Γαλλία: Πρόταση για φορολόγηση των συνταξιούχων κλονίζει την κυβέρνηση Μπαϊρού

Άργησαν να το συνειδητοποιήσουν οι Γάλλοι, αλλά ποτέ δεν είναι αργά: οι συνταξιούχοι δεν μπορούν να απεργήσουν. Και όταν κινητοποιούνται και κατεβαίνουν στους δρόμους η μαχητικότητά τους είναι «φυσικώς περιορισμένη». Ούτε συγκρούονται με τις αστυνομικές δυνάμεις, ούτε έκτροπα προκαλούν, ακόμα και την κυκλοφορία δυσκολεύονται να διακόψουν. Ως εκ τούτου αποτελούν για κάθε κυβέρνηση έναν εύκολο αποδέκτη επαχθών οικονομικών ή φορολογικών μέτρων.

Θα αντέτεινε, βέβαια, κανείς ότι και η συνταξιούχοι ψηφίζουν. Αλλά μέχρι τις εκλογές… ποιος ζει ποιος πεθαίνει, θα σκέφτηκε η γαλλίδα υπουργός Εργασίας Αστρίντ Πανοσιάν-Μπουβέ η οποία προτείνει στη νέα κυβέρνηση του Φρανσουά Μπαϊρού να στηριχθεί στη συνδρομή των απομάχων για να αυξήσει την χρηματοδότηση της Κοινωνικής Ασφάλισης. Ασφαλώς δεν προτείνει οριζόντια αύξηση της φορολόγησης όλων των συνταξιούχων, αλλά την επιβάρυνση μόνο των πλέον ευκατάστατων.

Γαλλία: Η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης Μπαϊρού

Και πάλι όμως. Η πρόταση της υπουργού ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυριών στη γαλλική κοινωνία και έντονη κριτική από τον Τύπο, που παρατηρεί ότι η Πανοσιάν-Μπουβέ, πρώην σύμβουλος του Εμανουέλ Μακρόν, με τη πρότασή της στοχοποιεί (γι’ άλλη μια φορά) ως κοινωνικώς ανάλγητη την παράταξη του Γάλλου προέδρου. Και βέβαια ναρκοθετεί την όλη προσπάθεια που έχει καταβάλει προσωπικά ο κεντρώος πρωθυπουργός για να προσεταιριστεί τους Σοσιαλιστές προκειμένου να στηρίξουν τον Προϋπολογισμό και την κυβέρνηση μειοψηφίας που έχει συγκροτήσει.

«Προτού ακόμα φέρει τον Προϋπολογισμό για την εφετινή χρονιά στην Εθνοσυνέλευση και λάβει ψήφο εμπιστοσύνης, η κυβέρνηση Μπαϊρού βαδίζει πάνω σε αβγά», γράφουν στη «Les Echos» οι Σαρλ Πλαντάντ και Σολέν Πουλενέκ.

Το επίμαχο σκαλοπάτι

«Η χρηματοδότηση της πολιτικής υπέρ των ηλικιωμένων που δεν δύνανται να αυτοεξυπηρετούνται θα μπορούσε να περιλαμβάνει μια συνεισφορά από συνταξιούχους που δύνανται να το αντέξουν οικονομικά», δήλωσε η προερχόμενη από το Σοσιαλιστικό Κόμμα και προσκείμενη, κάποτε, στον Ντομινίκ Στρος-Καν (και ο Μακρόν ήταν εξάλλου υπουργός Οικονομικών και σύμβουλος του Σοσιαλιστή πρώην προέδρου Φρανσουά Ολάντ) Αστρίντ Πανοσιάν-Μπουβέ.

Μιλώντας την Τρίτη στο τηλεοπτικό κανάλι TF1 η υπουργός διευκρίνισε ότι μια τέτοια εισφορά «θα μπορούσε να αφορά το 40% των συνταξιούχων» και να επηρεάσει «όσους λαμβάνουν σύνταξη άνω των 2.000 ή 2.500 ευρώ». Ο κατώτατος μισθός στη Γαλλία είναι 1.400 ευρώ καθαρά (λόγω της κυβερνητικής κρίσης την 1η Ιανουαρίου 2025 δεν δόθηκε αύξηση).

Ανάλογα με το ύψος στο οποίο θα καθοριστεί το «σκαλοπάτι» εφαρμογής του μέτρου, η εισφορά θα αποφέρει από 500 έως και 800 εκατομμύρια ευρώ ετησίως στα κρατικά ταμεία. «Κεφάλαια απαραίτητα για την χρηματοδότηση του συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης στη χώρα», όπως τονισε η Πανοσιάν-Μπουβέ.

«Αυτές οι δηλώσεις έρχονται σε μια περίοδο που οι βουλευτές πρόκειται να επαναλάβουν τις συζητήσεις για το νομοσχέδιο για τη χρηματοδότηση της Κοινωνικής Ασφάλισης στις αρχές Φεβρουαρίου, μια κουβέντα που διακόπηκε από την υπερψήφιση της πρότασης μομφής και την κατάρρευση της κυβέρνησης του Μισέλ Μπαρνιέ τον περασμένο Δεκέμβριο», εξηγούν οι ρεπόρτερ της «Les Echos». Σημειωτέον ότι η Αστρίντ Πανοσιάν-Μπουβέ ήταν υπουργός Εργασίας και στη βραχύβια κυβέρνηση Μπαρνιέ.

Επιμερισμός των βαρών

Προτού διατυπώσει την πρότασή της η υπουργός Εργασίας, Γάλλοι γερουσιαστές εμπνευσμένοι από την ήδη ισχύουσα «ημέρας αλληλεγγύης», είχαν προτείνει να παραταθεί η εργάσιμη εβδομάδα κατά 7 ώρες και ταυτόχρονα να αυξηθεί η εισφορά που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις για την στήριξη της τρίτης ηλικίας (χρηματοδότηση γηροκομείων, βοήθειας στο σπίτι κλπ.).

Το περασμένο Σαββατοκύριακο η κυβέρνηση Μπαϊρού έθεσε ξανά στο τραπέζι αυτή την ιδέα, η οποία εκτιμάται ότι θα μπορούσε να αποφέρει στον κρατικό Προϋπολογισμό 2,5 δισ. ευρώ ετησίως. Αλλά η Αστρίντ Πανοσιάν-Μπουβέ διαφωνεί μ’ αυτήν.

«Η χρηματοδότηση της κοινωνικής προστασίας επιβαρύνει σήμερα σε μεγάλο βαθμό στις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους. Είναι η στιγμή που αυτό το βάρος πρέπει να επιμεριστεί καλύτερα στους φορολογουμένους και σε ολόκληρο τον πληθυσμό, ειδικά εφόσον πρόκειται για μια δαπάνη που αφορά κυρίως τους ηλικιωμένους», είπε η πρώην σοσιαλίστρια υπουργός.

«Υπενθυμίζουμε ότι οι συνταξιούχοι πληρώνουν ήδη εισφορά για τη χρηματοδότηση της απώλειας της δυνατότητας αυτοεξυπηρέτησης των ηλικιωμένων και οι βουλευτές το φθινόπωρο απέρριψαν πρόταση για αύξηση της εισφοράς αυτής», σημειώνουν οι ρεπόρτερ της «Les Echos».

Νάρκη στον Προϋπολογισμό

Σε κάθε περίπτωση, ουδείς στην κυβέρνηση του Φρανσουά Μπαϊρού δεν φαίνεται να βιάζεται να φέρει στην επικαιρότητα το εμπρηστικό αυτό θέμα. Κύκλοι της κυβέρνησης θεωρούν ότι σε αυτή τη φάση, δεν υπάρχει κανένα κυβερνητικό σχέδιο και ότι η προτεραιότητα είναι να εγκριθεί από το Κοινοβούλιο ο Προϋπολογισμός για την χρονιά που τρέχει.

Η κυβέρνηση φαίνεται πως έχει εξασφαλίσει την κατ’ αρχήν στήριξη των Σοσιαλιστών για την ψήφιση του Προϋπολογισμού μετά την διαβεβαίωση ότι δεν θα επαναφέρει σύντομα τη συζήτηση για τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος. Η στήριξη αυτή όμως δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη αν προκύπτουν νέα αντιλαϊκά θέματα, όπως είναι οι προτάσεις της Πανοσιάν-Μπουβέ, οι οποίες εξάλλου προκάλεσαν αντιδράσεις ακόμα και στη δική της παράταξη, που στηρίζει τον πρόεδρο Μακρόν.

«Φόρος πάνω στο φόρο»

Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του βουλευτή της προεδρικής παράταξης Μαζί για τη Δημοκρατία, Ματιέ Λεφέβρ. «Οι συνταξιούχοι φορολογούνται ήδη αρκετά. Η χώρα μας έχει πρόβλημα με τη θεσμοθέτηση της παρακράτησης φόρου. Η προσθήκη ενός φόρου πάνω στον ήδη επιβαλλόμενο φόρο είναι μια κακή λύση», δήλωσε ο Λεφέβρ, εκφράζοντας παράλληλα την αντίθεσή του και στην ιδέα να παραταθεί η εβδομαδιαία απασχόληση των εργαζομένων (να καταργηθεί το 35ωρο δηλαδή που ισχύει από το έτος 2000), δίχως αύξηση των αποδοχών τους.

Σημειωτέον ότι η παρακράτηση φόρου στην πηγή είναι ένα μέτρο που υιοθετήθηκε πολύ πρόσφατα στη Γαλλία, επί προεδρίας Μακρόν, και προκάλεσε μεγάλη δυσφορία στους φορολογουμένους.

Νάρκη και στην κυβέρνηση

«Οι αντιδράσεις που ξέσπασαν με το ζήτημα της φορολογικής επιβάρυνσης των συνταξιούχων θυμίζει την πολεμική που είχε ξεσπάσει και τις αντιπαραθέσεις που είχαν προηγηθεί της πτώσης της κυβέρνησης του Μισέλ Μπαρνιέ», γράφει η «Les Echos». Ο Μπαρνιέ είχε προτείνει να συνεισφέρουν περισσότερο οι συνταξιούχοι στην προσπάθεια εξορθολογισμού των δημοσίων οικονομικών που έχουν ξεφύγει, αποσυνδέοντας τις αυξήσεις των συντάξεων από την αύξηση του δείκτη τιμών καταναλωτή.

Στη Γαλλία ισχύει η Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή σε μισθούς και συντάξεις. Και όταν αποκαλύφθηκε ότι ο  Μπαρνιέ απεργάζεται (και μάλιστα εν κρυπτώ) την κατάργηση της ΑΤΑ για τους συνταξιούχους, η κυβέρνησή του κατέρρευσε. Τελικά την 1η Ιανουαρίου 2025 οι συντάξεις αυξήθηκαν κατά 2,2% στη Γαλλία, ενώ ο πληθωρισμός έκλεισε το Δεκέμβριο του 2024 μόλις στο 1,3%.