Eurobank: Οι αυξήσεις στους μισθούς είναι χαμηλότερες του πληθωρισμού την τελευταία πενταετία

Η άνοδος των αμοιβών των εργαζομένων υπολείπονται του πληθωρισμού κατά την τελευταία 5ετία. Αυτό είναι ένα από τα βασικά συμπεράσματα σύμφωνα με την εβδομαδιαία έκθεση της Eurobank «7 ΗΜΕΡΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ». Αν και σύμφωνα με τη μελέτη, σημειώθηκε άνοδος των πραγματικών αμοιβών ανά απασχολούμενο μετά από δύο έτη συρρίκνωσης.

Όπως αναφέρεται, αν και δεν έχουν ανακοινωθεί τα στοιχεία για το σύνολο του έτους 2024, οι ονομαστικές αμοιβές ανά απασχολούμενο το 9μηνο Ιαν-Σεπ-24 ήταν ενισχυμένες σε ετήσια βάση κατά 7,6%, υπερβαίνοντας κατά πολύ τον πληθωρισμό. Εντούτοις, για το σύνολο της 5ετίας 2020-2024 οι ονομαστικές αμοιβές ανά απασχολούμενο καταγράφουν σωρευτική αύξηση 13,2%, δηλαδή άνοδο που δεν ξεπερνά την αντίστοιχη του γενικού επιπέδου των τιμών (16,1% το 9μηνο Ιαν-Σεπ-24 σε σύγκριση με το 9μηνο Ιαν-Σεπ-19).

Από εκεί και πέρα, βάσει του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ), ο ετήσιος πληθωρισμός στην Ελλάδα τον Δεκ-24 διαμορφώθηκε στο 2,9% (2,4% στην Ευρωζώνη, βλέπε Σχήμα 1.1), από 3,7% τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους.

Πληθωρισμός: Οι επιμέρους κατηγορίες

Ποια ήταν η συνεισφορά των επί μέρους ομάδων αγαθών και υπηρεσιών στην ετήσια αύξηση του γενικού επιπέδου των τιμών στην Ελλάδα τον Δεκ-24;

Η ομάδα των ξενοδοχείων-καφέ-εστιατορίων συνεισέφερε 1,2 ποσοστιαίες μονάδες και ακολούθησαν: οι μεταφορές (0,5), η στέγαση, νερό, ηλεκτρικό, αέριο και άλλα καύσιμα (0,4), η ένδυση και υπόδηση (0,3), η υγεία (0,2), η αναψυχή-πολιτιστικές-δραστηριότητες (0,2), τα άλλα αγαθά και υπηρεσίες (0,1), οι επικοινωνίες (0,1), η εκπαίδευση (0,1), τα αλκοολούχα ποτά και καπνός (0,1), τα διαρκή αγαθά-είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες (0,0) και η διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά (-0,1). [1]

Αξίζει να σημειωθεί ότι πληθωρισμός στην κατηγορία της διατροφής και μη αλκοολούχων ποτών διαμορφώθηκε σε αρνητικό έδαφος τον Δεκ-24 (-0,5%) για πρώτη φορά από τον Μαϊ-21.

Πληθωρισμός: Η αποκλιμάκωση του 2024

Για το σύνολο του έτους 2024 ο πληθωρισμός στην Ελλάδα αποκλιμακώθηκε στο 3,0% (2,4% στην Ευρωζώνη), από 4,2% το 2023 (5,4% στην Ευρωζώνη), παραμένοντας ωστόσο υψηλότερος από τον στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Αυτό που χαρακτηρίζεται ως «ακρίβεια» στην καθημερινότητα των πολιτών δεν αποτυπώνεται στον πληθωρισμό ενός έτους αλλά στη σωρευτική άνοδο του επιπέδου των τιμών των τελευταίων ετών. Όπως παρουσιάζεται στο Σχήμα 1.2, η συνολική αύξηση του ΕνΔΤΚ στην Ελλάδα τα 5 τελευταία χρόνια ανέρχεται σε 16,4%, έναντι 20,3% στην Ευρωζώνη. [2]

Στις επί μέρους ομάδες αγαθών και υπηρεσιών η υψηλότερη σωρευτική αύξηση καταγράφεται στη διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά με 32,5% και ακολουθούν: ξενοδοχεία-καφέ-εστιατόρια (20,7%), στέγαση, νερό, ηλεκτρικό, αέριο και άλλα καύσιμα (17,2%), ένδυση και υπόδηση (15,9%), μεταφορές (13,5%), διαρκή αγαθά-είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες (11,9%), υγεία (10,5%), εκπαίδευση (8,2%), αναψυχή-πολιτιστικές δραστηριότητες (6,4%), άλλα αγαθά και υπηρεσίες (5,6%), αλκοολούχα ποτά και καπνός (3,8%) και επικοινωνίες (-8,7%). Οι υψηλές τιμές των τροφίμων πλήττουν περισσότερο τα νοικοκυριά που βρίσκονται στα χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια καθότι για αυτά τα νοικοκυριά η βαρύτητα που έχουν τα τρόφιμα στο «καλάθι» τους είναι αναλογικά μεγαλύτερη.

Οι επιπτώσεις

Οι επιπτώσεις της σωρευτικής αύξησης των τιμών στην αγοραστική δύναμη του εισοδήματος των πολιτών που προέρχεται από εξαρτημένη εργασία (dependent employment) αντισταθμίζονται σε έναν βαθμό από την αύξηση των αμοιβών ανά απασχολούμενο.

Σύμφωνα με τη μηνιαία έρευνα εργατικού δυναμικού της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), το μέσο μηνιαίο ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα το 11μηνο Ιαν-Νοε-24 μειώθηκε στο 10,1% του εργατικού δυναμικού (τελευταία παρατήρηση στο 9,6% τον Νοε-24), από 11,1% το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι.

Την ίδια περίοδο, η μέση ετήσια αύξηση της απασχόλησης επιταχύνθηκε στο 1,9%, από 1,3% την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Βάσει των στοιχείων των εθνικών λογαριασμών, οι πραγματικές αμοιβές ανά απασχολούμενο (σε σχέση εξαρτημένης εργασίας και όχι οι αυτοαπασχολούμενοι) κινήθηκαν ανοδικά το 2024 για πρώτη φορά μετά από δύο έτη συρρίκνωσης.

Αν και δεν έχουν ανακοινωθεί τα στοιχεία για το σύνολο του έτους 2024, οι ονομαστικές αμοιβές ανά απασχολούμενο το 9μηνο Ιαν-Σεπ-24 ήταν ενισχυμένες σε ετήσια βάση κατά 7,6%, υπερβαίνοντας κατά πολύ τον πληθωρισμό. Εντούτοις, για το σύνολο της 5ετίας 2020-2024 οι ονομαστικές αμοιβές ανά απασχολούμενο καταγράφουν σωρευτική αύξηση 13,2%, δηλαδή άνοδο που δεν ξεπερνά την αντίστοιχη του γενικού επιπέδου των τιμών (16,1% το 9μηνο Ιαν-Σεπ-24 σε σύγκριση με το 9μηνο Ιαν-Σεπ-19).

Συνεπώς, η ισχυρή αύξηση των ονομαστικών αμοιβών ανά απασχολούμενο και η επιβράδυνση του πληθωρισμού το 2024 οδήγησαν σε αύξηση των πραγματικών αμοιβών ανά απασχολούμενο για πρώτη φορά μετά από μια 2ετία μείωσης. Παρά ταύτα, οι πραγματικές αμοιβές ανά απασχολούμενο παρέμειναν ελαφρά χαμηλότερες σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα (2019).

[1] Για να υπολογίσουμε τη συνεισφορά των επί μέρους ομάδων αγαθών και υπηρεσιών στον πληθωρισμό του γενικού δείκτη σταθμίζουμε τον πληθωρισμό των εν λόγω κατηγοριών με τη βαρύτητά τους στη διαμόρφωση του γενικού δείκτη. Επί παραδείγματι, ο πληθωρισμός στα ξενοδοχεία-καφέ-εστιατόρια τον Δεκ-24 ήταν 6,4% και η βαρύτητα της συγκεκριμένης ομάδας αγαθών και υπηρεσιών στη διαμόρφωση του γενικού δείκτη ήταν 19,2%. Ως εκ τούτου, η συνεισφορά των ξενοδοχείων-καφέ-εστιατορίων στον πληθωρισμό του γενικού δείκτη τον Δεκ-24 ήταν 1,2 ποσοστιαίες μονάδες (= 6,4% * 19,2%).

[2] Στην περίπτωση που ο ετήσιος πληθωρισμός την 5ετία 2020-2024 ήταν ίσος με τον στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), δηλαδή ίσος με 2,0%, τότε η σωρευτική αύξηση του ΕνΔΤΚ θα ήταν 10,4%.