Τα κριτήρια ESG στις επιχειρήσεις του κλάδου ενέργειας: οι τάσεις για το 2025

Τα τελευταία πέντε έτη οι επιχειρήσεις του κλάδου ενέργειας έχουν επικεντρωθεί όλο και περισσότερο στη μείωση του περιβαλλοντικού αντίκτυπού τους. Ωστόσο, σημαντική έμφαση έχει δοθεί και στην υιοθέτηση περιβαλλοντικών, κοινωνικών και εταιρικής διακυβέρνησης παραγόντων (Environmental, Social, Governance -ESG), με σκοπό την ορθολογική διαχείριση των πόρων τους. Συγκεκριμένα, ο κλάδος καλείται να αντιμετωπίσει πληθώρα προκλήσεων για την επίτευξη των στόχων ESG και την εφαρμογή τους.

Όμως, το μέγεθος και η πολυπλοκότητα του κλάδου λειτουργούν ως ανασταλτικοί παράγοντες, για την υιοθέτηση των κριτηρίων ESG από τις επιχειρήσεις του κλάδου ενέργειας. Επιπλέον, οι εταιρείες του κλάδου αντιμετωπίζουν σημαντική πίεση για μείωση του κόστους και βελτίωση της κερδοφορίας, εμποδίζοντας την ικανότητά τους να εφαρμόζουν βιώσιμες πρακτικές.

Ακόμη ένα ζήτημα αποτελεί η ασάφεια και η αβεβαιότητα που υφίσταται γύρω από τη διαμόρφωση του πλαισίου εφαρμογής των κριτηρίων ESG. Ενώ ένας αυξανόμενος αριθμός εταιρειών αναγνωρίζει τη σημασία αυτών των στρατηγικών, η αβεβαιότητα παραμένει σχετικά με την εφαρμογή τους. Αυτό υποδηλώνει ότι πολλές εταιρείες δεν διαθέτουν τα απαραίτητα πρότυπα και οικονομικούς πόρους για να εφαρμόσουν μια στρατηγική σε επίπεδο ESG. Επίσης, συχνά εμφανίζονται αποκλίσεις στα πλαίσια αναφοράς ESG.

Παρά τα προβλήματα και τις συνεχόμενες προκλήσεις, οι επιχειρήσεις του κλάδου ενέργειας συνεχίζουν τις προσπάθειές τους για την εφαρμογή των προτύπων ESG. Όμως  υπάρχουν ακόμη ευκαιρίες για βελτίωση. Οι επιχειρήσεις του κλάδου ενέργειας μπορούν να ενισχύσουν τα περιβαλλοντικά στοιχεία εντός και εκτός του περιβάλλοντός τους χρησιμοποιώντας τα ακόλουθα μέτρα ανά πυλώνα:

Περιβαλλοντικοί παράγοντες

Οι ειδικοί στον τομέα της ενέργειας αναζητούν όλο και περισσότερο απασχόληση σε εταιρείες που αντιμετωπίζουν ενεργά την κλιματική αλλαγή. Οι ενεργειακές επιχειρήσεις καλούνται να διερευνήσουν τις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης (AI) στη διαχείριση των περιβαλλοντικών ζητημάτων και στην ενίσχυση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.

Για να βελτιώσουν τις περιβαλλοντικές τους επιδόσεις, οι επιχειρήσεις του κλάδου ενέργειας χρειάζεται να επικεντρωθούν σε τέσσερις βασικούς τομείς: αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας, επένδυση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και προώθηση μιας κουλτούρας για βιώσιμη ανάπτυξη.

Υιοθετώντας τις προαναφερθείσες πρακτικές, οι επιχειρήσεις του κλάδου μπορούν να ενισχύσουν την υποστήριξή τους για την κλιματική αλλαγή βελτιώνοντας την ενεργειακή τους απόδοση. Επίσης, περιορίζοντας τη χρήση της ενέργειας, μπορούν να εξοικονομήσουν πόρους και χρήματα.

Κοινωνικοί παράγοντες

Τα κοινωνικά στοιχεία των κριτηρίων ESG εστιάζουν σε ζητήματα που σχετίζονται με την ηθική, την συνεισφορά στην κοινότητα, την προώθηση του εθελοντισμού και την ιεράρχηση των ζητημάτων που αφορούν την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων. Ωστόσο, πώς μπορούν οι επιχειρήσεις του κλάδου ενέργειας να ενισχύσουν περαιτέρω τους παράγοντες που σχετίζονται με το κοινωνικό περιβάλλον τους, έτσι ώστε να εφαρμόσουν με ευελιξία τα κριτήρια ESG;

Η διασφάλιση της ακεραιότητας στην εφοδιαστική αλυσίδα είναι πρωταρχικής σημασίας για τις εταιρείες του κλάδου ενέργειας. Για να διατηρήσουν τα ηθικά πρότυπα στις αλυσίδες εφοδιασμού τους, αυτές οι επιχειρήσεις μπορούν να υιοθετήσουν διάφορες κρίσιμες στρατηγικές. Πρώτον, είναι απαραίτητο να διενεργούνται ολοκληρωμένες αξιολογήσεις των προμηθευτών τους, σε συνεργασία αποκλειστικά με εκείνους που διαθέτουν ισχυρή ηθική φήμη.

Δεύτερον, η προώθηση ισχυρών σχέσεων με τους προμηθευτές και η δημιουργία διαφανών καναλιών επικοινωνίας είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση των ηθικών πρακτικών. Επιπλέον, η ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να διευκολύνει την παρακολούθηση των αλυσίδων εφοδιασμού σε σχέση με τα εργασιακά δικαιώματα και τις συνθήκες εργασίας, διασφαλίζοντας έτσι τη συμμόρφωση με τους διεθνείς κανονισμούς και νομοθεσία. Τέλος, η εφαρμογή προγνωστικών αναλυτικών στοιχείων μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό πιθανών κινδύνων εντός της εφοδιαστικής αλυσίδας, επιτρέποντας στις εταιρείες να αντιμετωπίζουν προληπτικά ζητήματα προτού αυτά κλιμακωθούν. Με την τήρηση αυτών των στρατηγικών, οι εταιρείες ενέργειας μπορούν να ενισχύσουν την ηθική ακεραιότητα των αλυσίδων εφοδιασμού τους.

Ενίσχυση της συνεισφοράς στην κοινότητα: Το ανθρώπινο δυναμικό επιθυμεί να εργάζεται σε επιχειρήσεις που διαθέτουν όραμα και αποστολή. Ένας τρόπος για να το επιτύχουν οι επιχειρήσεις αυτό είναι η ανάπτυξη ισχυρών δεσμών με την τοπική κοινωνία. Οι επιχειρήσεις μπορούν να χρησιμοποιήσουν την τεχνητή νοημοσύνη για να ενισχύσουν αυτήν την πρωτοβουλία με πολλούς τρόπους: η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει στην αξιολόγηση των εταιρικών πολιτικών, επικοινωνιών και διαδικασιών για να διασφαλιστεί ότι προάγουν τη διαφορετικότητα και την ένταξη.

Αυτό περιλαμβάνει την ανάλυση των περιγραφών θέσεων εργασίας για τη διασφάλιση ορθολογικών διαδικασιών πρόσληψης. Επιπλέον, διερευνώντας τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και άλλες διαδικτυακές πλατφόρμες, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει τους εργοδότες να κατανοήσουν τις ανησυχίες και τις προσδοκίες της κοινότητας. Αυτό διευκολύνει πιο αποτελεσματικές τακτικές δέσμευσης και τη διαμόρφωση έργων που ευθυγραμμίζονται με τις αξίες της κοινότητας. Τέλος, η ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βελτιστοποιήσει τις πρωτοβουλίες δωρεάς και εθελοντισμού, διασφαλίζοντας τη δίκαιη κατανομή των πόρων.

Προτεραιότητα στην υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων: Οι εργαζόμενοι που απασχολούνται σε έναν υγιές και ασφαλές περιβάλλον εργασίας είναι διατεθειμένοι να ενισχύσουν περαιτέρω την παραγωγικότητα τους. Για να το επιτύχουν αυτό οι επιχειρήσεις του κλάδου χρειάζεται να διασφαλίσουν ότι οι χώροι εργασίας και οι εγκαταστάσεις δεν διακρίνονται από κινδύνους, καθώς επίσης είναι σημαντικό να προσφέρουν στο ανθρώπινο δυναμικό την κατάλληλη εκπαίδευση για τη διαχείριση πιθανών κινδύνων και να εφαρμόσουν κανόνες και διαδικασίες για την προστασία του. Η τακτική εκπαίδευση σε θέματα υγείας και ασφάλειας είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση ενός υγιούς και ασφαλούς εργασιακού περιβάλλοντος.

Παράγοντες εταιρικής διακυβέρνησης

Οι οργανισμοί σε αυτόν τον τομέα πρέπει να επικεντρωθούν σε πολλαπλές πτυχές της εταιρικής διακυβέρνησης για να διατηρήσουν αποτελεσματικά το εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό τους. Τέτοιες πρωτοβουλίες θα ενισχύσουν την εμπιστοσύνη των εργαζομένων στον οργανισμό. Επιπλέον, είναι επιτακτική ανάγκη για τις εταιρείες αυτού του κλάδου να δώσουν προτεραιότητα στις προσπάθειες που στοχεύουν στην ενίσχυση της ποικιλομορφίας στις αίθουσες συσκέψεών τους.

Μια ποικιλόμορφη ηγετική ομάδα υποδηλώνει την αφοσίωση του οργανισμού στην προώθηση της ισότητας και της ένταξης στο χώρο εργασίας, ενώ ταυτόχρονα παρέχει στον οργανισμό ένα ευρύτερο φάσμα τεχνογνωσίας και προοπτικών. Αυτή η δέσμευση μπορεί να καλλιεργήσει μια αίσθηση εκπροσώπησης και δέσμευσης μεταξύ των εργαζομένων, ιδιαίτερα εκείνων που προέρχονται από μειονοτικές ομάδες.

Επιπλέον, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να διευκολύνει την ανάλυση δεδομένων που σχετίζονται με την απόδοση και τη σύνθεση του σκάφους, επιτρέποντας έτσι τον εντοπισμό ελλείψεων σε δεξιότητες, ποικιλομορφία και εμπειρία. Αυτές οι στρατηγικές είναι πιθανό να βελτιώσουν την εργασιακή ικανοποίηση μεταξύ των σημερινών εργαζομένων και να ενισχύσουν την ελκυστικότητα του οργανισμού στην ανταγωνιστική αγορά.

Καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Ακαδημαϊκός

Πολυτεχνείο Κρήτης

Επίτιμος Δρ. ΑΠΘ

Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κωνσταντίνα Ραγάζου

Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας

Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας

Καθηγητής Νικόλαος Σαριαννίδης 

Αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Διασφάλισης Ποιότητας

Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας