Εφορία: Επανεξέταση καταλογιστικών πράξεων της φορολογικής διοίκησης (Α’ μέρος)

1. Επανεξέταση καταλογιστικών πράξεων, στο πλαίσιο διοικητικής διαδικασίας, από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της Φορολογικής Διοίκησης

α) Με τις διατάξεις του άρθρου 72 του Ν.51048/2024 προβλέπεται ειδική διοικητική διαδικασία στις περιπτώσεις εκείνες που ο φορολογούμενος αμφισβητεί οποιαδήποτε πράξη έχει εκδοθεί εις βάρος του και εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, ήτοι για :

αα) Τον Φόρο Εισοδήματος.

ββ) Τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.).

γγ) Τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.).

δδ) Τον Φόρο Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια.

εε) Τους Φόρους, τέλη, εισφορές ή χρηματικές κυρώσεις που αναφέρονται στο Παράρτημα του Κ.Φ.Δ. και κάθε άλλο φόρο, τέλος, εισφορά ή χρηματική κύρωση για τη βεβαίωση ή είσπραξη των οποίων, κατά την έναρξη ισχύος του Κ.Φ.Δ., εφαρμόζονται ανάλογα οι αντίστοιχες διατάξεις των φορολογιών των περιπτώσεων α’ και β’.

στ) Τις χρηματικές κυρώσεις και τόκους, οι οποίοι προβλέπονται από τον Κ.Φ.Δ.

β) Για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 72 του Ν.5104/2024 (πρώην άρθρο 63 του Ν.4174/2013 και άρθρο 63 του Ν.4987/2022) έχουν εκδοθεί οι αποφάσεις Α.1165/2022, ΠΟΛ.1064/12.4.2017 η οποία συνεχίζει να ισχύει για όσα ζητήματα δεν ρυθμίζονται με την απόφαση Α.1165/2022 και οι εγκύκλιοι ΠΟΛ.1069/4.3.2014 και ΠΟΛ.1081/6.4.2015. Επισημαίνεται επίσης ότι, από την 29.11.2022 έπαψε να ισχύει η απόφαση Α.1076/2018 (σ.σ. η απόφαση αυτή έμεινε σε ισχύ έως και τις 14.12.2022 για τις ενδικοφανείς προσφυγές και τα αιτήματα αναστολής του άρθρου 63 του Ν.4987/2022 που αφορούν σε πράξεις, ρητές ή σιωπηρές, οι οποίες εκδόθηκαν ή συντελέστηκαν από τις Δ.Ο.Υ. Ψυχικού και Ιωνίας Θεσσαλονίκης).

1.1. Γενικά

Σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 72 του Ν.5104/2024 :

α) Ο υπόχρεος, εφόσον αμφισβητεί οποιαδήποτε πράξη που έχει εκδοθεί σε βάρος του από τη Φορολογική Διοίκηση ή σε περίπτωση σιωπηρής άρνησης, οφείλει να υποβάλει ενδικοφανή προσφυγή με αίτημα την επανεξέταση της πράξης στο πλαίσιο διοικητικής διαδικασίας από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της Φορολογικής Διοίκησης.

β) Η υποχρέωση άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής δεν ισχύει :

αα) Στις περιπτώσεις των διαφορών που υπάγονται στην αρμοδιότητα του προέδρου πρωτοδικών του διοικητικού πρωτοδικείου, σύμφωνα με την περίπτωση δ’ της παραγράφου 2 του άρθρου 6 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (Ν.2717/1999), όπως εκάστοτε ισχύει, (έκτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 72 του Ν.5104/2024).

ββ) Στις περιπτώσεις διαφορών που προκύπτουν από την έκδοση πράξης προληπτικού προσδιορισμού του φόρου, όπου κατά παρέκκλιση του άρθρου 72 του Κ.Φ.Δ. ο φορολογούμενος δύναται να προσφύγει κατά της πράξης αυτής απευθείας ενώπιον του αρμόδιου διοικητικού δικαστηρίου αμφισβητώντας τη συνδρομή των περιστάσεων που δικαιολογούν την έκδοσή της, (δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 5 του άρθρου 36 του Ν.5104/2024).

γ) Η άσκηση οποιασδήποτε άλλης διοικητικής προσφυγής κατά των υποκειμένων στην ενδικοφανή προσφυγή πράξεων των φορολογικών αρχών, είναι απαράδεκτη.

1.2. Προθεσμία άσκησης της ενδικοφανούς προσφυγής

Η ενδικοφανής προσφυγή κατά πράξεων των φορολογικών αρχών, ασκείται :

α) Για κατοίκους εσωτερικού εντός προθεσμίας 30 ημερών που αρχίζει από την κοινοποίηση της πράξεως ή τη συντέλεση της παράλειψης. Η εν λόγω προθεσμία αναστέλλεται κατά το χρονικό διάστημα από 1η έως και 31η Αυγούστου.

β) Για κατοίκους εξωτερικού εντός προθεσμίας 60 ημερών που αρχίζει από την κοινοποίηση της πράξεως ή τη συντέλεση της παράλειψης. Η εν λόγω προθεσμία αναστέλλεται κατά το χρονικό διάστημα από 1η έως και 31η Αυγούστου.

Ο Γιώργος Α. Κορομηλάς είναι Φορολογικός σύμβουλος – Συγγραφέας φορολογικών βιβλίων, Διευθυντής Φορολογικού τμήματος Tax Advisors I.K.E., Πρόεδρος Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών