Τράπεζες: Ξεκινούν τα πιο δύσκολα stress tests – Οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι

Ξεκινούν και επίσημα οι ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για τις συστημικές τράπεζες στην Ευρωζώνη, στις οποίες θα συμμετάσχει και ο εγχώριος κλάδος.

Με εξαίρεση τη Eurobank, η οποία λόγω της επικείμενης συγχώνευσης της θυγατρικής της στην Κύπρο με την Ελληνική θα εξεταστεί αργότερα, τα μεγαλύτερα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας (Alpha Bank, Εθνική, Πειραιώς) θα δοκιμάσουν τις αντοχές τους υπό το δυσμενές σενάριο των stress tests.

Η διαφορά τους σε σχέση με τις προηγούμενες αντίστοιχες διαδικασίες είναι ότι η παράμετρος των γεωπολιτικών κινδύνων θα έχει μεγαλύτερη επίδραση στα αποτελέσματα.

UBS: «Ταύρος» για τις ελληνικές τράπεζες – «Bλέπει» περιθώρια ανόδου έως 40%

Κι αυτό διότι διαφάνηκε ξεκάθαρα την τελευταία διετία με την αναζωπύρωση της έντασης στη Μέση Ανατολή, το συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία και τις αλλαγές στην οικονομική πολιτική που μπορεί να επιφέρουν οι πολιτικές εξελίξεις (πχ. ΗΠΑ), πως μπορεί να ανατραπεί βίαια το μακροοικονομικό περιβάλλον.

Η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (ΕΒΑ) θα βασιστεί στη μεθοδολογία που είχε χρησιμοποιηθεί και το 2023, λαμβάνοντας ωστόσο υπόψιν και τις αλλαγές για τον Κανονισμό Κινδύνων Αγοράς (CRR3), για τους οποίους η εφαρμογή έχει οριστεί για την Πρωτοχρονιά του 2026.

Επιπλέον, έχουν προβλεφθεί βελτιώσεις που αφορούν στη μέθοδο κατάρτισης των προβλέψεων για τα Καθαρά Έσοδα από Τόκους (ΝΙΙ) και εκτίμησης του κινδύνου αγοράς.

Αλλαγές θα υπάρξουν και στον τρόπο κατανομής του πιστωτικού κινδύνου ανά τομέα οικονομικής δραστηριότητας.

Συνολικά θα εκτιμηθούν τρεις κίνδυνοι: Αγοράς, πιστωτικός, αντισυμβαλλόμενου και λειτουργικός.

Οι υποθέσεις

Όλες οι τράπεζες, συμπεριλαμβανομένων και των ελληνικών, καλούνται να αποδείξουν ότι η κεφαλαιακής τους ισχύ παραμένει ικανοποιητική ακόμη και στα πιο ακραία σενάρια.

Οι υποθέσεις τους, που αφορούν την περίοδο 2025 – 2027 είναι οι εξής:

-Σωρευτική ύφεση 6,3% στην ΕΕ

-Αύξηση του ποσοστού της ανεργίας στο 6,1%

-Ενίσχυση πληθωρισμό στο 5% το 2025. 3,5% το 2026 και υποχώρησή του στο 1,9% το 2027

Επίσης, θα ληφθούν υπόψιν πληροφορίες για την Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία 16 κλάδων της οικονομίας.

Το γεγονός αυτό θα επιτρέψει στην ΕΒΑ να εξάγει καλύτερα συμπεράσματα ανά τράπεζα, βάση του επιχειρησιακού της μοντέλου και της έκθεσή της σε επιμέρους τομείς της αγοράς.

Τα σενάρια για Ελλάδα

Οι υποθέσεις για την εξέλιξη των βασικών μακροικονομικών δεδομένων στην Ελλάδα, όπου οι εγχώριες τράπεζες έχουν το σύνολο ή το μεγαλύτερο μέρος των δραστηριοτήτων τους είναι οι εξής:

-ΑΕΠ

Στο βασικό σενάριο προβλέπεται ανάπτυξη 2,5% το 2025, 2,3% το 2026 και 2% το 2027.

Στο δυσμενές σενάριο προβλέπεται ύφεση 1,4% το 2025, 4,3% το 2026 και 0,5% το 2027 με τη σωρευτική μείωση του πραγματικού ΑΕΠ στην 3ετία να φτάνει το 6,1%.

-Ανεργία

Στο βασικό σενάριο θα μειωθεί από το 10,6% το 2024 σε 9,8% το 2025, 9,1% το 2026 και 8,5% το 2027.

Στο δυσμενές σενάριο θα αυξηθεί στο 11,4% το 2025, στο 13,6% το 2026 και στο 14,7% το 2027.

-Πληθωρισμός

Στο βασικό σενάριο από το 3% το 2024, θα μειωθεί στο 2,5% εφέτος, στο 2,2% του χρόνου και θα ενισχυθεί εκ νέου στο 2,5% το 2027.

Στο δυσμενές σενάριο θα αυξηθεί στο 4,4% το 2025, θα μειωθεί στο 3,9% το 2026 και θα υποχωρήσει στο 2,9% το 2027.

-Τιμές κατοικιών

Στο βασικό σενάριο θα αυξηθούν κατά 4,4% το 2025, κατά 3,2% το 2026 και κατά 2,5% το 2027.

Στο δυσμενές σενάριο θα μειωθούν κατά 4,6% το 2025, κατά 12,3% το 2026 και κατά 7,2% το 2027, με τη σωρευτική μείωση της τριετίας να φτάνει το 22,3%.

-Τιμές εμπορικών ακινήτων

Στο βασικό σενάριο προβλέπεται αύξησή τους κατά 4% το 2025, 1,8% το 2026 και 1,3% το 2027.

Στο δυσμενές σενάριο εκτιμάται ότι θα μειωθούν κατά 6,1% το 2025, 15,6% το 2026 και 10,2% το 2027, με τη συνολική υποχώρηση της τριετίας να ανέρχεται σε 28,8%.

-Μακροπρόθεσμα επιτόκια

Στο βασικό σενάριο από το 3,36% το 2024, θα ανέλθουν σε 3,31% το 2025, 3,49% το 2026 και 3,68% το 2027.

Στο δυσμενές σενάριο θα αυξηθούν στο 5,89% το 2025, για να υποχωρήσουν στο 5,5% το 2026 και στο 5,24% το 2027.

Οι πρώτες εκτιμήσεις

Αναλυτές που παρακολουθούν τον εγχώριο κλάδο δηλώνουν αισιόδοξοι για τις αντοχές που θα επιδείξουν οι ελληνικές τράπεζες κατά το στρεσάρισμα των ισολογισμών τους.

Όπως λένε, οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας κινούνται αρκετές μονάδες βάσης πάνω από τα ελάχιστα εποπτικά όρια, μετά από τρεις σερί χρήσεις (2022, 2023, 2024) ισχυρής κερδοφορίας, παρά την εκκίνηση διανομής μερισμάτων από πέρυσι.

Επιπλέον, οι δείκτες ρευστότητας είναι από τους ισχυρότερους στην ΕΕ αυτήν τη στιγμή.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι δυσμενέστερες υποθέσεις σε ορισμένα μακροοικονομικά στοιχεία σε σχέση με τις ασκήσεις του 2023 δεν εμπνέουν κάποια ιδιαίτερη ανησυχία.

Συγκεκριμένα:

-Προ διετίας τα stress tests προέβλεπαν μείωση του ΑΕΠ σε βάθος τριετίας κατά 5,5% ενώ στις εφετινές ασκήσεις ο πήχης μπήκε στο -6,1%.

-Ο πληθωρισμός που λαμβάνεται υπόψιν εφέτος είναι σημαντικά πιο χαμηλός σε σχέση με το 8,3% – 4,6% – 3,2% της τριετίας 2023 – 2024 – 2025.

-Η ανεργία είναι πιο χαμηλή σε σύγκριση με την άσκηση του 2023 (12,7% το 2023, 16,1% το 2024 και 17,3% το 2025).

-Σαφώς μεγαλύτερη είναι η πτώση που εκτιμάται εφέτος στις τιμές των οικιστικών και εμπορικών ακινήτων. Υπενθυμίζεται ότι στην προηγούμενη άσκηση η σωρευτική υποχώρηση σε βάθος τριετίας έφτανε το 6,3% και το 16,6% αντίστοιχα.

Η τελευταία παράμετρος αναμφίβολα θα επιβαρύνει το λογαριασμό στο ακραίο σενάριο, πιέζοντας τους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών.

Ωστόσο, αναλυτές εκτιμούν ότι η όποια πίεση θα μπορεί να απορροφηθεί από τα μεγαλύτερα μαξιλάρια που διαθέτουν σήμερα οι τράπεζες, ενώ υποστηρικτικά θα λειτουργήσει και η μικρότερη σε σχέση με τα stress tests του 2023 αύξηση του ποσοστού ανεργίας.

Τα επόμενα βήματα

Σημειώνεται ότι για τις ανάγκες των stress tests θα χρησιμοποιηθεί ο ισολογισμός του 2024, που θα οριστικοποιηθεί τις επόμενες εβδομάδες, καθώς οι ελληνικές τράπεζες προγραμματίζουν τη δημοσιοποίηση των οικονομικών καταστάσεων της περυσινής χρήσης για τα τέλη Φεβρουαρίου – αρχές Μαρτίου.

Η πρώτη αποστολή στοιχείων στην ΕΒΑ θα γίνει προς το τέλος Απριλίου, η δεύτερη στα τέλη Ιουνίου και η τελική λίγες ημέρες αργότερα, ώστε η δημοσίευση των αποτελεσμάτων να πραγματοποιηθεί στις αρχές Αυγούστου.

Αυτά θα έχουν άμεσες επιπτώσεις στο πλαίσιο του SREP, της Εποπτικής Διαδικασίας Αναθεώρησης και Αξιολόγησης των τραπεζών, που εστιάζει σε θέματα κεφαλαιακής επάρκειας.

Αναμφίβολα θα έχουν επίδραση και στο σχέδιο των εγχώριων συστημικών ομίλων για την ταχύτερη απόσβεση του αναβαλλόμενου φόρου, με κάψιμο των κερδών τους κατά τις επόμενες χρήσεις.