Fed: Φεύγει από το «κλαμπ των οικολόγων» – Τι σημαίνει για την ΕΚΤ

Αποχωρεί από το Δίκτυο για την πράσινη μετάβαση του χρηματοπιστωτικού συστήματος (Network for Greening the Financial System – NGFS) η Fed, καθώς «έχει διευρυνθεί το πεδίο εφαρμογής του, καλύπτοντας ένα ευρύτερο φάσμα θεμάτων που βρίσκονται εκτός της καταστατικής εντολής της (Fed)».

Με την αποχώρηση της Ομοσπονδιακής Τράπεζα των ΗΠΑ η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα γίνεται το μεγαλύτερο από τα 143 μέλη του NGFS και με τη σημαντικότερη επιρροή, όπως αναφέρει δημοσίευμα του Reuters.

ΕΚΤ: Οι τράπεζες θα πρέπει να ενσωματώσουν τους γεωπολιτικούς κινδύνους

Τι σημαίνει η αποχώρηση της Fed

Το Δίκτυο Κεντρικών Τραπεζών και Εποπτικών Αρχών για την οικολογικοποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος (NGFS), εγκαινιάστηκε στη Σύνοδο Κορυφής του Παρισιού για τον «Ένα Πλανήτη» στις 12 Δεκεμβρίου 2017. Είναι μια ομάδα Κεντρικών Τραπεζών και Εποπτικών Αρχών που είναι πρόθυμες, σε εθελοντική βάση, να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές και να συμβάλουν στην ανάπτυξη της διαχείρισης του περιβαλλοντικού και κλιματικού κινδύνου στον χρηματοπιστωτικό τομέα και να κινητοποιήσουν την κύρια χρηματοδότηση για τη στήριξη της μετάβασης προς μια βιώσιμη οικονομία

Έχει ως επί το πλείστον εκπονήσει εκθέσεις, συμπεριλαμβανομένων κλιματικών σεναρίων που χρησιμοποιούν οι εποπτικές αρχές για να εκτιμήσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην οικονομία και τον χρηματοπιστωτικό τομέα.

Η κίνηση της αμερικανικής κεντρικές τράπεζας τράπεζας λίγο πριν την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στο Λευκό Οίκο ερμηνεύεται ως ένδειξη αλλαγής του πολιτικού κλίματος έναντι της κλιματικής αλλαγής.

«Οι οικονομικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής αυξάνονται – και η σημαντικότερη κεντρική τράπεζα υποκύπτει στον μεταβαλλόμενο πολιτικό άνεμο», δήλωσε ο Guntram Wolff, καθηγητής οικονομικών στο Solvay Brussels School, τμήμα του Πανεπιστημίου των Βρυξελλών.

Το NGFS παραμένει «πιο αποφασισμένο, αφοσιωμένο και ενθουσιώδες από ποτέ», ανέφερε σε ανακοίνωσή του, προσθέτοντας ότι η Fed δεν ήταν μέλος της διευθύνουσας επιτροπής του.

Κριτική στην ΕΚΤ

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, υπό την προεδρία της Κριστίν Λαγκάρντ, έχει ενσωματώσει την κλιματική αλλαγή τόσο στη νομισματική της πολιτική, μέσω μιας βραχύβιας τροποποίησης των αγορών ομολόγων της, όσο και στο έργο της ως επόπτης των κορυφαίων τραπεζών της ευρωζώνης των 20 χωρών.

Όμως η ακτιβιστική στάση της ΕΚΤ για το κλίμα έχει επικριθεί από  Ευρωπαίους πολιτικούς και από το Βέλγο κεντρικό τραπεζίτη,  Pierre Wunsch.

Αυτές οι σκεπτικιστικές φωνές μπορεί τώρα να ενθαρρυνθούν από την απόφαση της Fed να εγκαταλείψει το NGFS εξηγεί στο Reuters ο Stanislas Jourdan της δεξαμενής σκέψης Sustainable Finance Lab. «Αυτή η είδηση για τη Fed θα πρέπει να αφυπνίσει τις πολιτικές δυνάμεις υπέρ της πράσινης μετάβασης στην Ευρώπη, ώστε να στηρίξουν την προσπάθεια της ΕΚΤ για το κλίμα» προσθέτει «Με μεγαλύτερη πολιτική υποστήριξη, θα μπορούσαμε να διπλασιάσουμε τις πολιτικές μας με πιο προληπτικές πολιτικές, όπως ένα πράσινο επιτόκιο».

Το πράσινο επιτόκιο

Το πράσινο επιτόκιο είναι μια σκέψη να δανείζονται φθηνότερα από την ΕΚΤ οι εμπορικές τράπεζες που χρηματοδοτούν περιβαλλοντικά έργα.

Οι ενέργειες της ΕΚΤ μέχρι στιγμής είχαν ελάχιστο αντίκτυπο στο κόστος δανεισμού. Μελέτη του προσωπικού της διαπίστωσε ότι μεταξύ 2018 και 2022, οι πιο ρυπογόνες επιχειρήσεις της ευρωζώνης πλήρωναν κατά μέσο όρο μόλις 14 μονάδες βάσης (0,14 της ποσοστιαίας μονάδας) περισσότερο για να δανειστούν από τις πιο καθαρές επιχειρήσεις.

Μια ακαδημαϊκή μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2023 και ανατέθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διαπίστωσε ότι η ΕΚΤ έχει μόνο «περιορισμένο ρόλο» να διαδραματίσει στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και ότι η υποστήριξη της πράσινης μετάβασης μπορεί να συγκρουστεί με το καθήκον της να ελέγχει τον πληθωρισμό.

Και ένα σχέδιο έκθεσης που εγκρίθηκε την περασμένη εβδομάδα από την επιτροπή οικονομικών υποθέσεων του Κοινοβουλίου, η οποία εποπτεύει την ΕΚΤ, χαιρέτισε τα τεστ αντοχής των τραπεζών με επίκεντρο το κλίμα, αλλά δήλωσε ότι θα πρέπει να παραμείνει «όσο το δυνατόν πιο απολιτική» κατά την άσκηση της νομισματικής πολιτικής.