Γερμανία: Πληθαίνουν οι κοπανατζήδες από τη δουλειά

Όταν όλα πηγαίνουν καλά ουδείς ασχολείται με λεπτομέρειες, ουδείς γκρινιάζει για τα κακώς κείμενα διότι θα χαρακτηριστεί μίζερος και γρουσούζης. Όταν όμως δυσκολεύουν τα πράγματα, τότε όλοι προσπαθούν να ανιχνεύσουν και να αναλύσουν «εγγενείς αδυναμίες», αναζητώντας τους λόγους που η κατάσταση «στράβωσε».

Στη Γερμανία όταν όλα πήγαιναν καλά ουδείς ασχολείτο με τους κοπανατζήδες. Τώρα που τόσο οικονομικά όσο και πολιτικά η περίφημη «γερμανική μηχανή» ρετάρει, οι ίδιοι οι Γερμανοί διαπιστώνουν ότι η κοπάνα από τη δουλειά ανθεί στη χώρα τους.

Γερμανία: Σε σπιράλ αποσάθρωσης η χώρα, εχθρική στο επιχειρείν

Την αύξηση των απουσιών εργαζομένων για λόγους υγείας τους πρώτους ένδεκα μήνες του 2024 διαπίστωσε το μεγαλύτερο ταμείο ασφάλισης υγείας της Γερμανίας. Το Techniker Krankenkasse κατέγραψε ρεκόρ ημερών αναρρωτικών αδειών με μέσο όρο 17,7 ημέρες απουσίας ανά ασφαλισμένο. Το 2023 ο αντίστοιχος μέσος όρος ήταν 17,4 ημέρες απουσίας, ενώ το 2021 μόνο 13,2 ημέρες.

«Πρόκειται για μια εξέλιξη που δημιουργεί ερωτήματα στους μάνατζερ των γερμανικών επιχειρήσεων», μεταδίδει ο ανταποκριτής της γαλλικής «Les Echos» στο Βερολίνο, Εμανουέλ Γκρανσλάν. Ο Γάλλος ρεπόρτερ αναφέρεται σε δηλώσεις του διευθύνοντος συμβούλου του ασφαλιστικού ομίλου Allianz στη γερμανική οικονομική εφημερίδα «Handelsblatt» Όλιβερ Μπάτε, όπου ο γερμανός μάνατζερ παραπονέθηκε ότι στην επιχείρηση που διευθύνει ο μέσος όρος αναρρωτικών αδειών των υπαλλήλων έφθασε τις 20 ημέρες ετησίως, ενώ συνολικά στις χώρες-μέλη της ΕΕ ο μέσος όρος είναι 8 απουσίες ετησίως.

«Η Γερμανία είναι πλέον ο παγκόσμιος πρωταθλητής σε ό,τι αφορά τις αναρρωτικές άδειες», υποστήριξε ο γερμανός μάνατζερ. Και διευκρίνισε ότι «στη γειτονική Γαλλία», οι υπάλληλοι του ιδιωτικού τομέα απουσίαζαν για λόγους υγείας κατά μέσο όρο 10,3 ημέρες ετησίως το 2023, ενώ οι δημόσιοι υπάλληλοι απουσίαζαν 12 ημέρες το χρόνο.

Covid και στατιστικές

Το φαινόμενο της απουσίας από το γραφείο, τη βιομηχανική μονάδα ή το εργοτάξιο έχει πάρει διαστάσεις τα τελευταία τρία χρόνια σε ολόκληρη τη Γερμανία. Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία της χώρας, οι εργαζόμενοι απουσίαζαν λόγω ασθένειας για 15,1 ημέρες το 2023 και 14,8 ημέρες το 2022, έναντι 11,2 ημερών τα έτη 2021 και 2020.

Ειδικότερα στον τομέα της Υγείας (γιατροί, νοσηλευτικό προσωπικό κλπ) οι απουσίες είναι ακόμα περισσότερες, φθάνοντας τις 22,4 ημέρες κατά μέσο όρο το 2024. Υποψιάζεται κανείς ότι η αύξηση οφείλεται εν πολλοίς στην υγειονομική κρίση της Covid-19. Σίγουρα έπαιξε και η πανδημία ρόλο διότι είναι γνωστό ότι ο φονικός κορονοϊός έχει επηρεάσει τον ψυχισμό όλων ανεξαιρέτως των ανθρώπων, εργαζομένων και μη. Αλλά στη Γερμανία το φαινόμενο της αύξησης των απουσιών λόγω υγείας δεν είναι πολύ πρόσφατο.

Σύμφωνα με το ασφαλιστικό Ταμείο ΑΟΚ, στον ευρύτερο χρηματοοικονομικό κλάδο των τραπεζών και των ασφαλίσεων, η αύξηση των ημερών απουσίας από τη δουλειά για λόγους υγείας φθάνει κατά μέσον όρο σχεδόν το 50% τα τελευταία είκοσι χρόνια.

Θα κόψουν μεροκάματα;

Σε εθνική κλίμακα ο αντίκτυπος είναι σημαντικός, μεταδίδει ο ανταποκριτής της «Les Echos». Σύμφωνα με το Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία, οι απώλειες παραγωγής σε όλους τους τομείς της γερμανικής οικονομίας έφτασαν σε αξία στα 128 δισ. ευρώ το 2023. Μπροστά στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί ο μάνατζερ της Allianz προτείνει δραστικές λύσεις, με πρώτη την επαναφορά της μη καταβολής ημερομισθίου στους απόντες από το πόστο τους.

Προτείνεται εν προκειμένω να μην καταβάλλεται το ημερομίσθιο την πρώτη ημέρα της απουσίας για λόγους υγείας ενός εργαζομένου. Οι αποδοχές τις επόμενες ημέρες που τυχόν θα απουσιάσει λόγω ασθένειας θα καταβάλλονται. Πρόκειται για ένα μέτρο που ίσχυε παλαιότερα στη Γερμανία, αλλά καταργήθηκε τη δεκαετία του 1970.

Υποστηριζόμενη από ορισμένους οικονομολόγους, η ιδέα έχει προκαλέσει έντονες αντιπαραθέσεις στη γερμανική κοινή γνώμη, ενώ η Γερμανική Συνομοσπονδία Συνδικάτων την απορρίπτει ασυζητητί καθώς τη θεωρεί «βαθιά άδικη». «Η γερμανική οικονομία δεν θα ανακάμψει με άρρωστους εργαζόμενους, αλλά με καλύτερες συνθήκες εργασίας», υπογραμμίζει σε ανακοίνωσή του το μεγαλύτερο συνδικάτο εργαζομένων της Γερμανίας IG Metall.

«Το μέτρο απορρίφθηκε επίσης από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD), ενώ τα κόμματα της Κεντροδεξιάς δηλώνουν ανοιχτά σε μια ‘νέα ιδέα’, η οποία όμως δεν υπάρχει στο πρόγραμμά τους», όπως μεταδίδει από το Βερολίνο ο ανταποκριτής της «Les Echos».

«Κουλτούρα φόβου»

Στα τέλη Δεκεμβρίου ο επικεφαλής της Mercedes Όλα Κελένιους είχε απευθύνει έκκληση στους πολιτικούς της χώρας να αναλάβουν δράση, αφού παρατήρησε μια

αύξηση των αναρρωτικών αδειών στα εργοστάσια της αυτοκινητοβιομηχανίας. Στη μονάδα κατασκευής της Tesla που λειτουργεί κοντά στο Βερολίνο ο διευθυντής διοργανώνει αιφνιδιαστικές επισκέψεις στα σπίτια όσων απουσιάζουν λόγω ασθενείας για να διαπιστώσει αν όντως είναι άρρωστοι.

«Οι εργοδότες μετέρχονται μεθόδους που έχουν προκαλέσει έντονες διαμάχες. Οι εργοδοτικές Ενώσεις παραπονιούνται ότι το φαινόμενο της ‘αναρρωτικής άδειας μέσω τηλεφώνου’ έχει εκτοξευθεί από την άνοιξη του 2020 που ξέσπασε η πανδημία, αλλά το συνδικάτο IG Metall καταγγέλλει τις μεθοδεύσεις πολλών επιχειρήσεων ότι αποσκοπούν στο να μεταδώσουν στους εργαζομένους μια κουλτούρα φόβου», γράφει η «Les Echos».

Η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών

Βάσει στατιστικών του γερμανικού κλάδου υγείας, πάντως, οι ισχυρισμοί των εργοδοτών δεν ευσταθούν. Κατά τους Γερμανούς γιατρούς και τα Ταμεία Ασφάλισης Υγείας οι απουσίες λόγω ασθένειας των εργαζομένων από τις εργασίες τους δεν αυξήθηκαν ουσιαστικά το 2020 και 2021. Το φαινόμενο αναδείχθηκε λόγω της ψηφιοποίησης των δηλώσεων ασθενείας, που έφερε η πανδημία.

Η ψηφιοποίηση κατέστησε δυνατή την καταγραφή εντύπων δηλώσεων, οι οποίες δεν εστάλησαν από τους εργαζόμενους στα ταμεία αλλά μόνο στους εργοδότες, κάτι που δεν συνέβαινε στο παρελθόν. Ο ανταποκριτής της «Les Echos» σημειώνει εξάλλου ότι και στη Γαλλία, σύμφωνα με έρευνα του Chambre Syndicale des Médecins (του συνδικαλιστικού οργάνου των γιατρών) που δημοσιοποιήθηκε στις αρχές Ιανουαρίου, στην ψηφιοποίηση των υπηρεσιών υγείας οφείλεται το 60% της αύξησης των αναρρωτικών αδειών στη χώρα την τελευταία τριετία, με το υπόλοιπο ποσοστό να αποδίδεται στις λοιμώξεις Covid και στις εξάρσεις της εποχικής γρίππης.