Ζελένσκι: Τι θα συμβεί εάν χάσει το «χρυσωρυχείο» του αξίας 14,1 τρισ. ευρώ

Σε ποιόν ηγέτη κράτους δεν θα προκαλούσε ίλιγγο εάν γνώριζε ότι η χώρα του διαθέτει έναν ορυκτό πλούτο αξίας 14 τρισ ευρώ, αλλά τον… χάνει μέρα με τη μέρα; Στον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, θα έπρεπε να ισχύει κάτι τέτοιο, τη στιγμή που ζητάει 200.000 Αμερικανούς στρατιώτες να έρθουν στη χώρα του.

Πρόσφατα το Forbes Ukraine  εκτίμησε ότι η Ουκρανία διαθέτει αυτόν τον αμύθητο πλούτο στο υπέδαφός της.

Ωστόσο, λίγο περισσότερο από το μισό από αυτό βρίσκεται στις τέσσερις ανατολικές ουκρανικές περιοχές που έχει καταλάβει η Ρωσία και όπου κερδίζει νέο έδαφος κάθε μέρα.

Σύμφωνα με τον πρώην διπλωμάτη του Ην. Βασιλείου που υπηρέτησε για χρόνια στην πρεσβεία στη Μόσχα, Ίαν Πράουντ, οι προσπάθειες του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία μάλλον έχουν αργήσει.

«Αυτό είναι το οικονομικό ισοδύναμο της ρωσικής ρουλέτας με ένα γεμάτο περίστροφο που ο Πρόεδρος Πούτιν μας δείχνει με χαρά».

Σε ανάλυσή του στο Responsible Statecraft, ο Πράουντ παρατηρεί την ταχύτητα που οι Ρώσοι έχουν καταβροχθίσει  τους τελευταίους πέντε μήνες όλο και μεγαλύτερες εκτάσεις ουκρανικού άνθρακα, λιθίου και ουρανίου στο Donbass.

«Ωστόσο, οι δυτικοί πολιτικοί εξακολουθούν να πιστεύουν ότι θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν αυτούς τους πόρους για να αποπληρώσουν τον ολοένα αυξανόμενο σωρό χρέους της Ουκρανίας. Αυτό είναι οικονομική τρέλα» τονίζει.

Καταστροφή για την χαλυβουργία της Ουκρανίας

Οι Ρώσοι από τον Αύγουστο άλλαξαν ρότα από τον Αύγουστο του 2024, παρατηρεί ο Πράουντ, θέλοντας να δείξει πως κατέλαβαν σταδιακά το ένα μετά το άλλο χρυσωρυχείο του Ζελέσνκι.

Πρώτα από τα νότια του Ντόνετσκ εισέβαλαν στο Βουλεντάρ, που κυριολεκτικά μεταφράζεται ως «Δώρο Άνθρακα», μια τοποθεσία με σημαντικά αποθέματα, και την κατέλαβαν την 1η Οκτωβρίου.

Αυτό άνοιξε το δρόμο για να καταπιούν μεγάλες εκτάσεις γης στο νότο. Μετά τη φαινομενική περικύκλωση της Velyka Novosilka τις τελευταίες δύο ημέρες, ένα από τα τρία αδειοδοτημένα μπλοκ εξαγώγιμου λιθίου της Ουκρανίας βρίσκεται τώρα σε κοντινή απόσταση στο Σεφτσένκο.

Οι ρωσικές δυνάμεις κατέλαβαν το ορυχείο ουρανίου σε ένα χωριό που ονομάζεται Shevchenko (όχι το ίδιο Shevchenko όπου βρίσκεται το λίθιο).

Τις τελευταίες εβδομάδες, κατέλαβαν το πιο σημαντικό ορυχείο της Ουκρανίας για οπτάνθρακα στο Πιστσίν και δύο συναφή ορυχεία οπτάνθρακα στο Ουντάτσεν και το Κοτλάιν.

«Μαζί, αυτά τα ορυχεία από μόνα τους είχαν παραγάγει άνθρακα οπτανθρακοποίησης για το 65% της παραγωγής χάλυβα της Ουκρανίας» λέει ο Βρετανός ειδικός, υπογραμμίζοντας ότι έτσι εκφράζονται φόβοι «ότι η παραγωγή χάλυβα στην Ουκρανία θα μπορούσε να πέσει κατακόρυφα στο 10% του προπολεμικού της επιπέδου το 2025».

Αυτά είναι άσχημα νέα

Καθώς προχωρούσαν οι Ρώσοι έφτασαν στο σημείο να ολοκληρώσουν την κατάληψη του πλούσιου σε άνθρακα προμαχώνα του Τορέτσκ, της μοναδικής πόλης στη γραμμή επαφής που δεν είχε μετακινηθεί από το 2014.

«Αυτά είναι άσχημα νέα για την Ουκρανία, όχι μόνο λόγω πιθανής απώλειας περαιτέρω εδάφους» αναφέρει ο Πράουντ. «Πριν από την κρίση στην Ουκρανία που ξεκίνησε στα τέλη του 2013, ο εξορυκτικός τομέας αντιπροσώπευε πάνω από το 1/3 των συνολικών εξαγωγών, με τα γεωργικά προϊόντα να αποτελούν μόλις το ένα 1/3 αυτής της αξίας. Σήμερα, η κατάσταση έχει ανατραπεί, με τη γεωργία μακράν τον μεγαλύτερο εξαγωγικό τομέα».

Έτσι, ο Βρετανός ειδικός παρατηρεί πως κατακτώντας κάθε ορυχείο άνθρακα, ουρανίου και λιθίου που μπορεί, η Ρωσία κόβει μια σημαντική πηγή ουκρανικού πλούτου.

Η ουκρανική οικονομία

Την ίδια στιγμή όμως, τονίζει ότι η Ουκρανία αντιμετωπίζει βαθύτερα ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, καθώς ο αγροτικός της τομέας δεν είναι σε θέση να αναπληρώσει τη διαφορά για τις χαμένες εξαγωγές ορυκτών, ειδικά με τον Πρόεδρο Ζελένσκι να θέλει να δώσει ουκρανικά σιτηρά στη Συρία.

Η αξιολόγηση Fitch έχει προβλέψει ότι η Ουκρανία θα σημειώσει ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της τάξης του 6,5% και 5,7% του ΑΕΠ αντίστοιχα το 2024 και το 2025.

Με την πιστοληπτική ικανότητα της Ουκρανίας να είναι ανύπαρκτη και την συνεπακόλουθη αποκοπή της από τις διεθνείς αγορές, αυτό για τον Πράουντ σημαίνει ότι ο μόνος τρόπος που μπορεί να καλύψει τη διαφορά είναι η ξένη βοήθεια ή δάνεια από ξένες κυβερνήσεις.

«Με χρέος πλέον περίπου 100% του ΑΕΠ, η Ουκρανία έπρεπε να βουτήξει στην εγχώρια αγορά ομολόγων. Ωστόσο, καθώς οι ουκρανικές τράπεζες είναι σε μεγάλο βαθμό κρατικές, αυτό ισοδυναμεί με δανεισμό από την ίδια τη χώρα. Ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Ουκρανίας αρνήθηκε ότι η χώρα θα χρειαστεί να τυπώσει χρήματα το 2025 για να κρατήσει. Εάν συμβεί αυτό, ο υπερπληθωρισμός και η κατάρρευση του εθνικού νομίσματος θα σκάσουν μύτη, καθιστώντας το χρέος της Ουκρανίας αδύνατο να πληρωθεί, οπότε οι δυτικές κυβερνήσεις θα χρειαστεί να διασώσουν τη χώρα».

Οι Δυτικοί θέλουν τα ορυκτά

Ο Βρετανός επικρίνει το γεγονός ότι οι δυτικοί πολιτικοί, όπως ο  γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ πόνταραν ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να αποπληρώσει τα δάνεια των ΗΠΑ με τον ορυκτό πλούτο της. Τον Μάρτιο του 2024 είχε πει χαρακτηριστίκά ότι οι Ουκρανοί «κάθονται σε τρισεκατομμύρια δολάρια ορυκτών που θα μπορούσαν να είναι καλά για την οικονομία μας».

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έπαιξε το παιχνίδι των Δυτικών. Τον Οκτώβριο του 2024, όταν αποκάλυψε το λεγόμενο «σχέδιο νίκης» του, υποστήριξε ότι η Ουκρανία θα υπέγραφε μια συμφωνία με τις ΗΠΑ, την ΕΕ και άλλες χώρες που θα επέτρεπε τη χρήση των φυσικών πόρων της Ουκρανίας, αξίας «τρισεκατομμυρίων δολαρίων».

Πρόσφατα ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, υπέγραψε μια «συμφωνία εταιρικής σχέσης 100 ετών» μεταξύ του Ην. Βασιλείου και της Ουκρανίας. Το Λονδίνο θεωρεί έτσι θα ενισχύσει το Ην. Βασίλειο ως «προτιμώμενο εταίρο για τον ενεργειακό τομέα της Ουκρανίας, τη στρατηγική για κρίσιμα ορυκτά και την παραγωγή πράσινου χάλυβα».

Οι πολιτικοί των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου βλέπουν μεγάλα πιθανά κέρδη από την πρόσβαση στον πλούτο της Ουκρανίας όταν ο πόλεμος τελειώσει, καταλήγει ο Πράουντ.

«Κορυφαίοι Ευρωπαίοι πολιτικοί εξακολουθούν να προτρέπουν την Ουκρανία να συνεχίσει τον πόλεμό της χρησιμοποιώντας πιστώσεις με την ελπίδα ότι θα μπορούσε να επιστραφεί με ένα απόθεμα φυσικών πόρων που η Ρωσία καταλαμβάνει με ολοένα μεγαλύτερη ταχύτητα και απληστία. Αυτό είναι το οικονομικό ισοδύναμο της ρωσικής ρουλέτας με ένα γεμάτο περίστροφο που ο Πρόεδρος Πούτιν μας δείχνει με χαρά» καταλήγει ο έμπειρος Βρετανός πρώην αξιωματούχος.

Πηγή: in.gr