Καταπατημένα ακίνητα: Χαμηλές πτήσεις στις αιτήσεις για την απόκτηση τίτλων ιδιοκτησίας

Με χαμηλές ταχύτητες προχωρά η εξαγορά για καταπατημένα ακίνητα του Δημοσίου από ιδιώτες καθώς από τις 30 Σεπτεμβρίου 2024 που άνοιξε η πλατφόρμα μόλις 100 πολίτες ολοκλήρωσαν τη υποβολή των αιτήσεων τους κι έχουν αποκτήσει τίτλους ιδιοκτησίας.

Καταπατημένα ακίνητα: Πώς θα γίνει η εξαγορά 90.000 εκτάσεων

Σύμφωνα με πληροφορίες, περίπου 4.500 αιτήσεις για εξαγοράς σε καταπατημένα ακίνητα ή εκτάσεις βρίσκονται στην πλατφόρμα με τους ενδιαφερόμενους ωστόσο να μην έχουν πατήσει μέχρι σήμερα το κουμπί της οριστικής υποβολής. Από τις αιτήσεις αυτές οι περισσότερες αφορούν καταπατημένα ακίνητα στην Αττική.

Με τα καταπατημένα ακίνητα / εκτάσεις του Δημοσίου να υπολογίζονται σε 90.000, εκτιμάται ότι το ενδιαφέρον θα “ζεσταθεί” το επόμενο διάστημα καθώς οι δικαιούχοι έχουν περιθώριο για υποβολή αιτήσεων μέχρι το φθινόπωρο του 2025. Σύμφωνα με αρμόδιους παράγοντες η καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των αιτήσεων οφείλεται κυρίως στη συγκέντρωση των απαιτούμενων δικαιολογητικών.

Για τις περιφερειακές ενότητες Αιτωλοακαρνανίας, Αρκαδίας, Έβρου, Εύβοιας, Ηρακλείου, Ιωαννίνων, Καρδίτσας, Κέρκυρας, Λάρισας, Λασιθίου, Λέσβου, Μαγνησίας, Ξάνθης, Πιερίας, Ρεθύμνου, Σάμου, Τρικάλων, Φθιώτιδας, Χανίων, Χίου η προθεσμία υποβολής αίτησης εκπνέει στις 30 Σεπτεμβρίου 2025 και για τις υπόλοιπες περιφέρειες – οι οποίες εντάχθηκαν ένα μήνα αργότερα- στις 31 Οκτωβρίου 2025.

Τα καταπατημένα ακίνητα / εκτάσεις του Δημοσίου υπολογίζονται σε 90.000, και εκτιμάται ότι το ενδιαφέρον θα “ζεσταθεί” το επόμενο διάστημα καθώς οι δικαιούχοι έχουν περιθώριο για υποβολή αιτήσεων μέχρι το φθινόπωρο του 2025

Η διαδικασία για τα καταπατημένα ακίνητα

Η πρόσβαση στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα γίνεται μέσω του gov.gr στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://aeda.apps.gov.gr. Η είσοδος των αιτούντων που έχουν καταπατημένα ακίνητα γίνεται με κωδικούς taxisnet ενώ παρέχεται επίσης η δυνατότητα υποβολής της αίτησης εξαγοράς από εξουσιοδοτημένο πρόσωπο, το οποίο πρέπει να συμπληρώσει στο σύστημα τον Α.Φ.Μ. του και να επισυνάψει υπεύθυνη δήλωση εξουσιοδότησης από το gov.gr ή με βεβαίωση γνησίου υπογραφής.

Οι απαραίτητες διαλειτουργικότητες του συστήματος υλοποιούνται μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Το τίμημα – οι εκπτώσεις

Το τίμημα εξαγοράς υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες στα καταπατημένα ακίνητα που ισχύουν σε κάθε περιοχή , επί των οποίων επιβάλλονται συγκεκριμένες εκπτώσεις με βάση κοινωνικά κριτήρια (για ευπαθείς ομάδες, πολύτεκνους, άτομα με αναπηρία). Σε ειδικές περιπτώσεις αμφισβήτησης της κυριότητας του δημοσίου ακινήτου, το τίμημα διαμορφώνεται με έκπτωση επί της αντικειμενικής αξίας:

– 50% για αιτούντα που έχει αναγνωρισθεί από πρωτοβάθμιο δικαστήριο ως κύριος του ακινήτου ή που έχει αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές και έχει ασκηθεί αγωγή από το Δημόσιο ή δεν έχει παρέλθει η προθεσμία άσκησης αγωγής.

– 70% αν ο αιτών έχει ασκήσει ένδικο μέσο κατά δικαστικής απόφασης για την αναγνώριση της κυριότητας του ακινήτου έως την 31η.12.2022.

– Ειδική πρόβλεψη υπάρχει για ακίνητο που καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες του αιτούντα ή του αρχικού δικαιοπαρόχου ως αποτέλεσμα μαζικής εγκατάστασης πληθυσμιακών ομάδων πριν το 1964. Σε αυτή την περίπτωση το τίμημα αντιστοιχεί στο 20% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.

Δόσεις

Η εξόφληση του τιμήματος για τα καταπατημένα ακίνητα γίνεται είτε εφάπαξ είτε τμηματικά σε 60 ισόποσες, άτοκες, μηνιαίες δόσεις με το ποσό της κάθε δόσης να είναι τουλάχιστον 100 ευρώ. Αν υπάρξει εφάπαξ εξόφληση προβλέπεται έκπτωση κατά 10%.

Δικαιούχοι για εξαγορά σε καταπατημένα ακίνητα

Βασική προϋπόθεση του δικαιώματος υποβολής αίτησης εξαγοράς για καταπατημένα ακίνητα, είναι η άσκηση από τον ίδιο τον αιτούντα ή τους δικαιοπαρόχους, επί δημοσίου ακινήτου, αδιαλείπτως κατοχή:

α) επί 30 τουλάχιστον έτη με τίτλο,

β) επί 40 τουλάχιστον έτη χωρίς τίτλο, εφόσον ο αιτών χρησιμοποιεί το ακίνητο ως την κύρια κατοικία του ή ως βοηθητικό χώρο αυτής ή για να ασκεί τουριστική, βιοτεχνική, βιομηχανική, εμπορική ή αγροτική δραστηριότητα,

γ) η δήλωση του ακινήτου στο έντυπο «Ε9» για τα 5 τουλάχιστον έτη που προηγούνται της αίτησης, προκειμένου να είναι σαφές ότι οι αιτούντες θεωρούσαν πως το ακίνητο είναι δικό τους.

Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ακόμα πως με βάση τις ισχύουσες διατάξεις αίτηση μπορεί να υποβληθεί και για ακίνητα που δεν έχουν κτίσμα ενώ δεν επιτρέπεται η εξαγορά ακινήτου με αυθαίρετο κτίσμα.