Δασμοί: Η ώρα της αλήθειας για τον Τραμπ – Γεράκια vs Μετριοπαθών

Οι υψηλοί δασμοί αποτέλεσαν τον σκληρό πυρήνα της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ και ενώ διανύουμε την δεύτερη εβδομάδα επιστροφής του στο Λευκό Οίκο δεν έχει αποσαφηνιστεί το ύψος των δασμών που θα επιβάλουν οι ΗΠΑ στις εισαγωγές αγαθών. Το κουβάρι του σχεδίου δεν έχει ξετυλιχθεί ακόμα ενώ φαίνεται ότι υπάρχουν δύο διαφορετικές σχολές σκέψης στο επιτελείο του αυτοί που υποστηρίζουν την σταδιακή αύξηση των δασμών και αυτοί που υποστηρίζουν τους υψηλούς δασμούς εφάπαξ.

Το ότι δεν προχώρησε στην επιβολή δασμών από την πρώτη μέρα της προεδρίας του χαρακτηρίστηκε από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, ως «πολύ έξυπνη προσέγγιση» επειδή «οι γενικοί δασμοί δεν δίνουν απαραίτητα τα αποτελέσματα που περιμένεις» είπε χαρακτηριστικά.

Δασμοί Τραμπ: Ενιαίο μέτωπο από Καναδά και Μεξικό

Το σχέδιο Μπέσεντ

Ο ίδιος ο Ντόναλτ Τραμπ μιλώντας σε δημοσιογράφους είπε θέλει να επιβάλει δασμούς που θα είναι «πολύ μεγαλύτεροι» του 2,5% με στόχο να αναδιαμορφώσει τις αμερικανικές αλυσίδες ανεφοδιασμού.

«Έχω στο μυαλό μου τι θα είναι, αλλά δεν θα το ορίσω ακόμη, αλλά θα είναι αρκετό για να προστατεύσει τη χώρα μας».

Ωστόσο ο Σκοτ Μπέσεντ πιέζει για νέους καθολικούς δασμούς στις αμερικανικές εισαγωγές που θα ξεκινούν από 2,5% και θα αυξάνονται σταδιακά, σύμφωνα με τέσσερις ανώνυμες πηγές που επικαλούνται οι Financial Times.

Το σχέδιο του Μπέσεντ, ο οποίος κέρδισε την έγκριση της Γερουσίας για την θέση του υπουργού Οικονομικών με ψήφους 6 έναντι 29, προβλέπει ότι οι δασμοί θα ξεκινήσουν από το 2,5% και θα αυξάνονται ισόποσα κάθε μήνα, ώστε να δώσουν χρόνο στις επιχειρήσεις να προσαρμοστούν και στις χώρες να διαπραγματευτούν με την αμερικανική κυβέρνηση.

Οι εισφορές θα μπορούσαν να φτάσουν μέχρι και το 20%, όπως είχε προεκλογικά υποστηρίξει ο πρόεδρος. Ωστόσο μια σταδιακή εισαγωγή θα  ήταν πιο μετριοπαθής από την άμεση δράση που φοβίζει χώρες ανά τον πλανήτη.

Ερωτηθείς σχετικά ο Τραμπ είπε ότι δεν πιστεύει ότι ο Μπέσεντ το υποστηρίζει αυτό και δεν θα το ευνοούσε ο ίδιος ενώ τόνισε ότι θέλει το ύψος των δασμών να είναι «πολύ μεγαλύτερο» από το 2,5%.

Η ομιλία Τραμπ στην Φλόριντα

Ο Τραμπ μίλησε πάνω στο Air Force One ενώ επέστρεφε αεροπορικώς στην Ουάσινγκτον από την ομιλία του στη Φλόριντα, όπου υποσχέθηκε δασμούς σε συγκεκριμένους τομείς, συμπεριλαμβανομένων των ημιαγωγών, των φαρμακευτικών προϊόντων, του χάλυβα, του χαλκού και του αλουμινίου. Επίσης, άφησε έντονα να εννοηθεί ότι θα μπορούσε να τους επιβάλει και στα αυτοκίνητα από τον Καναδά και το Μεξικό, χώρες τις οποίες έχει ήδη απειλήσει με οριζόντιους δασμούς 25% ήδη από την 1η Φεβρουαρίου.

«Πρέπει να φέρουμε την παραγωγή πίσω στη χώρα μας» τόνισε ο πρόεδρος των ΗΠΑ.

Ο χαλκός υποχώρησε και το δολάριο ενισχύθηκε έναντι των κυριότερων ομολόγων του λόγω των ευρύτερων ανησυχιών για τα εμπόδια στις εισαγωγές προς τις ΗΠΑ. Το δολάριο διαπραγματευόταν ασθενέστερα τις τελευταίες ημέρες, καθώς ο Τραμπ απέφυγε να ξεκινήσει άμεσα εμπορικούς πολέμους κατά την πρώτη εβδομάδα της επιστροφής του στο αξίωμα.

Η ομιλία του προέδρου συνέπεσε με το sell off  των μετοχών του τεχνολογικού κλάδους, καθώς η Κίνα φάνηκε να κάνει άλμα και να βρίσκεται μπροστά από τις ΗΠΑ στην παγκόσμια κούρσα της τεχνητής νοημοσύνης.

Γεράκια vs μετριοπαθών

Η απειλή του να επιβάλει δασμούς στους ημιαγωγούς που εισέρχονται στις ΗΠΑ θα ήταν δύσκολο να πραγματοποιηθεί, σύμφωνα με ειδικούς, δεδομένου του αντίκτυπου στις εταιρείες τεχνολογίας που βασίζονται σε εταιρείες κατασκευής τσιπ, όπως η TSMC της Ταϊβάν.

Η πολιτική των δασμών βρίσκεται στο επίκεντρο σφοδρών εμπορικών αντιπαραθέσεων μεταξύ γερακιών και μετριοπαθών

Αντίθετα, το σχέδιο Μπέσεντ μπορεί να είναι πιο ρεαλιστικό. Σύμφωνα με τις πηγές που επικαλούνται οι FT δεν είναι σαφές αν ο υπουργός Οικονομικών έχει πείσει άλλους κεντρικούς ενδιαφερόμενους, συμπεριλαμβανομένου του Χάουαρντ Λούτνικ, του εκλεκτού του Τραμπ για υπουργό Εμπορίου, να υιοθετήσουν την πρότασή του για σταδιακή εισαγωγή των δασμών.

Μια εκ των πηγών που γνωρίζει τις σκέψεις του Μπέσεντ αρνήθηκε να σχολιάσει επίσημα την πρόταση αλλά είπε ότι ο υπουργός Οικονομικών: «Δεν καταστρώνει σχέδια, αλλά αν επιβεβαιωθεί προσβλέπει στο να αποτελέσει μέρος της συζήτησης».

Η πολιτική των δασμών βρίσκεται στο επίκεντρο σφοδρών εμπορικών αντιπαραθέσεων μεταξύ γερακιών όπως ο Πίτερ Ναβάρο και ο Τζέιμσον Γκριρ και μετριοπαθών όπως ο Μπέσεντ.

Πηγή πολύ κοντά στον Αμερικανό πρόεδρο εξήγησε ότι o Τραμπ ζυγίζει τις διάφορες επιλογές. «Δεν υπάρχει ένα και μόνο σχέδιο για το οποίο ο πρόεδρος είναι έτοιμος να αποφασίσει ακόμη».

Ενώ ο Μπέσεντ και άλλοι υποστηρικτές του χαμηλού αρχικού δασμού πιστεύουν ότι θα έδινε χρόνο στις χώρες και τις εταιρείες να προσαρμοστούν και να διαπραγματευτούν, οι επικριτές αντιτείνουν ότι ένας υψηλότερος αρχικός δασμός θα έστελνε ένα σαφέστερο μήνυμα.

Η πρώτη εβδομάδα Τραμπ

Μετά την ορκωμοσία του στις 20 Ιανουαρίου η κύρια κίνηση του προέδρου ήταν να δημοσιεύσει ένα μνημόνιο που περιγράφει τις έρευνες για την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ, την αιτία των εμπορικών ελλειμμάτων της χώρας και το κατά πόσον οι ανταγωνιστές χειραγωγούν τα νομίσματα και φορολογούν άδικα τις αμερικανικές επιχειρήσεις.

Όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους την περασμένη εβδομάδα αν σκοπεύει να εισαγάγει καθολικούς δασμούς, ο Τραμπ απάντησε: «Μπορεί να το κάνουμε. Αλλά δεν είμαστε ακόμη έτοιμοι γι’ αυτό».

Εμπορικοί αναλυτές και δικηγόροι εξηγούν ότι ο Τραμπ θα μπορούσε να επιβάλει οικουμενικούς δασμούς γρήγορα, χρησιμοποιώντας εκτελεστικές εξουσίες, όπως ο νόμος περί διεθνών οικονομικών εξουσιών έκτακτης ανάγκης, ο οποίος επιτρέπει στον πρόεδρο να ανταποκρίνεται σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης με οικονομικά μέσα.

Ωστόσο, οι ειδικοί σε θέματα εμπορίου έχουν επίσης προειδοποιήσει ότι η χρήση της IEEPA για την έκδοση ευρέων δασμών πιθανότατα θα αντιμετωπίσει νομικές απαντήσεις από επιχειρηματικούς ομίλους.

Η μείωση της φορολογίας

Ο Τραμπ, ο οποίος εδώ και καιρό καταφέρεται εναντίον του εμπορικού ελλείμματος των ΗΠΑ, έχει εξηγήσει ότι οι δασμοί θα ήταν ένας τρόπος για την αύξηση των εσόδων της χώρας.

«Αντί να φορολογούμε τους πολίτες μας για να πλουτίζουν άλλες χώρες, θα επιβάλλουμε δασμούς και φόρους σε ξένες χώρες για να πλουτίζουν οι πολίτες μας», είπε στην εναρκτήρια ομιλία του.

Ο Τραμπ βλέπει τους δασμούς ως πυλώνα της πίεσης για την αναδιαμόρφωση του φορολογικού συστήματος. Επανέλαβε την έκκληση προς τους Ρεπουμπλικάνους να μειώσουν τον εταιρικό φορολογικό συντελεστή στο 15%, από το 21% που είναι σήμερα, για τις εταιρείες που παράγουν τα προϊόντα τους στην Αμερική.

Τι συστήνει ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας

Να μην βιάζονται να αντιδράσουν στις ανακοινώσεις του Αμερικανού προέδρου και να είναι έτοιμοι να υποστηρίξουν την άποψη τους συστήνει στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής σ΄όλον τον κόσμο ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, Ajay Banga.

«Η μόνη μου συμβουλή προς όλους είναι να μην βιαστείτε να απαντήσετε ή να κρίνετε» τόνισε ο Ajay Bangaσε συνέντευξη που παραχώρησε στο Reuters στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής για την Ενέργεια της Αποστολής 300 στην Αφρική στην εμπορική πρωτεύουσα της Τανζανίας, Νταρ Ες Σαλάμ.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να περιμένουν να δουν ποιες πολιτικές θα εκτελεστούν πραγματικά, πρόσθεσε ο Banga.

«Έχω ασχοληθεί μαζί του (με τον Τραμπ) στο παρελθόν. Είναι πολύ πρακτικός άνθρωπος, καταλαβαίνει τους αριθμούς, καταλαβαίνει τη μόχλευση και καταλαβαίνει το πλεονέκτημα. Πρέπει να πάτε σε αυτόν και να του εξηγήσετε τι φέρνετε».