Οικοδομή: Επανεξέταση των κινήτρων για αποδείξεις – Καλπάζει η φοροδιαφυγή

Στην επανεξέταση των κινήτρων που παρέχονται στους πολίτες για να ζητούν αποδείξεις από επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της οικοδομής, στην περίπτωση εργασιών ανακαίνισης, επισκευής ή επέκτασης των ακινήτων τους, αναμένεται να προχωρήσει το επόμενο διάστημα το υπουργείο Οικονομικών, σε μία προσπάθεια αντιμετώπισης, με ακόμη πιο αποτελεσματικό τρόπο, της φοροδιαφυγής που καλπάζει εδώ και πολλά χρόνια στο χώρο των ακινήτων.

Το βασικότερο πρόβλημα και η δυσκολία που υπάρχει να αντιμετωπιστεί η φοροδιαφυγή στον κλάδο της οικοδομής είναι το γεγονός ότι τις περισσότερες φορές οι  συναλλαγές γίνονται «κάτω από το τραπέζι» και το δέλεαρ «τόσο με απόδειξη τόσο χωρίς απόδειξη», είναι σε αρκετές περιπτώσεις πολύ πιο ισχυρό από τα όποια κίνητρα έχουν δοθεί στους πολίτες για να ζητάνε αποδείξεις.

Οικοδομή: Αύξηση 23,5% στον όγκο της ιδιωτικής δραστηριότητας τον Σεπτέμβριο [πίνακες]

Ένα άλλο ζήτημα, που και αυτό πρέπει να λάβει υπόψη της η πολιτεία, είναι το εξής: για να ενταχθεί ένα ακίνητο σε ένα επιδοτούμενο πρόγραμμα ανακαίνισης ή βελτίωσης της ενεργειακής κλάσης του θα πρέπει όλες οι εργασίες και τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν να συνοδεύονται από τιμολόγια και αποδείξεις και ακριβώς γι αυτό το λόγο ορισμένοι επαγγελματίες του κλάδου (ευτυχώς η εξαίρεση και όχι ο κανόνας) προτείνουν στους πελάτες τους να μην μπουν καν στη διαδικασία της επιδότησης αλλά να τους κάνουν καλύτερες τιμές χωρίς αποδείξεις γλυτώνοντας τον ΦΠΑ. Άρα και εδώ θα πρέπει τα συναρμόδια υπουργεία να εξετάσουν τα υφιστάμενα κίνητρα ώστε να μην αφήνουν κανένα περιθώριο διαπραγμάτευσης μεταξύ του επαγγελματία και του ιδιοκτήτη του ακινήτου για ένταξη σε κάποιο επιδοτούμενο πρόγραμμα ανακαίνιση ή ενεργειακής αναβάθμισης.

Το φιανόμενο «φοροδιαφυγή στην οικοδομή»

Το βασικότερο πρόβλημα του φαινομένου «φοροδιαφυγή στην οικοδομή» είναι το γεγονός ότι οι συναλλαγές γίνονται εκεί όπου ουσιαστικά ο επαγγελματίας είναι μόνος του με τον ιδιοκτήτη, χωρίς δηλαδή να υπάρχει η δυνατότητα κάποιος να ελέγξει τι ακριβώς συμβαίνει, τι έχει συμφωνηθεί και πως εξοφλείται το τίμημα.

Η χρήση μετρητών κατά την εξόφληση των όποιων εργασιών πραγματοποιούνται, βοηθούν στο να μην εκδοθεί απόδειξη, γιατί αν κάποιος πληρώσει με πιστωτική ή χρεωστική κάρτα ή καταθέσει τα χρήματα στον τραπεζικό λογαριασμό του επαγγελματία, τότε είναι πολύ πιο εύκολη η δουλειά της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων να εντοπίσει τη συναλλαγή και να εξακριβώσει αν για το ποσό που εμφανίζεται να έχει πληρωθεί μέσω της ηλεκτρονικής οδού έχει εκδοθεί απόδειξη.

Πλέον, μετά τη διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS, όταν κάποιος πληρώνεται μέσω κάρτας, αυτόματα εκδίδεται και η απόδειξη για τη συναλλαγή αυτή. Αλλά και πάλι, μπορεί να έχει συμφωνηθεί να πληρωθεί ένα μέρος της εργασίας ή των υλικών με κάρτα και τα υπόλοιπα σε μετρητά χωρίς απόδειξη.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Ο.Τ, θα συγκροτηθεί το επόμενο διάστημα αρμόδια επιτροπή στο υπουργείο Οικονομικών η οποία θα εξετάσει από μηδενική βάση τα όποια κίνητρα υφίστανται και να προτείνει προς την πολιτική ηγεσία τις όποιες αλλαγές πρέπει να γίνουν

Τα κίνητρα

Το υπουργείο Οικονομικών, στην προσπάθεια να περιορίσει τα φαινόμενα φοροδιαφυγής στον κλάδο της οικοδομής που παραδοσιακά εντοπίζονται τα περισσότερα ζητήματα αναφορικά με τη μη έκδοση αποδείξεων, έχει προχωρήσει κατά καιρούς σε παροχή φορολογικών κινήτρων προς τους πολίτες ώστε να μην χρειάζονται να μπαίνουν στη διαδικασία του «παζαριού» με τον εκάστοτε επαγγελματία για το πόσα χρήματα θα γλιτώσουν αν δεν κοπεί απόδειξη.

Τα κίνητρα αυτά είναι ισχυρά αλλά δυστυχώς η πολιτεία δεν έχει προχωρήσει στο βαθμό που μπορεί και επιβάλλεται να κάνει καμπάνια ενημέρωσης των ιδιοκτητών ακινήτων και των ενοικιαστών, ώστε να τα γνωρίζουν χωρίς να χρειάζεται να ανατρέξουν σε νόμους και υπουργικές αποφάσεις για τα οφέλη που θα έχουν αν εμφανίσουν στη φορολογική δήλωσή τους δαπάνες με αποδείξεις για ανακαίνιση, επισκευή ή όποια άλλη εργασία αφορά το ακίνητό τους.

Επίσης, σε πάρα πολλές περιπτώσεις, επειδή οι ιδιοκτήτες ακινήτων δηλώνουν εισοδήματα που είναι κάτω ή κοντά στο αφορολόγητο όριο, η φορο-έκπτωση που προσφέρει το υπουργείο Οικονομικών είναι άνευ σημασίας για εκείνους που θα ζητήσουν απόδειξη καθώς το κράτος επιστρέφει η μειώνει το φόρο μόνο στην περίπτωση που έχει προκύψει φόρος εισοδήματος. Όταν ο φόρος είναι μηδέν δεν σου επιστρέφει επιπλέον χρήματα και αυτό γιατί όποιο μέτρο φορο-έκπτωσης εφαρμόζεται ισχύει μέχρι το βαθμό που θα μπορεί να μηδενιστεί ο φόρος εισοδήματος. Αν αυτός είναι ήδη μηδέν τότε δεν έχει ο ιδιοκτήτης του ακινήτου ή ο ενοικιαστής κανένα πρόσθετο όφελος.

Έρχεται επιτροπή από το υπουργείο Οικονομικών

Ακριβώς λόγω των παραπάνω φαινομένων και διαπιστώσεων αναμένεται, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Ο.Τ,, να συγκροτηθεί το επόμενο διάστημα αρμόδια επιτροπή στο υπουργείο Οικονομικών η οποία θα εξετάσει από μηδενική βάση τα όποια κίνητρα υφίστανται και να προτείνει προς την πολιτική ηγεσία τις όποιες αλλαγές πρέπει να γίνουν.

Αξίζει να τονιστεί ότι στην Καραγεώργη Σερβίας βλέποντας τα προηγούμενα χρόνια ότι κάποια κίνητρα για να ζητούν οι πολίτες αποδείξεις δεν τράβαγαν προχώρησαν σε ορισμένες διορθώσεις οι οποίες ωστόσο ακόμη δεν έχουν καταφέρει να αλλάξουν την υφιστάμενη κατάσταση.

Για παράδειγμα επήλθε διόρθωση στις δαπάνες που αφορούν επισκευές και ενεργειακές αναβαθμίσεις ακινήτων όταν αυτές εξοφλούνται με ηλεκτρονικά μέσα. Πλέον για τον υπολογισμό της φορο-έκπτωσης λαμβάνεται υπόψη όχι μόνο το κόστος εργασίας αλλά και μέρος της δαπάνης που αφορά τα υλικά. Βασική προϋπόθεση βέβαια η συναλλαγή να μην γίνε σε μετρητά αλλά μέσω κάρτας (χρεωστικής ή πιστωτικής) ή μεταφορά από λογαριασμό σε λογαριασμό.

Τι ορίζει η ΚΥΑ

Βάσει πρόσφατης κοινής υπουργικής απόφασης οι δαπάνες για την αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, μειώνουν ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο πέντε ετών, τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, μέχρι του αναλογούντος φόρου για κάθε φορολογικό έτος. Ετσι, όσοι έχουν καταβάλει με ηλεκτρονικά μέσα τις δαπάνες για την ανακαίνιση των κατοικιών και επαγγελματικών χώρων, θα λάβουν έκπτωση φόρου, έως 16.000 ευρώ η οποία κατανέμεται σε πέντε διαδοχικά φορολογικά έτη προσφέροντας μέγιστη φορο-έκπτωση 3.200 ευρώ ανά έτος. Αξίζει να τονιστεί ότι για να λάβει κάποιος τη μέγιστη έκπτωση θα πρέπει να επιβαρύνεται ετησίως με φόρο εισοδήματος τουλάχιστον 3.200 ευρώ.

Επί προσθέτως, το ποσό της δαπάνης για αγορά υλικών, που λαμβάνεται υπόψη για τη μείωση του φόρου, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ένα τρίτο του ποσού των δαπανών για τη λήψη υπηρεσιών. Για παράδειγμα, αν το κόστος  ανακαίνισης είναι 10.000 ευρώ, θα αναγνωριστεί αξία υλικών έως 3.000 ευρώ.

Όσον αφορά στις δαπάνες υπηρεσιών που αναγνωρίζονται, αυτές αφορούν μεταξύ άλλων την τοποθέτηση θερμομόνωσης, την αντικατάσταση κουφωμάτων, υαλοπινάκων κτλ., την εγκατάσταση ή αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ ψύξης, την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων, την αναβάθμιση φωτισμού κοινόχρηστων χώρων πολυκατοικίας, την τοποθέτηση ή αντικατάσταση υδραυλικής – ηλεκτρολογικής εγκατάστασης, τη συντήρηση ή επισκευή στέγης, τοιχοποιίας, δαπέδων, χρωματισμού, την τοποθέτηση συστημάτων σκίασης και την αναβάθμιση ή εγκατάσταση ανελκυστήρα, ενώ αναφορικά με τις δαπάνες αγοράς υλικών που αναγνωρίζονται σε αυτές περιλαμβάνονται όλα εκείνα που απαιτούνται για την ολοκλήρωση των παραπάνω εργασιών.