Politico: Η lose-lose επιλογή της Ευρώπης με Τραμπ και Κίνα

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συρρέουν στο Νταβός για το ετήσιο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ αυτή την εβδομάδα και οι ομιλίες που θα δώσουν εκεί προσφέρουν μια πρώιμη εικόνα της ψυχολογικής τους κατάστασης, όπως σημειώνει το Politico σε ανάλυσή του.

Προδίδοντας το άγχος που φέρνουν οι ασθενείς οικονομίες τους και η δεύτερη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ στο αξίωμα, τα πάνελ στα οποία θα συμμετάσχουν έχουν ενδεικτικά θέματα τα «Ευρώπη: Πώς να προβάλλουμε την ισχύ της Ευρώπης» και «Διπλωματία εν μέσω αταξίας».

Η επιστροφή του… Εξολοθρευτή – Τι θα σαρώσει ο Τραμπ μετά την ορκωμοσία του

Ο Τραμπ ωθεί τους Ευρωπαίους να κάνουν μια lose-lose επιλογή:

Επιλογή 1: Να υποκύψουν στη θέλησή του και να «αποσυνδεθούν» πλήρως από την εξάρτησή τους από τα κινεζικά προϊόντα – κάτι που θα δοκιμάσει την ενότητα μεταξύ των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των θεσμικών οργάνων των Βρυξελλών, θα προκαλέσει πιθανά αντίποινα από το Πεκίνο και θα καθυστερήσει περαιτέρω τις παραπαίουσες οικονομίες τους.

Επιλογή 2: Να αφήσει τον Τραμπ να πορευτεί μόνος του με την Κίνα – γεγονός που θα δοκιμάσει την ενότητα της ΕΕ των 27, θα μπορούσε να προκαλέσει την επιβολή δασμών από τις Ηνωμένες Πολιτείες στα ευρωπαϊκά προϊόντα και, σε παρόμοιο μήκος κύματος, θα καθυστερήσει περαιτέρω τις παραπαίουσες οικονομίες τους.

«Έχουμε εισέλθει σε μια χρονική περίοδο κατά την οποία είναι η επιβίωση του ισχυρότερου;» αναρωτήθηκε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν Νοέλ Μπαρό, νωρίτερα αυτό το μήνα. «Η απάντησή μου είναι ναι».

Προβληματίζουν και οι ισχυροί της Ευρώπης

Το πρόβλημα είναι ότι ακόμη και οι ισχυρότεροι της Ευρώπης μπορεί να μην επιβιώσουν, υπογραμμίζει το Politico.

Οι κυβερνήσεις σε ολόκληρη την ΕΕ αντιμετωπίζουν πολιτικές και οικονομικές αναταραχές, πασχίζοντας να βάλουν σε λειτουργία τις οικονομικές μηχανές, καθώς τα άδεια ταμεία, η επαχθής γραφειοκρατία, τα υψηλά επιτόκια και η κρίση κόστους ζωής επιβραδύνουν την εταιρική καινοτομία (και την κατανάλωση) που είναι ζωτικής σημασίας για τις επιχειρήσεις τους ώστε να ανταγωνιστούν τους Κινέζους και Αμερικανούς ανταγωνιστές.

Οι δύο κορυφαίες οικονομίες της ΕΕ βρίσκονται στο επίκεντρο του προβλήματος.

Η Γαλλία είχε τέσσερις διαφορετικούς πρωθυπουργούς μέσα σε μόλις ένα χρόνο, εν μέσω δημοσιονομικού αδιεξόδου και διογκούμενου ελλείμματος, και οδεύει προς οικονομική κρίση. Η Γερμανία, που αντιμετωπίζει τη δική της δημοσιονομική κρίση, κατέγραψε συρρίκνωση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος για δεύτερη συνεχή χρονιά (πρωτοφανές φαινόμενο τις τελευταίες δύο δεκαετίες), παρασύροντας μαζί της και την υπόλοιπη ΕΕ. Ο βαθιά αντιδημοφιλής ηγέτης της, ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς, αναγκάστηκε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές τον Φεβρουάριο, τις οποίες είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα χάσει.

Η Γερμανία και η Γαλλία (μαζί με άλλες χώρες όπως η Ιταλία και η Ιρλανδία) βρίσκονται επίσης στο στόχαστρο του Τραμπ, καθώς απειλεί να επιβάλει δασμούς στα πάντα, από αυτοκίνητα μέχρι ποτά και φάρμακα, ως απάντηση στα εμπορικά πλεονάσματά τους με τις ΗΠΑ.

Και δεν θα είναι μόνο οι δασμοί στα ευρωπαϊκά προϊόντα που απειλούν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ.

Εάν ο Τραμπ πραγματοποιήσει τον όρκο του να επιβάλει καθολικούς δασμούς 60% στο Πεκίνο, αυτό θα αναδιαμορφώσει πιθανώς τις παγκόσμιες εμπορικές ροές, οδηγώντας σε πλημμύρα κινεζικών προϊόντων σε μειωμένες τιμές που θα απορρίπτονται στην ΕΕ – μια θανατηφόρα καμπάνα για τις ήδη δοκιμαζόμενες παραγωγικές της δυνάμεις.

Politico: Το εναλλακτικό σενάριο που τρομάζει

Υπάρχει και ένα άλλο σενάριο που ανησυχεί τους Ευρωπαίους: Αφού πήρε την απρόθυμη ΕΕ στο πλευρό του με την αντιπεκίνο ατζέντα του, ο γνωστός ευμετάβλητος Τραμπ θα μπορούσε να κάνει στροφή και να καταλήξει να συμμαχήσει εναντίον του μπλοκ με τον «πολύ, πολύ καλό φίλο» του Σι Τζινπίνγκ, τον πρόεδρο της Κίνας.

Υπάρχει προηγούμενο για κάτι τέτοιο: Το 2020, μετά από χρόνια κλιμακούμενης εχθρότητας κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ, η Ουάσινγκτον και το Πεκίνο συνήψαν μια μίνι εμπορική συμφωνία με στόχο την αύξηση των αμερικανικών εξαγωγών προς την Κίνα και την άμβλυνση του εμπορικού τους πολέμου.

Τώρα, ο Τραμπ έχει στο αυτί του τον δισεκατομμυριούχο Κινέζο Έλον Μασκ – και χρειάζεται η Ουάσινγκτον να διατηρήσει καλές σχέσεις με το Πεκίνο για να κρατήσει την εταιρεία ηλεκτρικών οχημάτων Tesla του στην επιφάνεια.

Αυτό έχει κάνει την ΕΕ να ανησυχεί ότι αν έρθει σε ρήξη με την Κίνα, μια ενδεχόμενη προσέγγιση μεταξύ Πεκίνου και Ουάσινγκτον θα μπορούσε να δει την ήπειρο να βρίσκεται σε πολύ ασταθή θέση.

Τα γεράκια της ΕΕ και αντίθετοι άνεμοι για Κίνα

Η προσεκτική αντιμετώπιση της Κίνας είναι δύσκολη όταν η ΕΕ δεν είναι ούτε ξεκάθαρη ούτε ενωμένη ως προς τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει.

Από τη μία πλευρά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπό την πρόεδρο Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει υιοθετήσει μια πιο σκληρή στάση απέναντι στην Κίνα και έχει τον πρώτο λόγο στην εμπορική πολιτική. Οι Βρυξέλλες έχουν λάβει διάφορα εχθρικά μέτρα με στόχο το Πεκίνο, συμπεριλαμβανομένης της επιβολής δασμών στις εισαγωγές επιδοτούμενων ηλεκτρικών οχημάτων, της έναρξης μιας σειράς ελέγχων εμπορικής άμυνας κατά της Κίνας κατά το τελευταίο έτος και της πίεσης προς τις πρωτεύουσες της ΕΕ να ελέγξουν τις ξένες επενδύσεις σε ευαίσθητες τεχνολογίες.

Από την άλλη πλευρά, ορισμένες χώρες της ΕΕ, όπως η Γερμανία, η Ουγγαρία, η Ισπανία και η Σλοβακία, δεν θέλουν να εξοργίσουν την Κίνα, από την οποία εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό οι οικονομίες τους, και έχουν προσπαθήσει να περιορίσουν τις φιλοδοξίες της Επιτροπής για οικονομική ασφάλεια.

Σε ένα προφανές κλαδί ελιάς προς το Πεκίνο, λίγες ημέρες πριν από την ορκωμοσία του Τραμπ, ο Αντόνιο Κόστα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (το οποίο εκπροσωπεί τα συμφέροντα των κυβερνήσεων των χωρών μελών της ΕΕ), συμφώνησε με τον Σι να διοργανωθεί σύνοδος κορυφής ΕΕ-Κίνας στις Βρυξέλλες στις αρχές Μαΐου.

Politico: Ο Μερτς και το «διαίρει και βασίλευε» των Ρεπουμπλικανών

Τα πράγματα περιπλέκονται ακόμη περισσότερο λόγω των γερμανικών εκλογών του επόμενου μήνα, οι οποίες θα μπορούσαν να δουν το Βερολίνο να εντάσσεται μαζί με την Κομισιόν (και το Παρίσι) στο στρατόπεδο των «γερακιών» της Κίνας. Ο πιθανός επόμενος καγκελάριος της Γερμανίας, ο χριστιανοδημοκράτης Φρίντριχ Μερτς, τηρεί πιο επικριτική στάση απέναντι στο Πεκίνο από ό,τι ο Σολτς ή η προκάτοχός του Άνγκελα Μέρκελ, και θέλει οι Βρυξέλλες και η Ουάσινγκτον να αναβιώσουν μια εμπορική συμφωνία που εγκαταλείφθηκε πριν από μια δεκαετία.

Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος καταφέρεται εδώ και καιρό εναντίον της γραφειοκρατίας της ΕΕ και επιδιώκει να διαπραγματεύεται με τις χώρες σε διμερές επίπεδο, αποφεύγοντας τις Βρυξέλλες.

Παρά το γεγονός ότι η ΕΕ δηλώνει ότι έρχεται ως μέρος μιας συμφωνίας-πακέτου, μια σειρά από Ευρωπαίους εθνικούς ηγέτες, μεταξύ των οποίων η πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι και ο Βίκτορ Όρμπαν της Ουγγαρίας, έκαναν το ταξίδι για να «φιλήσουν το δαχτυλίδι» του Τραμπ στην έδρα του στο Μαρ-α-Λάγκο μετά τη νίκη του στις αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου. Εν τω μεταξύ, ο Τραμπ απέρριψε τις προσπάθειες της προέδρου της Επιτροπής φον ντερ Λάιεν να εξασφαλίσει μια συνάντηση.

Είναι μια πρώτη ένδειξη για το πώς ορισμένοι φιλικοί προς τον Τραμπ ηγέτες θα προσπαθήσουν να απευθυνθούν απευθείας στον πρόεδρο των ΗΠΑ για έλεος, αφήνοντας τους ομολόγους τους αλλού να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους.