Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς: Πώς οι εισηγμένες προσαρμόστηκαν στους νέους κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης

Οι ελληνικές εταιρείες έχουν προσαρμοστεί σε σημαντικό βαθμό στους νέους κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης, σύμφωνα με τα όσα ειπάθηκαν στο συνέδριο που διοργάνωσαν η Επιστροπή Κεφαλαιαγοράς και το ΣΕΒ, με θέμα “Corporate Governance, Sustainability & Diversity: Moving Forward” (Εταιρική Διακυβέρνηση, Βιωσιμότητα & Διαφορετικότητα: Προχωρώντας μπροστά).

Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς: Πράσινο φως στα πληροφοριακά των ΤΕΝΕΡΓ και ΟΛΘ

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο Αριστομένης Γιαννόπουλος, Προϊστάμενος του τμήματος Εποπτείας Εισηγμένων Εταιρειών της ΕΚ, οι εισηγμένες εταιρείες έχουν εναρμονιστεί με τις διατάξεις του νόμου με περί εταιρικής διακυβέρνησης ενισχύοντας έτσι τη διαφάνεια, την αναλογικότητα και τη συμπερίληψη, παράγοντες που όπως είπε συμβάλλουν στην αποτελεσματικότερη λειτουργία της αγοράς και παράλληλα, ενισχύουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών και των μετόχων.

Σε ακόλουθα πάνελ, παράγοντες της αγοράς αναφέρθηκαν στη διαμόρφωση του πλαισίου εταιρικής διακυβέρνησης στη χώρα μας, αλλά και το νέο περιβάλλον που δημιουργούν οι ευρωπαϊκές οδηγίες για τις εκθέσεις βιωσιμότητας (CSRD).

Πώς προσαρμόστηκαν οι ελληνικές επιχειρήσεις στους κανονισμούς εταιρικής διακυβέρνησης

Στο πάνελ με θέμα The evolution of the Corporate Governance Framework in Greece;

Insights by listed companies on the challenges faced in practice (Η εξέλιξη του πλαισίου εταιρικής διακυβέρνησης στην Ελλάδα. Η εικόνα εισηγμένων εταιρειών σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν στην πράξη), οι ομιλητές υπογράμμισαν τη σημασία εφαρμογής των κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης.

Ειδικότερα, ο A’ Αντιπρόεδρος της ΕΚ Μιχαήλ Φέκκας, σημείωσε πως η εταιρική διακυβέρνηση αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο για την εύρυθμη λειτουργία των εταιρειών, ενώ πρόσθεσε ότι καθοριστικός είναι ο ρόλος των διοικητικών συμβουλίων. Έκανε λόγο για την ανάγκη συνεχούς εκπαίδευσης και ενίσχυσης των διαδικασιών όπως ο εσωτερικός έλεγχος και ανέφερε πως η ΕΚ ΕΚ προχωρά σε συνεχείς δράσεις ενημέρωσης, όπως η σημερινή.

Ο πρόεδρος του Olympia Group, Μιχάλης Καραγιάννης σημείωσε ότι ενα ΔΣ είναι τόσο καλό όσο τα ανεξάρτητα μέλη του. Εκτίμησε πως οι νέοι κανόνες έφεραν καλύτερες αποφάσεις, καθώς δόθηκε δύναμη στα ανεξάρτητα μέλη να λένε τη γνώμη τους. «Το ΔΣ πρέπει να προάγει τη στρατηγική και το όραμα για το καλό της εταιρείας. Το ουσιαστικό είναι να υπάρχουν στο ΔΣ μέλη που θα έχουν μια “αιρετική” και διαφορετική φωνή από τον βασικό μέτοχο», είπε.

Πρόσθεσε ότι σε πολλές εταιρείες είναι περισσότερα τα ανεξάρτητα μέλη και ότι χρειαζόμαστε πραγματική συμμόρφωση με τους κανονισμούς, ώστε να επιλέγουν οι εταιρείες ανεξάρτητα μέλη ΔΣ που έχουν γνώση της αγοράς.

Ο Πρόεδρος Διοικούσας Επιτροπής της Ένωσης Εισηγμένων Εταιριών, Αθανάσιος Στ. Κουλορίδας, επεσήμανε πως μετά το σοκ της υποχρεωτικής εφαρμογής του νόμου πρέπει να μπούμε σε μια λογική χειραφέτησης της εταιρικής διακυβέρνησης και να φύγει ο κρατικός πατερναλισμός.

Οι εταιρείες θα πρέπει να μπορούν να παρεκκλίνουν από το πλαίσιο εκεί που αυτές κρίνουν ότι είναι σωστό και αντί να εποπτεύεται η εφαρμογή των κανόνων ΕΔ, αυτό να γίνεται στη δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης. Πρόσθεσε ακόμη ότι αν δεχόμαστε ότι η ΕΔ έχει αξία θα πρέπει αυτή η αξία να την μοιράζεται η επιχείρηση, άρα να υπάρξει ένας συντελεστής φορολογικής υπερέκπτωσης για τις εταιρείες και πως αντί για μια τιμωρητική λογική, πρέπει να επιβραβεύσουμε αυτές που τηρούν τους κανόνες.

Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Διαχειριστών Συλλογικών Επενδύσεων και Περιουσίας, Κρις Αίσωπος, σημείωσε πως τα μέλη επιτροπών καλούνται να κάνουν μια σοβαρή δουλειά, με νομικές επιπτώσεις και για αυτό πρέπει να αμοιφθούν, αλλά ήταν αρνητικός σε μια κατώτατη αμοιβή, αλλά πρότεινε να ρυθμίζεται από την εταιρεία και όχι από νόμο. Είπε πως η σημερινή εταιρική διακυβέρνηση παρουσιάζει μια πολύ καλύτερη εικόνα από το παρελθόν κάτι που οφείλεται στις προσπάθειες της ΕΚ και του κράτους, προσθέτοντας όμως ότι μεγάλες προσπάθειες κατέβαλαν και οι ίδιες οι εταιρείες.

Η Ρόλος ανεξάρτητου αντιπροέδρου Μπήκε ως αντίβαρο στον εκτελεστικό πρόεδρο. Ο ανώτερος ανεξάρτητος σύμβουλος δεν είναι υποχρεωτικός στην Ελλάδα αλλά σε χώρες με έντονη παρουσία θεσμικών επενδυτών. Αποκτά ρόλο σημαντικότερο ρόλο όταν ο πρόεδρος είναι και CEO και βασικό μέτοχος.Πρέπει να ενισχυθούν τα ανεξάρτητα μέλη. Συλλογικότητα στη λήψη αποφάσεων.

Η πρόεδρος του NED Club, Λήδα Κοντογιάννη, ανέφερε πως ο ρόλος του ανεξάρτητου αντιπροέδρου μπήκε ως αντίβαρο στον εκτελεστικό πρόεδρο και πρόσθεσε πως ο ανώτερος ανεξάρτητος σύμβουλος δεν είναι υποχρεωτικός στην Ελλάδα αλλά σε χώρες με έντονη παρουσία θεσμικών επενδυτών και ανέφερε ακόμη πως αποκτά σημαντικότερο ρόλο όταν ο πρόεδρος είναι και CEO και βασικό μέτοχος. Η κα. Κοντογιάννη επεσήμανε ότι πρέπει να ενισχυθούν τα ανεξάρτητα μέλη και να υπάρχει συλλογικότητα στη λήψη αποφάσεων.

Το CSRD

Ένα ακόμη σημαντικό κομμάτι που απασχόλησε το επόμενο πάνελ ήταν οι ευρωπαϊκές οδηγίες για τις εκθέσεις βιωσιμότητας (CSRD). Ο πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου, Γιώργος Θεοχαρίδης, σημείωσε πως το CSRD, έρχεται να συμπληρώσει ένα πολύπλοκο εποπτικό πλαίσιο βιωσιμότητας στην ΕΕ, το οποίο είναι αναγκαίο γιατί χρειάζεται ενίσχυση της διαφάνειας όσον αφορά τη βιωσιμότητα σε ένα περιβάλλον κλιματικής αλλαγής. Οι κύριες αλλαγές είναι εφαρμογή σε ένα πολύ ευρύτερο φάσμα εταιρειών (κάτι που θα γίνει σταδιακά), με μεγαλύτερες και πιο μικρές εταιρείες να περιλαμβάνονται σε αυτό.

Ο Senior Sustainability Director στη Viohalco, Πάνος Σκιαδάς, σημείωσε ότι το reporting burden εξαρτάται από το πόσο δραστήρια ήταν η επιχείρηση τα τελευταία χρόνια, επισημαίνοντας ότι έχει αυξηθεί και πρόσθεσε ότι για μια μικρότερη επιχείρηση είναι κάτι πιο δύσκολο γιατί δεν μπορεί να το κάνει outsoucring. Ο κ. Σκιαδάς είπε πως η Βιοχάλκο εφαρμόζει διπλή ουσιαστικότητα στις εκθέσεις βιοσιμότητάς της σε έξι κλάδους και όχι μόνο σε έναν.

Το επιχειρηματικό μοντέλο της Τιτάν δεν επιηράστηε ιδιαίτερα από το CSRD γιατί η εταιρεία είχε ήδη εφαρμόσει κανλονες βιώσιμης ανάπτυξης, σημείωσε ο Διευθυντής Επιδόσεων ESG, Αλέξανδρος Κατσιάμπουλας. Πρόσθεσε μάλιστα ότι υπάρχουν αυξημένες απαιτήσεις και υιοθέτηση διεθνών προτύπων τα οποία περιλαμβάνουν τις προσδοκίες εξωτερικών συμμετεχόντων.

Ο Πρόεδρος Συνδέσμου Μελών Χρηματιστηρίου Αθηνών (ΣΜΕΧΑ), Σπυρίδων Κυρλιτσης, ανέφερε ότι στην Ελλάδα η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης δεν ήταν άγνωστη και πολλές εταιρείες στη χώρα εφάρμοζαν τέτοιες πρακτικές. Μέσω της CSRD πανευρωπαϊκά οι εταιρείες που ακολουθούν κανόνες βιωσιμότητας θα ανέλθουν στα επόμενα χρόνια από περίπου 10.000 σε 40.000-50.000, ενώ ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί και στην Ελλάδα τόσο σε εισηγμένες, όσο και μη εισηγμένες εταιρείες, πρσθέτοντας επίσης πω η αξιολόγηση θα γίνει πιο εύκολη μελλοντικά. Οι ελληνικές επιχειρήσεις χρειάζονται χρόνο για να αξιολογήσουν τις αλλαγές που έρχονται, εκτίμησε.

Τέλος, ο Παναγιώτης Γιαννόπουλος, Πρόεδρος της Επιτροπής Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων, σημείωσε βέβαια πως υπάρχουν φωνές για χαλάρωση του CSRD στην Ευρώπη, ενώ ανέφερε πως αυτή η υποχρεωτικότητα είναι κάτι που εμφανίζεται μόνο στην Ευρώπη. Να σημειωθεί πως η ΕΛΤΕ εξέδωσε κατευθυντήριες οδηγίες για μια σειρά από θέμα θέματα που αφορούν τις εκθέσεις βιωσιμότητας τις τελευταίες ημέρες.