Πράσινη μετάβαση: Guidance Μητσοτάκη για χαμηλότερες ταχύτητες

Για την πράσινη μετάβαση η Ελλάδα ήταν πρωτοπόρος.

Το 2019 όταν η κυβέρνηση Μητσοτάκη εξελέγη, ο ίδιος ο πρωθυπουργός από το βήμα του ΟΗΕ τόνισε τη σημασία για την πράσινη μετάβαση της Ευρώπης και της χώρας ανακοινώνοντας μάλιστα το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων μέχρι το 2028.

Πράσινη μετάβαση: Το άλμα της Ελλάδας

Το σινιάλο του πρωθυπουργού τότε για την πράσινη μετάβαση ξεκινούσε από μία χαμηλή συμμετοχή των ΑΠΕ στο μίγμα της ηλεκτροπαραγωγής της χώρας. Από περίπου 25% το 2019 σήμερα αγγίζει και το 60%, ενώ ο στόχος για το 2030 τοποθετείται πάνω από το 90%.

Δισεκατομμύρια επενδύσεων ρίχτηκαν στην ελληνική αγορά για την ανάπτυξη φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων, αρκεί να αναφερθεί πώς μόνο οι δύο μεγάλοι όμιλοι των διυλιστηρίων HELLENiQ ENERGY και Motor Oil προγραμματίζουν επενδύσεις της τάξης των 8 δισ. ευρώ για τον ενεργειακό τους μετασχηματισμό μεταξύ άλλων.

Το σβήσιμο των λιγνιτικών μονάδων για την πράσινη μετάβαση

Η ΔΕΗ ο μεγαλύτερος ηλεκτροπαραγωγός της χώρας σταδιακά σβήνει τις λιγνιτικές μονάδες.

Θα μείνει μόνο μία ανοιχτή, η Πτολεμαϊδα V, η οποία και αυτή θα κλείσει το 2026. Η ΔΕΗ μάλιστα δρομολογεί στην τριετία 2025 – 2027 επενδύσεις για την πράσινη μετάβαση ύψους 10 δισ. ευρώ στην Ελλάδα και σε χώρες όπου δραστηριοποιείται.

Ταυτόχρονα, μεγάλοι όμιλοι όπως η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ αλλά και η ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, η οποία πέρασε στη Masdar τρέχουν μεγάλα επενδυτικά έργα στην πράσινη μετάβαση και την αποθήκευση ενέργειας.

Δεν είναι λίγες οι βιομηχανίες της Ευρώπης και της Ελλάδας που τονίζουν ότι το τρωτο σημείο της πράσινης μετάβασης είναι η χαμηλή ανταγωνιστικότητα στην αγορά της Ε.Ε.

Το κόστος στις βιομηχανίες της Ευρώπης από την πράσινη μετάβαση

Από τότε που παρουσιάστηκε το Green Deal της Ε.Ε., τον Δεκέμβριο του 2019, με τους ευρωπαίους ηγέτες να πιστεύουν πώς θα τους ακολουθήσουν και οι ΗΠΑ και άλλες μεγάλες δυνάμεις του πλανήτη στους στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, δεν ήταν λίγες οι βιομηχανίες της Ευρώπης και της Ελλάδας που τόνιζαν το τρωτό σημείο της πράσινης μετάβασης: Το έλλειμμα ανταγωνιστικότητα έναντι των ανταγωνιστών τους εκτός της Γηραιάς Ηπείρου. Πολύ περισσότερο όταν η Κίνα επιδοτεί τις βιομηχανίες της και όταν η Ευρώπη εδώ και δεκαετίες έχει σβήσει τα φουγάρα της μεταποίησης ή κάποιες από αυτές μετακινήθηκαν σε αγορές της Ασίας και των ΗΠΑ.

Οι Ευάγγελος Μυτιληναίος (Metlen), Δημήτρης Παπαλεξόπουλος (Τιτάν) και Μιχάλης Στασινόπουλος (VIOHALCO) ουκ ολίγες φορές με δημόσιες τοποθετήσεις τους σημείωναν την λανθασμένη πορεία των Βρυξελλών στον τομέα της πράσινης μετάβασης και της ανταγωνιστικότητας

Οι επισημάνσεις των ελλήνων βιομηχάνων και η ενεργειακή κρίση

Ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε τα δομικά προβλήματα στο στρατηγείο της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες.

Αποκαλύφθηκε ο βαθμός εξάρτησης της Ε.Ε. από το ρωσικό φυσικό αέριο αλλά και την απουσία στρατηγικής στο βιομηχανικό τομέα. Το ενεργειακό κόστος έπληξε περαιτέρω τις ελάχιστες βιομηχανίες της Ευρώπης.

Πολυεθνικοί όμιλοι της χώρας με βαριά βιομηχανία στο επίκεντρο των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων έκρουαν και συνεχίζουν να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου…

Οι Ευάγγελος Μυτιληναίος (Metlen), Δημήτρης Παπαλεξόπουλος (Τιτάν) και Μιχάλης Στασινόπουλος (VIOHALCO) ουκ ολίγες φορές με δημόσιες τοποθετήσεις τους σημείωναν την λανθασμένη πορεία των Βρυξελλών στον τομέα της πράσινης μετάβασης και της ανταγωνιστικότητας. Σε ανάλογες παρεμβάσεις προχώρησε και ο CEO της HELLENiQ ENERGY Ανδρέας Σιάμισιης.

Η πρώτη δημόσια μεταστροφή του Μητσοτάκη στην πολιτική της πράσινης μετάβασης εκδηλώθηκε με την επιστολή του στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για τις τιμές ενέργειας

Η στροφή Μητσοτάκη

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από το 2019 μέχρι και το 2023 με δημόσιες τοποθετήσεις του τασσόταν υπέρ της πράσινης μετάβασης και της αναγκαιότητας της.

Μάλιστα τόνιζε την πρωτοπορία της χώρας στις πολιτικές για την επίτευξη του στόχου, ενώ σε άλλα σημεία δηλώσεων του διαβεβαίωνε πώς η πράσινη μετάβαση δεν θα στηριχτεί στις πλάτες των ευάλωτων πολιτών.

Ο ίδιος στη διεθνή διάσκεψη των ωκεανών που πραγματοποιήθηκε πέρυσι είχε αποκλείσει ακόμη και την οποιαδήποτε νέα παραχώρηση περιοχής για έρευνες υδρογονανθράκων.

Η ενεργειακή κρίση με την εκτόξευση των τιμών στο ηλεκτρικό ρεύμα και το φυσικό αέριο, αλλά και η μετέπειτα διατήρηση των υψηλών τιμών εξαιτίας της απουσίας δικτύων στην Ευρώπη και συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας ήταν η πρώτη αφορμή για τον πρωθυπουργό προκειμένου σταδιακά να προχωρά σε μεταστροφή των επίσημων δηλώσεων του που στήριζαν ως μονόδρομο την πράσινη μετάβαση.

Ταυτόχρονα η διαφαινόμενη εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ με το σύνθημα «drill baby drill» που σηματοδοτεί την υποστήριξη με κάθε τρόπο των πετρελαϊκών κολοσσών στο upstream οδήγησε τον Κυριάκο Μητσοτάκη στη διατύπωση πλέον με ξεκάθαρο τρόπο στη δημόσια σκηνή των θέσεων του για φρένο στις ταχύτητες της πράσινης μετάβασης.

Η επιστολή στην πρόεδρο της Κομισιόν

Η πρώτη δημόσια μεταστροφή του Κυριάκου Μητσοτάκη εκδηλώθηκε με την επιστολή του στην πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για τις τιμές ενέργειας.

Με αυτήν ο Έλληνας πρωθυπουργός ζήτησε να υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία στα κράτη μέλη ως προς τον τρόπο επίτευξης των στόχων της πράσινης μετάβασης.

Πιο ξεκάθαρη έγινε η στάση του πρωθυπουργού στη δημόσια συζήτηση με τον πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας Ενρίκο Λέτα

Η συζήτηση με τον Λέτα

Πιο ξεκάθαρη έγινε η μεταστροφή του πρωθυπουργού στην τελευταία συζήτηση που είχε με τον πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας Ενρίκο Λέτα.

«Πρέπει να εφαρμόσουμε την πράσινη μετάβαση με ρυθμό που θα καταστρέψει τη βιομηχανία μας, θα την καταστήσει λιγότερο ανταγωνιστική και θα την επιβαρύνει με περιττές ρυθμίσεις; Η απάντηση, και πάλι, είναι σαφώς όχι, μολονότι κάποια στιγμή υπήρξε ο κίνδυνος να στείλουμε μηνύματα στην αγορά ότι αυτή ήταν η πρώτη προτεραιότητά μας και ίσως ήμασταν υπερβολικά βολονταριστές στη σκέψη μας, με την έννοια ότι «αν το κάνουμε εμείς, όλοι θα μας ακολουθήσουν» και «θα είμαστε πρωτοπόροι» προς ένα πολύ λαμπρότερο μέλλον. Αποδείχθηκε ότι ο κόσμος είναι πιο περίπλοκος από αυτό», είπε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συζήτηση που διοργάνωσε το ελληνοαμερικανικό επιμελητήριο.

«Πιστεύω ότι σήμερα ο διάλογος αφορά ότι, ναι, πρέπει να γίνει η πράσινη μετάβαση, αλλά με ρυθμό και τρόπο που να μην καταστρέφει την ανταγωνιστικότητά μας και να μην πλήττει τους λιγότερο προνομιούχους», συμπλήρωσε ο ίδιος.

Drill baby drill…

Ο Έλληνας πρωθυπουργός προχώρησε μάλιστα και πιο πέρα τη σκέψη του…

Φανερώθηκε μάλιστα και η αντίθεση των λεγομένων του σε σχέση με την πράσινη μετάβαση και τη στήριξη των ΑΠΕ. Από κει που δήλωνε υπέρμαχος πλέον δηλώνει υποστηρικτής του φυσικού αερίου:  «Ξέρετε, είμαι πολύ απογοητευμένος από το γεγονός ότι μερικές φορές, ακόμα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αντιμετωπίζουμε το φυσικό αέριο ως κάτι φρικτό. Ναι, αλλά απαλλαγήκαμε από τον άνθρακα, ο οποίος είναι πολύ χειρότερος από το φυσικό αέριο. Όλοι, όμως, γνωρίζουμε ότι θα χρειαζόμαστε το φυσικό αέριο για τα επόμενα 30 έως 40, ίσως 50 χρόνια…»

Και όχι μόνο… Ο πρωθυπουργός λίγες ώρες μετά την ορκωμοσία Τραμπ εμμέσως πλην σαφώς δήλωσε υποστηρικτής του «Drill baby drill»: «Εμείς, για παράδειγμα, πήραμε την απόφαση να αναθέσουμε σε δύο μεγάλες αμερικανικές εταιρείες να αναζητήσουν κοιτάσματα φυσικού αερίου, επειδή δεν θέλουμε να εξαρτόμαστε από χώρες όπως η Ρωσία, οι οποίες μπορεί να μας προκαλέσουν μεγάλους γεωπολιτικούς «πονοκεφάλους» και μας κοστίζει μια περιουσία η εισαγωγή του φυσικού αερίου…»

Η στροφή της κυβερνητικής πολιτικής μένει να φανεί αν δικαιολογείται καθαρά από λόγους ανταγωνιστικότητας (στροφή στον ρεαλισμό) ή αν πρόκειται για μία απόπειρα διπλωματικής προσέγγισης του νέου κυβερνήτη των ΗΠΑ…