Κεντρικές Τράπεζες: Η εβδομάδα των επιτοκίων – Σε αντίθετη ρότα EKT και Fed

Με τον Αμερικανό πρόεδρο να συμπληρώνει μία εβδομάδα στον Λευκό Οίκο, η ατζέντα του, με επίκεντρο τους σαρωτικούς εμπορικούς δασμούς, τις εταιρικές φορολογικές περικοπές, τους μεταναστευτικούς περιορισμούς και την αυξημένη πίεση στους συμμάχους του ΝΑΤΟ, θα μπορούσε να έχει εκτεταμένες συνέπειες για την ανάπτυξη, τον πληθωρισμό και τα επιτόκια, όχι μόνο στις ΗΠΑ αλλά και παγκοσμίως. Και να επηρεάσει τις κεντρικές τράπεζες.

Στην ευρωζώνη, οι πολιτικές του Τραμπ είναι πιθανό να επηρεάσουν τις νομισματικές αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας τους επόμενους μήνες, επιταχύνοντας ενδεχομένως τις μειώσεις των επιτοκίων και επηρεάζοντας τις συναλλαγματικές ισοτιμίες. Και οι οικονομολόγοι προβλέπουν ένα διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ της νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ και της ευρωζώνης. Ενώ η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ είναι πιθανό να διατηρήσει τα επιτόκια σταθερά ή ακόμη και να σφίξει την πολιτική για την καταπολέμηση των πληθωριστικών πιέσεων, η ΕΚΤ αναμένεται να συνεχίσει να μειώνει τα επιτόκια.

Το πρώτο δείγμα γραφής αναμένεται να δώσουν οι δύο κεντρικές τράπεζες αυτή την εβδομάδα: Federal Reserve και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πραγματοποιούν την πρώτη συνεδρίαση του έτους και της νέας εποχής Τραμπ. Και η πορεία τους φαίνεται ότι θα είναι αντίθετη…

ΕΚΤ: Αναζωπύρωση της ανησυχίας για τον πληθωρισμό – Τι θα κάνει με τα επιτόκια

Κεντρικές τράπεζες σε δράση

Γενικά το ημερολόγιο των κεντρικών τραπεζών είναι γεμάτη αυτή την εβδομάδα. Η Federal Reserve θα είναι στο επίκεντρο όλης της δράσης καθώς αναμένεται να μην ακολουθήσει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Τράπεζα του Καναδά στη μείωση των επιτοκίων.

Η ανθεκτική οικονομία των ΗΠΑ και οι σταθερές πιέσεις στις τιμές έχουν αφήσει στη Fed ελάχιστο περιθώριο να μειώσει το κόστος δανεισμού, παρά τις πιέσεις που ασκεί ο νέος πρόεδρος για περαιτέρω δημοσιονομική χαλάρωση. Ο Αμερικανός τραπεζίτης Τζερόμ Πάουελ έχει επαναλάβει το τελευταίο διάστημα ότι η Fed δεν βρίσκεται σε μια προκαθορισμένη πορεία, αφήνοντας ανοιχτή την πόρτα για αυξήσεις επιτοκίων εάν οι πολιτικές της νέας κυβέρνησης ωθήσουν τον πληθωρισμό υψηλότερα.

Ωστόσο, στο πιο άμεσο μέλλον, η εικόνα του πληθωρισμού έχει γίνει κάπως πιο ευνοϊκή και η τάση θα μπορούσε να υποχωρήσει ξανά τους πρώτους μήνες του 2025. Ένας από τους διοικητές της Fed με μεγαλύτερη επιρροή, ο Christopher Waller, επισήμανε πρόσφατα την πιθανότητα μείωσης των επιτοκίων το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους.

Και μένει επίσης να διαφανεί πώς θα αποκρούσει ο Πάουελ τις πιέσεις του Ντόναλντ Τραμπ. «Με τις τιμές του πετρελαίου να πέφτουν, θα απαιτήσω παράλληλα να πέσουν τα επιτόκια αμέσως», είπε χαρακτηριστικά ο Τραμπ στο πλήθος επιχειρηματιών και πολιτικών που συγκεντρώθηκαν στο Νταβός της Ελβετίας, προσθέτοντας ότι «ομοίως θα πρέπει να πέφτουν σε όλο τον κόσμο».

«Τα επιτόκια πρέπει να μας ακολουθούν», πρόσθεσε, σε μια προφανή αναφορά στην κατεύθυνση που θέλει να πάρει η νομισματική πολιτική των ΗΠΑ.

Το σχόλιο του νέου προέδρου ήταν το τελευταίο σημάδι μιας πιθανής συγκρουσιακής πορείας μεταξύ Τραμπ και Τζερόμ Πάουελ τους επόμενους μήνες. Σε συνέντευξη Τύπου στις 7 Ιανουαρίου, ο Τραμπ είπε επίσης ότι «τα επιτόκια είναι πολύ υψηλά».

Με την απόφαση της Fed να διατηρήσει τα επιτόκια αμετάβλητα την Τετάρτη, να θεωρείται εν πολλοίς ειλημμένη, οι αγορές στρέφουν την προσοχή τους πλέον στην ρητορική που θα επιλεγεί αλλά και στο πώς θα διαμορφωθεί το λεγόμενο dot plot που δείχνει τις μελλοντικές κινήσεις των επιτοκίων.

Η συνεδρίαση της ΕΚΤ

Μία ημέρα αργότερα συνεδριάζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Οι αναλυτές διατηρούν τη προοπτική για τέσσερις μειώσεις της τάξης των 25 μονάδων βάσης το 2025 και περιμένουν ότι έτσι θα κινηθούν οι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας τόσο στη συνεδρίαση της εβδομάδας, όσο και στου Μαρτίου, όμως, αρχίζουν να αποκλίνουν για το Απρίλιο και έπειτα, τοποθετώντας το επιτόκιο καταθέσεων στο τέλος του έτους στο 1,25% – 2,5% στο τέλος του έτους, από 3% που είναι τώρα.

Από την πλευρά των υπευθύνων χάραξης πολιτικής δεν φαίνεται προς το παρόν να αλλάζει κάτι ως προς τη βασική κατεύθυνση. Στο Νταβός επανέλαβαν ότι έρχονται περισσότερες μειώσεις επιτοκίων με τον πληθωρισμό να διαμορφώνεται στο 2% τους επόμενους μήνες και με δεδομένο ότι ο Τραμπ δεν έχει αποσαφηνίσει για την ώρα κάτι σχετικά με την εμπορική πολιτική με την Ευρώπη. Οι αναλυτές δεν περιμένουν κάποια αλλαγή πριν τις τριμηνιαίες προβλέψεις του Μαρτίου, στις οποίες θα ενσωματώνονται τα νέα δεδομένα από την πολιτική των ΗΠΑ.

«Οι αποφάσεις του Ιανουαρίου και του Μαρτίου είναι ουσιαστικά μια ολοκληρωμένη συμφωνία», δήλωσε ο Piet Christiansen, επικεφαλής στρατηγικής στη Danske Bank. «Μόλις πλησιάσουμε στο ουδέτερο σημείο, θα ξεκινήσει μια ευρύτερη συζήτηση. Εστιάζουμε στη συνάντηση του Απριλίου που θα είναι το “πεδίο μάχης”», είπε.

Τι θα κάνει ο Καναδάς

Τον επιτοκιακό χορό της εβδομάδας αναμένεται να ανοίξει η Τράπεζα του Καναδά, η οποία αναμένεται να καθορίσει την πολιτική της λίγες ώρες νωρίτερα την Τετάρτη.

Η Τράπεζα του Καναδά μείωσε τα επιτόκια πιο επιθετικά από οποιαδήποτε άλλη μεγάλη κεντρική τράπεζα κατά τη διάρκεια αυτού του κύκλου χαλάρωσης. Τα τελευταία στοιχεία του ΔΤΚ έδειξαν πτώση του πληθωρισμού στο 1,8% ετησίως τον Δεκέμβριο, ανοίγοντας τον δρόμο για περαιτέρω μείωση κατά 25 μονάδες βάσης στη συνεδρίαση του Ιανουαρίου.

Ωστόσο, οι επενδυτές τιμολόγησαν μόνο μια επιπλέον περικοπή μετά από αυτό και η BoC ενδέχεται σύντομα να ακολουθήσει τη Fed στην παύση. Αυτό δεν έδωσε μεγάλη ανακούφιση στο καναδικό δολάριο , το οποίο υποχωρεί κοντά στα χαμηλά πέντε ετών έναντι του αμερικανικού ομολόγου του. Ακόμα κι αν η BoC έδειχνε ότι ο κύκλος μείωσης των επιτοκίων πλησιάζει στο τέλος, η πολιτική αβεβαιότητα μετά την παραίτηση του πρωθυπουργού Τζάστιν Τριντό και η απειλή δασμών 25% σε όλες τις καναδικές εισαγωγές στις ΗΠΑ από τον Τραμπ κρέμονται πάνω από την οικονομία.

Ως εκ τούτου, η BoC θα προτιμήσει πιθανώς να διατηρήσει τις επιλογές της ανοιχτές και απλώς να σηματοδοτήσει έναν πιο αργό ρυθμό χαλάρωσης προς τα εμπρός παρά μια παύση.

Οι επόμενες κινήσεις για τις κεντρικές τράπεζες

Για την Hélène Baudchon, ανώτερη οικονομολόγο στην BNP Paribas, οι ΗΠΑ θα αντιμετωπίσουν τις πληθωριστικές επιπτώσεις των «Trumponomics», ενός μείγματος εμπορικού προστατευτισμού και επεκτατικών δημοσιονομικών πολιτικών που θα μπορούσαν να διατηρήσουν τις πιέσεις στις τιμές και να αναγκάσουν τη Fed να διατηρήσει το status quo στα επιτόκια.

Για την ευρωζώνη, βλέπει διαφορετική τροχιά: «Η αναμενόμενη ενίσχυση της ανάπτυξης θα παραμείνει περιορισμένη, αλλά η επιστροφή του πληθωρισμού στον στόχο του 2% θα εξασφαλιστεί, επιτρέποντας στην ΕΚΤ να συνεχίσει τις μειώσεις των επιτοκίων της».

Στην Bank of America, ο οικονομολόγος Ruben Segura-Cayuela προειδοποιεί ότι ένας δασμός 10% στις εισαγωγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα μπορούσε να επιβαρύνει την οικονομική δραστηριότητα, μειώνοντας «0,4-0,5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ». Προσθέτει ότι, εάν επέλθει η αβεβαιότητα και οι δασμοί, η ΕΚΤ μπορεί να αναγκαστεί να μειώσει τα επιτόκια κατά περισσότερο από 25 μονάδες βάσης, τους επόμενους μήνες διαμορφώνοντας το τελικό της επιτόκιο κάτω από το 1,5%.