Αγορά εργασίας: Τα επαγγέλματα που θα επιβιώσουν από τον τυφώνα της τεχνητής νοημοσύνης [γράφημα]

Ας το αποδεχτούμε: η τεχνητή νοημοσύνη είναι εδώ και στον έναν ή στον άλλον βαθμό θα επηρεάσει τις δουλειές μας.

Οι προβλέψεις για όσα φέρνει η ΑΙ στην αγορά εργασίας είναι εν πολλοίς σαρωτικές: Το ΔΝΤ έχει προειδοποιήσει ότι τεχνητή νοημοσύνη θα επηρεάσει σχεδόν το 40% όλων των θέσεων εργασίας.

Τεχνητή νοημοσύνη: Ποιοι και γιατί σχεδιάζουν επενδύσεις σε ΑΙ αντί προσλήψεις προσωπικού

Η ανάλυση του Ινστιτούτου Tony Blair διαπίστωσε ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να εκτοπίσει έως και 275.000 θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα ετησίως μόνο στη Βρετανία – αριθμός που θα μπορούσε να φτάσει από ένα έως τρία εκατομμύρια μέχρι το 2050.

Τα συνδικάτα στις ΗΠΑ ανησυχούν. Είναι ενδεικτικό ότι στις ΗΠΑ τα μέλη της SAG-AFTRA, η οποία εκπροσωπεί περίπου 160.000 ηθοποιούς που δανείζουν τις φωνές τους, ψήφισαν την απεργία για τη χρήση της ΑΙ στα βιντεοπαιχνίδια.

Στο εγγύς μέλλον, οι τηλεφωνικές γραμμές εξυπηρέτησης πελατών θα μπορούσαν να απαντώνται από ένα ρομπότ, ενώ οι γραφίστες, οι προγραμματιστές υπολογιστών, οι συγγραφείς και οι δάσκαλοι μπορεί κάλλιστα να βρουν τους ρόλους τους να καταναλώνονται, τουλάχιστον εν μέρει, από λογισμικό.

Ορισμένες εταιρείες έχουν ήδη παντρέψει την τεχνητή νοημοσύνη με την τεχνολογία ολογράμματος, αντικαθιστώντας την προσωπική εξυπηρέτηση πελατών με ψηφιακά avatar.

Το 2023, ο Ιλον Μασκ είπε στον πρώην βρετανό πρωθυπουργό Ρίσι Σούνακ ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε μια μέρα να εξαλείψει εντελώς την ανάγκη για θέσεις εργασίας.

Μια έρευνα της HR Technologies UK διαπίστωσε ότι το 80% των εργοδοτών ήταν πιθανό να χρησιμοποιήσει τεχνητή νοημοσύνη για να προσλάβει άτομα.

Η εταιρεία Klarna παραδέχτηκε φέτος ότι περιόρισε το 25% των 5.000 υπαλλήλων της, χάρη στην αποτελεσματικότητα που προκύπτει από τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης και ότι αυτό θα της επιτρέψει να αυξήσει τις αμοιβές για το υπόλοιπο προσωπικό της.

Δουλειές που αντέχουν

Το αδήρητο ερώτημα συνεπώς είναι πώς προστατεύσει κανείς τη δουλειά του στον μετά AI κόσμο;

Υπάρχουν επαγγέλματα που είναι ασφαλή από τη λαίλαπα που βλέπουν πολλοί ή που -έστω- κινδυνεύουν λιγότερο; Και ποια είναι αυτά;

Χρησιμοποιώντας έρευνα από τον ΟΟΣΑ και την Goldman Sachs, η μηχανή αναζήτησης για θέσεις εργασίας, Adzuna, εντόπισε δουλειές η αμοιβή των οποίων άντεξε στην εμφάνιση της τεχνητής νοημοσύνης – και τις κατέταξε με βάση το πόσο υψηλοί ήταν οι διαφημιζόμενοι μισθοί τους τον Νοέμβριο του 2024.

Οι ειδικοί επαγγελματίες υγείας κατατάσσονται μεταξύ των πιο ακριβοπληρωμένων ρόλων που είναι καλύτερα απομονωμένοι από την πορεία της τεχνολογίας, σύμφωνα με τους μισθούς που διαφημίζονται στο Adzuna, όπως γράφει η βρετανική The Telegraph.

Ο μέσος μισθός για τους χειρουργούς ήταν £80.031 ετησίως τον Νοέμβριο, σε σύγκριση με £60.223 πέρυσι. Αυξήθηκε, δηλαδή, κατά 32,9%.

Οι φυσικοί, οι οδοντίατροι, οι ψυχολόγοι και οι δερματολόγοι έλαβαν επίσης υψηλή θέση, με διαφημιζόμενους μισθούς που κυμαίνονταν από 50.000£ έως 90.000£.

Ωστόσο, η μέση αμοιβή για ορισμένες δουλειές έχει μειωθεί από έτος σε έτος. Για παράδειγμα, οι αμοιβές στις καταχωρημένες κενές θέσεις για συμβούλους γάμου μειώθηκαν κατά 15,3%, από £67.729 σε £57.339, αναφέρει το Adzuna, ενώ η πληρωμή για παραϊατρικά επαγγέλματα μειώθηκε κατά 35,2% – από 62.880 £ σε 40.575 £.

Ίσως δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η χειρωνακτική εργασία θεωρήθηκε επίσης ότι δεν κινδυνεύει από την αυτοματοποίηση, όπως αυτή του υδραυλικού, του τεχνίτη για στέγες, του πατωματζή, του εξολοθρευτή παρασίτων, του ξυλουργού, του οδηγού γερανών κ.ά.

Άλλα επαγγέλματα, όπως των νοσοκόμων και των μαιών, θεωρούνται ασφαλή από την απειλή της ΑΙ, αν και με χαμηλότερους μισθούς, όπως και οι κομμωτές και οι δάσκαλοι γιόγκα, αλλά και οι ναυαγοσώστες.

Τι καθιστά κάποια επαγγέλματα ανθεκτικά

Οι δουλειές που απαιτούσαν υποκειμενικό συλλογισμό, συμπεριλαμβανομένων των δικαστών και των πολιτικών, κρίθηκαν ομοίως ασφαλείς από την επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης.

Η Ελοΐζ Αλεξία, 32 ετών, ψυχοθεραπεύτρια, επιβεβαιώνει αυτό που προκύπτει από τα δεδομένα της Adzuna, τα οποία κατατάσσουν το επάγγελμα υψηλά στη λίστα με τις θέσεις εργασίας που προστατεύονται από την τεχνητή νοημοσύνη.

«Η θεραπεία συχνά επικεντρώνεται γύρω από την ανθρώπινη σύνδεση. Για να δημιουργήσουν μια επιτυχημένη θεραπευτική σχέση, οι θεραπευτές αναμένεται γενικά να βιώσουν και να επιδείξουν συμπόνια, ενσυναίσθηση και αναγνώριση της πολυπλοκότητας του να είσαι άνθρωπος», είπε η επαγγελματίας στη The Telegraph.

Ένα άλλο όριο μεταξύ της τεχνητής νοημοσύνης και της ψυχοθεραπείας είναι ότι τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης δεν είναι αρκετά έμπειρα σε πιο περίπλοκες ηθικές ιδέες – αν και υπάρχουν chatbot που υποστηρίζονται από AI και μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη θέση των θεραπευτών.

«Η AI στην τρέχουσα μορφή του δεν έχει απαραίτητα την ίδια εγγενή αίσθηση ηθικής που θεωρείται ότι έχουν οι άνθρωποι, επομένως τα όρια ή οι κανόνες επαγγελματικής συμπεριφοράς θα μπορούσαν να ξεπεραστούν χωρίς μια ενστικτώδη αίσθηση του τι μπορεί να είναι σωστό ή λάθος», σημείωσε η ίδια.

Το μέλλον της εργασίας με AI

Ακόμη και όταν οι εταιρείες που υιοθετούν την τεχνητή νοημοσύνη αντικαθιστούν τμήματα του εργατικού δυναμικού τους, η παρουσία του λογισμικού αναμένεται να δημιουργήσει θέσεις εργασίας ειδικά προσανατολισμένες στην παρακολούθηση της χρήσης του.

Υπήρχαν εκατοντάδες κενές θέσεις για μηχανικούς άμεσης εξυπηρέτησης, συγγραφείς περιεχομένου AI και μηχανικούς μηχανικής μάθησης τον Νοέμβριο στο Adzuna.

Στις ΗΠΑ, η αγορά εργασίας της ΑΙ ανθεί: μια μελέτη της δημοσίευσης μάρκετινγκ Biz Report διαπίστωσε ότι οι θέσεις εργασίας που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη προσέφεραν 77% υψηλότερους μισθούς από άλλα επαγγέλματα, ενώ το χάσμα αμοιβών μεταξύ τεχνολογικών θέσεων εργασίας και άλλων επαγγελμάτων είχε διευρυνθεί κατά 36% λόγω της τεχνητής νοημοσύνης. Στο τέλος του 2023, σχεδόν το ένα τρίτο όλων των εργασιών τεχνολογίας σχετίζονταν με την τεχνητή νοημοσύνη, σύμφωνα με τη μελέτη.

Εν τω μεταξύ, στο LinkedIn ο αριθμός των ρόλων «head of AI» που διαφημίζονται στον ιστότοπο είχε αυξηθεί κατά 26% το έτος έως τον Νοέμβριο του 2023.

Ωστόσο, η Janine Chamberlin, η διευθύντρια του LinkedIn στο Ηνωμένο Βασίλειο, προειδοποίησε ότι «δεν είναι μακριά η μέρα που το τοπίο θα μετατοπιστεί ξανά από την τεχνητή νοημοσύνη σε μια άλλη αναδυόμενη περιοχή, ο κόσμος της εργασίας θα αλλάξει και θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας».

Η ίδια επεσήμανε ότι «η πλοήγηση σε έναν κόσμο μετά την τεχνητή νοημοσύνη σημαίνει ότι αναγνωρίζεις ότι η αγορά εργασίας θα συνεχίσει να εξελίσσεται γρήγορα, συχνά με απρόβλεπτους τρόπους», αλλά προέτρεψε τα άτομα που αναζητούν εργασία «να προβλέψουν τις αλλαγές και να επιδιώξουν την επανεκπαίδευση και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων τους».