PODCAST ΒΑΒΕΛ – Γ. Τσακίρης (Αντ/ρος ΕΤΕπ): Πώς θα συμμετάσχει στο κρατικό σχέδιο για οικονομικά προσιτή κατοικία

Στόχος είναι να αυξήσουμε την παρουσία μας στον ιδιωτικό τομέα, έναντι του δημόσιου που υπάρχουν ήδη πολλά προγράμματα, το επόμενο διάστημα, επισημαίνει ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης.

Η ΕΤΕπ που χρηματοδοτεί κάθε χρόνο με περίπου 2 δισεκατομμύρια ευρώ επενδυτικά σχέδια στην Ελλάδα, έχει θέσει ως επόμενο στόχο την ανάπτυξη ενός προγράμματος οικονομικά προσιτής κατοικίας. Όπως αναφέρει ο κ. Τσακίρης, «εμείς δεν μπαίνουμε στο κομμάτι της ζήτησης. Μπαίνουμε στο κομμάτι της προσφοράς, δηλαδή να χτιστούν καινούργια σπίτια, να ανακαινιστούν κλειστά σπίτια, έτσι ώστε να αυξηθεί η προσφορά για να πέσουν οι τιμές. Αν το πούμε απλά, το πιο συχνό project που βλέπουμε είναι μια σύμπραξη ιδιωτικού και δημοσίου τομέα, όπου έρχεται ο δημόσιος τομέας βάζει τη γη, έρχεται ο ιδιωτικός, χτίζει ή ανακαινίζει πολλά ακίνητα, τα οποία όμως τα νοικιάζει σε προαποφασισμένη τιμή, η οποία είναι στα πλαίσια του affordable housing».

Ο ίδιος προσθέτει, «εμείς δουλεύουμε με τη ΔΥΠΑ για παράδειγμα, να δούμε πώς μπορούμε αυτά να τα μορφοποιήσουμε σε πραγματικά έργα. Ώστε να χτίζονται σπίτια ή να ανακαινίζονται σε προσιτές τιμές. Προφανώς για ανθρώπους που δεν μπορούν, για μέλη της κοινωνίας, που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στο ενοίκιο των 800 ευρώ και πάνω ένα ζευγάρι το οποίο έχει ένα μηνιαίο εισόδημα 2000 ευρώ. Δεν βγαίνει, τα νούμερα είναι μετρημένα κουκιά. Ή, πάρα πολύ σημαντικό, ένας δημόσιος υπάλληλος, ο οποίος πηγαίνει για παράδειγμα στην Κέρκυρα, μετατίθεται, ένας αγροτικός γιατρός, ένας πυροσβέστης, ο οποίος όμως δεν βρίσκει να μείνει. Και αν βρει τον Μάιο πρέπει να το αφήσει και να πάει να μείνει με κάποιους άλλους. Έχω ακούσει ιστορίες τρέλας. Όμως ο γιατρός, ο πυροσβέστης, ο αστυνομικός, ο υπάλληλος είναι απαραίτητοι για να δουλέψει η τοπική κοινότητα και η κοινωνία. Για να γίνουν όλα τα άλλα. Γιατί χωρίς αυτούς δεν έχεις προϊόν. Άρα, πρέπει να δούμε και αυτό το κομμάτι. Ελπίζω σύντομα να ανακοινώσουμε ένα μεγάλο project για φοιτητική στέγαση στην Κρήτη».

Πώς γίνονται οι χρηματοδοτήσεις

Επειδή εμείς δεν μπορούμε να δανείσουμε μικρά ποσά, αναφέρει ο κ. Τσακίρης, συνήθως συνδανίζουμε μαζί με τράπεζες, για παράδειγμα στην Ελλάδα έχουμε υπογράψει τελευταίο χρόνο περίπου 1 δις με τράπεζες, με όλες τις συστημικές, προκειμένου με τη σειρά τους αυτοί να βάλουν και δικά τους χρήματα και να επενδύουν, να χρηματοδοτούν μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Τα κριτήρια παραμένουν τραπεζικά, αλλά όμως, έχοντας, να το πω έτσι, επιπλέον χρηματοδότηση, αυτόματα διευρύνεται και ο κύκλος των πιθανών δανειοληπτών. Άρα έχουμε και εκεί ένα όφελος.

Σαν Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων έχουμε τους λεγόμενους στρατηγικούς τομείς στους οποίους επενδύουμε. Καταρχήν, επενδύουμε στο να προσαρμοστεί η ευρωπαϊκή οικονομία στην κλιματική αλλαγή που έρχεται, αλλά ναι, επενδύουμε και στο η κλιματική αλλαγή να επιβραδύνει. Τι σημαίνει αυτό, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μείωση του διοξειδίου του άνθρακος και ούτω καθεξής. Μία άλλη προτεραιότητα είναι η καινοτομία. Επενδύουμε σημαντικά στην καινοτομία στην Ευρώπη με διάφορους τρόπους, πιο πολύ με προϊόντα venture capital, που λέμε, και private equity. Ένα άλλο κομμάτι καινούριο είναι η άμυνα, την οποία πρόσφατα εγκρίναμε ότι μπορούμε να επενδύσουμε σαν Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων σε έργα που αφορούν την άμυνα της Ευρώπης.

Επενδύσεις σε σπάνια μέταλλα

Δεν επενδύουμε σε εξορύξεις υδρογονανθράκων. Είναι εκτός επιλεξιμότητας. Στα λεγόμενα critical raw materials επενδύουμε. Το γάλλιο που είναι της μόδας τώρα, το αντιμόνιο. Το λίθιο. Άρα είναι ένα κομμάτι το οποίο το κοιτάμε πάρα πολύ, να το πω έτσι, με πολλή ζέση. Γιατί θέλουμε η Ευρώπη να είναι όσο δυνατόν πιο πολύ αυτάρκης σε τέτοιου είδους κρίσιμες πρώτες ύλες. Και γι’ αυτό και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει βγάλει και μια οδηγία για τα critical raw materials. Άρα είναι επιλέξιμο για μας.

Πάντα όμως στα πλαίσια περιβαλλοντικών περιορισμών.

Ο ίδιος δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να χρηματοδοτήσει την επένδυση της Metlen στο Γάλλιο. «Δεν το ξέρω αυτό. Αυτό είναι θέμα των υπηρεσιών τραπεζών, οι οποίες αξιολογούν κάθε φορά τα αιτήματα. Μιλάνε με τις επιχειρήσεις και αναλύουν τα δεδομένα και φέρνουν σε εμάς μια απόφαση, μια εισήγηση. Τα βλέπουμε θετικά.

Καταρχήν, είναι επιλέξιμα και τα θέλουμε για να συμπληρώσουμε και εμείς το χαρτοφυλάκιο αυτής της πολιτικής που λέμε. Γιατί είναι πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είναι και η άμυνα πλέον».

Διασυνδέσεις

Έχουμε δύο ειδών έργα. Το πρώτο είναι οι διασυνδέσεις μεταξύ των νησιών. Είναι πάρα πολύ σημαντικό. Τώρα και τα Δωδεκάνησα θα μπουν μέσα. Μην ξεχνάτε ότι υπογράψαμε μαζί με το Υπουργείο Ενέργειας και εμείς σαν Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων το Ταμείο Απανθρακοποίησης στη Νάξο με τον Πρωθυπουργό, το οποίο αυτό θα χρηματοδοτήσει αυτές τις διασυνδέσεις τις εσωτερικές σε ένα κομμάτι, στο κομμάτι των επιδοτήσεων. Και ναι είναι και οι διασυνδέσεις εκτός. Οι διασυνοριακές, εκ των οποίων η μία είναι η διασύνδεση της Κύπρου με την Ελλάδα. Και η άλλη που δεν είναι ακόμα τόσο ώριμη είναι η διασύνδεση της Ελλάδας με την Αίγυπτο. Εξίσου σημαντικό και αυτό το έργο. Ναι αναλύουμε την διασύνδεση αυτή την στιγμή Ελλάδας-Κύπρου. Συζητάμε με τους promoters να δούμε που θα καταλήξουμε.

Υπάρχει ένας αγωγός φυσικού αέριου, για παράδειγμα μεταξύ Βόρειας Μακεδονίας και Ελλάδας. Ένας μικρός. Αν και το αέριο φεύγει από την πολιτική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Βέβαια μπορεί να ξαναγυρίσει. Δεν ξέρουμε, είναι λίγο γεωπολιτικό το θέμα. Γιατί μην ξεχνάμε ότι ένα σημαντικό κομμάτι που επηρεάζει τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας είναι και το αέριο στην Ευρώπη. Για να το πω πιο απλά και παίρνω εγώ την πρωτοβουλία, είμαστε σε μια φάση νομίζω που θέλουμε να δούμε τι θα κάνουμε μετά. Άρα, προσπαθούμε να σκεφτούμε πώς θα είναι η επόμενη μέρα και τι μπορούμε εμείς να κάνουμε προκειμένου να ενισχύσουμε την ευρωπαϊκή οικονομία. Έχουμε πόλεμο στη γειτονιά μας. Σε δύο γειτονιές μας είχαμε.

Οι μεταρρυθμίσεις αύξησαν την ανθεκτικότητα

Η Ελλάδα, η χώρα μας έκανε αρκετά βήματα σε αυτό το διάστημα προς την ανθεκτικότητα. Το χρονικό διάστημα που διανύουμε και θα διανύσουμε δεν παίζει κανένα ρόλο η ανάπτυξη, θεωρώ και είναι προσωπική μου γνώμη, θα παίξει τεράστιο ρόλο η ανθεκτικότητα της οικονομίας. Και εμείς νομίζω κάναμε τα τελευταία χρόνια σαν χώρα σημαντικά βήματα.

Καταρχήν σημαντικό κομμάτι ήταν οι μεταρρυθμίσεις που έγιναν. Ένα άλλο σημαντικό κομμάτι ήταν στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Έγιναν έργα κρίσιμων υποδομών. Να θυμίσω ότι αρκετά έργα που έγιναν και χρηματοδοτήθηκαν και από το ΕΣΠΑ, για παράδειγμα ο τερματικός σταθμός στην Αλεξανδρούπολη, ήρθε πάνω στην ώρα που το είχαμε ανάγκη. Και διάφορα τέτοιου είδους έργα τα οποία νομίζω έχουν δώσει ένα σημαντικό βαθμό ανθεκτικότητας στην ελληνική οικονομία. Βέβαια, δεν ξέρουμε τι μέλλει γενέσθαι σε παγκόσμιο οικονομικό επίπεδο και ούτε πρέπει να εφησυχάζουμε. Τουλάχιστον, έχουμε κάποια όπλα στη φαρέτρα μας που νομίζω θα μας βοηθήσουν να βγούμε αλώβητοι.

Εγώ θα το θέσω αλλιώς. Όπως λέτε και οι οικονομολόγοι ότι «βλέπουμε την παλιά απόδοση για να προβλέψουμε την καινούργια». Αν δούμε πώς έχει αντιδράσει η Ευρώπη σε διάφορες κρίσεις τις περασμένες δύο-τρεις δεκαετίες θα δούμε ότι καταρχήν υπάρχει μια υστέρηση. Αλλά μετά τα πράγματα λύνονται και λύνονται με τον καλύτερο τρόπο. Θυμίζω τον κορονοϊό. Είναι το κλασικό που όταν υπάρξει πίεση νομίζω ότι όλοι μαζί θα δουλέψουμε και τη λύση που θα βρούμε θα είναι η καλύτερη. Πάντα, επειδή είναι ένα πολυσυλλεκτικό όργανο η Ευρωπαϊκή Ένωση, πάντα υπάρχει μια καθυστέρηση, μια αβεβαιότητα, αλλά νομίζω στο τέλος της ημέρας οι αποφάσεις που παίρνονται είναι οι σωστές. Το έχει αποδείξει η ιστορία. Και όλοι μαζί συνολικά θα αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε δυσκολία υπάρξει, εμπορική, οικονομική, γεωπολιτική. Νομίζω πλέον το οικοδόμημα της Ευρώπης έχει αρκετά βαθιά θεμέλια. Θα μου πείτε και λίγο γραφειοκρατικά, ναι, τι να κάνουμε.