικτές του Free Our Feeds υποστηρίζουν ότι ακόμη και η δομή που υποστηρίζεται από επιχειρηματικά κεφάλαια της Bluesky θα μπορούσε τελικά να αντιμετωπίσει παρόμοιες πιέσεις με άλλες εμπορικές πλατφόρμες.

«Το Bluesky βασίζεται σε αξίες που μοιραζόμαστε, από ανθρώπους που θαυμάζουμε. Ωστόσο, οι ιδρυτές δεν είναι εταιρείες», αναφέρει η ιστοσελίδα του έργου. «Θα δεχτούν την ίδια πίεση που αντιμετωπίζουν όλες οι επιχειρήσεις για να μεγιστοποιήσουν την απόδοση στους επενδυτές τους».

Οι θεματοφύλακες των social media

Οι εννέα θεματοφύλακες της καμπάνιας περιλαμβάνουν στελέχη από τη Mozilla, το Social Web Foundation και άλλους μη κερδοσκοπικούς τεχνολογικούς οργανισμούς. Η Development Gateway, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός των ΗΠΑ, θα συγκεντρώνει κεφάλαια μέσω της εκστρατείας crowdfunding.

Η χρονική στιγμή της ανακοίνωσης έρχεται ακριβώς τη στιγμή που η Meta μείωσε σημαντικά το πρόγραμμα ελέγχου αλήθειας. Οι υποστηρικτές της πρωτοβουλίας υποστηρίζουν ότι οι πρόσφατες εξελίξεις υπογραμμίζουν τους κινδύνους της συγκεντρωμένης ιδιοκτησίας στα social media.

«Έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που οι άνθρωποι στη Silicon Valley έλυσαν πραγματικά ένα υπάρχον πρόβλημα», σημείωσε ο ΜακΝάμι, υποστηρίζοντας ότι το έργο αντιπροσωπεύει μια σπάνια ευκαιρία να αντιμετωπίσουμε θεμελιώδη ζητήματα.

«Η συγκεντρωτική ιδιοκτησία των πλατφορμών, η ψηφιακή μας δημόσια πλατεία, οδηγεί σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο, αδιαφανές ψηφιακό περιβάλλον στο οποίο οι άνθρωποι μπορούν να χάσουν την ψηφιακή τους δημόσια πλατεία και τα προς το ζην από την απόφαση ενός και μόνο δισεκατομμυριούχου», είπε η Σιέντ.

«Μπορούμε να τα πάμε καλύτερα. Το Διαδίκτυο δεν χρειάζεται να είναι έτσι, και αν συνεργαστούμε, δεν θα είναι».

Το ίδρυμα στοχεύει να λειτουργήσει μέχρι το τέλος του 2025. Αν και είναι φιλόδοξο σε εύρος, οι υποστηρικτές του έργου αναγνωρίζουν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, αλλά υποστηρίζουν ότι τα πρόσφατα γεγονότα σε μεγάλες πλατφόρμες έχουν δημιουργήσει ένα άνοιγμα για θεμελιώδεις αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.