Χωρίς σπίτια

Το παρατήρησε ο πρόεδρος του ΙΟΒΕ Γιάννης Ρέτσος. Είναι εξωφρενικό, είπε αναφερόμενος στο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί με τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό, ύστερα από 12 χρόνια να έρχεται ακύρωση νομοθεσίας. Και δεν έχει άδικο. Επί 12 χρόνια, όσο και η ισχύς του νόμου, οι δήμαρχοι όλης της χώρας υπέγραφαν μέσω των πολεοδομικών τους γραφείων τις οικοδομικές άδειες που τους προσκόμιζαν οι μηχανικοί. Ούτε γάτα ούτε ζημιά. Η χώρα προχωρούσε. Κατοικίες χτίζονταν. Μετά άρχισαν τις προσφυγές των ιδίων, κατά του νόμου που οι ίδιοι εφάρμοζαν και οι υπηρεσίες τους ήταν υπεύθυνες να ελέγχουν τη νομιμότητά τους. Αν γίνονταν πολεοδομικά αίσχη όταν έγιναν οι προσφυγές (πράγμα που δεν αποκλείεται), δεν γίνονταν τα προηγούμενα 12 χρόνια;

Επίσης ο ίδιος ο Ρέτσος παρατήρησε ότι υπάρχει μια διαδικασία για την έκδοση μιας οικοδομικής άδειας, που περιλαμβάνει την ανάρτηση σε εμφανές μέρος της οικοδομής της άδειας που έχει λάβει. Αυτή η διαδικασία έχει ως σκοπό τη διαφάνεια. Να μπορεί όποιος διαφωνεί να την προσβάλει. Προβλέπεται μάλιστα και ένα χρονικό διάστημα έξι μηνών. Μπροστά στα μάτια των δημάρχων χτιζόταν η χώρα και ξαφνικά αποφάσισαν να βάλουν στοπ σε αυτή τη διαδικασία, οδηγώντας σε ακύρωση επενδυτικά σχέδια και ξένες εταιρείες σε άλλες χώρες με μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου κατά την οικονομική δραστηριότητα.

Αυτά έχουν γίνει, αλλά καλό είναι να ξέρουμε πώς φτάσαμε ως εδώ. Από τον Δεκέμβριο έχουμε όμως νέα δεδομένα και μια απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που ακύρωσε πρακτικά τον νόμο του 2012 με τον οποίο έχτιζε η χώρα και πλέον πρέπει να δημιουργηθεί μια νέα κατάσταση, εν μέσω μιας πρωτοφανούς σε ένταση στεγαστικής κρίσης.

Υπάρχουν πρώτα απ’ όλα 15.000 οικοδομικές άδειες σπιτιών που δεν περισσεύουν στην αγορά και έχουν εκδοθεί από τις πολεοδομίες των δήμων με τον αντισυνταγματικό πλέον νόμο. Αυτές, σύμφωνα με την απόφαση, αν δεν μπορέσουν με κάποιον τρόπο να αποδείξουν ότι έχουν ξεκινήσει πριν από την απόφαση του ΣτΕ, ακυρώνονται. Ποια θα είναι η απόδειξη; Αγνωστο. Ισως κάποιο κρατικό έγγραφο, όπως ένα ένσημο που έχει κοπεί ή το χαρτί της Αρχαιολογίας ότι έλεγξε το επίμαχο διάστημα το οικόπεδο. Δεν πρόκειται για αστείο, αυτές είναι οι διαθέσιμες λύσεις. Αν δεν υπάρχει κάτι επίσημο, δύσκολα θα σωθεί σε αυτή τη φάση η άδεια.

Η κυβέρνηση λέει ότι θα νομοθετήσει σε δύο στάδια. Το πρώτο θα περιλαμβάνει τα άμεσα μέτρα για να συνεχίσει να κινείται η αγορά, που τώρα έχει παγώσει. Θα αφορά ενεργές άδειες και ψάχνει να δει πόσες από αυτές θα συνεχίσουν να κτίζουν και ποιες όχι.

Το δεύτερο στάδιο είναι αυτό της νομοθέτησης από την αρχή. Ενός νέου οικοδομικού κανονισμού. Για αυτό το νομοθέτημα ο ελάχιστος χρόνος να συνταχθεί αφού ληφθεί υπόψη η απόφαση του ΣτΕ, να περάσει από τη δημόσια διαβούλευση και να πάρει τον δρόμο προς τη Βουλή θα είναι τουλάχιστον ένα έτος.

Για έναν ολόκληρο χρόνο το λιγότερο, συν το διάστημα που άρχισε το πρόβλημα, μετά την πρώτη απόφαση ενός τμήματος του ΣτΕ, η χώρα θα χτίζει ή καθόλου ή μετ’ εμποδίων. Η αγορά θα διψά για προσφορά νέων κατοικιών, οι τιμές των διαθέσιμων σπιτιών όπως και των ενοικίων θα ανεβαίνουν και η χώρα θα ψάχνει ακόμη το κατάλληλο πλαίσιο…