Τράπεζες: Μάχη για τα 36 δισ. ευρώ των προθεσμιακών καταθέσεων

Ως αρχή του τέλους των προθεσμιακών καταθέσεων σαν αποταμιευτικό εργαλείο, αντιλαμβάνονται οι τράπεζες τη χθεσινή μείωση των παρεμβατικών δεικτών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).

Η νέα απόφαση χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής και η προοπτική διαμόρφωσης του καταθετικού επιτοκίου της Ευρωτράπεζας στην περιοχή του 2% τους επόμενους μήνες, ανοίγει το δρόμο για σημαντική αποκλιμάκωση των αποδόσεων στα προϊόντα σταθερού εισοδήματος.

Άνοιξαν (και άλλο) την κάνουλα οι τράπεζες – Άγγιξαν τα 3 δισ. οι χορηγήσεις δανείων τον Δεκέμβριο

Τις προηγούμενες ημέρες τουλάχιστον δύο συστημικοί όμιλοι προχώρησαν σε αναπροσαρμογές των όρων διάθεσης των συγκεκριμένων προγραμμάτων, ενώ ανάλογες μειώσεις στα επιτόκια αναμένονται από το σύνολο του τραπεζικού τομέα τις επόμενες εβδομάδες.

Τα έντοκα γραμμάτια

Την ίδια στιγμή, σε ολοένα και χαμηλότερα επίπεδα διαμορφώνεται το ετησιοποιημένο όφελος που μπορούν να αποκομίσουν οι αποταμιευτές από την επένδυση σε έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου.

Στη δημοπρασία ενός νέου 3μηνου κρατικού τίτλου την περασμένη Τετάρτη η απόδοση διαμορφώθηκε σε 2,37%, χαμηλότερα κατά 45 μονάδες βάσης σε σχέση με ένα μήνα νωρίτερα.

Στις επόμενες εκδόσεις που προγραμματίζει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών είναι βέβαιο ότι θα είναι ακόμη χαμηλότερη.

Τραπεζικές πηγές εκτιμούν ότι οι εξελίξεις αυτές θα καταστήσουν μη ελκυστικά για αποταμίευση τα προγράμματα χωρίς κανένα ρίσκο απώλειας του αρχικού κεφαλαίου.

Ώρα αποφάσεων

Στο πλαίσιο αυτό, οι αποταμιευτές θα κληθούν να αποφασίσουν για το αν θέλουν μόνο να διατηρήσουν το κεφάλαιό τους ανέπαφο ή θα διεκδικήσουν, αναλαμβάνοντας ρίσκο, μικρό ή μεγάλο, μία υπεραξία από τα χρήματά τους.

«Το σίγουρο είναι ότι η ζήτηση για προθεσμιακές καταθέσεις θα υποχωρήσει σημαντικά τους επόμενους μήνες» τονίζει στέλεχος συστημικού ομίλου.

Όπως σημειώνει, «αυτό είχε συμβεί και κατά την περίοδο που τα επιτόκια στην Ευρωζώνη ήταν αρνητικά. Τα υπόλοιπα στους λογαριασμούς προθεσμίας είχαν υποχωρήσει στο ιστορικό χαμηλό μετά την είσοδο της χώρας στην ΟΝΕ των 23 δισ. ευρώ το Νοέμβριο του 2022».

Από αυτό το αρνητικό ρεκόρ, οι τοποθετήσεις σε προθεσμιακές καταθέσεις παρουσιάζουν μία αύξηση της τάξης των 13 δισ. ευρώ, διαμορφούμενες στα 36 δισ. ευρώ στο τέλος του 2024.

Οι περισσότερες εισροές σε προϊόντα της κατηγορίας, περί τα 12 δισ. ευρώ καταγράφηκαν το 2023, ενώ το 2024 δεν ξεπέρασαν τα 600 εκατ. ευρώ.

Κι αυτό παρά το γεγονός ότι οι τράπεζες δεν προχώρησαν κατά την περυσινή χρονιά σε σημαντικές περικοπές των επιτοκίων.

Οι εναλλακτικές

Τραπεζικοί κύκλοι εκτιμούν ότι οι επερχόμενες περικοπές στις αποδόσεις των λογαριασμών προθεσμίας θα οδηγήσουν σε μείωση των υπολοίπων τους.

«Το θέμα είναι πού θα κατευθυνθούν αυτά τα χρήματα. Θα επιστρέψουν σε προϊόντα πρώτης ζήτησης, που δεν δίνουν καθόλου τόκους ή θα αναζητήσουν οι αποταμιευτές άλλες λύσεις για την εξασφάλιση ενός ικανοποιητικού παθητικού εισοδήματος;», προσθέτουν οι ίδιες πηγές.

Όπως λένε, άμεσα οι τράπεζες θα τρέξουν νέες καμπάνιες ενημέρωσης των πελατών τους για τις επιλογές που έχουν προς αξιοποίηση της κινητής τους περιουσίας.

Σε πρώτο πλάνο θα βρεθούν τα έτοιμα επενδυτικά χαρτοφυλάκια, που διατίθενται υπό τη μορφή αμοιβαίων κεφαλαίων, ακόμη και σε μικροαποταμιευτές.

Η διάθεσή τους γίνεται ως εξής: Οι τραπεζικοί σύμβουλοι αναλύουν με τους πελάτες τους στόχους που έχουν, με βάση την ανοχή τους στο κίνδυνο και την προσδοκώμενη απόδοση.

Με τον τρόπο αυτό κάθε αποταμιευτής κατατάσσεται σε μία συγκεκριμένη κατηγορία, βάση της οποίας τα χρήματά του τοποθετούνται σε έτοιμα επενδυτικά χαρτοφυλάκια που ταιριάζουν στο προφίλ του.

Σε σύγκριση με τα κλασικά αμοιβαία κεφάλαια, υπάρχει μία σημαντική διαφορά.

Το ενεργητικό βρίσκεται σε συνεχή παρακολούθηση από τους διαχειριστές, ώστε να προσαρμόζονται στις συνθήκες που επικρατούν στις αγορές, χωρίς να διαταραχθεί η σχέση ρίσκου – απόδοσης που έχει αρχικώς επιλεγεί από τον πελάτη.

Με τον τρόπο αυτό, ο τελευταίος, ακόμη και αν δεν διαθέτει πολλά χρήματα, εξασφαλίζει ότι πάντοτε το χαρτοφυλάκιό του θα ακολουθεί τη στρατηγική που έχει συμφωνηθεί, όπως συμβαίνει και με όσους ανήκουν στην κατηγορία του private banking.

Τα target maturity A/K

Εξάλλου, οι τράπεζες συνεχίζουν με αμείωτη ένταση το λανσάρισμα αμοιβαίων κεφαλαίων προκαθορισμένης διάρκειας, τα οποία παραμένουν ιδιαίτερα δημοφιλή.

Πρόκειται για προϊόντα, το ενεργητικό των οποίων είναι σχεδιασμένο με τρόπο που διευκολύνει την προβλεψιμότητα αναφορικά με την υπεραξία που θα πετύχουν σε βάθος 2 – 5 ετών.

Με τα σημερινά δεδομένα, τα προγράμματα της κατηγορίας υπόσχονται κάθε χρόνο απόδοση της τάξης του 2%, με χαμηλό κίνδυνο απώλειας του αρχικού κεφαλαίου.

Πάντως, όσο θα υποχωρούν τα επιτόκια, το προσδοκώμενο κέρδος θα περιορίζεται.

Αυτό θα οδηγήσει σε μείωση του ενδιαφέροντος και για το εν λόγω προϊόν, καθιστώντας αναγκαία την ανάληψη μεγαλύτερου ρίσκου.