Φυσικό αέριο: «Καρφωμένο» πάνω από τα 50 ευρώ το TTF – Ακριβή η αναπλήρωση του καλοκαιριού

Στα 52 ευρώ ανά μεγαβατώρα, τα υψηλότερα επίπεδα από τον Οκτώβριο του 2023, ανέβηκαν τα ευρωπαϊκά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης φυσικού αερίου, καθώς ο ψυχρότερος καιρός ενίσχυσε τη ζήτηση και οι διακοπές φυσικού αερίου στη Νορβηγία περιόρισαν την προσφορά. Υπενθυμίζεται ότι πριν από έναν χρόνο η τιμή ήταν στα 35-36.

Οι διακοπές στα πεδία Gullfaks, Troll και Aasgard της Νορβηγίας περιορίζουν τον εφοδιασμό στην Ευρώπη, με τις παραδόσεις φυσικού αερίου της Νορβηγίας να πέφτουν στα 313 εκατομμύρια κυβικά μέτρα την Τετάρτη, μείωση 5 εκ. εκ. από την προηγούμενη ημέρα.

Το ρωσικό αέριο ξανά στο τραπέζι της ΕΕ – Ποιοι το θέτουν ως όρο συμφωνίας στο Ουκρανικό

Στη δυσμενή αυτή συγκυρία έρχεται να προστεθεί ο ταχύτατος ρυθμός με τον οποίο αδειάζουν οι αποθήκες, οι οποίες είναι γεμάτες κατά 55% από 71,79% την ίδια περίοδο πέρυσι. Μάλιστα, παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι, η τάση αυτή αναμένεται να επιταχυνθεί τις επόμενες ημέρες.

Αίσθηση επίσης προκαλεί το γεγονός, ότι -όπως δείχνουν τα futures-  οι τιμές θα μείνουν «καρφωμένες» πάνω από τα 51 δολ. για τους επόμενους μήνες, ακόμα και το καλοκαίρι, όπου παραδοσιακά  το φυσικό αέριο είναι φθηνότερο. Όπως δείχνει ο παρακάτω πίνακας των futures από το ICE.com  το TTF δείχνει να υποχωρεί κάτω από τα 50 ευρώ τον ερχόμενο Νοέμβριο.

Το παράδοξο του καλοκαιριού

Κατά κανόνα όλα τα χρόνια, ελάχιστοι ανησυχούσαν για το φυσικό αέριο από τον Απρίλιο έως τον Σεπτέμβριο. Στην Ευρώπη, η χειμερινή περίοδος βαίνει προς το τέλος της με τους μήνες που απομένουν για θέρμανση να είναι λίγοι, με εξαίρεση ίσως κάποιες χώρες του βορρά. Ωστόσο, το 2025 η κατάσταση είναι διαφορετική. Και αυτό «αφηγούνται» τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης.

Σε μια ασυνήθιστη κατάσταση, το φυσικό αέριο για παράδοση αυτή την άνοιξη και το καλοκαίρι διαπραγματεύεται με μεγάλο ασφάλιστρο έναντι του φυσικού αερίου για παράδοση τον επόμενο χειμώνα

Με απλά λόγια, οι προοπτικές για τιμές φυσικού αερίου «σε υψηλά επίπεδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα» μόλις έγιναν λίγο ακόμα υψηλότερες για ακόμα πιο μεγάλο διάστημα.

Η ασυνήθιστη καμπύλη

Σε μια ασυνήθιστη κατάσταση, το φυσικό αέριο για παράδοση αυτή την άνοιξη και το καλοκαίρι διαπραγματεύεται με μεγάλο ασφάλιστρο έναντι του φυσικού αερίου για παράδοση τον επόμενο χειμώνα. Πριν από ένα χρόνο, το καλοκαιρινό αέριο διαπραγματευόταν με έκπτωση περίπου 1 ευρώ ανά μεγαβατώρα σε σχέση με το χειμερινό αέριο. Επί του παρόντος, το καλοκαιρινό αέριο διαπραγματεύεται με premium σχεδόν 4 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Και είναι πιθανόν το ασφάλιστρο κινδύνου να αυξηθεί ακόμα περισσότερο.

Το σχήμα της καμπύλης προθεσμιακών συμβολαίων θέτει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις σε μία άτυπη ομηρία: οι φορείς εκμετάλλευσης αποθήκευσης αντιμετωπίζουν τη δυνατότητα να αγοράζουν υψηλά και να πωλούν χαμηλά. Αυτό συνέβη το 2022-23. Αλλά ο κίνδυνος να μην γεμίσουν τα αποθέματα εντός προθεσμίας είναι πολύ υψηλός.

Οι εκτιμήσεις για το φυσικό αέριο

Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι υπεύθυνοι για την τρέχουσα ανοδική τροχιά της τιμής του φυσικού αερίου είναι οι συνήθεις ύποπτοι: η υψηλή ζήτηση λόγω της πτώσης της θερμοκρασίας, το φαινόμενο Dunkelflaute, αλλά και το γεωπολιτικό premium που δίνουν τις τιμές οι εξελίξεις στην Ουκρανία.

Οι αρχικές προσδοκίες που γέννησε η επανεκλογή Τραμπ για τον ταχύτατο τερματισμό του πολέμου (κάποιοι μίλησαν για 100 ημέρες) διαψεύδονται, με συμβούλους του Αμερικανού προέδρου να επισημαίνουν ότι οι εξελίξεις θα είναι βραδύτερες στο μέτωπο αυτό.

Αίσθηση προκάλεσε ένα δημοσίευμα των Financial Times, ότι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι επαναφέρουν στο τραπέζι των θέμα του ρωσικού φυσικού αερίου, στο πλαίσιο μιας πιθανής διευθέτησης για τον τερματισμό του πολέμου κατά της Ουκρανίας. Οι υποστηρικτές της ιδέας αυτής υποστηρίζουν ότι θα μειώσει τις υψηλές τιμές της ενέργειας στην Ευρώπη, θα ενθάρρυνε τη Μόσχα να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και θα δώσει και στις δύο πλευρές λόγο να εφαρμόσουν και να διατηρήσουν μια εκεχειρία.

Η αναβίωση της συζήτησης για τις πωλήσεις φυσικού αερίου έχει αναστατώσει ορισμένους Αμερικανούς εξαγωγείς LNG που επιδιώκουν να υπογράψουν μακροπρόθεσμες συμφωνίες προμήθειας με ευρωπαϊκές εταιρείες

Όμως, η προβολή της ιδέας για το άνοιγμα εκ νέου των ροών ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, ακόμη και σε προκαταρκτικές συζητήσεις, έχει ήδη πυροδοτήσει αντιδράσεις μεταξύ των στενότερων συμμάχων της Ουκρανίας στην ΕΕ.

Τρεις από τους αξιωματούχους που ενημερώθηκαν για τις συνομιλίες δήλωσαν ότι η ιδέα είχε εγκριθεί από ορισμένους Γερμανούς και Ούγγρους αξιωματούχους, με την υποστήριξη άλλων πρωτευουσών που την είδαν ως τρόπο μείωσης του ευρωπαϊκού ενεργειακού κόστους.

«Υπάρχει πίεση από ορισμένα μεγάλα κράτη μέλη για τις τιμές της ενέργειας και αυτός είναι ένας τρόπος για να μειώσουμε αυτές, φυσικά», είπε ένας αξιωματούχος.

Η επανέναρξη των εξαγωγών στην Ευρώπη θα ενίσχυε σημαντικά τα έσοδα της Μόσχας. Πριν από τον πόλεμο, οι ροές μέσω αγωγών από τη Ρωσία αντιπροσώπευαν περίπου το 40% του συνόλου των προμηθειών της ΕΕ, με τη Γερμανία να είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας.

Ο Ντόναλντ Τραμπ ζήτησε τον τερματισμό του πολέμου «σύντομα», προκαλώντας συζητήσεις μεταξύ των δυτικών πρωτευουσών σχετικά με τα στοιχεία που χρειάζονται για μια διαρκή συμφωνία με τη Μόσχα. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ απείλησε επίσης την ΕΕ με δασμούς, εκτός και αν αγοράσει περισσότερο υγροποιημένο φυσικό αέριο από την Αμερική, το οποίο είναι πιο ακριβό από το αέριο μέσω αγωγών.

Αναστάτωση στις ΗΠΑ

Η αναβίωση της συζήτησης για τις πωλήσεις φυσικού αερίου έχει αναστατώσει ορισμένους Αμερικανούς εξαγωγείς LNG που επιδιώκουν να υπογράψουν μακροπρόθεσμες συμφωνίες προμήθειας με ευρωπαϊκές εταιρείες. Φοβούνται ότι οποιαδήποτε επανεκκίνηση της ουκρανικής διαμετακόμισης θα μπορούσε να καταστήσει τα προϊόντα τους μη ανταγωνιστικά, σύμφωνα με δύο από τους αξιωματούχους.

Ένας από τους κορυφαίους ενεργειακούς αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ditte Juul Jørgensen, βρίσκεται στη συνάντηση των ΗΠΑ με τους εξαγωγείς LNG αυτή την εβδομάδα, για συνομιλίες που θα αγγίξουν τις μακροπρόθεσμες πιθανές προμήθειες.

Ο δηλωμένος στόχος της ΕΕ είναι να απαλλάξει το ενεργειακό σύστημα του μπλοκ από όλα τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα έως το 2027. Ο Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ Dan Jørgensen πρόκειται να παρουσιάσει ένα σχέδιο για την επίτευξη αυτού του στόχου τον Μάρτιο.

Ακριβή αναπλήρωση των αποθεμάτων

Αυτό που προκαλεί έντονη ανησυχία καθώς οδεύουμε προς το καλοκαίρι είναι ότι με τον ρυθμό που αδειάζουν οι αποθήκες στην Ευρώπη, σε συνδυασμό με το επίμονο υψηλό κόστος αναμένεται να καταστήσουν εξαιρετικά δαπανηρή την αναπλήρωση των αποθεμάτων.

Όπως δείχνουν τα στοιχεία της Gas Infrastructure Europe,  οι αποθήκες φυσικού αερίου είναι γεμάτες σε ποσοστό μόλις 55% από 66,38% το πρώτο δεκαήμερο του Γενάρη.