EKT: Το ουδέτερο επιτόκιο και το τέλος της μείωσης των επιτοκίων

Μεταξύ του 1,75 και 2,25%  όρισαν το ουδέτερο επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας οικονομολόγοι της κεντρικής τράπεζας.

«Οι εκτιμήσεις του ουδέτερου επιτοκίου, ή r*, δείχνουν τάσεις που έχουν θεμελιώδη σημασία για τη νομισματική πολιτική,» αναφέρουν στην έκθεση τους οι Claus Brand, Noemie Lisack και Falk Mazelis «αλλά υπόκεινται σε σημαντικές επιφυλάξεις. r* ορίζεται ως το πραγματικό επιτόκιο που δεν είναι ούτε επεκτατικό ούτε συσταλτικό. Οι μετρήσεις του r* κατασκευάζονται συνήθως ως μια τιμή ισορροπίας προς την οποία τείνουν να κλίνουν τα επιτόκια μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα, καθώς οι συνολικές ανισορροπίες στην αποταμίευση και τις επενδύσεις μειώνονται και οι πληθωριστικές ή αποπληθωριστικές πιέσεις που μπορεί να έχουν αναπτυχθεί ως συνέπεια αυτών των ανισορροπιών διαλύονται.»

Τσιπολόνε (ΕΚΤ): Η Ευρώπη μπορεί να είναι ο μεγάλος χαμένος στον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ – Κίνας

Το ουδέτερο επιτόκιο θεωρείται ότι μπορεί να βοηθήσει στον καθορισμό της ολοκλήρωσης του κύκλου μείωσης των επιτοκίων και ως εκ τούτου η κορυφή του εύρους θα μπορούσε να επιτευχθεί με ακόμα δύο μειώσεις επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στη συνεδρίαση του Ιανουαρίου μείωσε το βασικό επιτόκιο κατά 25 μονάδες βάσης, οδηγώντας το επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ στο χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές του 2023, στο 2,75%. Η ΕΚΤ έχει πλέον μειώσει τα επιτόκια πέντε φορές από το περασμένο καλοκαίρι και οι traders αναμένουν δύο ή τρεις περαιτέρω μειώσεις κατά ένα τέταρτο της μονάδας φέτος.

Πόσο δεσμευτικό είναι το ουδέτερο επιτόκιο

Οι ερευνητές προειδοποίησαν, ωστόσο, κατά της υπερβολικής εξάρτησης από το ουδέτερο, το οποίο αντιπροσωπεύει ένα θεωρητικό επίπεδο για το κόστος δανεισμού που ούτε τονώνει ούτε περιορίζει την οικονομική δραστηριότητα.

Ενώ οι εκτιμήσεις  για το ουδέτερο επιτόκιο «παρέχουν συμπληρωματικές πληροφορίες για τις αποφάσεις νομισματικής πολιτικής και βοηθούν την επικοινωνία σχετικά με τη στάση της νομισματικής πολιτικής, δεν μπορούν να θεωρηθούν ως μηχανικός δείκτης της κατάλληλης νομισματικής πολιτικής σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή. Κατά την άσκηση της νομισματικής πολιτικής, δεν υπάρχει εναλλακτική λύση στη λήψη αποφάσεων βάσει μιας ολοκληρωμένης ανάλυσης των δεδομένων και των μακροοικονομικών τους επιπτώσεων. Ειδικότερα στη ζώνη του ευρώ, το επίκεντρο μιας τέτοιας αξιολόγησης είναι τριπλό: οι προοπτικές για τον πληθωρισμό υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών δεδομένων, η δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και η ισχύς της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής»ανέφεραν.

Η έρευνα αποτελεί μέρος της συζήτησης σχετικά με τα τελικά στάδια της εκστρατείας μείωσης των επιτοκίων της ΕΚΤ  καθώς ο πληθωρισμός επιστρέφει στο 2%. Την είχε προαναγγείλει η Κριστίν Λαγκάρντ, στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε την απόφαση του Ιανουαρίου λέγοντας ότι οι αξιωματούχοι «θα λειτουργήσουν με βάση» το έγγραφο για να βοηθήσουν στον καθορισμό της πολιτικής τους στάσης.  Είναι ένα εύρος είπε τότε χωρίς να δώσει  μια νέα εκτίμηση ούτε να αναλύσει τα πρόσφατα σχόλιά της στο Νταβός σχετικά με το πού θα μπορούσε να είναι αυτό το όριο. Έκτοτε, ωστόσο, ορισμένοι συνάδελφοί της αμφισβήτησαν τη χρησιμότητα του ουδέτερου.

Οι αμφισβητίες

Νωρίτερα σήμερα Παρασκευή, ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, Φίλιπ Λέιν προειδοποίησε κατά της υπερβολικής εστίασης σε αυτό, λέγοντας στο podcast Odd Lots του Bloomberg ότι το όριο «χάνει κάποια σημασία» καθώς το κόστος δανεισμού πλησιάζει σε αυτό.

Σε ομιλία του αυτή την εβδομάδα, απαρίθμησε εννέα παράγοντες για να εκτιμηθεί πόσο περιοριστική είναι η πολιτική της ΕΚΤ συμπεριλαμβανομένης της μετάδοσης στην πραγματική οικονομία και των πιστωτικών προτύπων στον τραπεζικό δανεισμό.

Σε συνέντευξή του στην τηλεόραση του Bloomberg, ο κεντρικός τραπεζίτης της Κροατίας μοιράστηκε παρόμοιες απόψεις.

«Είναι μια χρήσιμη θεωρητική έννοια για να σκεφτείς, αλλά όχι κάτι που θα έλεγες «εντάξει, ξέρω πού είναι και εκεί θέλω να φτάσω»», είπε.

Το έγγραφο της ΕΚΤ επικαιροποιεί την προηγούμενη από τον Ιανουάριο του 2024 εκτίμηση για το ουδέτερο , η οποία τοποθετούσε το ανώτερο άκρο του εύρους στο 2,5%. Πολλά μέλη του διοικητικού συμβουλίου είχαν αναφερθεί σε αυτό το έγγραφο όταν συζητούσαν για το πόσο περιοριστικά είναι τα επιτόκια.