ΗΠΑ: Ποιος μπορεί να σταματήσει τον Ντόναλντ Τραμπ;

Τέσσερα χρόνια μετά την αιματηρή εισβολή του φανατισμένου όχλου υποστηρικτών του στο Καπιτώλιο, την 6η Ιανουαρίου του 2021, ο Ντόναλντ Τραμπ επέστρεψε «στον τόπο του εγκλήματος» για την ορκωμοσία του ως 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ.

Εκεί, στη Ροτόντα του «ναού» της αμερικανικής Δημοκρατίας,

χαρακτήρισε την επάνοδό του στην εξουσία «Ημέρα της Απελευθέρωσης» και «την πρόσφατη εκλογή μου εντολή να ανατρέψω πλήρως και ολοκληρωτικά μια φρικτή προδοσία».

Όλα αυτά και άλλα πολλά τα έλεγε παρουσία πειθήνιων συνεργατών, πρόθυμων τεχνο-ολιγαρχών, αλλά και των ηττημένων πολιτικών του αντιπάλων.

Ο Δημοκρατικός προκάτοχός του, Τζο Μπάιντεν, τον άκουγε στωικά να κατηγορεί τον ίδιο και την κυβέρνησή του για ανικανότητα «διαχείρισης της παραμικρής κρίσης στο εσωτερικό» και «καταστροφικών γεγονότων στο εξωτερικό».

Δίπλα του, η πρώην πια αντιπρόεδρος και ατυχήσασα προεδρική υποψήφια των Δημοκρατικών, Κάμαλα Χάρις, καθόταν ανέκφραστη, αρνούμενη και αυτή να χειροκροτήσει οποιαδήποτε στιγμή της ομιλίας Τραμπ.

Για την ακρίβεια, σημείωσε το δίκτυο CBS, «ήταν αξιοσημείωτο ότι ουδείς εκ των πρώην προέδρων σηκώθηκε όρθιος και χειροκρότησε κατά τη διάρκεια της εναρκτήριας ομιλίας».

Σε αυτούς συγκαταλέγονταν ένας Ρεπουμπλικανός -ο Τζορτζ Μπους ο νεότερος- και τρεις Δημοκρατικοί, οι Μπιλ Κλίντον, Μπαράκ Ομπάμα και Τζο Μπάιντεν.

Καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ δείχνει να δοκιμάζει τα όρια του αμερικανικού Συντάγματος και των προεδρικών εξουσιών, ένα από τα πιο βασανιστικά ερωτήματα στην Ουάσιγκτον είναι γύρω από το ποιος να μπορούσε να του βάλει «φρένο».

Ελέγχει τους Ρεπουμπλικανούς και μέσω αυτών το Κογκρέσο.

Έχει διορίσει προσωπικά τους μισούς από τους έξι υπερσυντηρητικούς δικαστές στο εννιαμελές Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ.

Υπό τη δε βαριά σκιά της πολυεπίπεδης εκλογικής ήττας του Νοεμβρίου, οι  Δημοκρατικοί στην Ουάσιγκτον βρίσκονται σε φάση εσωστρέφειας και κρίσης ηγεσίας.

Σε αυτό το φόντο, στον αγώνα απέναντι στην πολιτική παντοδυναμία Τραμπ στέκονται ωστόσο ήδη μπροστάρηδες Δημοκρατικοί κυβερνήτες.

Ο πρώην πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και η πρώην αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις, ακούν «μαρμαρωμένοι» τον Ντόναλντ Τραμπ να τους κατηγορεί καταχειροκροτούμενος, μετά την ορκωμοσία του ως 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ (SHAWN THEW/Pool via REUTERS)

Δημοκρατικοί κυβερνήτες vs Ντόναλντ Τραμπ

Το μεταναστευτικό διαμορφώνεται ως η πρώτη μεγάλη πολιτική μάχη της εποχής Τραμπ 2.0.

Υποσχόμενος «τη μεγαλύτερη επιχείρηση απελάσεων στην αμερικανική ιστορία», ο πρώην και νυν πρόεδρος των ΗΠΑ έχει θέσει ήδη σε εφαρμογή μια σειρά από σκληρά μέτρα.

Με ορισμένα από τα πρώτα εκτελεστικά διατάγματά του επιτέθηκε ακόμη και στο δικαίωμα στο άσυλο και στην εκ γενετής ιθαγένεια.

Σύμφωνα με τη 14η Τροπολογία του αμερικανικού Συντάγματος, ωστόσο, οποιοσδήποτε γεννιέται στις ΗΠΑ είναι πολίτης (εκτός εάν οι γονείς του είναι ξένοι διπλωμάτες).

Ο Τραμπ προσπαθεί να το αλλάξει μονομερώς.

Σχεδόν αμέσως, οι Γενικοί Εισαγγελείς 22 πολιτειών υπό την ηγεσία των Δημοκρατικών υπέβαλαν μηνύσεις.

Όμως δεν είναι μόνο ο εν εξελίξει δικαστικός αγώνας που σηματοδοτεί την έναρξη της ανεπίσημης αυτής αντιπολίτευσης στη δεύτερη θητεία Τραμπ.

Πολλοί Δημοκρατικοί κυβερνήτες πολιτειών έχουν ήδη λάβει μέτρα για να εμποδίσουν τις επιχειρήσεις «σκούπα» κατά μεταναστών, αρνούμενοι να συμμορφωθούν με τις αποφάσεις της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.

Ο Λευκός Οίκος έχει ήδη περάσει στην αντεπίθεση, διατάσσοντας το υπουργείο Δικαιοσύνης να ασκήσει ακόμη και διώξεις κατά πολιτειακών και τοπικών αξιωματούχων, που δεν συνεργάζονται με τα προεδρικά σχέδια για μαζικές απελάσεις.

Πρόκειται για μια επικίνδυνη αντιπαράθεση μεταξύ πυλώνων του συστήματος διακυβέρνησης στις ΗΠΑ.

Είχε συμβεί και επί προεδρίας Μπάιντεν, και πάλι με αφορμή το μεταναστευτικό, πλην όμως σε σαφώς διαφορετική κλίμακα και με έναν πιο διαλλακτικό Λευκό Οίκο.

Σε αντίθεση δε με την εποχή Τραμπ 1.0, οι δύο αντίπαλες πλευρές δείχνουν τώρα προετοιμασμένες για σκληρή μάχη.

Με την εμπειρία της πρώτης θητείας του και πλέον πλαισιωμένος από πειθήνιους συνεργάτες, ο Ντόναλντ Τραμπ εμφανίζεται αποφασισμένος να εφαρμόσει αυτή τη φορά την ατζέντα του, απτόητος από τις αντιδράσεις.

Οι Δημοκρατικοί κυβερνήτες είχαν αντίστοιχα περισσότερο χρόνο να προετοιμαστούν, καθώς αυτή τη φορά δεν υπάρχει ο παράγοντας του αιφνιδιασμού της «λαίλαπας» Τραμπ, όπως ίσχυε προ πενταετίας.

Ο 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, επί τω έργω με την υπογραφή καταιγισμού εκτελεστικών διαταγμάτων, στο Οβάλ Γραφείο (REUTERS/Fabrizio Bensch/Pool)

Πολιτείες «καλούν» Ουάσιγκτον

Στο ομοσπονδιακό σύστημα των ΗΠΑ, οι πολιτείες είναι ξεχωριστές και ισχυρές πολιτικές οντότητες από μόνες τους.

Έχουν ευρείες και σημαντικές εξουσίες, δικά τους συστήματα επιβολής του νόμου και δικαιοσύνης, καθώς και τις δικές τους βάσεις εσόδων και φορολογίας.

Έχουν τεράστιους πόρους στη διάθεσή τους.

Και είναι πλέον σαφές ότι πολλές που βρίσκονται υπό την ηγεσία των Δημοκρατικών είναι τώρα πρόθυμες να δείξουν τη δύναμή τους.

Μια εβδομάδα μετά τις εκλογές του περασμένου Νοεμβρίου, ο κυβερνήτης του Ιλινόις, Τζέι Ρόμπερτ Πρίτσκερ, συνεργάστηκε με τον κυβερνήτη του Κολοράντο, Τζάρεντ Πόλις για τη συγκρότηση της ομάδας «Κυβερνήτες που προστατεύουν τη δημοκρατία» (Governors Safeguarding Democracy).

«Συνεργαζόμενοι, αξιοποιούμε τη συλλογική δύναμη, την εμπειρία και τη θεσμική γνώση στα γραφεία των κυβερνητών σε όλη τη χώρα, για να δημιουργήσουμε νόμους και πολιτικές που προστατεύουν το κράτος δικαίου και εξυπηρετούν τους πολίτες», αναφέρεται στη σχετική ιστοσελίδα.

Πρόκειται επί της ουσίας για μια «εργαλειοθήκη» πολιτικών και απαντήσεων στην προεδρία του Τραμπ.

Η πρωτοβουλία του Δημοκρατικού κυβερνήτη του Ιλινόις δεν ελήφθη τυχαία.

Ο νέος «τσάρος των συνόρων» του Τραμπ, Τομ Χόμαν, είχε θέσει εξαρχής το Σικάγο του Ιλινόις ως «σημείο μηδέν» για την επιχείρηση μαζικών απελάσεων.

Τώρα, η πολιτεία έχει θέσει σε εφαρμογή σειρά μέτρων για την προστασία των μεταναστών χωρίς έγγραφα από τους αξιωματούχους της ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων των ΗΠΑ (ICE).

Υπάρχει ρητή εντολή να μην επιτρέπεται σε πράκτορες της ICE να εισέρχονται στις πανεπιστημιουπόλεις χωρίς ένταλμα.

Αξιωματούχοι του Ιλινόις απαγορεύεται να συμμετέχουν στην επιβολή της αντιμεταναστευτικής πολιτικής του Τραμπ.

Στις αρχές Δεκεμβρίου, εν τω μεταξύ, ο Δημοκρατικός κυβερνήτης της Καλιφόρνιας, Γκάβιν Νιούσομ, συγκάλεσε ειδική νομοθετική συνεδρίαση στην προοδευτική πολιτεία του για «διασφάλιση των αξιών» και ενίσχυση των κεφαλαίων για νομική άμυνα σε θέματα αμβλώσεων, κλίματος και μετανάστευσης.

Όπου ήταν δηλαδή a priori βέβαιο ότι θα περνούσε σαν οδοστρωτήρας ο Ντόναλντ Τραμπ.

Οι Δημοκρατικοί κυβερνήτες του Ιλινόις, Τζέι Ρόμπερτ Πρίτσκερ (δεξιά) και της Καλιφόρνιας, Γκάβιν Νιούσομ (αριστερά) βρίσκονται προσώρας στην «εμπροσθοφυλακή» του μετώπου κατά του Ντόναλντ Τραμπ (REUTERS/Jeenah Moon/File Photo, EPA/LIPO CHING)

«Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά»;

Στο φόντο όλων αυτών βρίσκεται και ο αγώνας για την επόμενη ημέρα στους Δημοκρατικούς.

Μέχρι πρότινος ο κυβερνήτης της Καλιφόρνια, Γκάβιν Νιούσομ, έδειχνε να είναι ο «μπροστάρης» στον αγώνα κατά του Τραμπ, αλλά και για το προεδρικό χρίσμα των Δημοκρατικών το 2028.

Ωστόσο η θέση του έχει υποστεί βαρύ πλήγμα με τις καταστροφικές πυρκαγιές στο Λος Άντζελες και τη διαχείρισή τους.

Όχι τυχαία, ο Νιούσομ έχει βρεθεί προσωπικά στο «στόχαστρο» του Ντόναλντ Τραμπ, που πλέον μετατρέπει την παροχή ομοσπονδιακής βοήθειας στην πυρόπληκτη Καλιφόρνια σε πολιτικό «εργαλείο».

Οι «μετοχές» αντίθετα Δημοκρατικού κυβερνήτη του Ιλινόις, Τζέι Ρόμπερτ Πρίτσκερ, δείχνουν να ανεβαίνουν.

Θεωρείται πλέον εκ των πιθανών επόμενων διεκδικητών του προεδρικού χρίσματος των Δημοκρατικών.

Όμως οι επόμενες προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ ακόμη αργούν.

Εντός του έτους εν τω μεταξύ το Νιου Τζέρσεϊ και η Βιρτζίνια -μια πιθανή ευκαιρία ανατροπής για τους Δημοκρατικούς- θα έχουν εκλογές για την ανάδειξη κυβερνήτη.

Ακολουθούν άλλες 36 πολιτείες το 2026.

Αρκετές από αυτές, όπως η Τζόρτζια, η Νεβάδα και το Νιου Χάμσαϊρ, θα μπορούσαν να περάσουν στους Δημοκρατικούς.

Ως έχουν τώρα τα δεδομένα, σε σύνολο 50 πολιτειών, ελέγχουν τις 23 πολιτείες.

Το επόμενο μεγάλο «στοίχημα» για το κόμμα είναι οι ενδιάμεσες εκλογές του 2026 και ο έλεγχος του Κογκρέσου.

Μέχρι τότε, προφανώς, θα πρέπει να κυλήσει πολύ «νερό στο αυλάκι», και δη με την ανασυγκρότηση των Δημοκρατικών και την ανανέωσή του, ώστε ο Ντόναλντ Τραμπ να μην «αλωνίζει» μόνος και ανεξέλεγκτος…

Πηγή: in.gr