Χρυσός: Λάμπει και κάνει το αδιανόητο πιθανό

Άλλη μια εβδομάδα, άλλο ένα υψηλό ρεκόρ για την τιμή του χρυσού. Ξεκίνησε ένα ξέφρενο ράλι ανάμεσα σε χρυσοκάνθαρους και εικασίες από όλους για τον λόγο της έκρηξης της ζήτησης για το πολύτιμο μέταλλο.

Η γεωπολιτική αναταραχή είναι μια προφανής εξήγηση. Οι ανησυχίες για τον πληθωρισμό εν μέσω τρελών δασμολογικών δραμάτων επίσης. Ωστόσο, υπάρχει και μια τρίτη, λιγότερο εμφανής, ένα ζήτημα που υποβόσκει. Κάποια hedge fund εικάζουν ότι τα αποθέματα χρυσού της Αμερικής θα ανατιμηθούν.

Χρυσός: Νέο ρεκόρ στην παγκόσμια ζήτηση το 2024 – Ακόρεστη η όρεξη από τις κεντρικές τράπεζες

Επί του παρόντος, αποτιμώνται σε μόλις 42 δολάρια η ουγγιά σε εθνικούς λογαριασμούς. Ωστόσο, οι παρατηρητές με γνώση εκτιμούν ότι εάν αυτές αποτιμηθούν σε τρέχουσες αξίες, 2.800 δολάρια η ουγγιά, αυτό θα μπορούσε να εισφέρει 800 δισεκατομμύρια δολάρια στον Γενικό Λογαριασμό του υπουργείου Οικονομικών, μέσω μιας συμφωνίας επαναγοράς. Κάτι τέτοιο μορεί να μειώσει την ανάγκη έκδοσης τόσων πολλών ομολόγων Αμερικανικού Δημοσίου φέτος.

Αυτή την εβδομάδα, η συζήτηση εντάθηκε αφότου ο Τομ Μπέσεντ, υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ και πρώην άνθρωπος των hedge funds ο ίδιος, υποσχέθηκε και να «αποτιμήσει την πλευρά του ενεργητικού του ισολογισμού των ΗΠΑ», με άλλα λόγια, να επικεντρωθεί σε περιουσιακά στοιχεία όσο και σε υποχρεώσεις, ενώ επίσης υποσχέθηκε να μειώσει τις αποδόσεις του 10ετούς ομολόγου.

Επαναποτίμηση των αμερικανικών αποθεμάτων χρυσού

«Επαναποτίμηση… στην τρέχουσα αγοραία αξία θα απομόχλευε μηχανικά τον ισολογισμό των ΗΠΑ», είπε στους Financial Times ο Ντέιβιντ Τίτερς, της σχολής επιχειρήσεων IESE, ο οποίος σημειώνει ότι εάν οι τιμές του χρυσού συνεχίσουν να ανεβαίνουν, αυτή το πιθανό όφελος διογκώνεται.

Το αν αυτό συμβεί δεν είναι τόσο θέμα του Μπέσεντ, καθώς ο πάντα απρόβλεπτος Ντόναλντ Τραμπ είναι αυτός που ορίζει την πολιτική, αλλά το γεγονός ότι αυτές οι εικασίες που περιφέρονται υπογραμμίζουν τρία βασικά σημεία.

Πρώτον: οι επενδυτές γνωρίζουν ότι ο Μπέσεντ έχει κίνητρο να είναι δημιουργικός, δεδομένης της τρομακτικής δημοσιονομικής τρύπας. Οι Ρεπουμπλικάνοι της Βουλής εξετάζουν έναν τεράστιο λογαριασμό φόρων και δαπανών που θα προσθέσει «έως και 5,5 τρισεκατομμύρια δολάρια καθαρής αύξησης του πρωτογενούς ελλείμματος» και «θα  αυξήσει το κόστος των τόκων κατά περίπου 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια την επόμενη δεκαετία», σύμφωνα με την Επιτροπή Υπεύθυνου Δημοσιονομικού Προϋπολογισμού.

Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να προκαλέσει συναγερμό στην αγορά ομολόγων την άνοιξη, αν όχι μια εξέγερση του Κογκρέσου από τους λαϊκιστές εθνικιστές. Και αυτή η τρύπα δεν μπορεί να καλυφθεί απλώς διαλύοντας μια μικροσκοπική υπηρεσία όπως η USAID ή αφήνοντας τον Ίλον Μασκ να σταματήσει τις ομοσπονδιακές πληρωμές. «Ενώ υπάρχουν πιθανές εξοικονομήσεις κόστους, ο μόνος τρόπος για να δημιουργηθεί δημοσιονομική ευθύνη είναι με σημαντικές αυξήσεις φόρων», υποστηρίζει στους FT ο Ρόμπερτ Ρούμπιν, πρώην υπουργός Οικονομικών.

Δεύτερον, ο Μπέσεντ χρειάζεται νομισματικά κόλπα αλλά και δημοσιονομικά. Όπως είπε ο αντιπρόεδρος Βανς στο Κογκρέσο πέρυσι, το επιτελείο Τραμπ θεωρεί ότι το δολάριο είναι υπερβολικά υπερτιμημένο, σε βαθμό που καταστρέφει τη βιομηχανική βάση της χώρας. Το αποδίδουν στο κύρος του ως αποθεματικού νομίσματος.

Και ασθενέστερο δολάριο και αποθεματικό νόμισμα

Ενώ πολλοί θα προτιμούσαν ένα ασθενέστερο νόμισμα, ο Τραμπ θέλει επίσης να διατηρήσει αυτή την παγκόσμια κυριαρχία του δολαρίου και ο ίδιος ο Μπέσεντ γνωρίζει ότι οι δασμοί πιθανότατα θα ενισχύσουν την αξία του.

Αυτό κάνει την πολιτική τους να φαίνεται παράξενα αντιφατική. Ωστόσο, ορισμένοι σχολιαστές της αγοράς, όπως ο Λουκ Γκρόμεν, πιστεύουν ότι η αντίφαση θα μπορούσε να επιλυθεί εάν το υπουργείο Οικονομικών ανεχόταν ή επέτρεπε στον χρυσό να συνεχίσει να αυξάνεται έναντι του δολαρίου. «Ο χρυσός είναι πιθανό να είναι βασικός άξονας [για] το νέο σύστημα που η κυβέρνηση Τραμπ προσπαθεί ξεκάθαρα να δημιουργήσει», λέει.

Πολλοί επιφανείς οικονομολόγοι θα διαφωνούσαν, αλλά αυτό δείχνει απλώς το τρίτο βασικό σημείο: η σφαίρα της αποδεκτής πιθανής χάραξης πολιτικής, το λεγόμενο παράθυρο του Overton, διευρύνεται τώρα. Για να γίνει κατανοητό αυτό, πρέπει να λάβουμε υπόψη ένα επενδυτικό σημείωμα που γράφτηκε πέρυσι από τον Στίβεν Μίραν, ο οποίος ηγείται του Συμβουλίου Οικονομικών Συμβούλων του Τραμπ, το οποίο είναι η πιο στοχαστική εξήγηση των χρηματοοικονομικών οικονομικών του Τραμπ μέχρι τώρα (απηχώντας ιδέες που υποστηρίζονται σε μεγάλο βαθμό από τον Μπέσεντ, μεταξύ άλλων).

Ο Μίραν υποστηρίζει ότι οι επενδυτές θα πρέπει να αναμένουν ότι οι δασμοί θα χρησιμοποιηθούν αρχικά ως δραματική διαπραγματευτική τακτική (όπως συνέβη αυτή την εβδομάδα). Αργότερα θα χρησιμοποιηθούν ως μακροπρόθεσμα μέσα για την αύξηση των εσόδων και την οριοθέτηση των γεωπολιτικών συμμαχιών. Ισχυρίζεται επίσης ότι το καθεστώς αποθεματικών του δολαρίου και η αμερικανική στρατιωτική κυριαρχία είναι τόσο στενά συνδεδεμένα που ο Λευκός Οίκος θα μπορούσε να αναγκάσει τις χώρες που απολαμβάνουν την αμερικανική ομπρέλα ασφαλείας να χρηματοδοτήσουν το έλλειμμά των ΗΠΑ αγοράζοντας ομόλογα του δημοσίου πολύ μακράς διάρκειας.

Οι δασμοί θα ενισχύσουν το δολάριο αρχικά

Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι ο Μίραν προβλέπει ότι ενώ οι δασμοί θα ενισχύσουν αρχικά το δολάριο, το δολάριο θα πρέπει τελικά να πέσει, ακόμα κι αν ο Λευκός Οίκος υπερασπιστεί το καθεστώς του αποθεματικού νομίσματος. Περιγράφει διάφορες τακτικές που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν, συμπεριλαμβανομένης της «εθελοντικής» συνεργασίας από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και μιας πολυμερούς συμφωνίας υποτίμησης του δολαρίου.

Τέτοιες ιδέες μπορεί να φαίνονται τρελές. Και ο Μίραν αναγνωρίζει ότι η πολιτική «οδός» για την εφαρμογή τακτικών σαν αυτές «χωρίς υλικά δυσμενείς συνέπειες» είναι «στενή».

«Αν αρχίσουν να παίζουν παιχνίδια με ένα αποδυναμωμένο δολάριο, αυτό είναι πολύ επικίνδυνο», λέει ο Ρούμπιν. Αλλά αυτό που δείχνει το σημείωμα του Μίραν είναι ότι οι κάποτε ασύλληπτες ιδέες περνάνε στην σφαίρα του εφικτού.

Επομένως, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι ο χρυσός ξεπερνά τα bitcoin αυτή τη στιγμή. Ούτε ότι οι έμποροι στέλνουν ράβδους από το Λονδίνο στη Νέα Υόρκη. Καλώς ήρθατε σε έναν οικονομικό κόσμο της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων όπου το να αγοράζεις ένα εμπόρευμα με μηδενική επενδυτική αξία φαίνεται σχεδόν λογικό.