Ο Παναμάς απαντά στον Τραμπ: «H διώρυγα είναι και θα παραμείνει δική μας»

Άμεση ήταν η αντίδραση του προέδρου του Παναμά, Χοσέ Ραούλ Μουλίνο, στις εξαγγελίες του Ντόναλντ Τραμπ αμέσως μετά την ορκωμοσία του, ότι στόχος είναι «πάρουμε πίσω τη Διώρυγα του Παναμά».

Σε ανακοίνωση που εξέδωσε, ο Μουλίνο υπογράμμισε ότι η διώρυγα «θα παραμείνει στον Παναμά και υπό τη διαχείρισή μας όσον αφορά τη μόνιμη ουδετερότητά της ».

Στην εναρκτήρια ομιλία του, ο Τραμπ υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ θα ανακτήσουν τον έλεγχο της διώρυγας, επικαλούμενος την κινεζική επιρροή και την υπερβολική χρέωση των αμερικανικών πλοίων.

Ο Mulino αντέκρουσε αυτούς τους ισχυρισμούς, τονίζοντας την κυριαρχία του Παναμά και τα 25 χρόνια αδιάλειπτης διαχείρισης των καναλιών από τις Συνθήκες Torrijos-Carter το 1977. «Το κανάλι δεν ήταν παραχώρηση από κανέναν,· ήταν αποτέλεσμα αγώνων γενεών», υποστήριξε.

pic.twitter.com/oEeBCpQnSl

— José Raúl Mulino (@JoseRaulMulino) January 20, 2025

Η ανάρτηση του Μουρίνο

Εκ μέρους της Δημοκρατίας του Παναμά και του λαού της, πρέπει να απορρίψω πλήρως τα λόγια που είπε ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με τον Παναμά και τη Διώρυγα, στην εναρκτήρια ομιλία του.

Επαναλαμβάνω αυτό που εξέφρασα στο μήνυμά μου προς το Έθνος στις 22 Δεκεμβρίου: η Διώρυγα είναι και θα συνεχίσει να ανήκει στον Παναμά και η διοίκησή της θα συνεχίσει να βρίσκεται υπό τον έλεγχο του Παναμά όσον αφορά τη μόνιμη ουδετερότητά της.

Δεν υπάρχει παρουσία κανενός έθνους στον κόσμο που να παρεμβαίνει στη διοίκησή μας.

Η Διώρυγα δεν ήταν παραχώρηση από κανέναν. Ήταν το αποτέλεσμα των αγώνων των γενεών που κορυφώθηκαν το 1999, ως αποτέλεσμα της συνθήκης Torrijos-Carter και, από τότε μέχρι σήμερα, για 25 χρόνια, αδιάκοπα, καταφέραμε και την επεκτείναμε υπεύθυνα για να υπηρετήσουμε τον κόσμο και το εμπόριο, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών.

Θα ασκήσουμε το δικαίωμα που μας προστατεύει, τη νομική βάση της Συνθήκης, την αξιοπρέπεια που μας διακρίνει και τη δύναμη που μας δίνει το Διεθνές Δίκαιο ως τον ιδανικό τρόπο διαχείρισης των σχέσεων μεταξύ χωρών και, κυρίως, μεταξύ συμμάχων και φιλικών χωρώ, όπως έδειξε η ιστορία και οι ενέργειές μας σχετικά με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ο διάλογος είναι πάντα ο τρόπος για να ξεκαθαρίσουμε τα προαναφερθέντα σημεία χωρίς να υπονομεύσουμε το δικαίωμά μας, την απόλυτη κυριαρχία και την ιδιοκτησία του καναλιού μας.

Οι δηλώσεις Τραμπ

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θα πάρουν πίσω τη Διώρυγα του Παναμά, αποδοκιμάζοντας την επιρροή της Κίνας στη σημαντική πλωτή οδό και τους υψηλούς ναύλους που χρεώνονται στα αμερικανικά πλοία.

Στην εναρκτήρια ομιλία του τη Δευτέρα, ο Τραμπ επανέλαβε τις επικρίσεις που έκανε τις τελευταίες εβδομάδες για το κανάλι, το οποίο διαχειρίζεται περίπου το 3% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου κάθε χρόνο.

Η διώρυγα των «στεναγμών» – Ο Τραμπ ανεβάζει το θερμόμετρο για τον Παναμά [γράφημα

Οι ΗΠΑ επέβλεψαν την κατασκευή της Διώρυγας του Παναμά, η οποία άνοιξε το 1914, αλλά παρέδωσε τον πλήρη έλεγχο στη χώρα της Κεντρικής Αμερικής το 1999.

Η σημασία της Διώρυγας για τη ναυτιλία

Η Διώρυγα του Παναμά είναι πλωτή οδός με μήκος 82 χιλιομέτρων που συνδέει τον Ειρηνικό και τον Ατλαντικό Ωκεανό μέσω του Παναμά, εξοικονομώντας για τα πλοία που τη διασχίζουν χιλιάδες χιλιόμετρα που διαφορετικά θα έπρεπε να κάνουν περνώντας από το νότιο άκρο της Νότιας Αμερικής.

Το ταξίδι για τα πλοία που ταξιδεύουν από το Λος Άντζελες στη Νέα Υόρκη και αντίστροφα είναι περίπου 12.000 χιλιόμετρα και περίπου 22 μέρες πιο σύντομο μέσω της διώρυγας από ότι θα ήταν εάν έκαναν το ταξίδι μέσω του στενού του Μαγγελάνου στα ανοιχτά της Γης του Πυρός, το αρχιπέλαγος στη νότια Χιλή και την Αργεντινή. Το κανάλι μεταφέρει πλοία μέσω της λίμνης Gatun μέσω σειράς καναλιών διασύνδεσης.

Μια σύντομη ιστορία της Διώρυγας

Ισπανοί αποικιστές άρχισαν να μελετούν την κατασκευή διώρυγας στη νότια Κεντρική Αμερική ήδη από τη δεκαετία του 1530, αναφέρει για το ιστορικό του καναλιού το Reuters. Αλλά μόλις το 1878 η Κολομβία, η οποία τότε είχε τον Παναμά ως επαρχία υπέγραψε συμφωνία με Γάλλους μηχανικούς. Η προσπάθεια αυτή τελικά δεν προχώρησε και εγκαταλείφθηκε το 1899.

Το 1903 οι ΗΠΑ ζήτησαν μόνιμη παραχώρηση από την Κολομβία για διώρυγα, με τη χώρα να απορρίπτει την πρόταση. Ως απάντηση οι ΗΠΑ υποστήριξαν την ανεξαρτησία του Παναμά, η οποία κηρύχθηκε στις 3 Νοεμβρίου εκείνου του έτους.

Τρεις ημέρες αργότερα, ο πρεσβευτής του Παναμά στην Ουάσιγκτον υπέγραψε συμφωνία για την παραχώρηση στις ΗΠΑ δικαιωμάτων να κατασκευάσουν και να διαχειρίζονται επ’ αόριστον τη διώρυγα.

Η κατασκευή ξεκίνησε από τις ΗΠΑ και τελικά η διώρυγα άνοιξε το 1914. Κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, οι εντάσεις ΗΠΑ-Παναμά επιδεινώθηκαν και υπήρξαν αυξανόμενες διαμαρτυρίες ενάντια στον έλεγχο της διώρυγας από τις ΗΠΑ, ιδιαίτερα μετά την κρίση της Διώρυγας του Σουέζ το 1956. Τότε τα βρετανικά και γαλλικά σχέδια να εισβάλουν στην Αίγυπτο μετά την εθνικοποίηση της Διώρυγας του Σουέζ είχαν σταματήσει μετά από πίεση των ΗΠΑ.

Το 1977, ο Πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ υπέγραψε συνθήκη με τον Παναμά που παρείχε στη χώρα τον έλεγχο της διώρυγας με την εγγύηση της μόνιμης ουδετερότητας της πλωτής οδού. Η συμφωνία τέθηκε σε ισχύ στις 31 Δεκεμβρίου 1999. Έκτοτε, το κανάλι διοικείται από την Αρχή της Διώρυγας του Παναμά της κυβέρνησης του Παναμά και παραμένει βασική πηγή εισοδήματος για τη χώρα.